07 Stosowanie przepisów transportu szynowego

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ






Krzysztof Bartosik






Stosowanie przepisów transportu szynowego
311[47].Z1.02.



Poradnik dla ucznia










Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Zdzisław Szkudlarek
mgr inż. Piotr Dubis


Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Krzysztof Bartosik



Konsultacja:
mgr inż. Gabriela Poloczek








Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 311[47].Z1.02
„Stosowanie przepisów transportu szynowego”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu technik elektroenergetyk transportu szynowego.




















Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Materiał nauczania

7

4.1. Wiadomości ogólne o transporcie szynowym

7

4.1.1. Materiał nauczania

7

4.1.2. Pytania sprawdzające

14

4.1.3. Ćwiczenia

14

4.1.4. Sprawdzian postępów

15

4.2. Przygotowanie składu pociągu

16

4.2.1. Materiał nauczania

16

4.2.2. Pytania sprawdzające

21

4.2.3. Ćwiczenia

21

4.2.4. Sprawdzian postępów

23

4.3. Dokumentacja służbowa

24

4.3.1. Materiał nauczania

24

4.3.2. Pytania sprawdzające

36

4.3.3. Ćwiczenia

36

4.3.4. Sprawdzian postępów

38

4.4. Zagrożenia bezpieczeństwa ruchu (sytuacje awaryjne)

39

4.4.1. Materiał nauczania

39

4.4.2. Pytania sprawdzające

42

4.4.3. Ćwiczenia

43

4.4.4. Sprawdzian postępów

44

5. Sprawdzian osiągnięć

45

6. Literatura

50

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Poradnik ten będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy i umiejętności o stosowaniu

przepisów transportu szynowego.

W poradniku znajdziesz:

wymagania wstępne, czyli wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć już ukształtowane,
aby bez problemów opanować treści nauczania w ramach jednostki modułowej
„Stosowanie przepisów transportu szynowego”,

cele kształcenia, czyli wykaz umiejętności, jakie powinieneś nabyć podczas zajęć
w ramach tej jednostki modułowej,

materiał nauczania, czyli niezbędne minimum wiadomości teoretycznych, wymaganych
do opanowania treści jednostki modułowej,

zestaw pytań przydatny do sprawdzenia, czy już opanowałeś wymagane treści nauczania,

ćwiczenia, podczas których będziesz doskonalił umiejętności praktyczne w oparciu
o wiedzę teoretyczną, zaczerpniętą z poradnika i innych źródeł,

sprawdzian osiągnięć, czyli przykładowy zestaw zadań i pytań. Pozytywny wynik
sprawdzianu potwierdzi, że dobrze wykorzystałeś zajęcia i uzyskałeś niezbędną wiedzę
i umiejętności z zakresu tej jednostki modułowej,

wykaz literatury.
Poradnik zawiera materiał nauczania składający się z 4 rozdziałów:

wiadomości ogólne o transporcie szynowym,

przygotowanie składu pociągu,

dokumentacja służbowa,

zagrożenia bezpieczeństwa ruchu (sytuacje awaryjne).
Na końcu każdego rozdziału znajdują się pytania sprawdzające. Odpowiadając na nie,

sprawdzisz stan opanowania danej partii materiału. Jeżeli stwierdzisz, że czegoś nie pamiętasz
lub nie rozumiesz, powinieneś wrócić do materiału nauczania i tam znaleźć odpowiedzi
na pytania, które sprawiły Ci kłopot. Jeżeli dalej masz trudności ze zrozumieniem tematu lub
ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy
dobrze wykonujesz daną czynność.

Wykonanie ćwiczeń, zarówno przykładowych z poradnika, jak i wielu innych,

zaproponowanych przez nauczyciela, pozwoli Ci lepiej zrozumieć i utrwalić nabytą wiedzę
przez praktyczne działanie.

Podsumowanie tematu stanowi sprawdzian postępów. Rozwiązuj uczciwie znajdujące się

w nim zadania. Znajomość własnych mocnych i słabych stron jest kluczem do nadrobienia
braków.

W czasie pobytu w pracowni konieczne jest bezwzględne przestrzeganie: zasad jakie

obowiązują w czasie zajęć, regulaminów, przepisów bhp i higieny pracy oraz instrukcji
przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac. Z przepisami tymi
powinieneś zapoznać się na początku trwania nauki i bezwzględnie je stosować.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

























Schemat układu jednostek modułowych

311[47].Z1.01

Określanie budowy i działania

środków transportu szynowego

311[47].Z1.02

Stosowanie przepisów
transportu szynowego

311[47].Z1

Podstawy transportu szynowego

311[47].Z1.04

Prowadzenie ruchu

szynowego

311[47].Z1.05

Eksploatowanie

środków transportu

szynowego

311[47].Z1.03

Analizowanie budowy

drogi szynowej

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

klasyfikować środki transportu szynowego,

określać zadania środków transportu szynowego,

rozpoznawać oznaczenia pojazdów szynowych,

określać charakterystyczne cechy pojazdów trakcyjnych,

klasyfikować elementy taboru szynowego: wózki taborowe, zestawy kołowe, zawieszenia
silników

trakcyjnych,

przekładnie,

prądnice

oświetleniowe

oraz

przetwornice

w wagonach,

charakteryzować technologię przygotowania wagonów i pojazdów trakcyjnych do ruchu,

interpretować

prawa

i

obowiązki

pracownika

oraz

pracodawcy

związane

z bezpieczeństwem i higieną pracy,

planować działania,

korzystać z różnych źródeł informacji,

wyszukiwać, selekcjonować i przetwarzać informacje potrzebne do wykonania zadań,

użytkować komputer,

stosować jednostki układu SI.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

zastosować przepisy i instrukcje dotyczące transportu szynowego,

sporządzić dokumentację wykonywanych czynności służbowych,

określić liczbę pojazdów niezbędnych do realizacji zadań przewozowych,

określić rodzaj pociągu i jego relację kierunkową na podstawie numeru pociągu,

zastosować zasady dotyczące skrajni budowli i skrajni taboru,

obliczyć czas jazdy i prędkość pojazdów dla potrzeb rozkładu jazdy,

obliczyć dopuszczalną masę wagonów w składzie pociągu, metra i zespole tramwaju,

ocenić przydatność do ruchu wagonów i pojazdów trakcyjnych na podstawie
obowiązujących przepisów,

sprawdzić przygotowanie, pod względem bezpieczeństwa, składu pociągu do przewozu
ładunków niebezpiecznych i specjalnych,

posłużyć się służbowymi rozkładami jazdy pociągów, tramwajów i metra,

zastosować procedury postępowania w stanach awaryjnych, zagrożenia bezpieczeństwa
ruchu, i wypadkach taboru szynowego.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4.

MATERIAŁ NAUCZANIA


4.1. Wiadomości ogólne o transporcie szynowym

4.1.1. Materiał nauczania

Skrajnia budowli i taboru
















Rys. 1. Tabor kolejowy normalnotorowy. Skrajnie statyczne. Skrajnia A wg PN-70/K-02056 [9]





















Rys. 2. Tabor kolejowy normalnotorowy. Skrajnie statyczne. Skrajnia B wg PN-70/K-02056 [9]

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Tabela 1. Objaśnienia do rysunków 1 i 2

linia
ciągła

skrajnia taboru (w B powinien mieścić się również opuszczony
odbierak prądu)

linia
kreskowa

dolna część skrajni pojazdów trakcyjnych

linia AB

dopuszczalne przekroczenie skrajni przez koła taboru

linia CD

dopuszczalne przekroczenie skrajni przez wystające części latarń i
tarcz sygnałowych

linia EF

maksymalna wysokość części taboru, z których wydostaje się para
wodna w odniesieniu do pojazdów trakcyjnych eksploatowanych na
liniach kolejowych zelektryfikowanych

linia

najniższe dopuszczalne położenie odbieraka prądu w stanie roboczym

linia

najwyższe dopuszczalne położenie odbieraka prądu w stanie roboczym

Linia GH

najniższe dopuszczalne położenie części znajdujących się poza
skrajnymi osiami wagonu i pozostających również przy wpisywaniu się
wagonu w łuk toru kolejowego w obrębie przestrzeni określonej dla kół

linia KL

dopuszczalne przekroczenie skrajni przez klocki hamulcowe oraz
przez części nieresorowane, położone między skrajnymi osiami
wagonu i pozostające również przy wpisywaniu się wagonu w łuk w
obrębie przestrzeni określonej dla kół, w odniesieniu do pojazdów
trakcyjnych linia ta ustala dopuszczalne przekroczenie skrajni przez
klocki hamulcowe, przewody piasecznic, zgarniacze torowe i części
nieresorowane, które przy wpisywaniu się pojazdu w łuk toru pozostają
również w obrębie przestrzeni określonej dla kół

linia MN

dopuszczalne przekroczenie skrajni przez klocki hamulcowe,
przewody piasecznic, zgarniacze torowe i części nieresorowane w
pojazdach trakcyjnych

linia OP

najniższe dopuszczalne położenie dla sprzęgów śrubowych i
przewodowych


























Rys. 3. Pojazdy trakcyjne metra. Skrajnia taboru - część górna [9]

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9











Rys. 4. Pojazdy trakcyjne metra. Skrajnia taboru – część dolna [9]

skrajnia budowli

skrajnia budowli dla obiektów łatwopalnych

skrajnia taboru

Rys. 5. Skrajnia budowli i taboru kolei wąskotorowych o szerokości toru 600 mm [12]


Dopuszczalny gabaryt przekroju poprzecznego wagonu tramwajowego - kontur,

w obrębie którego znajduje się każdy element poprzecznego przekroju wagonu tramwajowego
poruszającego się z prędkością od 0 do maksymalnej dopuszczalnej, zapewniający mijanie bez
kolizji wszystkich stałych obiektów znajdujących się na torze lub obok toru prostego lub
łukowego, a także wykluczający możliwość kolizji z innym wagonem tramwajowym
poruszającym się po równoległym torze prostym lub łukowym przejeżdżającym przez
krzyżownicę torów z prędkością od 0 do maksymalnej dopuszczalnej.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Kontur odniesienia skrajni kinematycznej - kontur, poza którym nie powinna znaleźć się

żadna część wagonu tramwajowego (oprócz lusterek bocznych i odgarniaczy) podczas jazdy
z maksymalną dopuszczalną prędkością po prostym idealnym torze we wszystkich możliwych
warunkach eksploatacyjno-ruchowych.


DEFINICJE wg PN-K-92009
Kontur koniecznej przestrzeni nie zabudowanej (kkpnz) to przestrzeń, której przekrój

poprzeczny stanowi wielokąt o takich wymiarach i kształcie, że wewnątrz niej wagon
tramwajowy może poruszać się z dowolną prędkością dopuszczalną.

Budowla ciągła to obiekt stały, którego wymiar mierzony wzdłuż toru tramwajowego jest

większy niż 3 m.

Budowla punktowa to obiekt stały, którego wymiar mierzony wzdłuż toru tramwajowego

jest mniejszy lub równy 3 m.

Skrajnia budowli ciągłych to kontur koniecznej przestrzeni nie zabudowanej poszerzony

z obu stron o przestrzeń umożliwiającą ewakuację pasażerów z wagonu tramwajowego
w przypadku, gdyby wagon uległ awarii i zatrzymał się na tle budowli ciągłej.

Skrajnia budowli punktowych to kontur koniecznej przestrzeni nie zabudowanej

poszerzony z obu stron o przestrzeń umożliwiającą wejście personelu obsługującego między
wagon tramwajowy a budowlę, gdy wagon ten stoi nieruchomo, a budowla punktowa znajduje
się na jego tle.


























Rys. 6. Tabor tramwajowy [12]





Rys. 7. Skrajnia budowli na łuku toru tramwajowego [12]

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Poszerzenie konturu koniecznej przestrzeni niezabudowanej i skrajni budowli na łuku toru

to wartość wykazująca o ile powinna być powiększona na łuku toru odpowiednia półszerokość
dla toru prostego.

Tabela 2. Skrajnia budowli na łuku toru tramwajowego [12]

Powiększenie półszerokości do wewnątrz
łuku

Powiększenie półszerokości na zewnątrz łuku

na poziomie pudła wagonu
na poziomie kół i
pantografu

P

i

= 5/R [m]

Q = 0,5/R [m]

na poziomie pudła wagonu
na poziomie kół i
pantografu

P

a

= 5/R+d(168/R2) [m]

Q = 0 [m]

R - promień łuku toru w metrach, d = ( 25/R-1) dla R < 25 m, d = 0 dla R >= 25 m


Poszerzenia półszerokości narastają równomiernie na torze prostym przed łukiem

poziomym lub na łuku o większym promieniu (na długości 10 m po zewnętrznej stronie i 5 m
po wewnętrznej stronie).







