Planowanie  sieci  transportowej  

7.  Polityka  transportowa  

dr  inż.  Lech  Michalski  

Politechnika  Gdańska,  Wydział  Inżynierii  Lądowej  i  Środowiska,  Katedra  Inżynierii  Drogowej  

1

Plan  wykładu  

• 

Co  to  jest  polityka  transportowa  

• 

Główne  aspekty  tworzenia  polityki  

transportowej  

• 

Polityka  transportowa  UE  

• 

Polityka  transportowa  Polski  

2

1.  Co  to  jest  polityka  transportowa    

• 

Polityka  transportowa  jest  wyraża  stanowisko  i  

rolę  rządu,  samorządu  wojewódzkiego  i  

samorządów  gminnych    w  osiąganiu  celów  

rozwojowych  systemu  transportowego.    

• 

 Prezentuje  pogląd  w  zakresie  rozwiązywania  

podstawowych,  współczesnych  problemów  

transportowych,  kreowania  potrzeb  

transportowych,  kierunków  inwestowania    i  zasad  

finansowania  rozwoju  i  funkcjonowania  

transportu.  

3

INSPIRE CONFERENCE 2008



Transport policy

Economic activity

Environment

Energy consumption

Global warming

Regional development

Accidents

Rights of employees

Competition

Infrastructure

investments

Standards

Trade

Taxation

Consumer rights

Security

Congestion

4

2.  Instrumenty  polityki  

• 

Własność  publiczna  

• 

Subsydia  

• 

Regulacje  prawne  

• 

Badania  i  rozwój  

• 

Regulacje  pracownicze  

• 

Standardy  bezpieczeństwa  i  procedury  

operacyjne  

 Proces  tworzenia  polityki  

• 

Zdefiniowanie  problemu  

• 

Cele  i  opcje  polityki  

• 

Wdrożenie  polityki  

• 

Ocena  polityki  

Definiowanie  problemu  

• 

Kto  problem  zdefiniował  i  dlaczego  należy  uważać  to  za  

problem  

• 

Czy  jest  zgoda  co  do  zdefiniowanego  problemu?  

• 

Czy  jest  to  zagadnienie  które  może  być  ujęty  w  publicznej  

polityce?      

• 

Czy  jest  zbyt  szybko  na  rozwój  polityki?    

• 

Czy  ten  problem  jest  różnie  spostrzegany  przez  różne  grupy  ?      

• 

Czy  jest  to  problem  w  pełni  zrozumiały?    

• 

Czy  można  skwatyfikować  odziaływania  pomiędzy  czynnikami  

powodującymi  problem?    

Cele  i  opcje  

Objaśnienia  celów  powinny:  
• 

Identyfikować  obecną  sytuację  i  warunki  

• 

Wskazywać  jakie  są  cele  

• 

Identyfikować  bariery  przy  osiaganiu  celów  

• 

Identyfikować  co  jest  niezbędne  z  punktu  

widzenia  innych  instytucji  

• 

Określać  jak  zostanie  osądzony  sukces  

• 

Identyfikować  jakie  kroki  sa  wymagane  dila  

osiągnięcia  sukcesu.  

Środki  zarządzania  

• 

Urządzenia  dla  samochodów  

• 

Urządzenia  dla  transportu  publicznego  

• 

Urzadzenia  dla  transportu  i  składowania  
ładunków  

• 

Urządzenia  dla  rowerzystów  i  pieszych  

Urządzenia  informacji  

• 

Dla  samochodów  (znaki  konwencjonalne  i  

zmiennej  treści  ,  systemy  informacji  dla  

kierowców,  informacja  parkingowa,  

telekomunikacja,  kampanie  publiczne)  

• 

Dla  transportu  publicznego  (system  informacji  

pasażerskiej,  systemy  informacji  dla  operatorów  

operaYon)  

• 

Dla  transportu  ładunków  (systemy  zarzadzania  

flotą)  

• 

Dla  pieszych  i  rowerzystów  (statyczne  znaki  

informacji  kierunkowej)  

Środki  zagospodarowania  

przestrzennego  

• 

Zmienne  godziny  pracy  

• 

Gęstość  zabudowy  (zaludnienia)  

• 

Rozwój  w  korytarzach  transportowych  

• 

Rozwój  o  zróżnicowanej  funkcji  

• 

Redukcja  potrzeb  transportowych  

• 

Standardy  parkingowe  

Regulacje  prawne  

Regulacje  gospodarcze  

• 

Inwestycje  transportowe  

• 

 sterowanie  trasami,  cenami,  dostepnością  

• 

Rodzaj  własności  .    

