10

www.gazetapodatkowa.pl

Gazeta Podatkowa nr 58 • 22.07.2010 r.

RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO

5. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5 oraz sporządza

rachunek zysków i strat według wariantu porównawczego.

Dekretacja

Opis operacji

Kwota

Konto

Wn

Ma

1. PK – naliczenie amortyzacji:

oraz równolegle:

5.000 zł

5.000 zł

40

53

07

49

2. Faktura VAT – zużycie materiałów, energii i wody:

oraz równolegle:

3.000 zł

3.000 zł

40

53

30

49

3. PK – przeksięgowanie kosztów utrzymania ośrodka wcza-

sowego:

a) koszt obrotów wewnętrznych

b) obroty wewnętrzne

8.000 zł

8.000 zł

79-1

76-10

53

79-0

4. PK – dofinansowanie kosztów utrzymania ośrodka wcza-

sowego za czerwiec 2010 r.:

3.200 zł

85

76-09

5. WB – refundacja środków pieniężnych:

3.200 zł

13-0

13-5

6. PK – przeksięgowanie kosztów utrzymania ośrodka wcza-

sowego niestanowiących kosztów uzyskania przychodów:

3.200 zł

76-19 76-10

7. PK – zapis techniczny doprowadzający do czystości obro-

tów na koncie wynikowym (równolegle do operacji nr 6): (-)3.200 zł

76-10 76-10

Księgowania

Konto 07 „Odpisy umorze-

niowe środków trwałych”

Konto 13-0 „Rachunek

bieżący”

Konto 13-5 „Rachunek wyod-

rębnionych środków pienięż-

nych ZFŚS”

5.000 (1

5) 3.200

S.p.) X

3.200 (5

Konto 30 „Rozliczenie za-

kupu”

Konto 40 „Koszty według

rodzajów”

Konto 49 „Rozliczenie kosz-

tów”

S.p.) 3.000 3.000 (2

1) 5.000

5.000 (1

2) 3.000

3.000 (2

Konto 53 „Koszty działalno-

ści pomocniczej – socjalnej”

Konto 76-09 „Pozostałe przy-

chody operacyjne” (w anali-

tyce: NPP)

Konto 76-10 „Pozostałe

koszty operacyjne”

1) 5.000 8.000 (3a

3.200 (4

3b) 8.000 3.200 (6

2) 3.000

7) (-)3.200 (-)3.200 (7

8.000 8.000

S.k.) 4.800

Konto 76-19 „Pozostałe

koszty operacyjne” (w anali-

tyce: NKUP)

Konto 79-0 „Obroty we-

wnętrzne”

Konto 79-1 „Koszty obrotów

wewnętrznych”

6) 3.200

8.000 (3b

3a) 8.000

Konto 85-0 „Fundusze spe-

cjalne” (w analityce: ZFŚS)

4) 3.200

X (S.p.

W rozliczeniu podatkowym jednostka uwzględni wyłącznie koszty utrzymania zakłado-

wego ośrodka wczasowego sfinansowane ze środków obrotowych, tj. kwotę 4.800 zł.

Przychód ze sprzedaży zakładowego ośrodka wczasowego

Jeżeli pracodawca podejmie decyzję o sprzedaży zakładowych obiektów socjalnych,

to przychody uzyskane z ich sprzedaży, w części nieprzeznaczonej na utrzymanie lub od-

tworzenie zakładowych obiektów socjalnych, zwiększają środki ZFŚS. Wynika to z art. 7

ust. 1 pkt 7 ustawy o ZFŚS. Przy czym za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód

pomniejszony o koszty tej sprzedaży (art. 7 ust. 1a ustawy o ZFŚS).

Oznacza to, że jeżeli jednostka po sprzedaży zakładowego ośrodka wczasowego posiada

jeszcze inne zakładowe obiekty socjalne, to przychód ze sprzedaży zwiększy ZFŚS w części

nie przeznaczonej na utrzymanie pozostałych obiektów. Na podstawie pisemnej decyzji

podjętej przez kierownika jednostki w tej sprawie, kwotę przychodu, pomniejszonego

o koszty bezpośrednio związane ze sprzedażą (np. opłaty notarialne, prowizje biura obrotu

nieruchomościami), ujmuje się w księgach rachunkowych zapisem:

–

Wn konto 76-1 „Pozostałe przychody operacyjne”,

–

Ma konto 85 „Fundusze specjalne” (w analityce: ZFŚS).