Rys. 8. Poszerzenia półszerokości skrajnia budowli toru tramwajowego [12]

UWAGA - Poszerzenie skrajni budowli na łuku poziomym toru równe jest poszerzeniu

konturu koniecznej przestrzeni nie zabudowanej na tym łuku.

Stąd wynikają następujące wielkości:

minimalna odległość budowli stałej (długość min. 3 m) od osi toru prostego - 1,9 m, na
łuku powiększona o Pi lub Pa,

minimalna odległość budowli punktowej (długość do 3 m) od osi toru prostego - 1,7 m, na
łuku powiększona o Pi lub Pa,

odległość osi toru od krawędzi jezdni 1,9 m, od krawędzi wysepki przystankowej 1,25 m.

Rys. 9. Obniżenie dolnej krawędzi konturu koniecznej przestrzeni nie zabudowanej i skrajni budowli na

pionowym łuku toru [12]

Obniżenie dolnej krawędzi konturu koniecznej przestrzeni nie zabudowanej i skrajni

budowli na pionowym łuku toru to wyrażona w metrach wartość wykazująca o ile ta krawędź
powinna być obniżona na pionowym łuku toru w stosunku do swego położenia na torze
prostym.

Obniżenie dolnej krawędzi skrajni budowli na pionowym łuku wypukłym i wklęsłym

V = 5/R

v

[m], gdzie R

v

- promień pionowego łuku toru [m]. Obniżenie dolnej krawędzi

następuje na długości 10 m toru płaskiego przed łukiem pionowym.


background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Warunki techniczne projektowania
Warunki projektowania nowych linii kolejowych i modernizowania istniejących określa

rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej (D.U. Nr 151/1998)

Tabela 3. Parametry eksploatacyjne linii kolejowych [12]

kategoria linii

kolejowej

obciążenie

przewozami

T [Tg/rok]

prędkość maksymalna

pociągów pasażerskich

v

max

[km/h]

prędkość maksymalna
pociągów towarowych

v

t

[km/h]

dopuszczalne

naciski osi

P [kN]

magistralne (0)

T > = 25

120 < v

max

< = 200

80 < v

max

< = 120

P < = 221

pierwszorzędne

(1)

10 < = T < 25

80 < v

max

< = 120

60 < v

max

< = 80

210 < = P < 221

drugorzędne (2)

3 < = T < 10

60 < v

max

< = 80

50 < v

max

< = 60

200 < = P < 210

znaczenia

miejscowego (3)

T < 3

v

max

< = 60

v

max

< = 50

P < 200


Klasy techniczne torów
Wg przepisów „D1 - Warunki techniczne utrzymania nawierzchni na liniach kolejowych”

opracowanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. i obowiązujących od 6 czerwca 2002 r.

Tory szlakowe oraz tory główne zasadnicze i dodatkowe na stacjach są kwalifikowane do

jednej z sześciu klas technicznych.

Tory stacyjne boczne, za wyjątkiem torów grup kierunkowych, powinny być utrzymywane

jak tory piątej klasy.

Tory grup kierunkowych powinny odpowiadać warunkom klasy toru, do której zostały

zakwalifikowane tory główne dodatkowe.

Tabela 4. Klasy techniczne torów [12]

klasy

toró

w

dopuszczalna prędkość

pociągów [km/h]

dopuszczalny nacisk osi

lokomotywy [kN]

dopuszczalny nacisk

osi wagonów [kN]

natężenie przewozów

[Tg/rok]

0

200

221

140

do 25

1

100
120
140
160

221
210
210
205

221
205
190
140

nie normowane

2

80

100
120

221
210
205

221
205
190

16-25

3

70
80

221
210

221
205

9-15

4

60
70

221
210

221
205

4-8

5

30
40

221
210

221
205

do 3


Tor zakwalifikowany do danej klasy technicznej powinien posiadać konstrukcję

nawierzchni odpowiadającą standardom przypisanym do danej klasy lub wyższej.


Elementy nawierzchni szynowej
Szyny

Tabela 5. Charakterystyki podstawowych typów szyn stosowanych przez koleje europejskie [12]

typ

masa
kg/m

wskaźnik

wytrzymał.

W

x

[mm

3

]

moment

bezwł.

I

x

[mm

4

]

wysokość

H [mm]

szerokość

stopki>
S [mm]

szerokość

główki

G [mm]

S49

49,43

240ˇ10

3

1819ˇ10

4

149

125

65,4

S54

54,54

262ˇ10

3

2073ˇ10

4

154

125

65,8

UIC50

50,18

253,6ˇ10

3

1940ˇ10

4

152

125

68,6

UIC54

54,43

279,19ˇ10

3

2127ˇ10

4

159

140

68,6

UIC60

60,34

335,5ˇ10

3

3055ˇ10

4

172

150

70,6

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Podkłady

Tabela 6. Charakterystyki podstawowych typów podkładów drewnianych stosowanych przez PKP PLK [12]

typ

długość

[m]

objętość

[m

3

]

pow.

przekroju

[mm

2

]

moment

bezwł.
[mm

4

]

wskaźnik
wytrzym.

[mm

3

]

IB

2600

0,0962

37000

6493ˇ10

4

829ˇ10

3

IIB

2600

0,0894

34400

6099ˇ10

4

783ˇ10

3

IIO

2600

0,0923

35500

6210ˇ10

4

788ˇ10

3

IIIB

2500

0,0770

30800

4711ˇ10

4

647ˇ10

3

IIIO

2500

0,0755

30200

4741ˇ10

4

644ˇ10

3

IVO

2500

0,0730

29200

4526ˇ10

4

621ˇ10

3

Rys. 10. Charakterystyki podstawowych typów podkładów drewnianych [12]

Rys. 11. Charakterystyki podstawowych typów podkładów betonowych [12]


Podsypka

Tabela 7. Minimalne grubości warstwy podsypki [m] [12]

kategoria linii kolejowej

rodzaj podkładów

magistralne

pierwszorzędn

e

drugorzędne

znaczenia

miejscowego

drewniane

0,30

0,25

0,20

0,16

betonowe

0,35

0,30

0,25

0,25

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

4.1.2. Pytania sprawdzające


Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jak zdefiniować skrajnie budowli ciągłych oraz skrajnie budowli punktowych?
2. Jakie są klasy techniczne torów?
3. Jakie są dopuszczalne prędkości przy danej klasie technicznej torów?
4. Jakie są podstawowe typy szyn stosowanych przez koleje europejskie?
5. Jakie są typy podkładów drewnianych stosowanych przez PKP pod względem długości

i objętości?

6. Jaka jest minimalna grubość warstwy podsypki we wszystkich kategoriach kolejowych?


4.1.3. Ćwiczenia


Ćwiczenie 1

Dokonaj analizy Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 października 2005 r.

w sprawie ogólnych warunków technicznych eksploatacji pojazdów kolejowych oraz normy
PN-K-92009.


Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z rozporządzeniem oraz normą na temat skrajni,
2) opracować główne założenia rozporządzenia i normy wskazanych przez nauczyciela,
3) przedstawić na forum grupy opracowane zagadnienia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

rozporządzenie Ministra Infrastruktury oraz norma PN-K-92009,

papier, przyrządy do pisania,

tablice flip chart.


Ćwiczenie 2

Wyszukaj w Internecie informacje na temat charakterystyk podkładów drewnianych

i betonowych.


Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) wyszukać w Internecie informacje przedstawione w treści zadania, dotyczące podkładów,
2) zapisać i omówić na forum grupy poruszone zagadnienia,
3) podać kilka typów podkładów drewnianych i betonowy,
4) scharakteryzować zastosowanie podkładów.


Wyposażenie stanowiska pracy:

komputer z dostępem do sieci Internet,

papier, przyrządy do pisania,

literatura i inne źródła informacji,

poradnik ucznia,

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Ćwiczenie 3

Wykorzystując dostępne materiały, wyszukaj sposoby wydłużenia czasu eksploatacji szyn

przed wystąpieniem zużycia niszczącego. Ćwiczenie wykonaj w zespole dwuosobowym
w postaci plakatu.


Sposób wykonania ćwiczenia:

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) znaleźć w literaturze, jak można wydłużać czas eksploatacji zanim wystąpi zużycie

niszczące,

2) wykonać w zespole dwuosobowym plakat zawierający wymienione w punkcie

1 informacje,

3) zaprezentować i ocenić efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

arkusze papieru formatu A0,

flamastry,

środek do mocowania plakatów na tablicy,

długopis,

poradnik ucznia, literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia,

literatura i inne źródła informacji.

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) scharakteryzować skrajnie budowli i taboru?

2) scharakteryzować parametry eksploatacyjne linii kolejowych wg

kategorii?

3) scharakteryzować klasy techniczne torów?

4) opisać elementy nawierzchni szynowej?

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

4.2. Przygotowanie składu pociągu

4.2.1. Materiał nauczania

Zasady numeracji pociągów pasażerskich dalekobieżnych na PKP
Poniższe zasady odnoszą się głównie do pociągów pospiesznych, expressowych

i InterCity. Numeracja pociągów osobowych może odbiegać od tych reguł. Okręgi
komunikacyjne odpowiadają w zasadzie byłym dyrekcjom okręgowym kolei państwowych.
Dwie ostatnie cyfry numerów oznaczają: 00-19 pociągi pospieszne i expressowe (przy
numerach czterocyfrowych 00-09 InterCity), 20-49 pociągi osobowe, 50-59 towarowo-
osobowe, 60-69 pospieszne towarowe, 70-79 zbiorowe, 80-99 pozostałe towarowe.

Tabela 8. Numery czterocyfrowe [13]

NUMERY CZTEROCYFROWE

Dwie pierwsze cyfry oznaczają Zakłady Infrastruktury

Kolejowej (Zakłady Linii Kolejowych) odpowiednio

wyjazdu I przyjazdu pociągu:

Trzeci

a cyfra

Czwarta cyfra

1 Warszawa, Łódź, Białystok, Siedlce
2 Lublin, Kielce
3 Kraków, Rzeszów, Nowy Sącz
4 Katowice, Gliwice, Tarnowskie Góry, Częstochowa

0 - poc.

IC

1 - poc.

Ex

gdy nieparzysta:
pociąg jedzie torem
szlakowym nr 1, przy
wzrastającym kilometrażu

5 Gdańsk, Olsztyn, Toruń
6 Wrocław, Opole

7 Poznań, Zielona Góra, Ostrów Wlkp.

8 Szczecin, Koszalin, Gorzów Wlkp.

2 lub 3-

poc.

osob.

gdy parzysta:
pociąg jedzie torem
szlakowym nr 2, przy
malejącym kilometrażu

Tabela 9. Przykłady numeracji czterocyfrowej [13]

1301

Poc. IC 'Kościuszko' Warszawa Wsch.-Kraków, z okręgu Warszawa (1) do okręgu Kraków (3),
InterCity (0), jadący po torze nieparzystym (1).

4102

Poc. IC 'Górnik' Gliwice-Warszawa Wsch., wyjeżdża z okręgu 4, kończy bieg w okręgu 1,
InterCity (0), jadący po torze parzystym (4).

5310

Poc. Ex 'Małopolska' Gdynia Gł.-Przemyśl, z okręgu 5 (Gdynia) do okręgu 3 (Rzeszów), trzecia
cyfra 1 (poc. expressowy), czwarta cyfra 0 (tor parzysty). Od Warszawy Zach. pociąg zmienia
numer na 5311.

3711

Poc. Ex 'Wielkopolanin' Kraków Gł.-Poznań Gł., z okręgu 3 do 7, expressowy, tor nieparzysty.

7520

Poc. osob. Poznań Gł.-Toruń Gł. Pierwsza cyfra 7 - Poznań, druga 5 - Toruń (w okręgu Gdańsk),
trzecia cyfra 2 - pociąg osobowy, czwarta 0 - tor parzysty. Od st. Poznań Wschód zmiana numeru
na 7521.