Regulacje  socjalne  i  w  zakresie  bezpieczeństwa  

• 

Bezpieczeństwo  (limity  predkości).  

• 

Zatrudnienie  (godziny  pracy).  

• 

Przewóz  towarów  niebezpiecznych  (HAZMAT).  

• 

Emisje.  

• 

ochrona  (pasażerów  i  towarów)  

3.  Polityka  transportowa  UE  

• 

BIAŁA  KSIĘGA    

Plan  utworzenia  

jednolitego  

europejskiego  

obszaru  transportu  –  

dążenie  do  

osiągnięcia  

konkurencyjnego  i  

zasobooszczędnego  

systemu  transportu  

13

W h i t e

P a p e r o n

t r a n s p o r t

R O A D M A P T O A S I N G L E E U R O P E A N T R A N S P O R T A R E A —

T O W A R D S A C O M P E T I T I V E A N D R E S O U R C E - E F F I C I E N T T R A N S P O R T S Y S T E M

Zawartość    

1.  Przygotowanie  europejskiego  obszaru  transportu  na  przyszłość

   

2.  Wizja  konkurencyjnego  i  zrównoważonego  systemu  transportu

   

2.1.  Zapewnienie  wzrostu  sektora  transportu  i  wspieranie  mobilności  przy  

jednoczesnym  osiągnięciu  celu  obniżenia  emisji  o  60  %  

2.2.  Efektywna  sieć  mulYmodalnego  podróżowania  i  transportu  między  

miastami    

2.3.  Równe  szanse  na  całym  świecie  dla  podróżowania  na  dalekie  odległości  i  

międzykontynentalnego  transportu  towarów    

2.4.  Ekologiczny  transport  miejski  i  dojazdy  do  pracy  

2.5.  Dziesięć  celów  na  rzecz  utworzenia  konkurencyjnego  i  

zasobooszczędnego  systemu  transportu:  poziomy  odniesienia  dla  

osiągnięcia  celu  ograniczenia  emisji  gazów  cieplarnianych  o  60  %    

3.  Strategia  –  co  należy  uczynić  

3.1.  Jednolity  europejski  obszar  transportu  

3.2.  Innowacje  na  przyszłość  -­‐  technologia  i  zachowanie    

3.3.  Nowoczesna  infrastruktura,  inteligentne  opłaty  i  finansowanie  

3.4.  Wymiar  zewnętrzny    

4.  Wnioski    

14

Diagnoza  (1)  

• 

Transport  stanowi  fundament  naszej  gospodarki  i  

społeczeństwa.    

• 

Przyszły  dobrobyt  naszego  kontynentu  zależeć  będzie  

od  możliwości  pełnej  integracji  jego  wszystkich  

regionów    

• 

Transport  europejski  znajduje  się  obecnie  na  rozdrożu.    

• 

Musimy  uczynić  jeszcze  wiele,  aby  stworzyć  

wewnętrzny  rynek  transportu,  ponieważ  istnieją  

znaczne  „wąskie  gardła”  i  inne  bariery.    

• 

W  nadchodzących  dziesięcioleciach  ropa  stanie  się  

zasobem  coraz  bardziej  deficytowym,.  

• 

UE  wezwała  do  drastycznej  redukcji  emisji  gazów  

cieplarnianych,    

15

Diagnoza  (2)  

• 

Od  czasu  pierwszego  dużego  kryzysu  namowego  sprzed  

40  lat,  system  transportowy  praktycznie  się  nie  zmienił  

• 

Nowe  technologie  w  zakresie  pojazdów  i  zarządzania  

ruchem  będą  kluczem  do  obniżenia  emisji  

pochodzących  z  transportu  w  UE  i  na  świecie.    

• 

Infrastruktura  kształtuje  mobilność..  

