UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
7
1
Data .................Nazwisko i imię ............................................................................................Grupa ..........
KARTA PRACY  Tydzień 7
Zakres materiału: ANATOMIA A
ODYGI  BUDOWA PIERWOTNA I WTÓRNA
Budowa anatomiczna łodyg roślin jednoliściennych (pierwotna) i dwuliściennych (pierwotna, wtórna u roślin zielnych
i wtórna u roślin zdrewniałych).
Ćw. 21. Budowa anatomiczna A
ODYGI ZIELNEJ rośliny jednoliściennej
A, B. Podpisz i opisz rysunki
Ryc. M. Środa
walec osiowy typu ataktosteli (międzywęz
le pełne) - brak rdzenia, kory pierwotnej, endodermy i perycyklu; wiązki rozproszone na przekroju;
A. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
walec osiowy typu ataktosteli (miedzywęz
le z kanałem) - brak kory pierwotnej, endodermy, perycyklu; wiązki zepchnięte na zewnątrz;
B. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .& & & & & & & & & & & & .& & &
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody
UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
7
2
Ćw. 22., 23 Powstawanie kambium. Budowa pierwotna i wtórna łodygi rośliny dwuliściennej.
A. Budowa pierwotna łodygi rośliny dwuliściennej (łodyga jednoroczna kokornaku Aristolochia sp.)
Wpisz nazwy tkanek lub wstaw oznakowania literowe (A-E) w odpowiednich miejscach
SKÓRKA (rejon)
& & & & & & & & (tkanka)&
KORA PIERWOTNA:
& & & & & & & & &
& & & & & & & & &
& & & & & & & & & .
WALEC OSIOWY
okolnica (perycykl) - część
sklerenchyma tyczna
okolnica (perycykl) - część
miękiszowa
wiązka przewodząca
kolateralna otwarta:
A - floem
B - kambium
C - ksylem
D - promień rdzeniowy
(pierwotny promień łykodrzewny)
E - rdzeń miękiszowy
walec osiowy typu eusteli
 pojedynczy okrąg wiązek przewodzących, rdzeń i
kora pierwotna; nie zawsze wystepują perycykl i
endoderma (bez pasemek Caspary ego)
B. Uzupełnij tabelę.
FUNKCJE A
ODYG
TKANKA
ROŚLIN DWULIŚCIENNYCH
O BUDOWIE PIERWOTNEJ
1.
2.
3.
4.
5. Odbiór bodz
ca grawitropicznego
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody
UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
7
3
C. Budowa wtórna łodygi rośliny dwuliściennej wieloletniej
Wpisz objaśnienia:
- korek, fellogen, felloderma
- kolenchyma, miękisz korowy, endoderma
- kambium, łyko pierwotne, łyko wtórne, drewno pierwotne, drewno wtórne,
- drewno wczesne, drewno póz
ne
- rdzeń, pierwotny promień rdzeniowy; promień drzewny, promień łykowy
PERYDERMA:
& & & & & & & & &
& & & & & & & & ...
& & & & & & & & &
KORA PIERWOTNA:
& & & & & & & & ...
& & & & & & & & ...
& & & & & & & & ...
perycykl sklerenchymatyczny
& & & & & & & & ...
& & & & & & & & ...
& & & & & & & & ...
& & & & & & & & ...
(miękisz)
& & & & & & & & ...
& & & & & & & & ...
& & & & & & & drewno
= wtórny promień
(miękisz). & & & & & drewno póz
ne
łykodrzewny (miękisz)
drewno wczesne
drewno & & & & &
= PRZYROST & & & ...
Budowa wtórna czteroletniej łodygi zdrewiałej rośliny dwuliściennej - kokornaku Aristolochia sp.
Zdrewniałe pnącze  szerokie promienie miękiszowe
D. Podaj główne różnice w rozwoju budowy wtórnej łodyg roślin zielnych i zdrewniałych.
A
odyga o budowie wtórnej A
odyga o budowie wtórnej
Cecha
ROŚLINY ZIELNEJ ROŚLINY ZDERWNIAA
EJ
Obecność fellogenu
Tkanka okrywająca
Drewno wczesne, drewno póz
ne,
przyrosty roczne
Zachowanie tkanek kory
pierwotnej (kolenchymy, miękiszu,
endodermy)
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody
UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
7
4
Ćw.24. Budowa wtórna łodygi ROŚLINY DRZEWIASTEJ (łodyga zdrewniała lipy drobnolistnej Tilia cordata)
Po obejrzeniu przeparatu przedstawiającego przekrój poprzeczny przez łodygę lipy opisz rysunki
A. Anatomia 4  letniej gałązki o budowie wtórnej.
A.
B. Schemat budowy wtórnej 2,5 letniej łodygi zdrewniałej lipy drobnolistnej.
Drzewo  bardzo wąskie promienie miękiszowe
Ryc. M. Środa
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody
UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
7
5
C. Podaj cechy drewna wiosennego (wczesnego) i letniego (póz
nego)
Cecha Drewno wczesne (1) Drewno póz
ne (2)
Okres powstawania
2
Średnice naczyń lub cewek
Włókna drzewne
Rola
1
Lipa (naczynia) Sosna (cewki)
D. Uzupelnij:
Przekrój poprzeczny pnia dębu
Ilustracje przedstawiają: & & & & & & & & & & & .
3
2 & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ......
1
4
1. & & & & & & & .& 2 .& & & & & & & & & & ..
.
3& & & & & & & & ... 4 & & & & & & & & & & &
Przekrój poprzeczny. Przekrój podłużny
E. Porównaj dwie części drewna wtórnego, występującego w pniach u roślin drzewiastych
Cecha Biel Twardziel
Miękisz drzewny
Wcistki w naczyniach
Obecność substancji konserwujących
(np. polifenole, garbniki)
1. 1.
FUNKCJE
2.
3.
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody
UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
7
6
F . Uzpełnij opis powstawania i budowy MARTWICY KORKOWEJ
Wskutek wielokrotnego zakładania się pasm
zewnętrzna część łodyg
merystemu  & & & & & & & & , w coraz głębszych
częściach łodygi zdrewniałej powstaje wtórna okrywa
pnia drzewa -
MARTWICA KORKOWA. (= korowina).
Kolejne pasma tego merystemu powstają (poprzez
odróżnicowanie) z następujących tkanek:
a. kolenchymy
b. & & & & & & & & & & & & & & & .
c. & & & & & & & & & & & & & & & ..
Rycina obok przedstawia:
przekrój poprzeczny przez
& & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ...,
zbudowaną z :.
- wielu pasm & & & & & & & .(1-9  kolejne, coraz
głębsze pasma), który jest nieprzepuszczalny, z powodu
suberynizacji ściany
F
- wielu warstw komórek pomiędzy pasmami
& & & & & & & .odciętych od dopływu substancji z
wnętrza lodygi;komórki te stopniowo obumierają i
wnętrze łodygi, m.in. walec osiowy
ulegają skleryfikacji,
tzn. pogrubieniu ściany i modyfikacji typu:
& & & & & & & & & & & & & & & & &
- najmłodszej, działającej warstwy merystemu -
& & & & & ..& & ... (F).
G. Podaj funkcje wieloletnich łodyg zdrewniałych:
1. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
2. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & &
3. & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & .
MIEJSCE NA NOTATKI
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody