Zachowanie psa - poradnik dla dzieci

Strona 1 z 6

Zachowanie psa - poradnik dla dzieci

Pies swoje stany emocjonalne wyraża szczekaniem, warczeniem, skomleniem i wyciem.
Jest to jego mowa, którą chce wyrazić: ból (skomleniem), agresję (szczekaniem i
warczeniem), osamotnienie i niezadowolenie (wyciem). Ponadto swoje stany psychiczne
wyraża zewnętrznym zachowaniem. Machanie ogonem-oznacza wyraz zadowolenia, ogon
naprężony(trzymany sztywno)-gotowość do ataku, ogon wciśnięty między nogi-strach,
uszy położone po sobie-strach i podporządkowanie, najeżona sierść-podobnie jak
usztywniony ogon-gotowość do podjęcia walki. Istnieje jeszcze wiele zachowań
pośrednich u psów, które przeciętnemu człowiekowi trudno jest rozpoznać.

Spis treści

1 Nie wchodź na obce podwórko, gdy znajduje się tam biegający pies
2 Gdy za płotem znajduje się agresywny pies
3 Jak zachować się przed wejściem do obcego mieszkania
4 Nie zabieraj gwałtownie miski, kości, zabawki lub innych przedmiotów, które pies uznał
za swoje.
5 Nie podchodź nagle do psa od tyłu
6 Nie zbliżaj się gwałtownie do człowieka lub przedmiotu, które zostały powierzone psu
do ochrony.
7 Nie ignoruj groźnego zachowania psa znajdującego się na jego terytorium lub miejscu
8 Nie prowokuj psa swoim zachowaniem podczas snu.
9 Właściwie odczytuj mimikę i gesty psa, którymi okazuje swą dominacje.
10 Zanim podejdziesz do obcego psa, spytaj o pozwolenie jego właściciela
11 Na chodniku omijaj psa od strony właściciela
12 Nigdy nie zbliżaj się do biegającego luzem psa
13 Jadąc publicznym środkiem transportu, uważaj by nie nadepnąć psu na ogon czy łapę
14 Gdy spotkasz pozostawionego pod sklepem psa, nie podchodź do niego

Nie wchodź na obce podwórko, gdy znajduje się tam

biegający pies

Nie ma tu żadnego znaczenia, czy pies jest agresywny, czy też łagodny, ponieważ ty tego
nie wiesz, a przekonasz się dopiero wtedy, kiedy się tam znajdziesz. W takim przypadku
nie możesz ryzykować, lepiej więc omiń to miejsce jak najprędzej. Podwórko pies
traktuje jako swoje terytorium i będzie go bronił przed obcymi, nie tylko ludźmi..
Oczywiście, iż nic ci się nie stanie, gdy zastaniesz psa łagodnego-przyjaciela całego
świata, lecz byłoby dalece nierozsądne sprawdzać charakter psa, ryzykują wejście na
jego teren. Nie wiesz przecież, czy pies nie był celowo przygotowany do stróżowania i od
takiego grozi ci największe niebezpieczeństwo. Nawet, jeżeli nie był szkolony w tym
kierunku, może się u niego odezwać w każdej chwili instynkt obrony terytorium, co
spowoduje, że w najmniej spodziewanym momencie podejmie akcję obronna. Kiedy
zmusi cię konieczność wejścia na taki teren, wówczas zaczekaj w bezpiecznej odległości

na któregoś z domowników.

Zachowanie psa - poradnik dla dzieci

Strona 2 z 6

Gdy za płotem znajduje się agresywny pies

Jeżeli znajdziesz się przy ogrodzeniu, za którym biega agresywnie zachowujący się pies,
wówczas jak najszybciej oddal się z tego miejsca. Obróć się twarzą do psa i prostopadle
do plotu wycofaj się na bezpieczną odległość. Nigdy nie próbuj przemieszczać się wzdłuż
ogrodzenia, ponieważ pies podąży za tobą w przeświadczeniu, że masz zamiar przedostać
się na jego terytorium. Zachodzi też obawa, że w którymś miejscu płot może być
nieszczelny i pies wydostanie się na zewnątrz. Najlepiej jednak nie przechodź w
bezpośredniej bliskości płotu, ponieważ dla psa jest on tylko fizycznym wyznacznikiem
jego terytorium. Przeważnie granica ta znajduje się w takiej odległości, którą każdy pies
określa indywidualnie, kierując się naturalnym instynktem. Dla jednego psa może to być
jeden metr, dla drugiego pięć metrów, a jeszcze dla innego kilkanaście metrów.