• 

Zatory  komunikacyjne  są  dużym  wyzwaniem  zwłaszcza  

na  drogach  i  w  przestrzeni  powietrznej  oraz  

negatywnie  wpływają  na  kwesYę  dostępności.    

• 

Od  czasu  wydania  białej  księgi  w  dziedzinie  transportu  

w  2001  r.  udało  się  wiele  osiągnąć.  Uczyniono  wiele,  

aby  zwiększyć  ekologiczność  transportu.  Jednak  rozwój  

systemu  transportowego  nie  następuje  z  

poszanowaniem  zasady  zrównoważonego  rozwoju  

16

Wizja  konkurencyjnego  i  

zrównoważonego  rozwoju  

• 

Zapewnienie  wzrostu  sektora  transportu  i  wspieranie  

mobilności  przy  jednoczesnym  osiągnięciu  celu  obniżenia  

emisji  o  60  %    

• 

Efektywna  sieć  mulYmodalnego  podróżowania  i  transportu  

między  miastami  

• 

Równe  szanse  na  całym  świecie  dla  podróżowania  na  

dalekie  odległości  i  międzykontynentalnego  transportu  

towarów  

• 

Ekologiczny  transport  miejski  i  dojazdy  do  pracy  

• 

Dziesięć  celów  na  rzecz  utworzenia  konkurencyjnego  i  

zasobooszczędnego  systemu  transportu:  poziomy  

odniesienia  dla  osiągnięcia  celu  ograniczenia  emisji  gazów  

cieplarnianych  o  60  %    

17

Rozwój  i  wprowadzenie  nowych  paliw  i  

systemów  napędowych  zgodnych  z  zasadą  

zrównoważonego  rozwoju

 

1.  Zmniejszenie  o  połowę  liczby  samochodów  o  

napędzie  konwencjonalnym  w  transporcie  miejskim  

do  2030  r.;  eliminacja  ich  z  miast  do  2050  r.;  

osiągnięcie  zasadniczo  wolnej  od  emisji  CO

2

 logistyki  

w  dużych  ośrodkach  miejskich  do  2030  r.  

2.  Osiągnięcie  poziomu  40  %  wykorzystania  paliwa  

niskoemisyjnego  w  lotnictwie  do  2050  r.,  zgodnie  z  

zasadą  zrównoważonego  rozwoju;  ograniczenie  emisji  

z  morskich  paliw  płynnych  o  40  %  (a  w  miarę  

możliwości  o  50  %)  również  do  2050  r.  

18

Optymalizacja  działania  mulYmodalnych  

łańcuchów  logistycznych,  m.in.  poprzez  

większe  wykorzystanie  bardziej  

energooszczędnych  środków  transportu

 

3  Do  2030  r.,    30  %  drogowego  transportu  towarów  na  

odległościach  większych  niż  300  km  należy  przenieść  na  

inne  środki  transportu,  np.  kolej  lub  transport  wodny,  zaś  

do  2050  r.  powinno  to  być  ponad  50  %  tego  typu  

transportu.  

4  Ukończenie  szybkiej  europejskiej  sieci  kolejowej  do  2050  r.  

Do  2050  r.  większa  część  ruchu  pasażerskiego  na  średnie  

odległości  powinna  odbywać  się  koleją.  

5  Stworzenie  do  2030  r.  w  pełni  funkcjonalnej  ogólnounijnej  

mulYmodalnej  sieci  bazowej  TEN-­‐T,  zaś  do  2050  r.  

osiągnięcie  wysokiej  jakości  i  przepustowości  tej  sieci,    

6  Do  2050  r.  połączenie  wszystkich  lotnisk  należących  do  

sieci  bazowej  z  siecią  kolejową  

19

Wzrost  efektywności  korzystania  z  transportu  i  

infrastruktury  dzięki  systemom  informacji  i  

zachętom  rynkowym    

7  Do  2020  r.  wprowadzenie  zmodernizowanej  infrastruktury  

zarządzania  ruchem  lotniczym  (SESAR),  równoważnych  

systemów  zarządzania  transportem  lądowym  i  wodnym  

(ERTMS,  ITS,  SSN  i  LRIT,  RIS).  Wprowadzenie  do  użytku  

europejskiego  systemu  nawigacji  satelitarnej  (Galileo).  