Tabela 10. Numery pięciocyfrowa [13]

NUMERY PIĘCIOCYFROWE

Dwie pierwsze cyfry oznaczają

Zakłady Infrastruktury Kolejowej

(Zakłady Linii Kolejowych)

odpowiednio wyjazdu i przyjazdu

pociągu (dla pociągów

międzynarodowych są to stacje

graniczne):

Trzecia cyfra

Czwarta

cyfra

Piąta cyfra

0 międzynarodowe stałe

1 Warszawa, Łódź, Białystok,
Siedlce

1 krajowe dzienne stałe

0 lub 1 -

pociągi

gdy nieparzysta:
pociąg jedzie torem

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

2 Lublin, Kielce

2 krajowe nocne stałe

pospieszne

3 Kraków, Rzeszów, Nowy Sącz

3 międzynarodowe sezonowe

4 Katowice, Gliwice, Tarnowskie
Góry, Częstochowa

4 krajowe sezonowe i na
zarządzenie

szlakowym nr 1, przy
wzrastającym
kilometrażu

5 krajowe nocne

5 Gdańsk, Olsztyn, Toruń

2, 3 lub 4 -

pociągi

osobowe

6 kolonijne

6 Wrocław, Opole

7 pociągi zestawione z
wagonów sypialnych,
kuszetek i platform
samochodowych

7 Poznań, Zielona Góra, Ostrów
Wlkp.

8 pocztowo-bagażowe

8 Szczecin, Koszalin, Gorzów
Wlkp.

9 służbowe

5 -

pociągi

towarowo-

osobowe

gdy parzysta:
pociąg jedzie torem
szlakowym nr 2, przy
malejącym kilometrażu

Tabela 11. Przykłady numeracji pięciocyfrowej [13]

17009

Poc. posp. EN 'Jan Kiepura' Warszawa Wsch.-Köln Hbf. Pociąg międzynarodowy stałego
kursowania.

85102

Poc. posp. 'Gryf' Szczecin Gł.-Olsztyn Gł. z okręgu 8 do okręgu 5. Pociąg pospieszny dzienny stały.

75104

Poc. posp. 'Mieszko' Poznań Gł.-Gdynia Gł. stałego kursowania. Od st. Poznań Wschód nr 75105.

38202

Poc. posp. Kraków Pł.-Kołobrzeg. Pociąg pospieszny stałego kursowania, nocny (trzecia cyfra 2).
Od st. Warszawa Zach. zmiana numeru poc. na 38203.

87224

Poc. osob. Szczecin Gł.-Zielona Góra (czwarta cyfra 2), tor parzysty (0).

15411

Poc. Ex 'Jantar' Warszawa Zach.-Hel, sezonowy (trzecia cyfra 4), kursuje 25.6-31.8.2005.

48513

Poc. posp. Częstochowa-Słupsk, kursuje 13.8.2005 (trzecia cyfra 5).

53700

Poc. posp. 'Nocny Express' Gdynia Gł.-Zakopane, sezonowy, zestawiony z wagonów sypialnych i
kuszetek (trzecia cyfra 7). Od st. Warszawa Zach. zmiana numeru poc. na 53701.


Linie kolejowe zarządzane przez PKP Polskie Linie Kolejowe SA:

nr 1 - Warszawa (Warszawa, Siedlce, Białystok, Łódź),

nr 2 - Lublin (Lublin, Skarżysko-Kamienna, Kielce),

nr 3 - Kraków (Kraków, Rzeszów, Nowy Sącz),

nr 4 - Katowice (Katowice, Gliwice, Częstochowa, Tarnowskie Góry),

nr 5 - Gdańsk (Gdańsk, Olsztyn, Bydgoszcz, Toruń),

nr 6 - Wrocław (Wrocław, Opole, Wałbrzych),

nr 7 - Poznań (Poznań, Ostrów Wlkp., Zielona Góra),

nr 8 - Szczecin (Szczecin, Koszalin, Gorzów Wlkp.).

Pociągi lokalne kursujące wewnątrz obszarów mogą mieć numery dwu-, trzy-, cztero-

i pięciocyfrowe, dwie pierwsze cyfry są takie same lub druga jest zerem.

Pociągi zmieniają numery na granicy kierunków parzysty, nieparzysty, np.: wszystkie

pociągi na szlaku Kraków-Katowice zmieniają numer w Jaworznie Szczakowej, niezależnie od
ich relacji. Jest więc np.: pociąg nr 3428/3429 relacji Kraków-Katowice i pociąg pośpieszny
Światowid, który na odcinku Przemyśl-Jaworzno Szczakowa ma nr 38102, a dalej do
Szczecina 38103. Pociąg pospieszny Podlasiak z Białegostoku do Szczecina na odcinku

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Białystok-Korsze ma nr 18205, Korsze-Malbork 18204 i ponownie 18205 na Malbork-
Szczecin.

Numery pociągów wymawia się następująco: 1300 - "jeden trzy zero zero" lub "trzynaście

zero zero" albo "jeden trzy dwa zera", 15102 - "jeden pięć sto dwa" lub "piętnaście sto dwa",
68201 - "sześć osiem dwieście jeden", 82700 - "osiem dwa siedemset".


Tabela 12. Poziomy utrzymania pojazdów kolejowych

Poziom
utrzymania

Charakterystyka

Ramowy zakres prac

Poziom 1

1)

Czynności sprawdzające lub monitoring
dokonywane przed wyjazdem pojazdu
kolejowego na linii, w czasie jazdy lub po
zjeździe pojazdu. Niektóre z tych czynności
mogą być dokonywane przez pracowników
przewoźnika (maszynistę, rewidenta) lub przy
użyciu automatycznych urządzeń pokładowych
lub przytorowych.

1. Ocena stanu zasadniczych zespołów,

podzespołów i układów pojazdu kolejowego,
mających wpływ na bezpieczeństwo ruchu
pojazdu.

2. Zaopatrzenie pojazdu kolejowego w

materiały eksploatacyjne.

3. Ewentualna wymiana zużytych w trakcie

eksploatacji elementów szybko zużywających
się.

Poziom 2

2)

Czynności, które zapobiegają przekroczeniom
limitów zużycia, wykonywane na
specjalistycznych stanowiskach, w przerwach
między kolejną planowaną eksploatacją pojazdu
kolejowego.

1. Szczegółowa ocena stanu technicznego

pojazdu kolejowego przez sprawdzenie
działania jego obwodów, oględziny do
wstępnych bez demontażu podzespołów,
przewidziane w dokumentacji badania
diagnostyczne.

2. Naprawy dokonywane przez wymianę

standardowych elementów.

Poziom 3

3)

Czynności z zakresu utrzymania, które
zapobiegają przekroczeniom limitów zużycia
wykonywane na specjalistycznych
stanowiskach, z wyłączeniem pojazdu
kolejowego z planowanej eksploatacji.

1. Szczegółowa ocena stanu technicznego

pojazdu kolejowego poprzez sprawdzenie
działania jego obwodów, oględziny
dostępnych także po demontażu określonych
w dokumentacji podzespołów, a także
przewidziane w dokumentacji badania
diagnostyczne.

2. Planowe wymiany podzespołów oraz

niewielkie naprawy zespołów i podzespołów
funkcjonalnych wykonywane
na wyspecjalizowanych stanowiskach.

Poziom 4

4)

Czynności wykonywane z zakresu utrzymania
naprawczego wykonywane w zakładach
posiadających zaplecze techniczne i stanowiska
pomiarowe.

1. Szczegółowe sprawdzenie stanu

technicznego przewidzianych w
dokumentacji podzespołów i zespołów
połączone z ich demontażem z pojazdu
kolejowego.

2. Planowe wymiany podzespołów i zespołów.
3. Naprawy zespołów i podzespołów

wykonywane w wyspecjalizowanych
warsztatach.

Poziom 5

5)

Czynności mające na celu podniesienie
standardu pojazdu kolejowego lub jego
odnowienie wykonywane w
wyspecjalizowanych zakładach lub u
producenta.

1. Demontaż zespołów i podzespołów z

pojazdów kolejowych i ich wymiana na nowe
lub zregenerowane.

2. Modyfikacje nadwozi pojazdów kolejowych i

układów biegowych.

1)

Zgodny z dotychczasowymi przeglądami kontrolnymi pojazdów kolejowych.

2)

Zgodny z dotychczasowymi przeglądami okresowymi pojazdów kolejowych.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

3)

Zgodny z dotychczasowymi przeglądami okresowymi poszerzonymi pojazdów

kolejowych.

4)

Zgodny z dotychczasowymi naprawami okresowymi rewizyjnymi pojazdów kolejowych.

5)

Zgodny z dotychczasowymi naprawami głównymi i modernizacją pojazdów kolejowych.

Elementy opisu zaplecza technicznego do utrzymania pojazdów kolejowych

Długość torów zadaszonych, w tym długość i głębokość kanałów.

Długość torów niezadaszonych, w tym długość i głębokość kanałów.

Długość torów zakładowych.

Wykaz poszczególnych elementów zaplecza technicznego z opisem.

Rodzaj i pojemność połączeń telematycznych.

Powierzchnia całkowita terenu zakładu.

Powierzchnia zadaszona.

Powierzchnia warsztatu.

Powierzchnia magazynowa.









Rys. 12. Tablice kierunkowe wewnątrzwagonowe w pociągach IC 5406/1 i 4500/1 [13]

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20






























Rys. 13. Przykład planu zestawienia składu pociągu z Dodatku 2b do Rozkładu Jazdy Pociągów 2003/04 [13]


Objaśnienia:
Nagłówek: IKSE - pociąg pasażerski InterCity, krajowy, prowadzony lokomotywą trakcji

elektrycznej o V

max

>130 km/h, numer, nazwa, relacja i terminy kursowania.

Symbole graficzne: skład wyposażony w automatyczne drzwi, całoroczne ogrzewanie na

żądanie kierownika pociągu, nagłośnienie pociągu, przewóz przesyłek kurierskich.

Działka A: Obsługa trakcyjna i obciążenie lokomotywy. Seria i maksymalne obciążenie

lokomotywy (t), stacja początkowa i końcowa pracy drużyny trakcyjnej, macierzysta
lokomotywownia lokomotywy i drużyny trakcyjnej.

Działka B: Obsługa drużyn konduktorskich. Stacja początkowa i końcowa ich pracy oraz

ich stacja macierzysta, liczba kierowników pociągu, konduktorów rewizyjnych i konduktorów
rozdawców bagażu.

Działka C: Rodzaje wagonów, seria: A - wagon 1 kl, B - wagon 2 kl, d - z przewodem

zdalnego sterowania, h - z miejscami do siedzenia po obu stronach centralnego przejścia
wzdłuż wagonu, i - do przewozu osób na wózkach inwalidzkich, m - wagon o długości 24,5
m, n - ogrzewanie nawiewne, WR - wagon restauracyjny lub barowy bez przedziałów 2 kl,
parametry techniczno - eksploatacyjne, numer porządkowy w wagonach objętych rezerwacją

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

miejsc, (R) - wagon z miejscami rezerwowanymi, (N) - wagon dla niepalących, relacja
wagonów w składzie danego pociągu, stacja macierzysta, liczba wagonów w obiegu,
maksymalna prędkość, rodzaj ogrzewania (d - na prąd stały).


4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie są sposoby numeracji pociągów pasażerskich?
2. Jakie są poziomy utrzymania pojazdów kolejowych?
3. Jaki jest plan zestawienia składu pociągu?
4. Jakie są elementy zaplecza technicznego do utrzymania pojazdów kolejowych?


4.2.3. Ćwiczenia


Ćwiczenie 1

Ponumeruj pociągi stosując numerację cztero- i pięciocyfrowe.

Numeracja czterocyfrowa

numer

opis

2320

Pociąg IC „Górnik” Gliwice-Warszawa Wsch., wyjeżdża z
okręgu, kończy bieg w okręgu, InterCity, jadący po torze
parzystym.

4731

Numeracja pięciocyfrowa

numer

opis

15411

Pociąg pośpieszny. Częstochowa-Słupsk, kursuje 13.8.2005
kursuje w nocy.