Jak zachować się przed wejściem do obcego mieszkania

Jeżeli zapukasz lub zadzwonisz, a w odpowiedzi usłyszysz szczekanie psa, nie próbuj
otwierać drzwi, lecz zaczekaj na właściciela. Gdy zostaniesz zaproszony do mieszkania,
wówczas zachowuj się spokojnie, nie wykonuj gwałtownych ruchów, nie mów
podniesionym głosem, podporządkuj się poleceniom właściciela psa. Przebywając w
środku zajmij spokojnie siedzące miejsce i, nie zwracając uwagi na psa, rozmawiaj z
domownikiem. Przed wyjściem nie wstawaj zbyt gwałtownie, ponieważ pies może to
odebrać jako zamach na swojego pana i stanie w jego obronie.

Nie zabieraj gwałtownie miski, kości, zabawki lub innych

przedmiotów, które pies uznał za swoje.

Pies nie traktuje pożywienia lub przedmiotów tak jak człowiek, ponieważ nie kieruje się
rozumem, lecz instynktami odziedziczonymi po przodkach. Jeżeli znajdzie się w
posiadaniu pożywienia bądź przedmiotu, wówczas instynkt podpowie mu, by pilnował
swojego stanu posiadania bez względu na sytuację i okoliczności.. Niewybaczalnym
błędem byłoby nazywa ć psa egoistą, gdyż pojęcie to w przeciwieństwie do człowieka,
jest mu zupełnie obce. Chęć posiadania czegoś ma u psa inny wymiar-zgodny z
naturalnymi predyspozycjami, warunkującymi jego egzystencję oraz konieczność
przetrwania gatunku. I to sa główne przesłanki, jakimi kieruje się w swoim
postępowaniu, a które determinują jego zachowanie. Dlatego będzie bronił jedzenia i
przedmiotów wszelkim sposobami, do użycia zębów włącznie. Każda gwałtowna próba
odebrania mu pożywienia lub przedmiotu, zostanie odebrana przez niego, jako chęć
pozbawienia go wspomnianych dóbr, na co nie może sobie pozwolić. Możemy to uczynić
tylko w taki sposób i w momencie, w którym nie odezwie się u psa instynkt nakazujący
mu pilnowanie zdobyczy. Należy sobie uświadomić, iż pies jest drapieżnikiem,
chroniącym zdobycz, a pozwoli ją odebrać tylko i wyłącznie przewodnikowi stada.

Nie podchodź nagle do psa od tyłu

Pies nie widzi, co się z tyłu niego dzieje, chyba, że odwróci głowę, ale wtedy będzie za
późno na właściwą reakcję z twojej strony. Jeżeli kierunek wiatru i względna cisza
pozwolą mu na wykorzystanie węchu i słuchu, wówczas jego zachowanie nie musi mieć
gwałtownego charakteru. Natomiast w niesprzyjających warunkach, niezauważone przez

Zachowanie psa - poradnik dla dzieci

Strona 3 z 6

niego podejście od tyłu może spowodować trudne do przewidzenia zachowanie się psa..
Gwałtowność reakcji będzie też uzależniona od jego konstrukcji psychicznej, innej dla
każdego osobnika. Największe niebezpieczeństwo grozi ci ze strony psa z natury
tchórzliwego, który niespodziewane podejście od tyłu odreaguje agresją bojaźliwą.
Natomiast pies opanowany i odważny z pewnością zachowa się racjonalniej, lecz ty nie
wiesz, z jakim psem masz do czynienia, dlatego nie podchodź do niego od tyłu, ale omiń

go w bezpiecznej odległości.

