Biuletyn Informacyjny dla S
b Ekonomiczno - Finansowych
nr 5 (724) z dnia 2011-02-10
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp.,
Odszkodowanie na prze omie roku z tytu u szkody komunikacyjnej oraz wydatki na usuwanie tej szkody
na gruncie podatkowym i bilansow ym
Samochód osobowy, stanowi cy rodek trwa y spó ki, uleg kolizji. Szkoda komunikacyjna zosta a zg oszona
do ubezpieczyciela, który w grudniu ubieg ego roku wyp aci spó ce odszkodowanie (na podstawie kosztorysu, w cenie
netto). Naprawa samochodu nast pi a dopiero w styczniu br. (spó ka otrzyma a faktur za napraw ) i równie w styczniu
spó ka zap aci a warsztatowi za wykonan us ug .
1) Kiedy spó ka powinna wykaza przychód z tytu u tego odszkodowania?
Zasad jest, e otrzymane odszkodowania stanowi przychody podatkowe, jako otrzymane pieni dze, warto ci pieni
ne (art. 12 ust. 1
pkt 1 ustawy o PDOP). W drodze wyj tku warto
odszkodowania mo e nie stanowi przychodu podatkowego. B dzie tak w sytuacji,
gdy podatnik poniesie wydatki na powypadkowy remont samochodu nieobj tego dobrowolnym ubezpieczeniem AC i wydatków tych nie
zaliczy do kosztów uzyskania przychodów (na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 50 ustawy o PDOP). Wówczas warto
otrzymanego
odszkodowania, do wysoko ci wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, nie b dzie stanowi a przychodu
podatkowego, w oparciu o art. 12 ust. 4 pkt 6a ustawy o PDOP (w przepisie tym zapisano, e do przychodów nie zalicza si zwróconych
innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów). Natomiast nadwy ka odszkodowania ponad wysoko
poniesionych kosztów b dzie przychodem podatkowym. Do kwestii tej odnios o si Ministerstwo Finansów w pi mie z 27 kwietnia
2007 r., nr MB8/232/2007, b
cym odpowiedzi na zapytanie naszego Wydawnictwa (zob. BI nr 23 z 10 sierpnia 2010 r.):
„(...) Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 50 updop, nie zalicza si do kosztów podatkowych strat powsta ych wyniku utraty lub likwidacji
samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, je eli samochody te nie by y obj te ubezpieczeniem dobrowolnym.
Zdaniem Ministerstwa Finansów, w wietle art. 12 ust. 4 pkt 6a updop, nie zalicza si do przychodów otrzymanego odszkodowania
w kwocie odpowiadaj cej kosztom remontu powypadkowego samochodu, które nie zosta y zaliczone do kosztów podatkowych.
Przychodem b dzie natomiast nadwy ka otrzymanego odszkodowania nad poniesionymi kosztami remontu powypadkowego
uszkodzonego samochodu.
Je eli poszkodowany ponosi wydatki, które s mu nast pnie zwracane w formie wyp aconego odszkodowania, to mamy do czynienia
ze zwrotem poniesionych wydatków nie tylko pod wzgl dem ekonomicznym, ale równie prawnym. (…)”
Przypadek, o którym mowa w pytaniu, wymaga zatem rozstrzygni cia w dwóch aspektach, czyli czy samochód jest obj ty AC i gdy nie
jest obj ty tym ubezpieczeniem. W pierwszym przypadku, gdy jest obj ty AC, otrzymane odszkodowanie b dzie przychodem z chwil
otrzymania (w grudniu), a wydatki na napraw poniesione w styczniu b
kosztem uzyskania stycznia. Bardziej skomplikowana
sytuacja jest, gdy samochód nie by obj ty AC, wówczas w grudniu by by przychód, ale koszty nie by yby kosztami podatkowymi
w ogóle. Uwzgl dniaj c jednak wyja nienie Ministerstwa Finansów, nale
oby w styczniu skorygowa przychody do wysoko ci
poniesionych kosztów.
2) Czy wydatki na powypadkowy remont samochodu stanowi koszty podatkowe, a je li tak, to kiedy?
