R-Z5

14. listopad 2006

R-

ĆW

5-

PRZEBIEG

Przebieg
Aktywność:

–

jako stan

–

wyznacznik rozwoju

–

co jest jednostką aktywności

–

jak się zmienia?

–

Jakie są rodzaje aktywności

–

zabawa, eksploracja, twórczość, język, rysunek, nauka, praca

Czynności zabawowe:
-motywowanie wewn.
-spontaniczna
-dydaktyczne

DEF. Zabawy wg Batelheima czynności zabawowe to takie w których nie obowiązują żadne reguły
poza tymi jakie bawiący się sami sobie nałożyli i w których nie dąży się do żadnego zamierzonego
rezultatu końcowego w zewn. Rzeczywistości.

-spór Okon -
ludyczny=zobowiązany, sprawiające przyjemność

3. Rodzaje zabawy ze względu na różne kryteria

a) ze względu na poziom aktywności

–

dowolne, podejmowane z inicjatywą dziecka i całkowicie samodzielne

–

kierowane przez opiekuna lub starsze rodzeństwo

b) ze względu na liczbę dzieci biorących udział w zabawie
-indywidualne i grupowe

c) ze względu na poziom uspołecznienia:

- zabawy równoległe zbiorowe zespołowe

d) ze względu na przebieg zabawy

- chaotyczne i otwarte
- planowane i zamknięte

Kryterium aktywności-bierności

4. Zabawy – podstawowa forma aktywności wg Hurlock

Aktywne – wczesne i śr.dzieciństwo
Bierne – późne dzieciństwo i adolescencji, np. Czytanie książek, oglądanie filmów, słucham,
muzyka

5. Buhler – klasyfikacja zabaw do 6 lat wg genezy

Funkcjonalne
konstrukcyjne

Strona 1 z 3

R-Z5

14. listopad 2006

Manipulacje - specyficzne (od 2 r.ż.) i niespecyficzne (do 2 r.ż.)
Wczesne dzieciństwo
Dominują zabawy manipulacyjne. Początkowo manipulacyjne związane z własnym ciałem dziecka,
czynności ruchowe prowadzące do zmiany położenia ciała lub przemieszczania się w przestrzeni

Niespecyficzne – proste postukiwania przedmiotem, przekładanie z ręki do ręki, wymachiwanie
przedmiotem w powietrzu

Specyficzne – otwieranie i zamykanie pudełek, wkładanie mniejszych przedmiotów do większych,
mieszanie przedmiotem w garnuszku

Zabawy manipulacyjne prowadzą do prostych zabaw konstrukcyjnych.

Piaget asymilacja dominuje nad akomodacją.

Zabawa-ćwiczenie 2-18 m.ż., od prostych do złożonych schematów ruchowych, reakcje okrężne

Zabawa symboliczna I faza 18-24m.ż. Schemat naśladowania/odwzorowania np. Usypia lalkę
II faza (4-7 r.ż. - uporządkowana struktura wierne naśladowanie sytuacji realnych, symbolika
kolektywna, różnicowanie i podział, np. Przedmiotów zastępowych
III faza schyłkowa 7-17 r.ż. - asymilacja deformująca prowadzi do przechodzenia do następnej fazy

Zabawa z regułami – późne dzieciństwo i wiek adolescencji, Reguły pontaniczne a reguły umowne,
np. Gra w kule

Alan Leslie

Forma – wyobrażanie sobie że....
Odniesienie – coś jest czymś innym – banan to telefon
Prawdy – coś ma cechę, której naprawdę nie ma – stół jest mądry
Istnienia/egzystencji – jest coś czego nie ma – mama ma kapelusz

Piaget – ciągłość zabawy
Zabawy tematyczne (zabawy kukiełkowe, zmieniamy tematy)

Zmiany:
-od pojedynczych, stereotypowo wykonywanych czynnści do czynności o zróżnicowanym
przebiegu

–

od odtwórczych do twórczych

–

od indywidualnych do zespołowych

–

od ograniczonej komunikacji między bawiącymi się dziećmi

Późne dzieciństwo – zabawy konstrukcyjne

–

rozwijają się w wieku przedszkolnym

–

do 4-5r.ż. Działania bez wcześniejszego planu

–

Powyżej 5 r.ż. Oprócz samorzutnych zabaw konstrukcyjnych układanie różnych dementów
według wzoru

Zmiany w przebiegu zabaw konstrukcyjnych

Strona 2 z 3

R-Z5

14. listopad 2006

-od spontanicznych do planowanych
od prostych konstrukcji do bardziej skomplikowanych
od samej czynności ba
różne formy zabaw np. Majsterkowanie

Późne dzieciństwo i adolescencja

Rysunek
jako źródło informacji o rozwoju (cechy rysunku w wieku przedszkolnym)

–

wzorcowość

–

przejrzystość (nie zachodzą na siebie przed .. przekształcenia afektywne rysuje to a nie ..

–

trudności z ujmowaniem trójwymiarowości

Zmiany rozwojowe 1 od idioplastyki do fizjoplastyki

2. od realizmu intelektualnego do wizualnego

Bazgroły przedstawiające: 1. układ pasowej, 2.układ topograficzny, 3.ukłąd kulisty.

Twórczość artystyczna
w dzieciństwie płynne granice zabawy i twórczości

Twórczość plastyczna
Szuman;
-umiejętność graficznego i kolorostycznego ukształowania budowy i wyglądu przedmiotu

–

zainteresowanie i emocje wyrażające się w przedstawieniu graficznym

–

przejrzystość i zwięzłość kompozycji

Stadia rozwoju rysunku:
1)bazgroły
2)schemat uproszczony
3)schemat wzbogacony

Twórcza aktywność słowna: tworzenie neologizmów monologowanie spontaniczne i
sprowokowanie oraz dialogi podczas zabaw i opowiadanie bajek

Twórczość literacka – pamiętniki wiersze itp.

Rola zabawy!

Strona 3 z 3