Nie zbliżaj się gwałtownie do człowieka lub przedmiotu,
które zostały powierzone psu do ochrony.

Będzie to tym bardziej niebezpieczne, gdy pilnujący pies został do tej roli specjalnie
przygotowany. W praktyce pilnowanym człowiekiem najczęściej jest dziecko, choć nie
można wykluczyć, że czworonożny ochroniarz zajmie się pilnowaniem osoby dorosłej.
Jeżeli napotkasz psa, przy którym przebywa człowiek lub znajduje się jakiś przedmiot,
nie zbliżaj się do niego, lecz omiń go w bezpiecznej odległości, która w tym przypadku
będzie wynosiła najwyżej kilka metrów. Kiedy jednak znajdziesz się bliżej z różnych
przyczyn, wówczas nie patrz psu w oczy, poruszaj się wolnym i spokojnym krokiem, nie
wykonuj żadnych gestów, nie odzywaj się. Gwałtowne zbliżanie się lub przechodzenie w
bezpośredniej bliskości pilnowanego człowieka bądź przedmiotu, machanie rękami,
pochylanie się, nieoczekiwana zmiana kierunku marszu mogą zostać odebrane przez psa
jako zamach na pilnowaną osobę lub mienie. W takiej sytuacji pies zareaguje
agresywnym zachowaniem poprzez przyjęcie bojowej postawy. Ponadto zacznie
ostrzegać warczeniem, szczekaniem, pokazywaniem kłów. Jest to ostateczny moment, by
spokojnie opuścić terytorium i oddalić się na bezpieczną odległość. Pilnujący pies
zaatakuje tylko wtedy, kiedy zostanie bezpośrednio zagrożona osoba lub przedmiot
powierzone jego ochronie.

Nie ignoruj groźnego zachowania psa znajdującego się na

jego terytorium lub miejscu

Wśród wielu instynktów odziedziczonych przez psa po przodkach instynkt terytorialny
należy do jednych z ważniejszych. W stanie dzikim psia sfora zawsze zajmowała
określone terytorium, na które obce osobniki nie miały wstępu. Niezależnie od tego, czy
to był pies spoza sfory, czy też inne zwierzę, nie mogły one naruszyć terytorium psiej
społeczności., która wspomniany teren uznała za własny. Miało to bezpośredni związek z
egzystencją stada, a co się z tym wiązało-przetrwaniem gatunku. Terytorium sfory było
zawsze oznaczone w naturalny sposób zapachem jej członków, dlatego każdy inny
zapach był niepożądany. Kiedy terytorium zostało zagrożone, przywódca stada(dominant)
organizował obronę, by uniemożliwić wtargnięcie intruza. Każdy dorosły osobnik psiej
sfory ma obowiązek obrony własnego terytorium wszelkimi dostępnymi środkami. Jeżeli
obcy nie reagował na ostrzeżenia i nie oddalił się dobrowolnie, wówczas został
zaatakowany fizycznie, a gdy nie ustąpił, czekała go niechybnie śmierć. Nawet w samej
sforze poszczególne osobniki miały wyraźnie określone miejsce wewnątrz terytorium, w
zależności od szczebla hierarchii. Jedynie przywódca stada miał prawo do
nieskrępowanego poruszania się i wchodzenia w miejsca zakazane dla innych. Bez jego
przyzwolenia podległe osobniki nie mogły zbliżać się do miejsca, które on uznał za
własne. Dlatego każdy pies, kierując się instynktem, będzie bronił własnego terytorium
bądź miejsca, które uznał za swoje. Oczywiście, iż pierwsza reakcją psa będzie
zachowanie ostrzegawcze(przyjęcie bojowej postawy, jeżenie sierści, warczenie,
szczekanie, pokazywanie kłów). Takiego zachowania nie wolno ci lekceważyć, musisz

Zachowanie psa - poradnik dla dzieci

Strona 4 z 6

więc oddalić się na bezpieczną odległość. Każda próba zbliżenia się do takiego terytorium
lub miejsca spotka się z agresywnym zachowaniem psa, zaś przekroczenie krytycznej
granicy-ze zdecydowanym atakiem. Jeżeli znajdziesz się w takiej sytuacji, że pies
zachowuje się groźnie, oznacza to, że ostrzega cię przed dalszym zbliżaniem się, co
będzie wyraźnym znakiem, iż nie pragnie on twojego towarzystwa, zostaw go więc
samego. Przypomnę, że oddalasz się powoli z zachowaniem spokoju, nie wykonujesz

zbędnych ruchów, nie odzywasz się.

Nie prowokuj psa swoim zachowaniem podczas snu.

Organizm psa potrzebuje niezbędnej ilości snu, koniecznego do regeneracji sił oraz
prawidłowego funkcjonowania. Pies nie śpi z lenistwa czy dla wygody, lecz robi to w
takim momencie, gdy tego faktycznie potrzebuje. Należy przypomnieć, iż jest on
drapieżnikiem, dlatego w czasie snu jego zmysły znajdują się w stanie ciągłego czuwania,
by nie został zaskoczony. Spotykając obcego, śpiącego psa nie zbliżaj się do niego, a tym
bardziej nie rób tego gwałtownie. Nie prowokuj go własnym zachowaniem, które przerwie
sen, ponieważ zaskoczony poczuje się zagrożony i może w odruchu obronnym
niespodziewanie zaatakować. Jeżeli znajdziesz się w takiej sytuacji nie wykonuj
gwałtownych ruchów, nie używaj hałasujących przedmiotów(np. rozpinanie parasolki),
nie odzywaj się, a tym bardziej nie krzycz, lecz przejdź spokojnie i nie dotykaj psa,
wówczas nie sprowokujesz w nim agresji.

Właściwie odczytuj mimikę i gesty psa, którymi okazuje
swą dominacje.

Z praktycznego punktu widzenia nie jest to proste, albowiem właściwe odczytanie
dominacyjnych zachowań psa wiąże się ściśle ze znajomością tematu. Nawet najlepsi
fachowcy mają z tym trudności, ponieważ istnieje wiele zachowań pośrednich, których
nawet od razu nie rozpoznaje wiele psów. Pies o skłonnościach
dominacyjnych(przywódczych będzie zawsze groźny, gdy w jego mniemaniu doszło do
podważenia autorytetu przywódczego przez innego psa bądź człowieka. Pies jest
zwierzęciem o wybitnie rozwiniętym instynkcie społecznym, dlatego z łatwością akceptuje
rodzinę ludzką, uznając ją za własną sforę(stado). Będzie w niej szukał swojego miejsca
zgodnie z panującą hierarchią, co w następstwie spowoduje, że podporządkuje się
przewodnikowi(najważniejszej osobie w rodzinie) lub sam zechce panować nad „stadem”.
Obcując z psem, na co dzień, poznasz jego zachowanie i będziesz wiedział, czy uznał cię
za równorzędnego partnera, czy też wyznaczył ci miejsce poniżej własnej pozycji.
Najodpowiedniejszy jest taki układ, w którym pies wybrał przywódcę, a pozostałe osoby
potraktuje partnersko. Jeżeli stanie się inaczej, wówczas ten niekorzystny układ należy
zmienić poprzez odpowiednie wychowanie i szkolenie. Najbardziej charakterystyczne
cechy dominanta rozpoznasz dość łatwo(ostrzegawcze warknięcia, pokazywanie kłów,
usztywniony ogon, przygotowane do skoku kończyny, najeżona sierść), wówczas musisz
wycofać się, by nie sprowokować ataku. Nie próbuj w takiej sytuacji wchodzić na jego
miejsce, nie spędzaj go z fotela czy kanapy, nie zabieraj jedzenia lub przedmiotu. Jeżeli
spotkasz się z takim zachowaniem psa, nie ignoruj tego, lecz natychmiast oddal się.
Musisz też o tym fakcie powiadomić rodziców, którzy zostaną zmuszeni do wytłumienia
instynktu przywódczego u czworonoga. Pamiętaj, że pies ze skłonnością do dominacji
zawsze podejmie walkę, gdy uzna, że pozycja jego została zagrożona.