Nie uwa a si za koszty uzyskania przychodów strat powsta ych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów
powypadkowych, je eli samochody nie by y obj te ubezpieczeniem dobrowolnym. Tak stanowi art. 16 ust. 1 pkt 50 ustawy o PDOP
i odpowiednio art. 23 ust. 1 pkt 48 ustawy o PDOF.
Na podstawie tych przepisów, je eli wypadkowi uleg samochód, który:
zosta obj ty dobrowolnym ubezpieczeniem (chodzi tu o ubezpieczenie AC) - koszty jego powypadkowych napraw mog zosta
zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,
nie zosta obj ty ubezpieczeniem dobrowolnym - wydatki na powypadkowy remont tego samochodu nie stanowi kosztów
podatkowych.
Je eli samochód spó ki by obj ty dobrowolnym ubezpieczeniem AC, to wydatki na jego powypadkowe naprawy spó ka
http://www.czasopismaksiegowych.pl/11,2455,130928,odszkodowanie...
1 z 3
2011-03-29 14:18
mo e zaliczy do kosztów uzyskania przychodów.
Wydatki te nale
do kosztów po rednio zwi zanych z przychodami, dotycz bowiem ogólnego funkcjonowania spó ki. W zwi zku z tym,
one potr calne w dacie poniesienia.
Zasadniczo, za dzie poniesienia kosztu uwa a si dzie , na który uj to koszt w ksi gach rachunkowych (zaksi gowano) na podstawie
otrzymanej faktury, rachunku lub innego dowodu (w przypadku braku faktury/rachunku). Nie dotyczy to jednak uj tych jako koszty
rezerw albo biernych rozlicze mi dzyokresowych kosztów (art. 15 ust. 4d-4e ustawy o PDOP i odpowiednio art. 22 ust. 5c-5d ustawy
o PDOF), a w
nie taka sytuacja ma miejsce w przypadku spó ki. Na potrzeby bilansowe spó ka utworzy w 2010 r. rezerw na
zobowi zania zwi zane z powypadkow napraw samochodu (piszemy o tym w dalszej cz
ci artyku u) i rezerwa ta b dzie obci
a
koszty bilansowe w 2010 r. Rezerwa ta nie b dzie jednak stanowi a kosztów uzyskania przychodów, a wynika to z art. 16 ust. 1 pkt 27
ustawy o PDOP i odpowiednio art. 23 ust. 1 pkt 22 ustawy o PDOF.
W zwi zku z powy szym, wydatki na powypadkow napraw samochodu b
mog y zosta uj te w kosztach podatkowych
dopiero w momencie ich faktycznego poniesienia, tj. w styczniu 2011 r. (a nie w dacie uj cia ich jako koszt w ksi gach
rachunkowych), pod warunkiem oczywi cie, e samochód by obj ty dobrowolnym ubezpieczeniem AC.
3) Czy spó ka mo e odliczy VAT od wydatków poniesionych na powypadkow napraw samochodu?
Prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur dokumentuj cych wydatki na powypadkowy remont samochodu przys uguje spó ce na
zasadach ogólnych, czyli w takim zakresie, w jakim wydatki te wykazuj zwi zek z czynno ciami opodatkowanymi (art. 86 ust. 1 ustawy
o VAT). Je eli remontowany samochód:
y czynno ciom opodatkowanym - spó ce przys uguje prawo do odliczenia VAT od wydatków remontowych w pe nej
wysoko ci,
nie s
y czynno ciom opodatkowanym - spó ka nie mo e odliczy VAT od wydatków na napraw samochodu,
y dzia alno ci mieszanej - spó ce przys uguje prawo do odliczenia VAT naliczonego za pomoc wska nika proporcji,
ustalonego zgodnie z art. 90 ustawy o VAT.
Prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktury za remont samochodu przys uguje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzyma
faktur albo w jednym z dwóch nast pnych okresów rozliczeniowych.
Na marginesie wspomnijmy, e otrzymanie odszkodowania nie rodzi po stronie spó ki obowi zku wykazania VAT nale nego z tego
tytu u, pozostaje bowiem poza zakresem ustawy o VAT.
