UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
9
1
Data .................Nazwisko i imię ......................................................................................................Grupa ..................
KARTA PRACY  Tydzień 9
Zakres materiału: ROZMNAŻANIE ROŚLIN:
Budowa kwiatu roślin okrytozalążkowych (jedno- i dwuliściennych oraz nagonasiennych. Wzory i diagramy
kwiatowe. Rodzaje kwiatostanów.
ROŚLINY OBUPA
CIOWE i ROZDZIELNOPA
CIOWE  dwupienne i jednopienne.
płeć
& & & ..
płeć
A B
& & & ..
Roślina & & & ..płciowa Roślina & & & & & & & .płciowa Roślina & & & & & & & .płciowa
Kwiaty & & & płciowe, tzn. zawierają & & & & .pienna. & & & & .pienna.
& & & & & i & & & & & & & & A  osobnik z kwiatami& & & & & & . Na jednym osobniku znajdują się kwiaty
B  osobnik z kwiatami & & & & & & . & & & & & & i & & & & & .
Ćw. 30. Morfologia kwiatu roślin dwuliściennych
A. Części kwiatu i ich funkcje. Uzupełnij opisy.
Okwiat pełni funkcje........................................
........................................................................
Okwiat u dwuliściennych zwykle jest& & ..
............................................... i składa się z
...........................................................................
Pręcikowie to ....................................................
.........................................................................
.........................................................................
Słupkowie to ...................................................
..........................................................................
Miodniki to .......................................................
..........................................................................
B. Ustawienie słupka i symetria kwiatu. Uzupełnij .
A B
SYMETRIA KWIATU
Słupek & & & & & & .. Słupek & & & & & & .. Słupek & & & & & & ..
A. & & & & & & & & & & & & & ..
Kwiat & & & & & & & Kwiat & & & & & & Kwiat & & & & & & &
B. & & & & & & & & & & & & & &
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody
UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
9
2
C. WZORY KWIATOWE I DIAGRAMY (NARYSY) KWIATOWE
*� P 3+3 A 3+3 G (3) K (5) A (2)+(2)+1 G 1
Elementy wzorów kwiatowych
Narysuj elementy diagramów kwiatowych
elementy
P (perygonium) okwiat pojedynczy (człony, Działka kielicha
Płatek korony (człon okwiatu
listki, działki)
pojedynczego)
Okwiat złożony (podwójny)
C (corolla) korona (płatki)
K (kalyx) kielich (działki)
A (androeceum) pręcikowie (pręciki)
G (gynaeceum) słupkowie (owocolistki)
Pręcik Słupek
1, 2, 3, 4, 5 liczba elementów; n  dużo elementów
jednokrotny
G (3) słupek zrośnięty z trzech owocolistków
G 1
G (3) słupek górny G (3) słupek dolny
dwukrotny
G (2)
Symetria
trzykrotny
*� promienista ( >2 płaszczyzny symetrii)
G (3)
�� �� dwuboczna (2 płaszczyzny symetrii)
grzbiecista (1 płaszczyzna symetrii)
pięciokrotny
G (5)
zrośnięcia: ( ) elementów 1 okółka;
[ ]  elementów 2 okółków
D. Po przeanalizowaniu diagramu (narysu) kwiatowego, uzupełnij opisy:
Symetria kwiatu.........................................................................................
Okwiat.........................................................................................................
Liczba okółków okwiatu...........................
Kielich jaki..................................................., z ilu elementów...........................
W ilu okółkach..........................................
Korona jaka ................................................., z ilu elementów...........................
Liczba okółków korony..............................
Pręcikowie - z ilu elementów............................................
Liczba okółków pręcikowia.................................................................
Słupek  ile elementów......................................................
