DECYZJA Nr 65
Komendanta Głównego Policji
z dnia 21lutego 2005 r.
w sprawie wprowadzenia programu szkolenia strażaków Państwowej Straży Pożarnej
w zakresie kierowania ruchem drogowym podczas wykonywania czynności związanych
z prowadzeniem akcji ratowniczych
Na podstawie art. 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 17 września 2003 r. w sprawie kierowania ruchem drogowym
(Dz. U. Nr 182, poz. 1784 i z 2004 r. Nr 27, poz. 243) postanawiam, co następuje:
ż 1
Wprowadzam  Program szkolenia strażaków Państwowej Straży Pożarnej
w zakresie kierowania ruchem drogowym podczas wykonywania czynności związanych
z prowadzeniem akcji ratowniczych , stanowiący załącznik do decyzji.
ż 2
Realizacja programu, o którym mowa w ż 1, odbywać się będzie w jednostkach
szkoleniowych Państwowej Straży Pożarnej.
ż 3
Decyzja wchodzi w życie z dniem podpisania.
KOMENDANT GA
ÓWNY POLICJI
ZAST
PCA
KOMENDATA GA
ÓWNEGO POLICJI
/-/
nadinsp. Henryk TOKARSKI
UZASADNIENIE
 Program szkolenia strażaków Państwowej Straży Pożarnej w zakresie kierowania
ruchem drogowym podczas wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji
ratowniczych , stanowiący załącznik do decyzji powstał zgodnie z dyspozycją określoną
w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 września 2003 r.
w sprawie kierowania ruchem drogowym (Dz. U. Nr 182, poz. 1784 i z 2004 r. Nr 27,
poz. 243).
Program (...) został opracowany w Centrum Szkolenia Policji oraz uzyskał pozytywną
opinię Biura Taktyki Zwalczania Przestępczości Komendy Głównej Policji.
Załącznik
do Decyzji Nr 65
Komendanta Głównego Policji
z dnia 21 lutego 2005 r.
PROGRAM
SZKOLENIA STRAŻAKÓW
PAC
STWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ
W ZAKRESIE KIEROWANIA
RUCHEM DROGOWYM
PODCZAS WYKONYWANIA CZYNNOŚCI
ZWI
ZANYCH Z PROWADZENIEM
AKCJI RATOWNICZYCH
SPIS TREŚCI
Wstęp - 3
Założenia organizacyjne - 3
Czas realizacji - 3
Struktura i kolejność realizowanych celów dydaktycznych - 4 - 5
Literatura - 6
2
Wstęp
Przepis ustawy Prawo o ruchu drogowym upoważniają do kierowania ruchem
drogowym szereg osób.
Program powstał zgodnie z dyspozycją określoną w rozporządzeniu MSWiA z dnia
17 września 2003 r. w sprawie kierowania ruchem drogowym (Dz. U. Nr 182 poz. 1784
i z 2004 r. Nr 27 poz. 243).
Celem głównym niniejszego szkolenia jest przygotowanie strażaków Państwowej
Straży Pożarnej do kierowania ruchem drogowym podczas wykonywania czynności
związanych z prowadzeniem akcji ratowniczej.
Osoby te będą mogły wykonywać czynności związane z kierowaniem ruchem
drogowym pod warunkiem ukończenia specjalistycznego szkolenia przeprowadzonego przez
szkoły i ośrodki szkolenia Państwowej Straży Pożarnej.
Założenia organizacyjne
Przedstawiony program określa cele dydaktyczne, zawartość programową, metody
kształcenia słuchaczy oraz określa warunki i zasady szkolenia strażaków państwowej straży
pożarnej. W miarę możliwości zajęcia praktyczne (ćwiczenia) powinny być przeprowadzane
w warunkach naturalnych. Liczebność grup szkoleniowych ze względu na efektywność
szkolenia z zastosowaniem nowoczesnych metod nauczania nie powinna przekraczać 16 osób,
przy czym realizacja ćwiczeń praktycznych wymaga, aby na jednego instruktora przypadało
nie więcej niż czterech słuchaczy.
Szkolenie odbywa się w systemie stacjonarnym i trwa 3 dni (18 godzin
dydaktycznych, przy czym 1 godz. dydaktyczna to 45 min.) w następującym układzie
chronologicznym:
0,5 godz.  otwarcie kursu, omówienie programu szkolenia,
15 godz.  zajęcia programowe (sala wykładowa, miejsce wyznaczone do zajęć
praktycznych i ćwiczeń),
2 godz.  sprawdzenie stopnia opanowania materiału,
0,5 godz.  zakończenie kursu,
_________________________
18 godz. ogółem.
Szkolenie kończy się egzaminem obejmującym:
1) test wiedzy  20 pytań;
2) sprawdzian umiejętności z zakresu kierowania ruchem drogowym podczas
wykonywania czynności związanych z prowadzeniem akcji ratowniczych.