4) Jak uj
w ksi gach rachunkowych otrzymanie odszkodowania oraz wydatki na powypadkowy remont
samochodu, je eli zdarzenia te nast pi y w dwóch ró nych latach obrotowych?
Warto
odszkodowania z tytu u szkody komunikacyjnej spó ka zaliczy do pozosta ych przychodów operacyjnych, a wynika to z art. 3
ust. 1 pkt 32 lit. g) ustawy o rachunkowo ci. Odszkodowanie to spó ka ujmie w ksi gach rachunkowych 2010 r. Natomiast na koszty
zwi zane z usuwaniem tej szkody (wynikaj ce z kosztorysu) spó ka zobowi zane b dzie utworzy rezerw (art. 35d ust. 1 pkt 1 i ust. 2
ustawy o rachunkowo ci), któr zaliczy do pozosta ych kosztów operacyjnych w 2010 r.
Sposób uj cia w ksi gach rachunkowych zdarze , o których mowa w pytaniu, zaprezentujemy w poni szym przyk adzie.
Przyk ad
Za
enia:
samochód, b
cy rodkiem trwa ym spó ki, uleg wypadkowi w listopadzie 2010 r.,
samochód by obj ty dobrowolnym ubezpieczeniem AC,
spó ka zg osi a szkod ubezpieczycielowi, który na podstawie kosztorysu przyzna jej w grudniu 2010 r. odszkodowanie w kwocie 5.000 z (kwota
ta obejmowa a warto
wydatków w kwocie netto) i w tym te miesi cu odszkodowanie to wp yn o na rachunek bankowy spó ki,
naprawa samochodu nast pi a w styczniu 2011 r., co zosta o potwierdzone faktur opiewaj ca na warto
6.150 z brutto (w tym 1.150 z VAT),
spó ce przys ugiwa o prawo do odliczenia VAT naliczonego,
w styczniu 2011 r. spó ka zap aci a warsztatowi za wykonan us ug kwot 6.150 z .
http://www.czasopismaksiegowych.pl/11,2455,130928,odszkodowanie...
2 z 3
2011-03-29 14:18
Zapisy w ksi gach rachunkowych grudnia 2010 r.:
1. (PK) Decyzja z firmy ubezpieczeniowej o przyznanym odszkodowaniu:
5.000 z
- Wn konto 24-1 „Pozosta e rozrachunki”,
- Ma konto 76-0 „Pozosta e przychody operacyjne” - przychody
niepodatkowe.
2. (WB) Wp yw odszkodowania na rachunek bankowy spó ki:
5.000 z
- Wn konto 13 „Rachunek bankowy”,
- Ma konto 24-1 „Pozosta e rozrachunki”.
W momencie wp ywu rodków powstaje przychód podatkowy.
3. (PK) Sporz dzenie rezerwy na zobowi zania zwi zane z usuwaniem
szkody:
5.000 z
- Wn konto 76-1 „Pozosta e koszty operacyjne” - NKUP,
- Ma konto 83 „Rezerwy”.
Zapisy w ksi gach rachunkowych stycznia 2011 r.:
1. Faktura VAT na powypadkow napraw samochodu:
a) kwota brutto:
6.150 z
- Ma konto 24-2 „Pozosta e rozrachunki”;
b) VAT podlegaj cy odliczeniu:
1.150 z
- Wn konto 22-2 „Rozrachunki z urz dem skarbowym z tytu u VAT
naliczonego”;
c) kwota netto:
5.000 z
- Wn konto 30 „Rozliczenie zakupu”
i równocze nie:
2. Rozliczenie kosztów naprawy samochodu:
5.000 z
- Wn konto 83 „Rezerwy”,
- Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”.
3. (WB) Zap ata za powypadkow napraw samochodu:
6.150 z
- Wn konto 24-2 „Pozosta e rozrachunki”,
- Ma konto 13 „Rachunek bankowy”.
W styczniu 2011 r. wydatki na powypadkow napraw samochodu spó ka mo e zaliczy do kosztów uzyskania przychodów.
http://www.czasopismaksiegowych.pl/11,2455,130928,odszkodowanie...
3 z 3
2011-03-29 14:18