85102

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się ze sposobami numeracji pociągów pasażerskich,
2) uzupełnić tabele,
3) zaprezentować i ocenić efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

materiały dostarczone przez nauczyciela,

papier, przyrządy do pisania,

literatura i inne źródła informacji,

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.


background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Ćwiczenie 2

Opisz ramowy zakres prac przy utrzymaniu pojazdów kolejowych, wskaż jakie czynności

należy wykonać:
1) przed wyjazdem pojazdu kolejowego na linii, w czasie jazdy lub po zjeździe pojazdu,
2) w przerwach między kolejną planowaną eksploatacją pojazdu kolejowego,
3) aby podnieść standard pojazdu kolejowego lub jego odnowienie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z zasadami utrzymania pojazdów kolejowych,
2) wypisać czynności obsługowe,
3) sporządzić plakat na który zaprezentowane zostaną czynności,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

zasady utrzymania pojazdów kolejowych,

przybory do pisania,

arkusz papieru A0,

literatura i inne źródła informacji,

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.


Ćwiczenia 3

Zaplanuj zestawienie składu pociągu pasażerskiego InterCity.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z przykładem planu zestawienia składu pociągu,
2) dobrać optymalny skład pociągu,
3) wpisać do planu skład pociągu,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) porównać własny rozkład jazdy z rozkładem zademonstrowanym przez nauczyciela.

Wyposażenie stanowiska pracy:

wzór zestawienia składu pociągu,

papier, przyrządy do pisania,

komputer z dostępem do Internetu,

literatura i inne źródła informacji,

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) omówić zasady numeracji pociągów pasażerskich?

2) omówić zakres prac w poszczególnych poziomach utrzymania

pociągów kolejowych?

3) zinterpretować plan zestawienia składu pociągu?

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

4.3. Dokumentacja służbowa

4.3.1. Materiał nauczania

Wśród wielu dokumentów prowadzonych przez dyżurnego ruchu najważniejszymi są:

dziennik ruchu,

książka przebiegów.

Dziennik ruchu
Dziennik ruchu prowadzi się w zasadzie na wszystkich obsługiwanych posterunkach

następczych. Wyjątek stanowią posterunki wyposażone w urządzenia rejestrujące ruch
pociągów (pociągopis).

































Rys. 14. Przykład dziennika ruchu posterunku zapowiadawczego [5]

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

W dzienniku ruchu prowadzonym na posterunku zapowiadawczym każda strona jest

przeznaczona dla jednego szlaku lub odstępu. Jeżeli dziennik ten jest przeznaczony dla jednego
tylko szlaku (odstępu), to należy zapisać wpierw całą stronicę lewą, a następnie pisać na
stronicy prawej.

W razie prowadzenia ruchu dwukierunkowego po obu lub po jednym torze szlaku

dwutorowego, przy czynnych obu torach na szlaku, należy przeznaczyć dla każdego toru tego
szlaku osobną stronicę dziennika ruchu, a jeśli zaistnieje potrzeba, to przeznaczyć osobny
dziennik dla jednego z torów tego szlaku.

W regulaminie technicznym należy ustalić liczbę dzienników ruchu i przeznaczenie

każdego z nich dla poszczególnych szlaków, dla każdego posterunku zapowiadawczego,
a w razie potrzeby i dla posterunku odstępowego.

Dzienniki ruchu powinny znajdować się w miejscu najdogodniejszym dla dyżurnego ruchu,

przy czym w miarę możności lewą stronę dziennika ruchu należy przeznaczyć dla szlaku
(odstępu) znajdującego się z lewej strony biurka dyżurnego ruchu, a stronę prawą dziennika
dla - szlaku (odstępu) znajdującego się z prawej strony.

Dzienniki ruchu prowadzi dyżurny ruchu. W prowadzeniu dzienników ruchu może

dyżurnemu ruchu pomagać telefonista zapowiadawczy (jeżeli jest on przewidziany
w regulaminie technicznym) w następującym zakresie:

odbierać telefonogramy zapowiadawcze i informacje o numerach pociągów, notować je
w dzienniku ruchu i podawać je dyżurnemu ruchu do wiadomości z zasady za podpisem,
a w niektórych przypadkach ustnie,

przekazywać właściwemu posterunkowi następczemu telefonogramy zapowiadawcze
wpisane i podpisane przez dyżurnego ruchu,

na każdorazowe ustne polecenie dyżurnego ruchu wpisywać i nadawać telefonogramy
zawierające samo tylko oznajmienie odjazdu pociągu oraz nadawać telefonogramy
zawierające samo tylko żądanie pozwolenia na wyprawienie pociągu.

Telefoniście zapowiadawczemu nie wolno wpisywać do dziennika ruchu telefonogramów

zapowiadawczych, które mają być nadane, z wyjątkiem telefonogramów o odjeździe pociągu.

Telefonistę zapowiadawczego można upoważnić regulaminem technicznym do:

1.

notowania czasów blokowania bloków liniowych,

2. nadawania informacji o numerach pociągów i wpisywania odpowiednich zapisów,
3. nadawania i notowania powiadamiania dróżników przejazdowych o odjeździe pociągu,

w razie niepowiadomienia chociażby jednego dróżnika przejazdowego telefonista
zapowiadawczy powinien natychmiast zgłosić ten fakt dyżurnemu ruchu, w regulaminie
technicznym należy wskazać szczegółowo sposób postępowania w celu zapewnienia
powiadomienia dróżników przejazdowych w przepisowym czasie przez telefonistę
zapowiadawczego.

Dziennik ruchu musi być prowadzony na bieżąco. Telefonogramy należy zapisywać

niezwłocznie po ich odebraniu i bezpośrednio przed ich nadaniem. Zawiadomienia dróżników
przejazdowych o jeździe pociągów należy notować bezpośrednio po nadaniu każdego
zawiadomienia.

Żądania pozwolenia na wyprawienie pociągu nie notuje się w dzienniku ruchu.
Telefonogramy zapowiadawcze, dla których są przewidziane osobne rubryki, zapisuje się

w dziennikach ruchu dla posterunków zapowiadawczych w sposób następujący:
1. W rubryce 1 i 2 - numery pociągów, każdy poziomy wiersz jest przeznaczony tylko dla

jednego pociągu lub pojazdu pomocniczego. Dla powrotu ze szlaku pociągu, popychacza
lub pojazdu pomocniczego jest zajmowany następny poziomy wiersz, w tym przypadku
wraz z poprzednim, dotyczącym jazdy na szlak. Oba wiersze należy z lewej strony

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

zakreślić klamrą, rubrykę 1 lub 2 trzeba wypełnić po nadaniu lub odebraniu telefonogramu
zawierającego:

na szlaku dwutorowym - oznajmienie odjazdu pociągu lub informację o numerze pociągu,

na szlaku jednotorowym - żądanie pozwolenia na wyprawienie pociągu.

Jeżeli dyżurny ruchu zażądał pozwolenia na wyprawienie pociągu, lecz nie dano mu tego

pozwolenia, a następnie zażądał pozwolenia na wyprawienie innego pociągu, to powinien
przekreślić na krzyż numer pociągu, dla którego żądanie pozwolenia stało się nieaktualne,
a pozostałe rubryki tego wiersza zakreskować, natomiast numer pociągu, dla którego żądał
pozwolenia powinien zanotować w rubryce 1 lub 2 w następnym wolnym wierszu poziomym.
2. Pociągi, które będą przyjęte, a następnie wyprawione są wpisywane na obu stronicach

w tym samym poziomym wierszu, jeżeli jednak pociąg jest wyprzedzony przez inny
pociąg, kończy lub rozpoczyna jazdę, albo wyprawienie pociągu notuje się w innym
dzienniku ruchu niż przyjęcie tego pociągu, to odpowiedni poziomy wiersz na
przeciwległej

stronicy

powinien

być

zakreskowany,

na

stacjach

węzłowych

i rozrządowych w razie potrzeby można w regulaminie technicznym postanowić, że napisy
dotyczące tego samego pociągu na każdej z obu stronic mogą być wpisywane w różnych
poziomych wierszach.

3. W rubryce 3 jest notowany numer toru stacyjnego, na który przyjmuje się lub z którego

wyprawia się pociąg.

4. W rubryce 4 jest notowany czas nadania lub czas odebrania telefonogramu zawierającego

danie pozwolenia na wyprawienie pociągu, jeżeli czas ten różni się co najmniej o dwie
minuty od czasu blokowania bloku pozwolenia, to notuje się go w formie ułamka:
w liczniku

jest podawany czas nadania lub odebrania telefonogramu, a w mianowniku -

czas blokowania.

5. W rubryce 5 jest notowany czas podany w telefonogramie zawierającym oznajmienie

odjazdu pociągu, a w rubryce 6 - czas podany w telefonogramie zawierającym
potwierdzenie przyjazdu pociągu, jeżeli czasy te różnią się od czasu otrzymania lub
nadania telefonogramu o dwie lub więcej minut, to są one notowane w formie ułamka:
w liczniku - czas wskazany w telefonogramie, w mianowniku - rzeczywisty czas nadania
lub otrzymania telefonogramu.

Gdy linia jest wyposażona w:

półsamoczynną blokadę liniową, wówczas w rubrykach 5 i 6 są notowane czasy
blokowania odpowiednich bloków liniowych, jeśli czasy blokowania różnią się od czasów
wjazdu lub wyjazdu pociągu o jedną lub więcej minut, to są one notowane według
podanych zasad w formie ułamka,

samoczynną blokadę liniową, wówczas w rubryce 5 jest notowany czas odjazdu pociągu
wyprawionego z własnego posterunku zapowiadawczego, a w rubryce 6 - czas przyjazdu
pociągu przyjętego na własny posterunek zapowiadawczy.

6. W rubrykach 7 i 8 dyżurny ruchu umieszcza swój podpis wówczas, gdy na posterunku

pracuje telefonista zapowiadawczy, potwierdzając w ten sposób wpisanie przez siebie
telefonogramu w rubryce 4 lub 6 bądź przyjęcie do wiadomości wpisanych w te rubryki
telefonogramów już przyjętych.

7. W rubryce 9 są notowane:

uzupełnienia treści telefonogramów zapowiadawczych zapisanych w rubrykach 4 ÷ 6
(„z postojem na km ………… min …………”, „do km ………… z postojem min
………… i z powrotem”, „z pop. sprzęg.”, „z pop. do km …………”, „po torze
niewłaściwym”, „na bocznicę …………”, „po zamkniętym torze nr …………”,
„z przekroczoną skrajnią”, „xx”, „k”, itd.),

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

uzupełnienia informacji o numerze pociągu („z postoj. na km ………… min
…………”, „z pop. sprzęg.”, „z niebezp.”, „xx”, „xx”, „na bocznicę …………” itd.),

wyrazy „Stój”, „Teraz”, „Zatrzymać”, „Zatrzymany” i czas nadania lub odebrania
odpowiadających im telefonogramów zapowiadawczych (Rl, Dodatek II, wzory 5-8),

wyrazy „przyjechał do ………… o …………” jako odpowiednik telefonicznego
potwierdzenia przyjazdu ostatniego pociągu, wyprawionego zanim rozpoczęto
telefoniczne zapowiadanie pociągów,

numery zawiadomień pisemnych, używanych w czasie przerwy łączności,
zawiadomienia te są notowane wyłącznie przez dyżurnego ruchu,

inne okoliczności, ważne dla bezpieczeństwa ruchu, notowane wyłącznie przez
dyżurnego ruchu.

8. W rubryce 10 notuje się zawiadomienia dróżników przejazdowych o jeździe pociągu.

W razie żądania pozwolenia na wyprawienie kilku pociągów bezpośrednio po sobie

następujących, przed nadaniem tego telefonogramu wpisuje się w rubryce 1 lub 2 numer
każdego z tych pociągów w oddzielnym wierszu poziomym, zachowując kolejność
zamierzonego wyprawienia tych pociągów.

W ten sam sposób wypełnia rubrykę 1 lub 2 dyżurny ruchu dając pozwolenie na

wyprawienie tych pociągów, albo blokowy - otrzymując o tym informację.

Przy wszystkich tych pociągach wpisuje się ten sam czas dania pozwolenia na ich

wyprawienie.

W razie odmowy przyjęcia żądanej liczby pociągów lub w żądanej kolejności, a następnie

żądania pozwolenia na wyprawienie uzgodnionej wstępnie innej liczby pociągów lub w innej
kolejności, numery pociągów podanych w poprzednim żądaniu powinny być przekreślone na
krzyż, a pozostałe rubryki zakreskowane, numery pociągów ostatniego żądania powinny być
wpisywane w następnych wolnych wierszach, w rubryce 1 lub 2.

