1
CZĘŚĆ I
DOŚWIADCZALNO – PROBLEMOWA
Zadanie 1 (0 - 12 punktów).
W sześciu jednakowych nieoznakowanych probówkach znajdują się bezbarwne roztwory soli
podane poniżej w przypadkowej kolejności:
NaCl, AlCl
3
, NH
4
Cl, Na
2
S, Ba(NO
3
)
2
, Pb(NO
3
)
2
.
W celu rozróżnienia zawartości probówek zbadano odczyn roztworów za pomocą papierka
uniwersalnego, a następnie wszystkie roztwory podzielono na dwie części. Do pierwszej dodano
rozcieńczony roztwór KOH, a do drugiej rozcieńczony roztwór H
2
SO
4
. W poniższej tabeli
zestawiono obserwacje dokonane podczas wykonywania doświadczeń:
Numer
probówki
1
2
3
4
5
6
barwa
papierka
uniwersalnego
czerwona
niebiesko-
zielona
żółta
czerwona
czerwona
żółta
po dodaniu
KOH
osad
osad
gaz
po dodaniu
H
2
SO
4
gaz
osad
osad
Na podstawie wyników doświadczeń zidentyfikuj substancje w probówkach, a następnie wpisz do
tabeli wzory odpowiednich soli:
Numer
probówki
1
2
3
4
5
6
wzór soli
Równania reakcji, w których powstaje osad lub wydziela się gaz, zapisz w formie jonowej
skróconej.
(1). ………………………………………………………………………………….
(2). ………………………………………………………………………………….
(3). ………………………………………………………………………………….
(4a). ………………………………………………………………………………….
(4b). ………………………………………………………………………………….
(5). ………………………………………………………………………………….
2
Zadanie 2 (0 - 8 punktów)
Oceń poprawność podanych niżej zdań, wstawiając X w odpowiedniej kolumnie.
PRAWDA
FAŁSZ
1
Roztwory alkoholi barwią papierek uniwersalny na niebiesko.
2
Mydła są produktami reakcji estryfikacji.
3
Węglowodory nienasycone odbarwiają wodę bromową.
4
Wszystkie cukry są dobrze rozpuszczalne w wodzie.
5
Reakcję ksantoproteinową wykorzystuje się do wykrywania białek.
6
Pod wpływem stężonego roztworu soli kuchennej białko ulega
denaturacji.
7
Skrobię można wykryć za pomocą roztworu jodu w jodku potasu.
8
Wielocukry zbudowane są z cząsteczek cukrów prostych
połączonych wiązaniami peptydowymi.
CZĘŚĆ II
CHEMOGRAF
Zadanie nr 3 (0 – 14 punktów)
Rozwiąż chemograf:
A) Zapisz równania reakcji oznaczone w chemografie numerami 1 - 10, używając dla związków
organicznych wzorów półstrukturalnych (grupowych).
Wszystkie związki oznaczone w chemografie literami A – K są związkami zawierającymi w
swych cząsteczkach atomy węgla.
B) Podaj nazwy związków oznaczonych literami B, D, H i K.
3
+ Br
2(aq)
E F
(5)
(4) + H
2
(niedomiar)
+ H
2
O + HCl polimeryzacja
CaC
2
A B D
(1) (2) (3)
(6) +O
2
+ H
2
O (7) drożdże (8) +O
2
(9)
G H I J
światło, chlorofil fermentacja alkoholowa fermentacja octowa
(10) + CH
3
OH
(kat.H
2
SO
4
)
K
(związek o przyjemnym
zapachu)
A) Równania reakcji:
(1)
(2)
(3)
(4)
(5)
(6)
4
(7)
(8)
(9)
(10)
B) Nazwy związków:
związek B ….........................................................................................................................................
związek D ….........................................................................................................................................
związek H ….........................................................................................................................................
związek K ….........................................................................................................................................
5
CZĘŚĆ III
ZADANIA RACHUNKOWE
Zadanie nr 4 (0 – 12 punktów)
Roztwór, który stanowił mieszaninę kwasu solnego i azotowego(V) zobojętniono za pomocą
NaOH, zużywając do tego celu 20 cm
3
roztworu wodorotlenku o gęstości 1,1 g/cm
3
i stężeniu
9,09%. Następnie do zobojętnionego roztworu dodano nadmiar AgNO
3
. Powstały osad odsączono,
wysuszono i zważono. Masa otrzymanego osadu wynosiła 2,87 g.
A) Napisz równania zachodzących reakcji w czasie mieszania roztworów.
B) Oblicz stosunek molowy oraz masowy HCl do HNO
3
zawartych w analizowanej mieszaninie.
W obliczeniach stosuj dokładność do dwóch miejsc po przecinku.
Obliczenia:
6
Zadanie 5 ( 0 - 9 punktów)
W 200 gramach wody rozpuszczono 19,5 grama mieszaniny wodorotlenku potasu i wodorotlenku
sodu. W mieszaninie tej stosunek molowy KOH : NaOH wynosi 2 : 5.
Oblicz stężenie procentowe wodorotlenku sodu i stężenie procentowe wodorotlenku potasu w tym
roztworze.
W obliczeniach stosuj dokładność do jednego miejsca po przecinku.
Obliczenia:
7
Zadanie 6 ( 0 - 5 punktów)
Wykorzystując szereg aktywności metali rozwiąż poniższe zadanie:
Szereg aktywności metali
K Na Ca Mg Al Zn Fe Ni Sn Pb H
2
Bi Sb Cu Hg Ag Pt Au
Płytkę cynkową o masie 20 gramów umieszczono w roztworze siarczanu(VI) miedzi(II).
Po pewnym czasie płytkę wyjęto z roztworu osuszono i zważono. Masa płytki wynosiła 19,9 grama.
Ile gramów cynku przeszło do roztworu?
Zapisz w formie cząsteczkowej równanie reakcji opisanej w zadaniu.
Wynik podaj z dokładnością do jednego miejsca po przecinku.
Obliczenia:
8
BRUDNOPIS
9