8  Do  2020  r.  ustanowienie  ram  europejskiego  systemu  

informacji,  zarządzania  i  płatności  w  zakresie  transportu  

mulYmodalnego.  

9  Do  2050  r.  osiągnięcie  prawie  zerowej  liczby  ofiar  

śmiertelnych  w  transporcie  drogowym..  Zagwarantowanie,  

aby  UE  była  światowym  liderem  w  zakresie  bezpieczeństwa.  

10  Przejście  na  pełne  zastosowanie  zasad  „użytkownik  płaci”  i  

„zanieczyszczający  płaci”.  

20

Strategia  –  co  należy  uczynić  

• 

Jednolity  europejski  obszar  transportu  

• 

Innowacje  na  przyszłość  -­‐  technologia  i  

zachowanie  

• 

Nowoczesna  infrastruktura,  inteligentne  

opłaty  i  finansowanie  

• 

Wymiar  zewnętrzny  

******  

Inicjatywy  

21

4.  Polityka  transportowa  Polski  (PTP)  

• 

Misja:  Przyjazny  człowiekowi  zrównoważony  

system  transportowy  

• 

Cel:  Spełnienie  oczekiwań  społeczeństwa  

wywołanych  wzrostem  zapotrzebowania  na  

mobilność    

22

PTP  -­‐  Cele  szczegółowe  

Cel  1:  Poprawa  dostępności  transportowej  i  

jakości    transportu  jako    czynnik  poprawy  

warunków  życia    i    usuwania  barier  

rozwojowych  gospodarki.  

Cel  2:  Wspieranie  konkurencyjności  

gospodarki  polskiej    jako  kluczowy  

instrument  rozwoju  gospodarczego.  

Cel  3:    Poprawa  efektywności  funkcjonowania  

systemu    transportowego.    

23

PTP  -­‐  Cele  szczegółowe  c.d.  

Cel  4:    Integracja  systemu  transportowego  –  w  

układzie    gałęziowym  i  terytorialnym.  

Cel  5:  Poprawa  bezpieczeństwa  prowadząca  

do    radykalnej  redukcji  liczby  wypadków  i  

 ograniczenie  ich  skutków  (zabici,  ranni)  oraz  

do    poprawy    bezpieczeństwa  

 osobistego    użytkowników    transportu.  

Cel  6:  Ograniczenie  negatywnego  wpływu  

transportu  na    środowisko  naturalne  i  

warunki  życia.

   

24

Miejska  polityka  transportowa    

25

Cele  polityki  transportowej  

 

Głównym  celem  dalszych  przekształceń  i  rozwoju  systemu  

transportu  miasta  jest  stworzenie  warunków  dla  bardziej  

sprawnego  i  bezpiecznego  -­‐  niż  obecnie-­‐  przemieszczania  osób  

i  towarów,  przy  spełnieniu  wymogów  ograniczenia  

uciążliwości  transportu  dla  środowiska.    

 Modernizacja  i  rozwój  systemu  transportu  służyć  powinny  

stymulowaniu  rozwoju  gospodarczego  i  ładu  przestrzennego,  

ochronie  dziedzictwa  kulturowego,  poprawie  wizerunku  i  

umacnianiu  jego  funkcji  metropolitalnych  oraz  zmniejszeniu  

zróżnicowań  w  rozwoju  i  jakości  życia  w  poszczególnych  

obszarach  miasta.  

.  

Priorytety  

•  Rozwój  komunikacji  zbiorowej  (priorytety  w  inwestycjach  i  

w  ruchu),  

•  Utrzymanie  sieci  drogowo-­‐ulicznej  i  jej  selektywna  

rozbudowa  

•  Rozwój  urządzeń  dla  ruchu  niezmotoryzowanego,  w  tym  

rowerowego,  

•  Zarządzanie  ruchem,  a  w  szczególności  sterowanie  ruchem,  
•  Sterowanie  polityką  parkingową  (w  tym  jej  egzekwowanie),  
•  Poprawa  bezpieczeństwa  ruchu,  
•  Łagodzenie  skutków  oddziaływania  transportu  na  

środowisko  

27