Telefonogramy zapowiadawcze wzorów 9-12 i 16-30 (Przepisy Rl, dodatek II) wraz

z nazwiskiem nadającego są zapisywane przez całą szerokość strony. Nadający pod tym
zapisem notuje: „odebrał ………………………………………………… o

nazwa posterunku zastępczego i nazwisko odbierającego

…………………”,

w ten sam sposób są zapisywani także - jeżeli są - następni odbiorcy

godz, min.

telefonogramu. Odbierający telefonogram powinien zanotować czas jego odebrania. Każdy

taki telefonogram zapisywany przez całą szerokość strony powinien być oddzielony od innych
zapisów poziomą grubą linią.

W ten sam sposób powinny być wpisywane inne telefonogramy oraz okoliczności mające

wpływ na sposób prowadzenia ruchu, np.: dotyczące całkowitej przerwy łączności,
wprowadzenia ruchu pociągów w odstępie czasu, przywrócenia normalnej sytuacji itp.

Dyżurny ruchu i telefonista zapowiadawczy przyjęcie lub zdanie dyżuru zapisują przez całą

szerokość (obie strony) dziennika ruchu lub jednej jego strony.

Zawiadomienia pisemne otrzymane w czasie przerwy łączności dyżurny ruchu wkleja na

odpowiedniej stronie dziennika.

Dziennik ruchu dla posterunków odstępowych
Podobnie jak dziennik ruchu dla posterunków zapowiadawczych jest prowadzony dziennik

ruchu dla posterunków odstępowych. W dzienniku tym:

porozumienie dotyczące ruchu pociągów na dwóch przyległych odstępach jest
rejestrowane na jednej stronicy,

istnieje oddzielna rubryka (7), w której są zapisywane telefonogramy o dojściu pociągu,
służą one także do zanotowywania równoczesnego blokowania bloku końcowego

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

i początkowego za pomocą wspólnego klawisza, dziennik ten nie zawiera natomiast
rubryk 3, 7, 8, 10 dziennika ruchu dla posterunków zapowiadawczych.




































Rys. 15. Przykład dziennika ruchu posterunku odstępowego [5]

Jeżeli wyprawiono pociąg z popychaczem do kilometra, to blokowy może wpisać

w rubryce 6 potwierdzenie przyjazdu pociągu i nadać je dopiero po otrzymaniu potwierdzenia
przyjazdu popychacza na posterunek zapowiadawczy, który wyprawił ten pociąg.
Potwierdzenie przyjazdu popychacza na posterunek zapowiadawczy powinien zapisać
blokowy w rubryce 9 i 10, w pierwszym wolnym wierszu, a oba wiersze, tj. wiersz dotyczący
pociągu z popychaczem do kilometra i wiersz dotyczący popychacza, z lewej strony należy
zakreślić klamrą.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Jeżeli wyprawiono pociąg (pojazd pomocniczy) do kilometra na szlaku, skąd ma powrócić

na stację wyprawienia, to blokowy nie powinien potwierdzić jego przyjazdu, lecz powinien
zakreskować rubryki 6, 7 i 9, a po powrocie pociągu na posterunek zapowiadawczy, z którego
był wyprawiony, otrzymane potwierdzenie przyjazdu tego pociągu powinien zanotować w
sposób wskazany dla popychacza, który powrócił ze szlaku.


Książka przebiegów

Rys. 15. Przykład książki przebiegów dla Rsp stacji A, na której znajdują się nastawnie wykonawcze

An1, An2, szlak A-C [5]


Książka przebiegów służy do zapisywania poleceń i informacji oraz zgłoszeń w sprawie

przygotowania drogi przebiegu dla wjazdów i wyjazdów pociągów oraz pojazdów
pomocniczych. Ponadto w książce tej są czynione zapisy przewidziane instrukcjami obsługi
urządzeń zrk. Zapisywane są w niej także polecenia i zgłoszenia w sprawie jazd manewrowych.

Lewa strona książki przebiegów jest przeznaczona do zapisywania przebiegów pociągów

wjeżdżających, a stronica prawa - do zapisywania przebiegów pociągów wyjeżdżających.

Każdą stronicę wypełnia się na bieżąco, wpisując pociągi w kolejności przygotowywania

dla nich dróg przebiegu.

Książka przebiegów jest prowadzona na posterunkach nastawczych, przygotowujących

pociągom drogi ich przebiegu, powinni ją prowadzić pracownicy wyznaczeni do sprawdzania,
czy tor jest wolny.

Książki przebiegów nie prowadzą:

1. dyżurny ruchu, jeżeli:

żaden inny pracownik oprócz dyżurnego ruchu i nastawniczego (nastawniczych)
nastawni dysponującej nie bierze udziału w przygotowaniu dróg przebiegu,

w przygotowaniu dróg przebiegu bierze udział, oprócz dyżurnego ruchu
i nastawniczego

(nastawniczych)

nastawni

dysponującej,

pracownik

innego

posterunku, natomiast blokada stacyjna działa prawidłowo,

2. nastawniczy nastawni dysponującej,

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

3. zwrotniczy przygotowujący drogę przebiegu, którą sprawdza starszy zwrotniczy, jeżeli

jednak zwrotniczy ma telefonicznie zgłaszać przygotowanie dróg przebiegu, to książkę
przebiegów w potrzebnym zakresie prowadzi zarówno zwrotniczy, jak i pracownik dający
mu polecenie przygotowania drogi przebiegu.

Na posterunku zapowiadawczym, na którym czynności dyżurnego ruchu zostały

podzielone pomiędzy kilku dyżurnych ruchu tej samej nastawni, regulamin techniczny może
przewidywać prowadzenie przez jednego z nich książki przebiegów w ograniczonym zakresie
(rubryki 1, 2, 3, 7), pomimo że blokada stacyjna działa prawidłowo.

W przypadku prawidłowego działania blokady stacyjnej nastawniczy nastawni

wykonawczej po otrzymaniu informacji o numerze pociągu, kierunku jazdy i numerze toru, po
którym ma się odbyć jazda tego pociągu, wypełnia rubryki 1, 2 i 3 książki przebiegów, a czas
wjazdu pociągu z końcowym sygnałem i nastawienia sygnału Stój” na semaforze wjazdowym
lub czas wyjazdu pociągu notuje się w rubryce 7.

Nastawniczy nastawni dającej tylko zgodę dla danego przebiegu wypełnia rubryki 1, 2, 3

książki przebiegów oraz notuje w rubryce 5 czas zablokowania bloku dania zgody.

Gdy obowiązuje dawanie telefonicznych poleceń i zgłoszeń w sprawie dróg przebiegu,

wówczas zarówno dyżurny ruchu jak i nastawniczy nastawni wykonawczej prowadzą książkę
przebiegów w pełnym zakresie. Rubrykę 4 wypełnia wówczas tylko dyżurny ruchu wpisując
kolejno skróty posterunków, które zgłosiły przygotowanie drogi przebiegu. W rubryce 5
dyżurny ruchu notuje czas otrzymania ostatniego ze wszystkich zgłoszeń, które powinien
otrzymać. Jeśli zamiast informacji dyżurny ruchu dał polecenie telefoniczne przygotowania
drogi przebiegu, oznacza to dla nastawniczego, że obowiązuje dawanie telefonicznych
zgłoszeń również wówczas, gdy jest obsługiwana blokada stacyjna.

Pracownik wyznaczony regulaminem technicznym tylko do sprawdzania, czy tor jest

wolny, po otrzymaniu polecenia lub informacji - jeśli nie obsługuje urządzeń blokowych -
wypełnia rubryki 1, 2, 3 książki przebiegów, a danie telefonicznego zgłoszenia o tym, że tor
jest wolny, notuje w rubryce 5. Te zapisy wykonuje także dyżurny ruchu i oprócz tego
wypełnia rubrykę 4.

Gdy oprócz obsługi blokady liniowej obowiązuje telefoniczne zapowiadanie pociągów,

wówczas danie polecenia nastawniczemu na zablokowanie bloku końcowego i czas tego
polecenia notują:

nastawniczy w rubryce 8 książki przebiegów,

dyżurny ruchu w rubryce 8 książki przebiegów, jeśli obowiązuje dawanie telefonicznych
poleceń i zgłoszeń w sprawie przygotowania dróg przebiegu zaś w rubryce 9 dziennika
ruchu, jeśli dawanie telefonicznych poleceń i zgłoszeń już nie obowiązuje.

Wspomniane polecenie zablokowania bloku końcowego i jego zapis mogą być wykonane

po otrzymaniu od nastawniczego zgłoszenia o wjeździe pociągu i o nastawieniu sygnału „Stój”
na semaforze wjazdowym oraz po daniu telefonicznego potwierdzenia przyjazdu pociągu.
Odblokowanie bloku dania nakazu lub odblokowanie tego bloku i otrzymanie telefonicznego
zgłoszenia, gdy obowiązuje dawanie telefonicznych poleceń i zgłoszeń, oprócz obsługi blokady
stacyjnej, albo otrzymanie zgłoszenia telefonicznego gdy nie jest obsługiwana blokada stacyjna,
jest równoznaczne z otrzymaniem zgłoszenia o wjeździe pociągu i o nastawieniu sygnału
„Stój” na semaforze wjazdowym.

Dyżurny ruchu i nastawniczy właściwej nastawni wykonawczej notują oprócz tego

w rubryce 8 książki przebiegów:
1.

powiadomienie o zmianie wyznaczonego toru wjazdowego,

2. powiadomienie o wjeździe na tor częściowo zajęty lub wyjątkowo na tor żeberkowy,
3. powiadomienie o położeniu zwrotnic i wykolejnic wyłączonych z ześrodkowanego

nastawiania i z zależności z semaforem,

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

4. powiadomienie nastawniczego, że pociąg może wyjechać i czas tego powiadomienia, gdy

dla wyjazdu pociągu nie może być podany sygnał zezwalający na semaforze wyjazdowym,
wówczas rubryka 6 jest zakreskowana,

5. polecenie i czas polecenia nastawniczemu, aby:

podał sygnał zastępczy „Sz”,

wydał „Rozkaz szczególny R” odpowiedniego rodzaju,

przekazał ustne polecenie: „Pociąg ………… z toru ………… odjazd”,

podał sygnał „Nakaz jazdy”,

podał sygnał Z2 - „Jazda dozwolona” lub „Sz” dla wjazdu pociągu z toru

niewłaściwego,

6.

powiadomienie nastawniczego o jeździe pociągu: do kilometra i z powrotem,
z popychaczem do kilometra, z przesyłką przekraczającą skrajnię oraz o innych
okolicznościach wymagających powiadomienia przez dyżurnego ruchu.

Jeśli dyżurny ruchu nie prowadzi książki przebiegów, a zachodzi potrzeba dokonania

niektórych zapisów tylko w rubryce 8 tej książki, to dyżurny ruchu wpisuje je w rubryce 9
dziennika ruchu.

Przez całą szerokość obu stronic książki przebiegów należy notować:

przyjęcie i przekazanie dyżuru,

początek doby,

zamknięcie i otwarcie toru na szlaku lub toru głównego na stacji,

wprowadzenie i odwołanie ruchu dwukierunkowego po jednym torze na szlaku,

inne okoliczności, mające wpływ na przyjmowanie i wyprawianie pociągów (wyłączenie
zasilania sieci trakcyjnej itp.).

Po zapisach okoliczności wymienionych w punktach 3 ÷ 5 należy zanotować, kogo

zawiadomiono i czas dania lub otrzymania zawiadomienia.

Jeżeli przed zapisem sporządzanym przez całą szerokość obu stronic książki przebiegów

na jednej stronicy znajdują się nie zapisane wiersze, to należy je zakreskować.


Regulowanie ruchu
Ruch pociągów pasażerskich powinien odbywać się zgodnie z rozkładem jazdy, przy czym

pociąg pasażerski:

nie może odjechać ze stacji lub z przystanku osobowego wcześniej, niż to jest wskazane
w rozkładzie jazdy,

nie może przejechać bez zatrzymania się zarówno przez stację jak i przez przystanek
osobowy, na których w rozkładzie jazdy jest przewidziany postój,

może przejechać przez stację nie więcej niż trzy minuty przed czasem rozkładowym, o ile
nie ma on postoju na tej stacji.

Zasady te odnoszą się również do pociągów mieszanych.
Pociągi towarowe powinny być wyprawiane zasadniczo w czasie wskazanym w rozkładzie

jazdy.

