1

Fotografujemy Księżyc -Mini poradnik

Zapewne nie raz widzieliście w telewizji bądź Internecie piękne zdjęcia Księżyca.
Duże zbliżenie pozwala oglądad strukturę powierzchni naszego satelity -kratery, wzniesienia.
Dysponując aparatem fotograficznym możemy sami spróbowad zrobid podobne zdjęcia. Na początku
wydaje się, że nie jest to łatwe, jednak wystarczy troszkę teorii i dwiczeo, i otrzymamy naprawdę
niezłe rezultaty w postaci ciekawych fotografii.

I. Sprzęt.

Oczywiście niezbędny będzie aparat fotograficzny –w naszym wypadku cyfrowy. Dobrze by było
gdyby posiadał on duże powiększenie optyczne (ogniskowa 35-380mm, zoom x10) czyli był tzw. Ultra
Zoomem (np. Olympus 765UZ,

Canon

S1 IS, Panasonic FZ10, Minolta Z1, Kodak DX6490).

Przydało by się także aby aparat posiadał funkcję ręcznego ustawiania ostrości (MF). Dosyd istotnym
elementem naszego wyposażenia będzie także statyw, który bardzo ułatwi nam kadrowanie. W
przypadku użycia aparatu z niewielką ogniskową (np.

Canon

A60, 80) będziemy potrzebowali

„wsparcia” w postaci np. lornetki lub lunetki.

II. Czas.

W zasadzie większośd zdjęd będziemy wykonywad po zachodzie słooca, czyli w nocy. Księżyc jest
wtedy najbardziej widocznym obiektem na niebie.
Oczywiście możemy także robid zdjęcia Księżyca nawet w ciągu dnia, musi byd tylko spełniony pewien
warunek -tarcza naszego satelity powinna dośd mocno kontrastowad z tłem. Bardzo ciekawe efekty
możemy osiągnąd fotografując wieczorem -tło czyli niebo będzie tworzyd przyjemny dla oka gradient.
Kolejną istotną sprawą jest miejsce na niebie w którym znajduje się księżyc. Jeśli chcemy aby jego
powierzchnia była jak najbardziej widoczna, starajmy się go fotografowad kiedy jest wysoko nad
naszymi głowami -nie nisko nad horyzontem (a dlaczego -opis w następnym rozdziale). Z drugiej
strony księżyc, który widad tuż nad horyzontem jest zazwyczaj największy (tworzy się wtedy swoista
soczewka atmosferyczna) i może byd bardzo ciekawym uzupełnieniem zdjęcia np. miasta.
Jeszcze jedna dosyd istotna sprawa -nie polecam fotografowania księżyca podczas całkowitej pełni.
Zapewne zastanawiacie się dlaczego ? Wyjaśnienie jest bardzo proste. Promienie słoneczne padają
wtedy na naszego satelitę pod takim kątem, że nie widad na nim wyraźnie struktury jego
powierzchni. Nie będziemy mogli zrobid wtedy zdjęd ukazujących wyraźnie kratery, wzniesienia i tym
podobne elementy powierzchni naszego satelity.

Pełnia. Oświetlenie spowodowało utratę szczegółów powierzchni na zdjęciu.

2

III. Pogoda.

Łatwo się domyślid, że do tego typu fotografii potrzebujemy możliwie największej przejrzystości
powietrza. Odpadają więc pochmurne dni i noce. Największą przejrzystośd powietrze ma podczas
niskiej temperatury. Nie dochodzi wtedy do parowania, a więc w powietrzu jest mało cząsteczek
wody, które w znacznym stopniu zmniejszają jego przejrzystośd.
Jak pisałem w poprzednim rozdziale, fotografowanie księżyca znajdującego się nisko nad horyzontem
będzie utrudnione właśnie przez mniejszą przejrzystośd powietrza, spowodowaną przez parę wodną i
zanieczyszczenia atmosferyczne.

Mało przejrzyste powietrze spowodowało powstanie otoczki dookoła Księżyca. Do tego zbyt długi
czas naświetlania –powstały przepalenia.

IV. Parametry zdjęcia

Przejdziemy teraz do praktyki. Aparat mamy na statywie co znacznie ułatwi nam kadrowanie oraz
wprowadzanie zmian w parametrach ekspozycji. Oczywiście nie ma problemu w zrobieniu zdjęcia
księżyca bez użycia statywu jako, że jest to bardzo jasny obiekt przez co migawka może byd bardzo
szybka (rzędu 1/800, 1/1000).
Istotne będą dla nas następujące parametry:

1. Pomiar światła

Powinniśmy ustawid punktowy pomiar światła. Nasz satelita będzie jedynym obiektem na naszej
fotografii, który emituje światło, dlatego nie będzie nam potrzebna informacja o świetle znajdującym
się poza samą tarczą Księżyca.

