10
www.gazetapodatkowa.pl
Gazeta Podatkowa nr 53 • 5.07.2010 r.
RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO
Pracodawcy, którzy wypłacają świadczenia urlopowe, muszą pamiętać,
by pracownik otrzymał je najpóźniej w ostatnim dniu poprzedzającym roz-
poczęcie urlopu wypoczynkowego. Natomiast rozliczenia podatkowego tego
świadczenia niekoniecznie trzeba dokonać do dnia wypłaty. Można wypłacić
kwotę brutto, a następnie odpowiednio uwzględnić przychód pracownika
z tytułu uzyskanego świadczenia w liście płac za dany miesiąc.
Pracodawcy spoza sfery budżetowej zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia
danego roku mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mogą tworzyć
zakładowy fundusz świadczeń socjalnych lub wypłacać świadczenie urlopowe. Stanowi
o tym art. 3 ust. 3 ustawy o ZFŚS. Jeśli pracodawca zdecyduje się przyznawać świadczenia
urlopowe, wypłaca je raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu w danym roku
kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni
kalendarzowych. Przy czym wypłata powinna nastąpić nie później niż w ostatnim dniu
poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego (art. 3 ust. 5 i 5a ustawy o ZFŚS).
Wysokość świadczenia urlopowego nie może przekroczyć wysokości odpisu podsta-
wowego na ZFŚS – odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika. Maksymalna
wysokość świadczenia urlopowego w 2010 r. wynosi dla pracownika:
– zatrudnionego w normalnych warunkach pracy na pełnym etacie: 1.047,84 zł,
3/4 etatu: 785,88 zł, 1/2 etatu: 523,92 zł, 1/4 etatu: 261,96 zł,
– wykonującego prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze
na pełnym etacie: 1.397,13 zł, 3/4 etatu: 1.047,85 zł, 1/2 etatu: 698,57 zł, 1/4 etatu:
349,28 zł,
– młodocianego w pierwszym roku nauki: 139,71 zł, w drugim roku nauki: 167,66 zł,
w trzecim roku nauki: 195,60 zł.
Rozliczenie podatkowo-składkowe
Wypłacone pracownikom świadczenia urlopowe podlegają opodatkowaniu podat-
kiem dochodowym, ponieważ zalicza się je do przychodów ze stosunku pracy na podstawie
art. 12 ust. 1 ustawy o pdof. Pracodawca, jako płatnik, ma obowiązek pobrać od pracownika
zaliczkę na podatek dochodowy z tytułu wypłaty świadczenia urlopowego.
Natomiast do wysokości nieprzekraczającej rocznie kwoty odpisu podstawowego
na ZFŚS świadczenie urlopowe nie podlega oskładkowaniu. Wynika to z art. 3 ust. 6
ustawy o ZFŚS oraz § 2 ust. 1 pkt 21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej
w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe. Jedynie więc w przypadku wypłaty świadczenia urlopowego ponad
limit wynikający z ustawy o ZFŚS, od nadwyżki tego świadczenia trzeba będzie naliczyć
także składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.
Świadczenia urlopowe wypłacone zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu
świadczeń socjalnych są kosztem uzyskania przychodów. Generalnie wydatków praco-
dawcy na działalność socjalną, o której mowa w tych przepisach, nie uważa się za koszty
podatkowe. Jednak na zasadzie wyjątku świadczenia urlopowe mogą być uwzględnione
w takich kosztach. Mówi o tym wprost art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o pdop oraz art. 23
ust. 1 pkt 42 ustawy o pdof.
Ujęcie w księgach rachunkowych
Kwoty wypłaconych świadczeń urlopowych obciążają koszty działalności pracodawcy
(art. 6 ust. 1 ustawy o ZFŚS). Księguje się je w kosztach działalności operacyjnej. W zespole
4 ujmuje się je na koncie 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: Ubezpieczenia społeczne
i inne świadczenia), a w zespole 5 na odpowiednim koncie kosztów, w zależności od tego,
jakich pracowników dotyczy (np. koszty zarządu, koszty ogólne, koszty wydziałowe).
Ponieważ świadczenie urlopowe przysługuje z mocy prawa (ustawy o ZFŚS), dlatego
też do wypłaty tego świadczenia nie jest konieczne składanie przez pracownika wniosku
o jego wypłatę. Podstawą ujęcia go w kosztach może być PK lub lista płac – uwarunkowane
jest to tym, jak pracodawca wypłaca to świadczenie.
W praktyce księgowej można się spotkać z potrącaniem zaliczki na podatek dochodo-
wym od świadczenia urlopowego już w momencie jego wypłaty – jeśli termin wypłaty
świadczenia urlopowego różni się od terminu wypłaty wynagrodzenia za pracę. Przyjęło
się, że wówczas przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy do świadczenia urlopowego
nie stosuje się kosztów uzyskania przychodów i kwoty zmniejszającej podatek. Są one
uwzględniane przy obliczaniu zaliczki na podatek od wynagrodzenia za pracę przysługu-
jącego w danym miesiącu.
Innym rozwiązaniem jest wypłata świadczenia urlopowego przez pracodawcę
w kwocie brutto i uwzględnienie przychodu podatkowego z tego tytułu przy naliczaniu
i wypłacie wynagrodzenia za miesiąc, w którym podatnik otrzymał to świadczenie.