3
Pomoce dydaktyczne
Czas Sposób
L.p. Cel dydaktyczny Zawartość
realizacji realizacji
dla
dla nauczyciela
słuchacza
Rozpoczęcie kursu Zapoznanie z programem kursu 0,5
1.
Zapoznanie Wymienić podstawowe akty prawne dotyczące ruchu drogowego i zakres ich 1 wykład Tablica biała, Literatura
2.
z podstawami prawnymi obowiązywania. Na podstawie obowiązujących przepisów przedstawić zakres interaktywny pisaki, foliogram - (wyciągi
regulującymi kompetencje kompetencji osób uprawnionych do kierowania ruchem drogowym. literatura, z Dz. U.)
osób uprawnionych do
kierowania ruchem
drogowym
Zapoznanie z podstawowymi Przedstawić i zinterpretować (wykorzystując wiedzę i doświadczenie życiowe 2 wykład Tablica biała, Literatura
3.
pojęciami z zakresu ruchu słuchaczy) definicję podstawowych pojęć z zakresu ruchu drogowego ze interaktywny, pisaki, foliogram  (wyciągi
drogowego szczególnym uwzględnieniem tych, których znajomość jest niezbędna do praca podstawowe z Dz. U.)
wykonywania w sposób prawidłowy i bezpieczny czynności określonych w w grupach pojęcia z zakresu Plansze, pisaki
obowiązujących przepisach dot. kierowania ruchem drogowym. ruchu drogowego
Zapoznanie z potencjalnymi Zaktywizować grupę do wypracowania katalogu potencjalnych zagrożeń, 1 wykład Tablica biała, Literatura
4.
zagrożenia, jakie niesie z jakimi mogą zetknąć się podczas wykonywania czynności określonych interaktywny, pisaki (wyciągi
praca na drodze w ustawie i rozporządzeniu. W trakcie zajęć podkreślić rodzaj i znaczenie dyskusja z Dz. U.)
w określonym charakterze wykonywanych prac na drodze i utrudnienia w ruchu, które się z nim wiążą.
W podsumowaniu dyskusji (posiłkując się przykładami z pracy zawodowej)
uzupełnić katalog możliwości wystąpienia:
- różnych reakcji kierujących pojazdami,
- konieczności prowadzenia ruchu wahadłowego,
- różnych warunków atmosferycznych (niedostateczna widoczność),
- różnych warunków drogowych (np. natężenie ruchu),
- unieruchomienia pojazdu na przejez
dzie kolejowym,
Zapoznanie z zadaniami Posiłkując się obowiązującymi przepisami wskazać uprawnienia strażaków 1 wykład Tablica biała, Literatura
5.
i zakresem kompetencji państwowej straży pożarnej polegającego na krótkotrwałym zamknięciu lub interaktywny pisaki, foliogram- (wyciągi
(odnośnie podawania otwarciu ruchu na drodze w związku z prowadzeniem akcji ratowniczej  zakres kompetencji z Dz. U.)
poleceń lub sygnałów wskazać zakres kompetencji.
uczestnikom ruchu
drogowego) strażaków PSP
uprawnionych do kierowania
ruchem drogowym
w określonych
w rozporządzeniu
przypadkach
4
Zapoznanie z możliwościami Omówić art. 86 i 92 kw wskazując informacyjnie charakter zagrożeń oraz 2 wykład Tablica biała, Literatura
6.
reakcji na nieprzepisowe wyeksponować znamiona wykroczeń w tych art. kw. Wypracować z grupą interaktywny, pisaki , foliogram (wyciągi
zachowanie się uczestników algorytm czynności jakie należy podjąć w sytuacji zaistnienia zdarzenia pokaz  druk wniosku o z Dz. U.)
ruchu drogowego. pytania do ukaranie
Wskazać na wynikające z art. 17 kpow możliwości skierowania do Sądu grupy
Grodzkiego wniosku o ukaranie osób nie stosujących się do poleceń lub
sygnałów osoby uprawnionej do kierowania ruchem.
Demonstrując wzór wniosku o ukaranie wskazać zakres informacji, jakie
powinna zawierać notatka/pismo przekazane Policji  dotyczące sprawcy
wykroczenia z art. 86 lub 92 ż 1 kw
Zapoznanie z zasadami Omówić zasady odpowiedzialności osób kierujących ruchem drogowym 1 wykład Tablica biała, Literatura
7.
odpowiedzialności osób w związku z 86 kw, 70 ż2 kw, 173, 174, 175, 177, 180 kk,. interaktywny pisaki (wyciągi
kierujących ruchem z Dz. U.)
drogowym
Zapoznanie z elementami Zademonstrować elementy wyposażenia i ubioru strażaka kierujących ruchem 1 wykład Tablica biała, Literatura
8.
wyposażenia strażaków PSP drogowym: interaktywny pisaki, foliogramy (wyciągi
uprawnionych do kierowania - tarczę do zatrzymywania pojazdów  sposób posługiwania się, pokaz  sposoby z Dz. U.)
ruchem drogowym oraz ze - latarkę wyposażoną w światło czerwone i zielone  sposób posługiwania się, zatrzymywania
sposobem podawania - kamizelkę odblaskową, pojazdów do
sygnałów - wzór zaświadczenia potwierdzającego ukończenie szkolenia. kontroli,
Wskazać osoby uprawnione do żądania okazania zaświadczenia
potwierdzającego ukończenie szkolenia.
