PODSTAWOWE DEFINICJE Z ZAKRESU POWAŻNYCH AWARII

PRZEMYSŁOWYCH

poważna awaria – jest to zdarzenie, w szczególności emisja, pożar lub wybuch,
powstałe w trakcie procesu przemysłowego, magazynowania lub transportu, w których
występuje jedna lub więcej niebezpiecznych substancji, prowadzące do
natychmiastowego powstania zagrożenia życia lub zdrowia ludzi lub środowiska lub
powstania takiego zagrożenia z opóźnieniem;

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627)

instalacja – jest to stacjonarne urządzenie techniczne i/lub zespół stacjonarnych
urządzeń technicznych powiązanych technologicznie, do których tytułem prawnym
dysponuje ten sam podmiot i położonych na terenie jednego zakładu i/lub obiekty
budowlane niebędące urządzeniami technicznymi ani ich zespołami, których
eksploatacja może spowodować emisję;

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627)

prowadzący zakład lub instalację – to właściciel instalacji lub zakładu, albo podmiot,
który włada instalacją lub zakładem na podstawie innego tytułu prawnego;

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627)

zakład przemysłowy – jest to jedna lub kilka instalacji wraz z terenem, do którego
prowadzący instalacje posiada tytuł prawny oraz znajdującymi się na nim urządzeniami;

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627)

ryzyko – jest to prawdopodobieństwo wystąpienia określonego skutku pojawiającego się
w określonym czasie bądź w określonych warunkach;

Dyrektywa Rady Europejskiej 96/82/EC dotycząca zarządzania zagrożeniami poważnymi awariami
przemysłowymi z udziałem substancji niebezpiecznych z dnia 9 grudnia 1996 r.

pożar – jest to efekt cieplny, na który składają się niekontrolowane przemiany
fizykochemiczne i zjawiska mechaniczne w określonym układzie termodynamicznym,
powodujące zmianę stanu równowagi termicznej tego układu; pożar powstaje wtedy, gdy
zajdzie przestrzenna i czasowa współzależność zjawisk warunkujących jego powstanie;

Niepublikowane dotąd materiały z wykładów z przedmiotu „Teoria pożarów” dr Marka Koneckiego, SGSP,
Warszawa.

wybuch – jest to zjawisko gwałtownej zmiany stanu układu termodynamicznego na
drodze przemiany fizycznej, chemicznej lub jądrowej, której towarzyszy wydzielanie
dużych ilości ciepła i zamiana energii potencjalnej w pracę mechaniczną (wykonywaną
przez rozprężające się gazy lub pary zmagazynowane przed wybuchem w zbiornikach
lub powstające wskutek wybuchu);

M. Woliński, G. Ogrodnik, J. Tomczuk – „Ocena zagrożenia wybuchem”, SGSP, Warszawa 2002r.

BLEVE – (Boiling Liquids Expanding Vapour Explosion) – jest to wybuch spowodowany
nagłym wyciekiem łatwo zapalnej cieczy o temperaturze wyższej od jej temperatury
wrzenia przy normalnym ciśnieniu atmosferycznym, powstały w wyniku dużego
wielomiejscowego uszkodzenia zbiornika;

M. Pofit-Szczepańska – „Wybrane zagadnienia z fizykochemii wybuchu”, SGSP, Warszawa 1996r.

emisja – jest to wprowadzenie bezpośrednio lub pośrednio, w wyniku działalności
człowieka, do powietrza, wody, gleby lub ziemi np. substancje niebezpieczne;

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627)