Zachowanie psa - poradnik dla dzieci

Strona 5 z 6

Zanim podejdziesz do obcego psa, spytaj o pozwolenie jego
właściciela

Każdy nabywa psa nie po to, by udostępniać go innym, ale chce go mieć przede
wszystkim tylko dla siebie. I nie ma w tym niczego zdrożnego, czy nienormalnego, pies
bowiem powinien mieć jednego właściciela i własne „stado”, wówczas będzie czuł się
dobrze. Oczywiście, że nie ma przeszkód, byś interesował się innymi psami, ale na
bezpośrednie kontakty, musisz mieć zgodę ich opiekunów. Jeśli masz własnego
czworonoga, możesz z nim wychodzić na spacery w miejsca, gdzie przebywają inne psy,
by mogły razem biegać i się bawić. Takie kontakty są jak najbardziej wskazane,
zwłaszcza w okresie psychicznego rozwoju wychowanka, nauczy się on bowiem
zachowań, właściwych własnemu gatunkowi. Jeśli nie masz psa, a lubisz te zwierzęta,
wówczas nie masz innego wyjścia, jak zainteresować się obcymi psami, ale tylko wtedy,
kiedy otrzymasz stosowne zezwolenie. Widząc obcego czworonoga w towarzystwie jego
właściciela i chciałbyś się z nim pobawić, a może i zaprzyjaźnić, musisz podejść i
porozmawiać z jego opiekunem, który powie ci, czy możesz to zrobić. Niejednokrotnie
sama zgoda posiadacza psa tu nie wystarczy, są bowiem takie osobniki, które nie chcą
zbliżać się do obcych ludzi i nie mają ochoty na zabawy w innym towarzystwie, niż
wychowawcy. Jeśli postąpisz wbrew tym zasadom, narazisz się na krytykę, a nawet
gniew właściciela psa, a nawet na pogryzienie. Natomiast przy spotkaniu biegającego
luzem psa, najpierw dowiedz się, kto jest jego opiekunem, potem przedstaw mu swoją
prośbę. Jeśli uzyskasz satysfakcjonującą odpowiedź, wówczas możesz bawić się ze

spotkanym czworonogiem, na ile tylko oboje będziecie mieli ochotę.

Na chodniku omijaj psa od strony właściciela

Nie raz znajdziesz się w sytuacji, gdy po chodniku będzie ktoś prowadził psa na smyczy,
wówczas nie przechodź obok psa, ale zawsze od strony właściciela. Jest to bardzo ważne,
ponieważ unikniesz bezpośredniego kontaktu z prowadzonym czworonogiem, on również
zostanie pozbawiony dostępu do ciebie. W tym przypadku musisz także zachowywać się
w taki sposób, by własnym postępowaniem nie wzbudzać zainteresowania psa swoją
osobą. Chodzi tu o to, że twój przemarsz powinien odbywać się spokojnie, bez zbędnych
ruchów, krzyków, wymachiwania rękoma lub jakimś przedmiotem, takim zachowaniem
bowiem możesz wyzwolić u psa agresję, w następstwie czego przejdzie on do ataku,
niejednokrotnie bardzo groźnego w skutkach. Ponadto, omijając prawidłowo przewodnika
z psem, zostaniesz fizycznie oddzielony od czworonoga, a i sam właściciel będzie miał

nad nim kontrolę, co zapobiegnie ewentualnym konfliktom na chodniku

Nigdy nie zbliżaj się do biegającego luzem psa

W każdym cywilizowanym społeczeństwie nie powinno być takich przypadków, by
jakikolwiek pies biegał bez dozoru ze strony właściciela. Jednak musisz wiedzieć, że nie
wszyscy posiadacze tych wspaniałych czworonogów przestrzegają tej zasady, a są
przecież i takie psy, które zostały wyrzucone z domu, na skutek czego stały się
bezpańskie, w więc niczyje. Dlaczego jest to takie ważne ? W codziennym życiu bowiem
wielokrotnie spotkasz się z biegającymi bez opieki psami, dlatego musisz wiedzieć jak
postępować w tych zdawałoby się „normalnych” sytuacjach. Oczywiście, że w
zdecydowanej większości przypadków nic ci od napotkanego psa nie grozi, ale jeśli trafisz
na wyjątek, takie spotkanie nie musi być zawsze przyjemne. Na pewno mały piesek
niewiele może ci zrobić, nie jest on bowiem w stanie wyrządzić człowiekowi fizycznie
krzywdy. Takie spotkania najczęściej kończą się oszczekiwaniem, na nic więcej bowiem

Zachowanie psa - poradnik dla dzieci

Strona 6 z 6

czworonożnego malucha nie stać. Gorzej gdy spotkasz na swojej drodze psa dużego lub
średniego. Tej wielkości pies jest w stanie fizycznie przeciwstawić się dorosłemu
człowiekowi, a tym bardziej dziecku. Dlatego widząc biegającego psa, przy którym nie
ma opiekuna, oddal się lub omiń go z daleka, nie prowokuj go też swoim zachowaniem.
Nawet, jeśli jest to mały piesek i podbiegnie do ciebie z wyraźną chęcią zabawy, nie
próbuj się z nim zaprzyjaźniać, ponieważ nie masz pewności czy jest szczepiony
przeciwko wściekliźnie, a w zabawie może cię przypadkowo skaleczyć swoimi zębami i
wówczas powstanie problem, co z tym dalej zrobić. W takim przypadku należałoby
poddać psa obserwacji, a nie zawsze będzie to możliwe- pies może po prostu uciec.
Także ze względów higienicznych nie zbliżaj się do bezpańskiego czworonoga, albowiem
istnieje ryzyko zakażenia się innymi chorobami odzwierzęcymi.

Jadąc publicznym środkiem transportu, uważaj by nie
nadepnąć psu na ogon czy łapę

Zapewne nie raz będziesz korzystał z przejazdów publicznymi środkami transportu, jak
autobus, tramwaj itp. Musisz też wiedzieć, że z transportu publicznego, oprócz ludzi,
mogą korzystać również psy. Dlatego niejednokrotnie spotkasz w takim pojeździe
czworonożnego pasażera, który w odróżnieniu od ludzi, chodzi bez butów. Jeśli masz
tylko taką możliwość nigdy nie zbliżaj się bezpośrednio do psa, a tym bardziej uważaj, by
nie nadepnąć mu na ogon lub łapę. Po pierwsze to bardzo boli, po drugie zadany mu ból
może odreagować agresją, która w tym przypadku nie będzie zamierzona, ale wynikająca
z odruchu, więc możesz zostać ugryziony. Podczas wsiadania do pojazdu i wysiadania nie
przepychaj się, jeśli masz przed sobą psa. Lepiej zaczekaj aż z opiekunem opuszczą

pojazd, wówczas spokojnie zrobisz to samo.

Gdy spotkasz pozostawionego pod sklepem psa, nie
podchodź do niego

Bardzo często się zdarza, że właściciele psów wychodzą z domu po zakupy razem ze
swoimi podopiecznymi. I nie ma w tym niczego nadzwyczajnego, ponieważ jedni robią to
celowo, zaś inni z konieczności. Należy przypomnieć, że pies powinien być pozostawiony
pod tym obiektem w oddaleniu od drzwi oraz przywiązany smyczą do jakiegoś stałego
przedmiotu. Jeśli napotkasz przebywającego tam psa, wówczas nie zwracaj na niego
uwagi, lecz idź robić zakupy. Podchodzenie do niego w takiej sytuacji byłoby dalece
nierozsądne z twojej strony, ponieważ nie znasz psa, nie wiesz jaki ma charakter i czy
zbliżanie się obcej osoby nie odreaguje agresją. Natomiast w przypadku napotkania psa
przy samych drzwiach, nie próbuj wchodzić do sklepu, lecz poczekaj aż właściciel
zabierze go stamtąd, albo idź do innej placówki handlowej. Przechodzenie obok tak
pozostawionego czworonoga jest zawsze ryzykowne, i jeśli nie chcesz zostać ugryziony,
lepiej się do niego nie zbliżaj.

autor: Artur Wach