Pociąg towarowy nie przewożący podróżnych ani poczty i nie mający do wykonania pracy

na stacji, lub gdy pracę tę ukończył przed czasem rozkładowego odjazdu, może być
wyprawiony ze stacji pośredniej wcześniej.

Jeżeli w pociągu tym są przesyłki pocztowe, to również może on być wyprawiony ze stacji

pośredniej przed czasem rozkładowym, po porozumieniu się z pracownikiem pocztowym,
który obsługuje przewóz tych przesyłek.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

Wcześniejsze wyprawienie pociągu towarowego ze stacji początkowej może się odbyć

tylko wyjątkowo za zgodą dyspozytora ruchu, lecz nie wcześniej niż na 30 minut przed
rozkładowym czasem odjazdu.

Wcześniejsze wyprawienie pociągu może nastąpić po uzyskaniu na to zgody dyżurnego

ruchu przedniego posterunku zapowiadawczego.

Pociągu towarowego nie wolno wyprawić przed czasem rozkładowym w następujących

przypadkach:

gdy wcześniejsze wyprawienie go mogłoby spowodować opóźnienie innych pociągów,

w razie wykonywania robót utrzymania toru lub sieci trakcyjnej w czasie przerwy między
pociągami,

w czasie znajdowania się na szlaku lekkiego pojazdu pomocniczego.

Jeśli pociąg towarowy ma być wyprawiony przed rozkładowym czasem, to dyżurny ruchu

powinien porozumieć się z dyspozytorem ruchu, a następnie zawiadomić zainteresowanych
pracowników stacyjnych, jak również ustnie drużynę tego pociągu, o ile ma on postój na tej
stacji.

Opóźnienia pociągów powinny być wyrównywane przez skracanie postojów na stacjach

i przez stosowanie skróconych czasów jazdy oraz przez przepuszczanie przez stację bez
zatrzymania pociągów towarowych, których postój wyznaczony rozkładem jazdy nie jest
potrzebny.

Znajdujących się na stacji podróżnych i pracowników pocztowych należy zawczasu

zawiadomić o zamierzonym skróceniu rozkładowego postoju opóźnionego pociągu,
przewożącego podróżnych i pocztę. Dyżurny ruchu peronowy powinien zorganizować
przyspieszenie wymiany bagażu.

Wykaz czasów oczekiwania pociągów na skomunikowane pociągi opóźnione zawiera

dodatek do służbowego rozkładu jazdy, część III.

Czasu wyznaczonego na oczekiwanie pociągów skomunikowanych nie należy przedłużać

czasem potrzebnym na przeładunek bagażu i poczty.

Dyżurni ruchu powinni śledzić ruch pociągów i porozumiewać się z innymi stacjami,

a w razie potrzeby i z dyspozytorem ruchu w celu likwidacji odstępstw od rozkładu jazdy lub
ich ograniczenia.

Dyżurni ruchu powinni zgłaszać dyspozytorowi ruchu swego odcinka (rejonu)

dyspozytorskiego:
1. o przewidywanych znaczniejszych odchyleniach od rozkładu jazdy i o zmianach w tych

odchyleniach - dotyczą one stacji początkowych pociągów, za znaczniejsze odchylenia
uznaje się opóźnienie pociągu pasażerskiego powyżej 10 minut, a towarowego - 30 minut
oraz wyprawienie pociągów ponad 30 minut przed czasem rozkładowym,

2. o rzeczywistych odchyleniach od rozkładu jazdy - dotyczą one wszystkich stacji odcinka

(rejonu) dyspozytorskiego, z tym że:

dyżurni ruchu stacji początkowych pociągów, stacji przyległych do szlaku
jednotorowego, stacji, z których odjazdy pociągów rejestruje dyspozytor, i stacji,
którym to zarządzono, powinni zgłaszać o odchyleniach od rozkładu jazdy bez
względu na liczbę minut,

dyżurni ruchu pozostałych stacji powinni zgłaszać o odchyleniach od rozkładu jazdy
powyżej trzech minut, powstałych na własnej stacji lub na tylnym przyległym szlaku.

O znaczniejszych odchyleniach od rozkładu jazdy dyżurny ruchu powinien zawiadomić

zainteresowanych pracowników. O opóźnieniu pociągu pasażerskiego, o zmianie toru, po
którym przyjedzie pociąg (po torze niewłaściwym) i o czasowym wstrzymaniu ruchu należy
powiadomić: podróżnych znajdujących się na stacji i na obsadzonych przystankach osobowych

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

(z personelem) oraz zainteresowanych pracowników, ekspedycję bagażową, pocztę dworcową
i komorę celną - z podaniem czasu opóźnienia lub przypuszczalnego czasu przerwy w ruchu.

Podróżnych powiadamia się - zależnie od warunków miejscowych - za pomocą

megafonów, ogłoszeń pisemnych lub ustnych.

O opóźnieniach pociągów ponad jedną godzinę i o czasowym wstrzymaniu ruchu należy

zawiadomić również zainteresowane lokomotywownie i stacje macierzyste drużyn
konduktorskich.

W przypadkach opóźnień pociągów lub wyprawienia pociągu przed rozkładowym czasem,

gdy pociągi te krzyżują się z innymi pociągami albo wyprzedzają inne pociągi lub są
wyprzedzane, należy tak regulować ruch pociągów, aby była zachowana jego sprawność
i bezpieczeństwo, w razie potrzeby należy zmieniać kolejność jazdy pociągów ustaloną
w rozkładzie jazdy.

Podczas regulowania ruchu pociągów należy kierować się ogólną zasadą, że jazda pociągu

wyższego stopnia pierwszeństwa nie może być zakłócona przez pociąg niższego stopnia i że w
wyprawianiu oraz przyjmowaniu pociągów należy dawać pierwszeństwo pociągom wyższego
stopnia.

Odstąpienie od tej zasady wymaga zezwolenia dyspozytora ruchu i można je stosować

tylko wówczas, gdy nieznaczne i nieszkodliwe w następstwach opóźnienie pociągu wyższego
stopnia przyczynia się do wydatnego zmniejszenia opóźnienia pociągu niższego stopnia.

Pierwszeństwo przed wszystkimi pociągami mają pociągi ratunkowe, wyprawiane do

pilnej akcji ratunkowej, a więc jeżeli wypadek lub wydarzenie spowodowały przerwę w ruchu
lub ofiary w ludziach albo pociąg zdąża do gaszenia pożaru.

W innych przypadkach dyspozytor ruchu określa - zależnie od istotnej potrzeby - stopień

pierwszeństwa pociągu ratunkowego.

W razie potrzeby można również wyprawić na zasadach pociągu ratunkowego:

dźwig,

pogotowie techniczne (sieciowe lub inne),

pług odśnieżny,

lokomotywę pomocniczą,

ciężki pojazd pomocniczy,

inny pociąg, zgodnie z zarządzeniem oddziału ruchowo-handlowego.
Stopień pierwszeństwa pociągu jest ustalany w zależności od:

rodzaju przewozów, tj. w następującej kolejności: przewóz podróżnych, żywych zwierząt,
towarów łatwo psujących się, innych ładunków,

prędkości pociągu, a więc pociągi szybciej jadące mają pierwszeństwo przed pociągami
wolniej jadącymi.

Stopnie pierwszeństwa pociągów są określone w § 67 ust. 20 przepisów R1.
Jeśli pociągi mają jednakowy stopień pierwszeństwa, to dyżurny ruchu powinien dać

pierwszeństwo pociągowi:

zdążającemu do skomunikowania z innymi pociągami,

przejeżdżającemu bez zatrzymania,

jadącemu rozkładowo.

W przypadkach określonych przez dyrekcję pociągi miejscowe dowożące ludzi do pracy

i do szkół mają pierwszeństwo przed innymi pociągami pasażerskimi.

W razie nierozkładowej jazdy pociągów należy je wyprawiać z takim wyliczeniem, aby

pociągi nie musiały zatrzymywać się na posterunkach ruchu, na których nie mają
przewidzianego postoju. Różnice między czasami wyprawiania tych pociągów są nazywane
„odbiegami” pociągów. Tablica „odbiegów” jest zawarta w regulaminie technicznym stacji.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

Sposób obliczania „odbiegów” i sporządzania tablic „odbiegu” pociągów jest podany

w instrukcji o sporządzaniu regulaminów technicznych.

Dla zwiększenia skuteczności regulowania ruchu pociągów na szlakach dwutorowych

przyległych do posterunku odgałęźnego lub do stacji węzłowej, dyrekcja może wprowadzić
w potrzebnym zakresie telefoniczne żądanie pozwoleń i dawanie pozwoleń na wyprawianie
pociągów w kierunku posterunku odgałęźnego lub stacji węzłowej, przy czym na szlakach
z blokadą liniową pozwolenia te stosuje się niezależnie od prowadzenia ruchu za pomocą
urządzeń blokady liniowej.


Służbowy rozkład jazdy pociągów

Rys. 16. Przykład SRJP na odcinku Szczecin-Poznań dla pociągu 83410 Barbakan [13]

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

Objaśnienia skrótów:

R2 - posterunek ruchu wyposażony w radiotelefon, pracujący na kanale 2, znak ten

umieszcza się przy nazwie stacji początkowej, zmianie strony, przy stacji końcowej i przy
zmianie kanału radiowego.

R307 - stacja wydaje komputerowy wydruk rozkazu szczególnego R-307, odjazd pod

warunkiem otrzymania tego wydruku.

RT - posterunek ruchu, na którym zainstalowany jest rejestrator rozmów przez

radiotelefon.

M - kierowanie pracą manewrową należy do obowiązków ustawiacza.

OT - posterunek rewizji technicznej wagonów.

Rd1 - zezwoleniem na wyjazd pociągu, oprócz podania sygnału zezwalającego na

semaforze wyjazdowym jest podanie sygnału "Nakaz jazdy" lub zezwolenie za pomocą
urządzeń łączności względnie ustnie - dotyczy pociągów z postojem i pociągów
rozpoczynających bieg.

H - przed semaforem danego posterunku ruchu zainstalowane są urządzenia SHP.

PP - blokada półsamoczynna przystosowana do prowadzenia ruchu dwukierunkowego po

każdym torze szlaku dwutorowego.

S - szlak wyposażony w blokadę samoczynną jednokierunkową.

SS - szlak wyposażony w blokadę samoczynną przystosowaną do prowadzenia ruchu

dwukierunkowego po każdym torze szlaku dwutorowego.

USZ - urządzenia zdalnego sterowania.

TL - posterunek ruchu, na którym należy dzienny sygnał końca pociągu zastąpić nocnym

sygnałem z uwagi na tunel, przez który pociąg będzie przejeżdżał.

L - sprzęganie i rozprzęganie lokomotywy przy pociągu należy do obowiązków drużyny

lokomotywowej.

U12 - przed wyprawieniem pociągu do następnej stacji należy dokonać uproszczonej

próby hamulców (liczba oznacza wielkość spadku w promilach na przyległym odcinku)

S20 - przed wyprawieniem pociągu do następnej stacji należy dokonać szczegółowej

próby hamulców (liczba oznacza wielkość spadku w promilach na przyległym odcinku).