W równowartości zwiększenia ZFŚS należy dokonać przelewu środków pieniężnych. Zapisu

w księgach rachunkowych tej operacji dokonuje się na podstawie wyciągu bankowego:

– Wn konto 13-5 „Rachunek wyodrębnionych środków pieniężnych ZFŚS”,

–

Ma konto 13-0 „Rachunek bieżący”.

Termin przekazania środków pieniężnych na rachunek bankowy ZFŚS nie został okre-

ślony w ustawie o ZFŚS. Oznacza to, że refundacji środków trzeba dokonać niezwłocznie

po podjęciu decyzji przez kierownika jednostki o przeznaczeniu przychodu uzyskanego ze

sprzedaży ośrodka wypoczynkowego na zwiększenie ZFŚS.

W przypadku jednostek, które po sprzedaży zakładowego ośrodka wczasowego nie

posiadają już zakładowych obiektów socjalnych i nie zamierzają nabyć lub wybudować

obiektu socjalnego w miejsce sprzedanego, cały przychód ze sprzedaży (pomniejszony

o koszty związane bezpośrednio z tą sprzedażą) zwiększa ZFŚS.

Należy wskazać, że zwiększenie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy o ZFŚS

nie dotyczy pracodawców postawionych w stan upadłości lub likwidacji, z wyłączeniem

przedsiębiorstw państwowych likwidowanych w celu prywatyzacji. Wynika to z art. 7

ust. 2 ustawy o ZFŚS.

Podstawa prawna:

– ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm.),

– ustawa z dnia 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. nr 70, poz. 335

ze zm.),

– ustawa z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654

ze zm.),

– ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307

ze zm.).

Ewa Kowalska

Do zakładowych obiektów socjal-

nych zalicza się m.in. ośrodki wcza-

sowe i kolonijne, domy wypoczyn-

kowe. Wynika to z art. 2 pkt 4 ustawy

o zakładowym funduszu świadczeń so-

cjalnych, zwanej dalej ustawą o ZFŚS.

Przepisy tej ustawy określają, że ZFŚS

może dofinansować koszty utrzyma-

nia zakładowych obiektów socjalnych.

Oznacza to, że nie jest możliwe po-

krywanie ze środków tego Funduszu

pełnych kosztów utrzymania tych

obiektów. Zatem koszty te obciążają

zakład pracy.

Koszty utrzymania zakładowego ośrodka wczasowego

Jeżeli jednostka posiada ośrodek wczasowy będący zakładowym obiektem socjalnym,

jego utrzymanie wymaga ponoszenia przez cały rok kosztów. Do kosztów tych zalicza się

w szczególności:

– amortyzację,

– zużycie materiałów i energii,

– wynagrodzenia pracowników oraz składki ZUS od tych wynagrodzeń obciążających

pracodawcę,

– koszty remontów i konserwacji.

Koszty związane z utrzymaniem zakładowego ośrodka wczasowego ujmuje się w księ-

gach rachunkowych według zasad obowiązujących w jednostce. Jeżeli jednostka prowadzi

ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5, koszty proste ujmuje wstępnie na kontach

zespołu 4 na podstawie dowodów księgowych źródłowych (obcych i własnych). Następnie

koszty te odnosi, za pośrednictwem konta 49 „Rozliczenie kosztów”, na właściwe konto

w zespole 5 (np. na konto 53 „Koszty działalności pomocniczej – socjalnej”).

Koszty utrzymania zakładowych obiektów socjalnych stanowią koszty pośrednio zwią-

zane z działalnością operacyjną. Wynika tak z art. 3 ust. 1 pkt 32 lit. a) ustawy o rachun-

kowości. Na koniec każdego okresu sprawozdawczego (miesiąca) ogół kosztów ujętych na

właściwym koncie w zespole 5 należy więc przeksięgować na konto 76-1 „Pozostałe koszty

operacyjne”. W sytuacji gdy jednostka sporządza porównawczy rachunek zysków i strat,

przeniesienia kosztów zgromadzonych np. na koncie 53 dokonuje się za pośrednictwem

konta 79-0 „Obroty wewnętrzne” i konta 79-1 „Koszty obrotów wewnętrznych”.