Zademonstrowanie Podczas zajęć praktycznych na placu zademonstrować i przećwiczyć sposób 1 pokaz, Tarcza do Literatura
9.
podawania sygnałów do zatrzymywania pojazdów z jezdni i pobocza - podczas tych zajęć udział biorą ćwiczenia zatrzymywania (wyciągi
zatrzymania pojazdów dwaj prowadzący jeden z nich demonstruje odpowiedni sposób zachowania pojazdów, latarka z Dz. U.)
natomiast drugi na bieżąco omawiał będzie demonstrowane czynności.
Określić obowiązki strażaka Posiłkując się obowiązującymi przepisami dot. ruchem drogowym przedstawić 1 pokaz, Tarcza do Literatura
10.
PSP podczas podawania słuchaczom sposób zachowania się strażaka PSP kierującego ruchem drogowym ćwiczenia zatrzymywania (wyciągi
sygnałów do krótkotrwałego podczas akcji ratowniczej  przed podawaniem sygnałów do krótkotrwałego pojazdów, latarka, z Dz. U.)
zamknięcia lub otwarcia zamknięcia lub otwarcia ruchu pojazdów na drodze. Zademonstrować kamizelka
ruchu na drodze prawidłowe wejście na jezdnię. Zwrócić szczególną uwagę słuchaczy na ocenę
prędkości nadjeżdżających pojazdów i możliwość ich bezpiecznego zatrzymania.
Zapoznanie słuchacza z Zademonstrować słuchaczom na placu (w warunkach szkolnych) zamknięcie 1 pokaz, Tarcza do Literatura
11.
prawidłowym sposobem a następnie otwarcie ruchu na drodze. W trakcie ćwiczeń słuchacze z pełnym ćwiczenia zatrzymywania (wyciągi
zamknięcia i otwarcia ruchu wyposażeniem zademonstrują krótkotrwałe zamknięcie a następnie otwarcie pojazdów, latarka, z Dz. U.)
na drodze przy użyciu tarczy ruchu na drodze. Podczas zajęć zwracać szczególną uwagę na prawidłowość kamizelka
do zatrzymywania pojazdów i jednoznaczność podawanych sygnałów (sposób trzymania tarczy) i poruszania
się na drodze. Przećwiczyć, używając sprzętu łączności, prowadzenie ruchu
wahadłowego ze szczególnym zwróceniem uwagi na synchronizację otwierania
i zamykania tego ruchu.
5
Zademonstrowanie przez W uzgodnieniu z dyżurnym stanowiska kierowania Policji oraz Państwowej 3 ćwiczenia Kamizelka Tarcza do
12.
słuchacza, w warunkach Straży Pożarnej przeprowadzić ćwiczenia na drodze o możliwie małym natężeniu zatrzymywania
rzeczywistych (drogowych) ruchu. Uzmysłowić słuchaczom, że ćwiczenia w tych warunkach mają na celu pojazdów,
prawidłowego doskonalenie umiejętności oraz przełamanie bariery psychicznego oporu przed latarka,
krótkotrwałego zamknięcia wejściem na jezdnie i zatrzymaniem ruchu pojazdów. W trakcie tych ćwiczeń kamizelka
i otwarcia ruchu na drodze każdy słuchacz powtórzy czynności wchodzące w zakres kierowania ruchem w
tym ruchem wahadłowym ze szczególnym zwróceniem uwagi na synchronizację
otwierania i zamykania tego ruch.
Sprawdzian opanowania Sprawdzenie stopnia opanowania materiału w formie testu oraz w warunkach 2
13.
materiału symulacyjnych (rzeczywistych).
Zakończenie kursu Podsumowanie przebiegu szkolenia, rozdanie zaświadczeń 0,5
14.
6
LITERATURA
1. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2003 r. Nr 58, poz. 515
z póz
n. zm.);
2. Rozporządzenie MSWiA z dnia 17 września 2003 r. w sprawie kierowania ruchem drogowym
(Dz. U. z 2003 r. Nr 183, poz. 1784 z póz
n. zm.);
3. Rozporządzenie MI oraz MSWiA z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów
drogowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 170, poz. 1393);
4. Rozporządzenie MSWiA z dnia 30 grudnia 2002 r. w sprawie kontroli ruchu drogowego
(Dz. U. z 2002 r. Nr 14, poz. 144 z póz
n. zm.);
5. Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (tekst jednolity Dz. U. z 2004 r.
Nr 204, poz. 2086);
6. Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 1971 r. Nr 12, poz. 114 z póz
n. zm.);
7. Kodeks karny (Dz. U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553 z póz
n. zm.);
8. Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2001 r. Nr 106, poz. 1148
z póz
n. zm.).
7