Między rubrykami 3 i 4: linia gruba - linia jednotorowa, dwie linie półgrube - linia dwu-

i więcej torowa

Tabela 13. Skrócony opis służb maszynistów zakładu taboru w Poznaniu [13]

Szlak: Rzepin - Warszawa, Poznań - Wrocław, Poznań - Szczecin

Godzina

rozpoczęcia

pracy

Godzina

odjazdu z

Poznania

Numer

pociągu

DOKĄD

Numer

pociągu

Godzina

przyjazdu

do

Poznania

Godzina

zakończenia

pracy

1

06:47

07:10

6110

Fredro

Warszawa Olszynka

Grochowska

1813

Mewa

17:06

17:56

2

07:15

07:40

7200

Lubuszanin

Warszawa Olszynka

Grochowska

1703
Lech

18:53

19:13

09:16

09:30

17001

Berolina

Rzepin

71002

Paderewski

16:07

3

16:07

17:10

7100

Warta

Kutno

1713

Przemysław

21:16

21:16

4

15:41

16:12

1612

Słowacki

Wrocław

67937

23:15

00:15

5

16:35

17:10

56110

Wrocław

3701

22:31

00:35

6

10:05

11:10

8110

Mewa

Warszawa Olszynka

Grochowska

2703

Lubuszanin

20:01

20:26

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

7

11:55

13:10

7202

Bystrzyca

Warszawa Olszynka

Grochowska

17015

Kiepura

22:55

23:15

8

06:00

06:30

7102
Lech

Warszawa

Wschodnia

17003

Paderewski

13:27

13:30

9

19:50

20:06

2703

Lubuszanin

Zielona Góra

7200

Lubuszanin

07:35

07:50

10

04:15

05:30

77001

Posnania

Rzepin

71004

Varsovia

10:07

12:15

11

18:33

20:47

86000

Bem

Wrocław

38201

03:30

06:33

12

19:50

20:02

71012

Moskwa

Warszawa Olszynka

Grochowska

17013

Moskwa

07:35

07:50

13

04:20

07:08

8102 *a
Chrobry

Warszawa Olszynka

Grochowska

1613 *b

Słowacki

16:01

16:20

14

05:10

08:13

68001

Bem

Szczecin Port

Centralny

8302

Barbakan

15:01

15:21

15

01:30

02:05

81700

Warszawa

Wschodnia

2701

Bystrzyca

11:55

12:45

* a) dojazd do Krzyża pasażerem 38211
* b) powrót do Poznania pasażerem 1613


4.3.2. Pytania sprawdzające


Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie są rodzaje dzienników ruchu?
2. Do czego służy książka przebiegów?
3. Jakie są zasady ruchu pociągów pasażerskich?
4. W jakich przypadkach nie można wcześniej wyprawić pociągu towarowego?
5. Z czego składa się dziennik ruchu?


4.3.3. Ćwiczenia


Ćwiczenie 1

Dokonaj wpisu do dziennika ruchu posterunku zapowiadawczego, w przypadku gdy

dyżurny ruchu zażądał pozwolenia na wyprawienie pociągu, lecz nie dano mu tego
pozwolenia, a następnie zażądał pozwolenia na wyprawienie innego pociągu.


Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się ze wzorem Dziennika ruchu posterunku zapowiadawczego,
2) określić czynności do przedstawionych treści zadania,
3) dokonać wpisów do dziennika ruchu posterunku zapowiadawczego,
4) zaprezentować i ocenić efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

wzór Dziennika ruchu posterunku zapowiadawczego,

papier, przyrządy do pisania.

literatura i inne źródła informacji,

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

Ćwiczenie 2

Dokonaj wpisu do książki przebiegów, w przypadku gdy oprócz obsługi blokady liniowej

obowiązuje telefoniczne zapowiadanie pociągów.


Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się ze wzorem książki przebiegów,
2) określić czynności do przedstawionych treści zadania,
3) dokonać wpisów do książki przebiegów,
4) zaprezentować efekty swojej pracy.

Wyposażenie stanowiska pracy:

wzór książki przebiegów,

papier, przyrządy do pisania.

literatura i inne źródła informacji,

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.


Ćwiczenie 3

Zaplanuj służbowy rozkład jazdy pociągów (SRJP) na odcinku Warszawa-Gdynia

Główna.


Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się ze wzorem służbowego rozkładu jazdy pociągów (SRJP) na dowolnym

odcinku,

2) określić stacje przez które będzie przejeżdżał pociąg na podstawie otrzymanej

dokumentacji lub z Internetu,

3) dokonać wpisu do służbowego rozkładu jazdy,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) porównać własny rozkład jazdy z rozkładem zademonstrowanym przez nauczyciela.

Wyposażenie stanowiska pracy:

wzór służbowego rozkładu jazdy,

papier, przyrządy do pisania.

komputer z dostępem do Internetu,

literatura i inne źródła informacji,

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) uzupełnić dziennik ruchu?

2) czytać dziennik ruchu?

3) uzupełnić książkę przebiegów?

4) czytać książkę przebiegów?

5) omówić zasady pierwszeństwa w ruchu pociągów?

6) omówić służbowy rozkład jazdy pociągów?

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

4.4. Zagrożenia bezpieczeństwa ruchu (sytuacje awaryjne)

4.4.1. Materiał nauczania

Sygnały semaforów świetlnych

















Rys. 17. Fragment „E1 Instrukcja sygnalizacji na PKP”. Warszawa 1998 [10]


Zestawienie obrazów sygnałowych semaforów świetlnych na PKP
Zestawienie dotyczy przypadków, gdy największa dozwolona prędkość dla pociągu na

danym odcinku linii, wskazana w służbowym rozkładzie jazdy pociągów, przekracza 100 km/h.
*) jazda z największą dozwoloną prędkością,
**) jazda z największą dozwoloną prędkością, nie większą niż 160 km/h - w przodzie są dwa

odstępy blokowe wolne - a przy następnym semaforze z prędkością nie przekraczającą 100
km/h,

***) następny semafor wskazuje sygnał zezwalający na jazdę z prędkością zmniejszoną do 40

lub 60 km/h,

****) następny semafor wskazuje sygnał „stój”.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

40

Wykaz ostrzeżeń stałych





























Rys. 18. Przykład wykazu ostrzeżeń stałych na odcinku Chabówka-Zakopane [13]


Kolumna 1 - posterunki ruchu, szlaki lub odstępy, 2 - kilometraż, 3 - oznaczenie miejsc lub

obiektów wymagających ograniczenia prędkości, 4 - numer toru, którego ostrzeżenie dotyczy,
5 i 6 - ograniczenie prędkości dla kierunku nieparzystego i parzystego, 7 - uwagi.


Zasady postępowania w przypadku wykrycia stanów awaryjnych
Postanowienia ogólne:

Zasady postępowania w przypadku zaobserwowania niesprawności w taborze przez
pracowników pełniących obowiązki w ruchu kolejowym określa instrukcja Ir-1 (R-l).
Niniejsze wytyczne precyzują zasady postępowania w przypadkach sygnalizacji
niesprawności przez urządzenia dsat i stanowią podstawę do opracowania regulaminu
terminala.

Każdy wykryty przez urządzania dsat stan awaryjny, pracownik obsługi powinien
odnotować w rejestrze.

Każdy fakt zgłoszonej niesprawności w taborze powinien być odnotowany przez
prowadzącego pojazd kolejowy z napędem w prowadzonej dokumentacji przewoźnika.

Zasady postępowania w przypadku wykrycia zagrzanego łożyska osiowego lub
zagrzanych hamulców w przejeżdżającym taborze - funkcja GM. GH

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

41

W przypadku wykrycia przez urządzenia dsat stanu ostrzegawczego zagrzanego łożyska
lub zagrzanych hamulców, dyżurny ruchu przekazuje prowadzącemu pojazd kolejowy
z napędem przez radiotelefon informację o rodzaju uszkodzenia i jego lokalizacji oraz
poleca kontynuowanie jazdy do najbliższej stacji, gdzie należ dokonać oględzin wskazanej
osi.

W przypadku wykrycia przez urządzenia dsat stanu alarmowego, zagrzanego łożyska lub
zagrzanych hamulców, dyżurny ruchu, przez radiotelefon, poleca prowadzącemu pojazd
kolejowy z napędem (uprawnionemu pracownikowi przewoźnika) niezwłoczne
zatrzymanie pociągu i dokonanie oględzin wskazanej osi.

Jeżeli dyżurny ruchu nie może nawiązać łączności z prowadzącym pojazd kolejowy
z napędem, w którym wystąpił stan alarmowi, powinien użyć wszelkich dostępnych
środków, w celu natychmiastowego zatrzymania, łącznie z użyciem radiotelefonicznego
systemu alarmowego.

Po wykonaniu oględzin, decyzję o możliwości kontynuowania jazdy podejmuje
uprawniony pracownik przewoźnika kolejowego.

Po przeprowadzeniu oględzin technicznych na szlaku, prowadzący pojazd kolejowy
z napędem lub inny uprawniony pracownik przewoźnika, podaje imię i nazwisko oraz
numer sprawdzonego pojazdu kolejowego. Ponadto informuje dyżurnego ruchu o podjętej
decyzji tzw.:
a) niestwierdzeniu usterki przekraczającej dopuszczalne granice i możliwości

kontynuowania jazd,

b) stwierdzeniu usterki i konieczności wyłączenia pojazdu kolejowego, z możliwością

doprowadzenia pociągu do najbliższej stacji z zachowaniem szczególnych środków
bezpieczeństwu ruchu, zgodnie z postanowieniami instrukcji Ir-1 (R-l).

c) braku możliwości kontynuowania jazdy i konieczności przybycia pomocy.

Po przeprowadzeniu oględzin technicznych na stacji, uprawniony pracownik przewoźnika
podaje numer sprawdzonego pojazdu kolejowego oraz imię i nazwisko sprawdzającego.
Ponadto informuje dyżurnego ruchu o podjętej decyzji tzn.:

nie

stwierdzeniu

usterki

przekraczającej

dopuszczalne

granice

i możliwości

kontynuowania jazdy.

stwierdzeniu usterki przekraczającej dopuszczalne granice i konieczność wyłączenia
pojazdu kolejowego z ruchu.

Jeżeli we wskazanej osi pojazdu nie stwierdzono usterki, przed podjęciem decyzji
o kontynuowaniu jazdy należy sprawdzić zestawy kołowe w sąsiednich pojazdach
kolejowych danego pociągu.

W przypadku konieczności wyłączenia z pociągu uszkodzonego pojazdu kolejowego, gdy
pociąg:

a)

nie może jechać, ponieważ istnieje niebezpieczeństwo złamania osi należy żądać
pomocy.

b) może dojechać do najbliższej stacji to w czasie jazdy należy zachować następujące

środki ostrożności:

pociąg należ przyjąć po drodze przebiegu możliwie bez łuków (o ile jest to możliwe,
na tor główny zasadniczy lub na najbliższy tor główny dodatkowy),

prędkość wjazdu pociągu powinna wynosić 5-10 km/h,

jazdę wagonu z zagrzanym czopem osi powinien obserwować pracownik drużyny
pociągowej i gdyby wagon ten wykolejał się. należ natychmiast pociąg zatrzymać,

po sąsiednich torach nie powinny przejeżdżać żadne pojazd.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

42

Zasad postępowania w przypadku wykrycia deformacji powierzchni tocznej kół

w przejeżdżającym taborze - funkcja PM:

W przypadku wykrycia przez urządzenia dsat stanu granicznego deformacji powierzchni
tocznej kół, dyżurny ruchu przekazuje prowadzącemu pojazd kolejowy z napędem przez
radiotelefon, informację o rodzaju uszkodzenia i jego lokalizacji w pojeździe kolejowym.
Każdy pojazd kolejowy, w którym urządzenia wykryły deformacje powierzchni tocznej
kół musi zostać poddany oględzinom technicznym przez uprawnionego pracownika
przewoźnika, na najbliższej stacji w kierunku jazdy pociągu.

Po wykonaniu oględzin, decyzję o możliwości kontynuowania jazdy podejmuje
uprawniony pracownik przewoźnika kolejowego według pkt 2. Szczegółowe zasady
postępowania z pociągiem, w którym urządzenia wykryły podczas jazdy stan graniczny
w zestawach biegowych taboru, wynikające z uwarunkowań lokalnych, określa Regulamin
obsługi terminala urządzeń do wykrywania stanów awaryjnych w taborze podczas jazdy.

Na podstawie informacji od dyżurnego ruchu. uprawniony pracownik przewoźnika
dokonuje oględzin technicznych pojazdu kolejowego z wykrytą deformacją powierzchni
tocznej kół, podając jednocześnie numer sprawdzonego pojazdu kolejowego oraz imię
i nazwisko sprawdzającego. W wyniku przeprowadzonych oględzin technicznych,
uprawniony pracownik przewoźnika przekazuje dyżurnemu ruchu informuje o podjętej
decyzji tzn.:

a) nie stwierdzeniu usterki przekraczającej dopuszczalne granice i możliwości

kontynuowania jazdy,

b) stwierdzeniu usterki przekraczającej dopuszczalne granice i konieczność wyłączenia

pojazdu kolejowego z pociągu.

Jeżeli we wskazanej lokalizacji nie stwierdzono usterki, przed podjęciem decyzji
o kontynuowaniu jazdy, należy sprawdzić zestawy kołowe w sąsiednich pojazdach
kolejowych danego pociągu.

W przypadku wykrycia przez urządzenia dsat stanu ostrzegawczego deformacji
powierzchni tocznej kół dyżurny ruchu przekazuje prowadzącemu pojazd kolejowy
z napędem przez radiotelefon informację o rodzaju uszkodzenia i jego lokalizacji.