W tym przypadku świadczenie urlopowe ujmuje się jako odrębną pozycję na liście płac
i od łącznej kwoty przychodu (z tytułu wynagrodzenia i świadczenia urlopowego) ustala
i potrąca zaliczkę na podatek dochodowy.
Przykład
Założenia
1. Dnia 25 czerwca 2010 r. jednostka wypłaciła pracownicy Annie Nowak, która w dniach
26 czerwca – 10 lipca 2010 r. będzie przebywać na urlopie wypoczynkowym, świadczenie
urlopowe w kwocie: 1.047,84 zł.
2. Zaliczkę na podatek dochodowy od świadczenia urlopowego pracodawca potrącił na
koniec czerwca przy wypłacie wynagrodzenia za ten miesiąc.
3. Wynagrodzenie brutto Anny Nowak wynosi 3.000 zł. Lista płac za czerwiec 2010 r.
przedstawia się następująco:
Lp.
Składniki wynagrodzenia
Kwota
w zł
1.
Wynagrodzenie zasadnicze:
3.000,00
2. Inne świadczenia podlegające pdof, ale niepodlegające składkom ZUS
(tutaj: świadczenie urlopowe):
1.047,84
3. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne:
3.000,00
4. Ubezpieczenie emerytalne (9,76%):
292,80
5.
Ubezpieczenie rentowe (1,5%):
45,00
6. Ubezpieczenie chorobowe (2,45%):
73,50
7.
Razem składki na ubezpieczenia społeczne (4 + 5 + 6):
411,30
8. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne (3 – 7):
2.588,70
9.
Ubezpieczenie zdrowotne:
a) składka zdrowotna pobrana (9%)
b) składka zdrowotna odliczona od podatku (7,75%)
232,98
200,62
10. Koszty uzyskania przychodów:
111,25
11. Kwota zmniejszająca zaliczkę:
46,33
12. Podstawa naliczenia zaliczki na podatek dochodowy (1 + 2) – 7 – 10,
w zaokrągleniu do pełnych złotych:
3.525,00
13. Zaliczka na podatek dochodowy (12 × 18%) – 11:
588,17
14. Pobrana zaliczka na podatek dochodowy (13 – 9b), w zaokrągleniu do peł-
nych złotych:
388,00
15. Wynagrodzenie netto (1 + 2) – 7 – 9a – 14:
3.015,56
16. Wynagrodzenie do wypłaty (15 – 2):
1.967,72
17.
Składki obciążające pracodawcę od kwoty 3.000,00 zł (9,76% składka
emerytalna, tj. 292,80 zł + 4,5% składka rentowa, tj. 135,00 zł + 1,67%
składka wypadkowa (przykładowa), tj. 50,10 zł + 2,45% składka na
Fundusz Pracy, tj. 73,50 zł + 0,10% składka na FGŚP, tj. 3,00 zł):
554,40
4. Jednostka prowadzi ewidencję kosztów jedynie w zespole 4.
Dekretacja
Opis operacji
Kwota
Konto
Wn
Ma
1. WB – wypłata świadczenia urlopowego:
1.047,84 zł
23-4 13-0
2. Lista płac – kwoty brutto obciążające koszty:
a) wynagrodzenie zasadnicze
b) świadczenie urlopowe
3.000,00 zł
1.047,84 zł
40-4
40-5
23-0
23-4
3. Lista płac – potrącenia:
a) składki na ubezpieczenia społeczne
b) składka na ubezpieczenie zdrowotne
c) zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych
411,30 zł
232,98 zł
388,00 zł
23-0
23-0
23-0
22
22
22
4. Lista płac – składki ZUS należne od pracodawcy:
554,40 zł
40-5
22
5. WB – wypłata wynagrodzenia za czerwiec 2010 r.:
1.967,72 zł
23-0 13-0
Księgowania
Konto 13-0 „Rachunek
bieżący”
Konto 22 „Rozrachunki
publicznoprawne”
(w analityce: Rozrachunki
z urzędem skarbowym)
Konto 22 „Rozrachunki
publicznoprawne” (w analityce:
Rozrachunki z ZUS)
S.p.) X
1.047,84 (1
388,00 (3c
411,30 (3a
1.967,72 (5
232,98 (3b
554,40 (4
Konto 23-0 „Rozrachunki
z tytułu wynagrodzeń”
Konto 23-4 „Pozostałe
rozrachunki z pracownikami” Konto 40-4 „Wynagrodzenia”
3a) 411,30 3.000,00 (2a 1) 1.047,84 1.047,84 (2b 2a) 3.000,00
3b) 232,98
3c) 388,00
5) 1.967,72
3.000,00
3.000,00
Konto 40-5 „Ubezpieczenia
społeczne i inne świadczenia”
2b) 1.047,84
4) 554,40
Podstawa prawna:
– ustawa z dnia 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 1996 r. nr 70, poz. 335
ze zm.),
– ustawa z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. nr 51, poz. 307
ze zm.),
– ustawa z dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654
ze zm.),
– ustawa z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm.),
– rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.12.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad
ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. nr 161, poz. 1106
ze zm.).
Dorota Przybyszewska
Świadczenie urlopowe w ewidencji księgowej