2. Przysłona

Jak zwykle, aby uzyskad możliwie największą głębię ostrości oraz jak najmniejsze aberracje
chromatyczne, powinniśmy ustawid możliwie największą wartośd liczby przysłony (czyli najmniejszy
otwór). W przypadku większości kompaktów i hybryd będzie to wartośd F8.

3. ISO czyli czułość

Dla uzyskania jak najmniejszej ziarnistości zdjęcia (jego zaszumienia) powinniśmy stosowad możliwie
najniższe wartości ISO czyli 50, 80, 100. Naturalnie wydłuży nam to czas naświetlania jednak i tak
otrzymamy znacznie mniej zaszumiane zdjęcie niż przy wysokim ISO. Na szczęście tarcza Księżyca jest
na tyle jasna, że nie musimy się martwid o zbyt długi czas naświetlania nawet fotografując bez użycia
statywu (nie poruszymy zdjęcia).

3

4. Kompensacja ekspozycji.

Duża jasnośd powierzchni Księżyca powoduje, że tracimy szczegóły na jego powierzchni. Pomoże nam
w tym kompensacja ekspozycji ustawiona na minus. Jeśli Księżyc odbija światło słoneczne wyjątkowo
mocno powinniśmy ustawid ten parametr nawet na minimalną dostępną w naszym aparacie wartośd
(czyli np. -2)

5. Czas naświetlania

Proponuję robid tego typu zdjęcia w trybie priorytetu przysłony. Aparat sam dobierze odpowiedni
czas otwarcia migawki. Jak już wspominałem tarcza Księżyca jest bardzo jasna dlatego czasy otwarcia
migawki będą bardzo krótkie (pamiętajmy o punktowym pomiarze światła !!!)

Zbyt długi czas naświetlania. Przepalenia. Nie widad szczegółów powierzchni.


6. Ogniskowa (zoom)

Naturalnie ustawiamy ten parametr na maksymalną możliwą wielkośd. Dzięki czemu uzyskamy
największe powiększenie fotografowanego obiektu czyli Księżyca. W przypadku aparatów o małym
zakresie ogniskowych będziemy musieli wspomagad się np. lornetką. Fotografując w ten sposób
umieszczamy lornetkę przed obiektywem. Trzymamy ją w rękach lub podtrzymujemy ją za pomocą
drugiego statywu. Nie jest to niestety łatwe i jedyne co mogę tu doradzid to dużo prób i dwiczeo.
Zapewniam Was, ze warto.

7. Ostrość

Najwygodniej i najprecyzyjniej było by użyd ostrzenia ręcznego. Za pomocą odpowiednich klawiszy
lub pierścienia ustawiamy po prostu ostrośd tak dokładnie jak tylko można (po raz kolejny widad
przewag użycia statywu -dzięki temu Księżyc nie „lata” nam na wyświetlaczu LCD (EVF) lub wizjerze i
łatwiej nam ostrzyd). Uwaga !!!! W przypadku używania Minolty serii Z powinniśmy zwrócid uwagę na
pewną niedogodnośd, mianowicie na to, że pomimo iż wskaźnik położenia ostrości osiągną już
nieskooczonośd i nie przesuwa się na wyświetlaczu to jednak rzeczywisty punkt ostrości nadal
zmienia swoją odległośd. Może to spowodowad ustawienie ostrości poza naszego satelitę -w
rezultacie zdjęcie będzie nie ostre.
Zalecam zrobienie kilku zdjęd z różnym ustawieniem parametru ostrości. Wtedy zwiększamy
prawdopodobieostwo wykonania ostrego zdjęcia.
W przypadku aparatu nie posiadającego funkcji MF musimy się zdad na elektronikę i
oprogramowanie aparatu czyli tryb AF (auto fokus -ostrzenie automatyczne).

4

8. WB czyli Balans Bieli

Powiem szczerze, że moim zdaniem możemy ten parametr właściwie zignorowad. Powierzchnia
Księżyca ma zazwyczaj jednolitą szarawą barwę dlatego wszelkie nieprawidłowości w doborze tego
parametru możemy w bardzo łatwy sposób skorygowad w programie do obróbki grafiki.

9. Samowyzwalacz, wężyk spustowy, pilot.

Jeśli mamy wątpliwości czy jednak nie poruszymy zdjęcia podczas wciskania spustu migawki
(powierzchnia Księżyca nie jest jasna na tyle aby czas naświetlania był krótki -bo fotografujemy za
dnia) możemy, a nawet powinniśmy skorzystad z możliwości ustawienia samowyzwalacza lub
powinniśmy użyd wężyka spustowego (pilota).