Ewidencja kosztów utrzymania zakładowego ośrodka wczasowego w jednostce prowa-

dzącej ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5 przebiegać więc może zapisami:

1. Dowody źródłowe (obce i własne) stwierdzające poniesienie kosztów prostych:

–

Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: amortyzacja, zużycie

materiałów i energii, usługi obce, wynagrodzenia wraz z narzutami itp.),

–

Ma konta zespołu 1, 2, 3

oraz równolegle przeniesienie kosztów na właściwe konto w zespole 5

– Wn konto 53 „Koszty działalności pomocniczej – socjalnej”,

– Ma konto 49 „Rozliczenie kosztów”.

2. Przeniesienie kosztów na koniec każdego okresu sprawozdawczego:

–

Wn konto 79-1 „Koszty obrotów wewnętrznych”,

–

Ma konto 53 „Koszty działalności pomocniczej – socjalnej”

oraz

–

Wn konto 76-1 „Pozostałe koszty operacyjne”,

–

Ma konto 79-0 „Obroty wewnętrzne”.

Dofinansowanie kosztów utrzymania ośrodka wypoczynkowego

Z ustawy o ZFŚS wynika, że środki tego Funduszu mogą być przeznaczane m.in. na

dofinansowanie kosztów utrzymania zakładowych obiektów socjalnych (art. 1 ust. 1).

Decyzję w tej sprawie podejmuje w każdym roku pracodawca w porozumieniu z zakładową

organizacją związkową. Pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związ-

kowa, kwestię tego dofinansowania uzgadnia z pracownikiem wybranym przez załogę do

reprezentowania jej interesów. Wynika to z art. 8 ust. 2 ustawy o ZFŚS.

Kwota dofinansowania kosztów utrzymania zakładowych obiektów socjalnych (w tym

ośrodka wypoczynkowego) zmniejsza środki ZFŚS. Drugostronnie dofinansowanie zalicza

się do pozostałych przychodów operacyjnych i ujmuje w księgach rachunkowych zapisem:

– Wn konto 85 „Fundusze specjalne” (w analityce: ZFŚS),

–

Ma konto 76-0 „Pozostałe przychody operacyjne”.

Równocześnie następuje przekazanie środków pieniężnych z wyodrębnionego rachunku

bankowego ZFŚS na rachunek bieżący jednostki. Zapisu tego dokonuje się na podstawie

wyciągu bankowego następująco:

–

Wn konto 13-0 „Rachunek bieżący”,

–

Ma konto 13-5 „Rachunek wyodrębnionych środków pieniężnych ZFŚS”.

Z przepisów ustaw o podatku dochodowym wynika, że nie stanowią kosztów uzyskania

przychodów koszty utrzymania zakładowych obiektów socjalnych, w części pokrytej ze

środków ZFŚS (art. 16 ust. 1 pkt 55 ustawy o pdop oraz art. 23 ust. 1 pkt 51 ustawy o pdof).

Oznacza to, że w kosztach uzyskania przychodów jednostka może uwzględnić wyłącznie

koszty, które zostały sfinansowane ze środków obrotowych. Wskazane jest więc ujęcie

kosztów nieuwzględnianych w rachunku podatkowym na koncie służącym do ewidencji

kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów. Dodać należy, że kwota dofi-

nansowania nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu. Trzeba ją więc ująć na

koncie przeznaczonym do ewidencji przychodów niepodlegających opodatkowaniu.

Przykład

Założenia

1. Jednostka posiada ośrodek wczasowy będący zakładowym obiektem socjalnym.

2. Obowiązujący w jednostce regulamin ZFŚS przewiduje, że koszty utrzymania zakła-

dowego ośrodka wczasowego są dofinansowane w 40% z tego Funduszu.

3. Koszty utrzymania ośrodka wczasowego wyniosły w czerwcu 2010 r. 8.000 zł,

z tego:

a) amortyzacja:

5.000 zł,

b) zużycie materiałów, energii i wody:

3.000 zł.

4. Kwota dofinansowania za czerwiec 2010 r. wyniosła 3.200 zł (8.000 zł × 40%).

Koszty utrzymania zakładowego ośrodka wczasowego

i przychód z jego sprzedaży