4.4.2. Pytania sprawdzające


Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.

1. Jakie są ostrzeżenia stałe dla dowolnego odcinka trasy?
2. Jakie są zadania dyżurnego ruchu w przypadku wykrycia zagrzanego łożyska?
3. Jakie procedury należy wdrożyć w przypadku braku łączności z pojazdem, w którym

nastąpił stan alarmowy?

4. Jakie są zadania dyżurnego ruchu w przypadku wykrycia deformacji powierzchni tocznej

kół?

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

43

4.4.3. Ćwiczenia


Ćwiczenie 1

Opracuj procedury na wypadek wykrycia deformacji powierzchni tocznej kół w taborze

będącym na trasie.


Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 października 2005 r.

(poz. 1771) oraz Zarządzeniem nr 16 Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S. A. z dnia
20 maja 2005r w sprawie wprowadzenia „Wytycznych techniczno-eksploatacyjnych
urządzeń do wykrywania stanów awaryjnych taboru” Ie-3,

2) zapoznać się z charakterystyką usterki,
3) wykonać w zespole 2-3 osobowym plakat zawierający procedury,
4) zaprezentować i ocenić efekty swojej pracy,
5) opracować procedury na podstawie wspólnych spostrzeżeń.

Wyposażenie stanowiska pracy:

Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 października 2005 r. (poz. 1771),

Zarządzenie nr 16 Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S. A. z dnia 20 maja 2005 r
w sprawie wprowadzenia „Wytycznych techniczno-eksploatacyjnych urządzeń do
wykrywania stanów awaryjnych taboru” Ie-3,

papier formatu A0, przyrządy do pisania.

komputer z dostępem do Internetu,

literatura i inne źródła informacji,

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.


Ćwiczenie 2

Wyszukaj w sieci Internet co najmniej pięć przykładów urządzeń służących do

zabezpieczenia taboru szynowego (kolej, tramwaj i metro) z urządzeń zaproponowanych przez
nauczyciela oraz przedstaw sposób ich działania.


Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) wyszukać konkretne urządzenia w Internecie,
2) wypisać ich parametry techniczne i porównaj z parametrami urządzeń otrzymanymi od

nauczyciela,

3) określić stopień zabezpieczeń,
4) omówić na forum grupy ich działanie oraz wskaż wady i zalety omawianych urządzeń.

Wyposażenie stanowiska pracy:

materiały z urządzeniami stosowanymi taborze szynowym

papier formatu A0, przyrządy do pisania.

komputer z dostępem do Internetu,

literatura i inne źródła informacji,

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

44

Ćwiczenie 3

Dokonaj interpretacji wykazu ostrzeżeń stałych na odcinku Chabówka-Zakopane

umieszczonych w poradniku dla ucznia w rozdziale 4.4.1 (rys. 19).


Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:

1) zapoznać się z materiałem umieszczonym w poradniku dla ucznia rozdziale 4.4.1,
2) opisać w zeszycie przedmiotowym kolumny oraz znajdujące się w nim informacje,
3) przedyskutować z resztą grupą i nauczycielem różnice,
4) wykonać zadanie w zespole dwuosobowym w dowolnej postaci.

Wyposażenie stanowiska pracy:

zeszyt,

kartki papieru formatu A0 (według potrzeb),

flamastry (według potrzeb),

środek do mocowania plakatów na tablicy (według potrzeb),

komputer z dostępem do Internetu,

projektor multimedialny (według potrzeb),

rzutnik pisma (według potrzeb),

długopis do pisania,

literatura i inne źródła informacji,

literatura zgodna z punktem 6 poradnika dla ucznia.

4.4.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) scharakteryzować wykaz ostrzeżeń stałych?

2) odczytać sygnały świetlne semaforów?

3) omówić zasady postępowania w przypadku wykrycia stanów

awaryjnych?

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

45

5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

INSTRUKCJA DLA UCZNIA

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań i sprawdza Twoje wiadomości z zakresu stosowania przepisów

transportu szynowego. Każde zadanie zawiera cztery odpowiedzi. Tylko jedna odpowiedź
do każdego pytania jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Zaznacz prawidłową

odpowiedź, znakiem X.

6. Jeżeli się pomylisz, błędną odpowiedź weź w kółko i skreśl odpowiedź prawidłową. Jeżeli

skreślisz więcej niż jedną odpowiedź do jednego zadania, nie zostanie one ocenione.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz mógł sprawdzić poziom swojej wiedzy.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóż jego rozwiązanie

na później, wrócisz do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

9. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.


ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Budowla ciągła to obiekt stały, który wymiar mierzony wzdłuż toru tramwajowego jest

a) równy 3 m.
b) mniejszy niż 3 m.
c) większy niż 3 m.
d) każdy obiekt.

2. Skrót kkpnz oznacza

a) kontur koniecznej przestrzeni niezabudowanej.
b) kontur koniecznej podstawy niezabudowanej.
c) kontur krańcowej przestrzeni niezabudowanej.
d) kontur krańcowej podstawy niezabudowanej.

3. Tory stacyjne boczne, za wyjątkiem torów grup kierunkowych, powinny być utrzymywane

jako
a) tory szóstej klasy.
b) tory piątej klasy.
c) tory czwartej klasy.
d) tory trzeciej klasy.


4. Dopuszczalna prędkość pociągów na torze klasy trzeciej, wynosi

a) 50÷60 km/h.
b) 60÷70 km/h.
c) 80÷90 km/h.
d) 70÷80 km/h.



background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

46

5. Natężenie przewozów dla drugiej klasy torów,

a) jest nie normowane.
b) wynosi 16÷25 Tg/rok.
c) wynosi 10÷20 Tg/rok.
d) wynosi 09÷15 Tg/rok.


6. Ostatnie cyfry XX-1X przy numeracji czterocyfrowej pociągów, oznaczają pociąg

a) pośpieszny i expressowy.
b) InterCity.
c) Towarowe.
d) osobowy.


7. Pociąg Expressowy „Wielkopolanin” relacji Kraków Gł. – Poznań Gł., z okręgu 3 do 7 po

torze nieparzystym, zostanie oznaczony numerem
a) 7311.
b) 3721.
c) 3711.
d) 7321.


8. Dziennik ruchu dla posterunków zapowiadawczych ma obowiązek prowadzenia

a) zawiadowca.
b) dróżnik.
c) konduktor.
d) dyżurny ruchu.


9. Do zapisywania poleceń i informacji oraz zgłoszeń przygotowania drogi, służy książka

a) przebiegów.
b) rozbiegów.
c) dobiegów.
d) ruchu.


10. Wcześniejsze wyprawienie pociągu towarowego ze stacji początkowej może się odbyć nie

wcześniej niż
a) 10 min przed planowanym odjazdem.
b) 20 min przed planowanym odjazdem.
c) 40 min przed planowanym odjazdem.
d) 30 min przed planowanym odjazdem.


11. Opóźnienia pociągów nie powinny być wyrównywane przez

a) skracanie postojów na stacjach.
b) odwoływanie danego pociągu.
c) stosowanie skróconego czasu jazdy.
d) przepuszczanie przez stację bez zatrzymywania pociągów towarowych.






background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

47

12. Wykaz czasów oczekiwania pociągów na skomunikowane pociągi opóźnione, zawiera

część III dodatku do
a) książki zawiadowcy.
b) książki przebiegów.
c) dziennika ruchu.
d) służbowego rozkładu jazdy.


13. Za znaczniejsze odchylenia od rozkładu jazdy, uznaje się opóźnienie pociągu

pasażerskiego
a) około 5 min.
b) powyżej 10 min.
c) powyżej 30 min.
d) do 10 min.


14. Jeżeli pociągi mają jednakowy stopień pierwszeństwa, to dyżurny ruchu nie powinien dać

pierwszeństwa pociągowi
a) zdążającemu do skomunikowania z innymi pociągami.
b) przejeżdżającemu bez zatrzymania.
c) z mniejszym opóźnieniem.
d) jadącemu rozkładowo.


15. Minimalna odległość budowli punktowej od osi toru prostego wynosi

a) 1,8 m.
b) 1,9 m.
c) 1,6 m.
a) 1,7 m.


16. Odbiegami pociągów nazywa się

a) różnicę między czasami wyprawiania pociągów.
b) różnicę między wjazdami pociągów na stację.
c) test jazdy pociągu po kapitalnym remoncie.
d) różnicę między rozkładem jazdy.


17. Skrót RT umieszczony w skróconym rozkładzie jazdy pociągów (SRJP) oznacza

a) posterunek ruchu wyposażony w radiotelefon.
b) posterunek ruchu, który wydaje komputerowy wydruk rozkazu szczególnego.
c) posterunek rewizji technicznej wagonów.
d) posterunek ruchu z zainstalowanym rejestratorem rozmów przez telefon.


18. Dyżurni ruchu powinni zgłaszać o rzeczywistych odchyleniach od rozkładu jazdy w czasie

a) powyżej 3 minut, powstałych na własnej stacji.
b) powyżej 10 minut, powstałych na własnej stacji.
c) powyżej 3 minut, powstałych na stacji poprzedzającej.
d) powyżej 10 minut, powstałych na stacji poprzedzającej.





background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

48

19. Zasady postępowania w przypadku wykrycia stanów awaryjnych określa instrukcja

a) Ri-1 (I-1).
b) Ir-1 (R-1).
c) Iv-1 (Rv-1).
d) Rr-1 (Rr-1).

20. W przypadku wykrycia przez urządzenie dsat, zgrzania hamulców dyżurny ruchu ma

obowiązek poinformować maszynistę o awarii oraz
a) zlecić dalsze kontynuowanie jazdy.
b) zlecić zatrzymanie pociągu i oczekiwanie na inny pociąg.
c) zlecić kontynuowanie jazdy do najbliższej stacji i dokonania oględzin.
d) zignorować informacje.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

49

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko:.........................................................................................


Stosowanie przepisów transportu szynowego


Zakreśl poprawną odpowiedź

.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

50

6. LITERATURA


1. Batko M.: Drogi kolejowe. WKŁ, Warszawa 1986
2. Dąbrowa-Bajon M.: Podstawy sterowania ruchem kolejowym. Oficyna Wydawnicza

Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2002

3. Gajda B.: Technika ruchu kolejowego. WKŁ, Warszawa 1990
4. Godwod J., Kowalski E., Nowosielski L.: Zarys kolejnictwa. WKiŁ, Warszawa 1986
5. Nowosielski L.: Poradnik dyżurnego ruchu. WKŁ Warszawa 1974
6. Wyrzykowski W.: Ruch kolejowy. WKiŁ, Warszawa 1990
7. Wawrzyński T., Karas S.: Urządzenia zabezpieczenia ruchu pociągów WKŁ

Warszawa 1961

8. Zalewski P., Siedlecki P., Drewnowski A.: Technologia transportu kolejowego. WKŁ,

Warszawa 2004

9. Załączniki do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 października 2005 r.

(poz. 1771)

10. E1 Instrukcja sygnalizacji na PKP. Warszawa 1998
11. Zarządzenie nr 16 Zarządu PKP Polskie Linie Kolejowe S. A. z dnia 20 maja 2005r

w sprawie wprowadzenia „Wytycznych techniczno-eksploatacyjnych urządzeń do
wykrywania stanów awaryjnych taboru” Ie-3

12. http://www.il.pw.edu.pl
13. http://www.gwardak.com


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
07 Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
07 Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
EŚT 07 Użytkowanie środków transportu
06 Stosowanie przepisów prawa w działalności socjalnejid 6409
06 Stosowanie przepisow prawa i Nieznany
Transport szynowy doc
03 Stosowanie przepisow bezpiec Nieznany
02 Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki
01 Stosowanie przepisow bezpiec Nieznany (2)
czas pracy transport szynowy
Żądanie udzielenia informacji o z stosowaniu przepisów podatkowych
07 PST Polityka transportowa
Transport szynowy 3 obliczenia
07 Stosowanie podstawowych technik wytwarzania części
20 Stosowanie przepisow prawa i Nieznany (2)
instrukcja bhp na stanowisku maszynista lokomotywy spalinowej w transporcie szynowym na terenie zakl
01 Stosowanie przepisow Kodeksu Nieznany (2)
03 Wyłączenia Całkowite wyłączenia spod stosowania przepisów, SGSP, ADR
01 Stosowanie przepisow prawa w Nieznany (2)

więcej podobnych podstron