z ilu owocolistków zrośnięty.............................................
Napisz wzór kwiatowy.....................................................................
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody
UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
9
3
Ćw. 31. Morfologia kwiatu roslin jednoliściennych.
Po wykonaniu obserwacji, opisz rysunek kwiatu tulipana (Tulipa sp.). Napisz i opisz wzór kwiatowy.
Diagram kwiatowy
Wzór kwiatowy
& & & & & & & & & & & & & & & ..
Opis wzoru kwiatowego
Kwiat o symetrii & & & & & & & ..& .. ;
Okwiat & & & & & & & & & & & .....& ,
zbudowany z & & & & & & & & & .....
& & & & & & & & & & & & & & & & ,
po & & w dwóch okółkach;
Pręcikowie zbudowane z & & & & & & ,
po & & w dwóch okółkach;
Słupek jeden, . zrośnięty z & & & & .
owocolistków, & & & & (górny/dolny).;
BUDOWA RÓŻNYCH KWIATÓW
kwiat wargowy kwiat motylkowaty kwiat o  krzyżowym układzie elementów
rodzina np. & & & & & & .& & & & ... rodzina np. & & & & & & & & & .& . rodzina & & & & & & & & & & & & &
WZÓR & & & & & & & & & & & & & WZÓR & & & & & & & & & & & & WZÓR & & & & & & & & & & & & &
PORÓWNANIE KWIATÓW ROŚLIN JEDNOLIŚCIENNYCH I DWULIŚCIENNYCH.
Okwiat Krotność kwiatu (liczba elementów w okółkach)
Rośliny dwuliścienne
Rośliny jednoliścienne
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody
UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
9
4
Ćw. 32.Morfologia kwiatostanów i kwiatów w roślin nagonasiennych (demonstracja)  uzupełnij opisy
Sosna zwyczajna Pinus sylvestris
A  KWIATOSTAN M
SKI
B  KWIAT M
SKI  mikrostrobil
(przekrój podłużny)
C  PR
CIK  mikrosporofil
= liść zarodnionośny, z dwoma
B
mikrosporangiami (woreczkami
pyłkowymi - D)
D
A
C
KWIATOSTAN ŻEC
SKI
= szyszka
(łuski nasienne i łuski wspierające)
A  budowa zewnętrzna
B  przekrój podłużny
C
C  KWIAT ŻEC
SKI
A = łuska nasienna z dwoma
B
zalążkami
Zalążki nagie (nieosłonięte)
łuska wspierająca łuska nasienna
A
uska nasienna z 2 nasionami
Nasiona nagie
(nieosłonięte)
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody
UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
9
5
Ćw. 33. Przegląd kwiatostanów.
A. Po przeanalizowaniu kart zielnikowych z kwiatostanami, uzupełnij opisy i rysunki w tabeli.
KWIATOSTANY GRONIASTE (o rozgałezieniach monopodialnych = jednoosiowych)
I. KWIATOSTANY GRONIASTE PROSTE
A. kwiaty na wyraz
nych szypułkach
Schemat budowy
Kwiatostanu Nazwa, cechy charakterystyczne Przykłady gatunków
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody
UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
9
6
I. KWIATOSTANY GRONIASTE PROSTE
B. kwiaty na bardzo krótkich szypułkach lub bezszypułkowe = siedzące
Schemat budowy
Kwiatostanu Nazwa, cechy charakterystyczne Przykłady gatunków
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody
UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
9
7
I. C. KWIATOSTANY GRONIASTE ZA
OŻONE
Schemat budowy
Nazwa, cechy charakterystyczne Przykłady gatunków
kwiatostanu
II. KWIATOSTANY WIERZCHOTKOWATE (rozgałęzienia sympodialne = wieloosiowe)
WIERZCHOTKA jednoRAMIENNA , WIERZCHOTKA dwuRAMIENNA, WIERZCHOTKA wieloRAMIENNA
Schemat budowy
Nazwa, cechy charakterystyczne Przykłady gatunków
kwiatostanu
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody
UWM w Olsztynie, Architektura Krajobrazu  Biologia roślin, KARTA PRACY - TYDZIEC
9
8
Schemat budowy
Nazwa, cechy charakterystyczne Przykłady gatunków
kwiatostanu
MATERIAA
Y DODATKOWE (oprac. M. Środa)
KRYTERIA KLASYFIKACJI KWIATOSTANÓW
TYP ROZGAA

ZIEC
P
DÓW
�! �!
GRONIASTE WIERZCHOTKOWE
= MONOPODIALNE = SYMPODIALNE
�!
OSADZENIE KWIATÓW LICZBA ROZGAA

ZIEC

na osi i jej odgałęzieniach powstających w węz
le
�! �! �!
G. PROSTE G. ZA
OŻONE 1. W. JEDNORAMIENNE
�!
kwiaty kwiaty w położenie odgałęzień
pojedynczo skupieniu �! �!
sierpik wachlarzyk
2. W. DWURAMIENNE
3. W. WIELORAMIENNE
Opracowanie: A. Zalewska, M. Środa
Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody