Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 1
1. Cele polityki spójności i Narodowa strategia spójności
2. Programy operacyjne
Opracowanie: Aneta Budnik, Anna Napierała
FUNDUSZE EUROPEJSKIE
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 2
Spis treści:
I. Główne założenia polityki spójności
3-8
1. Rys historyczny
3
2. Zasady polityki spójności
4
3. Cel polityki spójności
5
4. Źródła finansowania i realizacji polityki regionalnej
6
5. Pojęcie i znaczenie NUTS w polityce spójności
8
II. Porównanie okresów programowania 2000 – 2006 (w Polsce 2004-2006) oraz
2007 -2013
8-14
1. 2000-2006
8
2. 2007-2013
10
III. Podstawy prawne oraz dokumenty strategiczne dotyczące okresu
programowania 2007-2013
14-15
1. Wspólnotowe akty prawne
14
2. Krajowe akty prawne
14
3. Etapy zatwierdzania dokumentów strategicznych dla realizacji polityki
spójności w okresie programowania 2007-2013
15
IV. NSRO oraz PO w latach 2007-2013
16-20
1. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013
16
2. Programy Operacyjne
17
V. System instytucjonalny wdrażania funduszy unijnych w Polsce w okresie
programowania 2007-2013
20
VI. Główne zadania Wojewody Wielkopolskiego w okresie programowania
2004-2006 oraz 2007-2013
26
VII. Źródła pozyskiwania informacji o funduszach europejskich
27
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 3
I. Główne założenia polityki spójności
1. Rys historyczny
Podstawową przyczyną zainteresowania polityką rozwoju regionalnego w Unii Europejskiej
były od początku zróżnicowania regionalne na płaszczyźnie politycznej, ekonomicznej,
społecznej i kulturowej oraz ich negatywne, z punktu widzenia interesów całej Wspólnoty,
konsekwencje.
W preambule do Traktatu Rzymskiego (z 23.03.1957 r.) znalazł się zapis, że jednym
z celów Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (EWG) jest harmonijny rozwój
i wyrównywanie dysproporcji między poszczególnymi jej regionami. Od początku,
zasadniczym źródłem finansowania polityki spójności były fundusze strukturalne. Na mocy
Traktatu Rzymskiego powstał Europejski Fundusz Społeczny. Powiększenie o nowe kraje
członkowskie i wynikające stąd problemy regionalne (Irlandia oraz uprzemysłowione regiony
Wielkiej Brytanii) skutkowały powołaniem w marcu 1975 r. Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego. Fundusz miał za zadanie "skorygowanie zasadniczych nierówności
we Wspólnocie", które wynikały z bezrobocia strukturalnego, przekształceń w przemyśle oraz
rolnictwie. Fundusz utworzono głównie z myślą o wyrównaniu Wielkiej Brytanii wysokich
składek płaconych do budżetu Wspólnot.
Istotne zmiany w dziedzinie polityki regionalnej dokonały się po przyjęciu Jednolitego Aktu
Europejskiego w 1986 r. Do Traktatu Rzymskiego została dodana nowa część (Tytuł V) pt.
"Jedność gospodarcza i społeczna", w której stwierdzono, (art. 130A) że: „Wspólnota
powinna rozwinąć akcje prowadzące do wzmocnienia swojej ekonomicznej i społecznej
spójności (...) i działać na rzecz redukcji zróżnicowań między regionami i ograniczenia
zacofania słabiej uprzywilejowanych regionów”. W artykule 130B Jednolitego Aktu
Europejskiego stwierdzono, że osiąganie tych celów jest wspomagane działaniami
podejmowanymi przez Fundusze Strukturalne.
Polityka strukturalna, początkowo nie wykraczająca poza ogólną koordynację polityk
krajowych, zdecydowanie nabrała na znaczeniu po zdefiniowaniu jej nowej roli w związku
z postanowieniami dotyczącymi przyspieszenia i pogłębienia integracji poprzez m.in.
przygotowanie Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW). Dla ułatwienia tych przygotowań,
które zwieńczyć miało zapisane w Traktacie z Maastricht wprowadzenie UGW od dnia
1 stycznia 1999, radykalnie zwiększono nakłady na politykę strukturalną, jako narzędzie
wsparcia dla słabiej rozwiniętych bądź przeżywających trudności restrukturyzacyjne państw
i regionów.
W wyniku tzw. I Pakietu Delorsa (ówczesnego przewodniczącego Komisji Europejskiej)
w 1989 podwojono środki przeznaczone na fundusze strukturalne (na lata 1989-1993). Wobec
ogromu potrzeb, w latach 1994-1999 po raz drugi podwojono nakłady (II Pakiet Delorsa)
i oprócz trzech dotychczasowych funduszy strukturalnych powołano (w pierwotnym
założeniu przejściowo) Instrument Finansowy Rozwoju Rybołówstwa oraz Fundusz
Spójności. Pakiet Delorsa zakładał również zintegrowane programowanie wszystkich
funduszy strukturalnych, wieloletnie programowanie środków, określanie kryteriów,
kierunków i zasad interwencji na poziomie Wspólnoty oraz wprowadzenie monitoringu
i ewaluacji.
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 4
Zapewnienie zrównoważonego postępu ekonomicznego i społecznego znalazło się w zapisach
Traktatu z Maastricht jako jedno z głównych założeń tworzącej się Unii Europejskiej (UE).
Podstawy prawne polityki strukturalnej zostały zapisane w artykułach 136-148 i 130a-e
zawartych odpowiednio w tytule XVII i XIV Traktatu o ustanowieniu Wspólnoty
Europejskiej.
Wydatki na politykę regionalną ciągle rosną. Suma przyznanych funduszy na ten cel na lata
1994-1999 wynosiła 170 mld EUR (dwa razy więcej niż na lata 1988-1993) zaś na lata 2000-
2006 przeznaczono na te cele 213 mld EUR. W perspektywie finansowej 2007-2013 suma
zobowiązań sięgnęła 308 mld EURO (w tym ponad 67 mld EUR dla Polski). Na politykę
strukturalną przeznacza się obecnie ponad 1/3 wydatków budżetu Unii Europejskiej i ustępuje
ona pod tym względem tylko Wspólnej Polityce Rolnej (45%).
2. Zasady polityki spójności
Do głównych założeń polityki regionalnej w Unii Europejskiej należą następujące zasady:
a) koncentracji, czyli skupienia maksymalnej części środków Unii w regionach
znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji (tzw. obszarach problemowych). Dlatego
Fundusze Strukturalne obejmują jedynie ograniczoną liczbę celów priorytetowych;
b) partnerstwa, oznaczającego możliwie najściślejszą współpracę między Komisją,
a odpowiednimi władzami na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym w każdym
państwie członkowskim, od etapu przygotowawczego aż po etap realizacji działań.
Obejmuje też tzw. partnerów społecznych, czyli wszystkie środowiska i instytucje, które
mogą chcieć zająć stanowisko w sprawach programowania, wdrażania, monitoringu
i oceny działań strukturalnych.
c) programowania, czyli skupienia się na trwałym rozwiązaniu problemów danego
regionu, co wymaga wieloletniego horyzontu czasowego i planowania (nie finansuje się
pojedynczych projektów). Programowanie ustala harmonogram alokacji środków
pomocowych; Działania nieprzewidziane w programach nie mogą być finansowane.
d) dodatkowości (uzupełnienia), która polega na uzupełnianiu funduszu Unii środkami
poszczególnych państw. Oznacza to, że finansowanie przez Unię konkretnych
przedsięwzięć nie może doprowadzić do ograniczenia wydatków publicznych w danym
regionie. W szczególności, każde państwo członkowskie musi "na całym objętym
terytorium utrzymywać poziom publicznych wydatków strukturalnych lub pokrewnych
przynajmniej taki, jak w poprzednim okresie programowania, uwzględniając jednak
okoliczności makroekonomiczne, w jakich dochodzi do przyznania funduszu, jak również
pewne szczególne okoliczności ekonomiczne – konkretnie prywatyzację, wyjątkowy
poziom publicznych wydatków strukturalnych w poprzednim okresie programowania
oraz cykle koniunkturalne w gospodarce krajowej".
e) subsydiarności (pomocniczości) polegającej na tym, że władze wyższego szczebla nie
powinny i nie mogą podejmować działań w żadnych sprawach, w których możliwe jest
skuteczne osiągnięcie celu na niższym szczeblu.
f) elastyczności (od 2007 r.) - każdy z programów operacyjnych jest finansowany tylko
z jednego funduszu (EFRR lub EFS) Cross-financing jest to mechanizm tzw.
elastycznego finansowania polegający na zaangażowaniu środków z jednego funduszu
(np. EFS) w realizację działań, których zakres merytoryczny zwyczajowo podlega pod
obszar interwencji drugiego funduszu (np. EFRR).
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 5
Wśród dodatkowych reguł polityki regionalnej wymienia się również zasady:
koordynacji działań funduszy strukturalnych i innych narzędzi finansowych Unii,
zgodności z innymi politykami prowadzonymi przez Unię;
zgodności polityki regionalnej państw członkowskich z ich polityką makroekonomiczną
i społeczną;
koordynacji polityk regionalnych państw członkowskich.
3. Cel polityki spójności
Celem polityki spójności jest wspieranie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju
w UE, a zwłaszcza zmniejszanie różnic w poziomie rozwoju gospodarczego między
bogatymi i najbiedniejszymi regionami w Unii, czyli zwiększanie stopnia spójności
gospodarczej i społecznej krajów i regionów UE
W kontekście dotacji unijnych można się spotkać z pojęciami polityki regionalnej, polityki
spójności i polityki strukturalnej. Polityka strukturalna jest to tradycyjne pojęcie
dotyczące interwencji Wspólnot Europejskich (a od 1993 roku – Unii Europejskiej) używane
już od 1957 roku. Polityka regionalna jest zorientowana na zwiększenie spójności
ekonomicznej i społecznej w Unii Europejskiej, co oznacza, że jej podstawowym zadaniem
jest pomoc finansowa dla regionów. Polityka spójności zaś wskazuje na podstawowy cel
interwencji jakim jest zmniejszenie zróżnicowań we Wspólnocie. Praktycznie jednak pojęcia
te są często używane zamiennie, w związku z czym można przyjąć, że polityka regionalna,
polityka strukturalna i polityka spójności Unii Europejskiej ma ten sam cel – wyrównanie
różnic gospodarczych między regionami Unii Europejskiej i w efekcie – ich mieszkańcami.
Jest to taki sposób rozdzielania środków finansowych Unii Europejskiej, aby większość z nich
trafiła do regionów znajdujących się w gorszej sytuacji społecznej i gospodarczej.
Cele polityki regionalnej były modyfikowane w kolejnych perspektywach finansowych:
1988-1992
-
cel 1 - wspieranie rozwoju i dostosowanie strukturalne regionów słabo rozwiniętych
(zacofanych);
-
cel 2 – restrukturyzacja regionów, regionów przygranicznych lub części regionów, które
są dotknięte upadkiem przemysłu;
-
cel 3 – zwalczanie długotrwałego bezrobocia;
-
cel 4 – pomoc w zatrudnieniu ludziom młodym;
-
cel 5 – reformy Wspólnej Polityki Rolnej:
a) dostosowanie struktur produkcyjnych,
b) wspieranie rozwoju obszarów wiejskich.
1994-1999
-
cel 1 – rozwój i strukturalne dostosowanie regionów zacofanych;
-
cel 2 – konwersja regionów dotkniętych regresją przemysłu;
-
cel 3 – zwalczanie długookresowego bezrobocia oraz ułatwianie młodzieży dostępu do
rynku pracy;
-
cel 4 – przystosowanie siły roboczej do zmian w systemie produkcji;
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 6
-
cel 5 – wspieranie rozwoju obszarów wiejskich:
a) wspieranie obszarów rolniczych,
b) ułatwianie rozwoju i dostosowywanie strukturalne obszarów wiejskich.
Po negocjacjach akcesyjnych Finlandii i Szwecji w 1994 r. został dodany kolejny:
- cel 6 – wspieranie regionów z bardzo niską gęstością zaludnienia.
2000-2006
-
cel 1 – wsparcie regionów zapóźnionych w rozwoju;
-
cel 2 – odbudowa terenów silnie uzależnionych od upadających gałęzi gospodarki;
-
cel 3 – modernizacja rynku pracy.
2007-2013
-
cel 1 – konwergencja;
-
cel 2 – konkurencyjność regionalna i zatrudnienie;
-
cel 3 – europejska współpraca terytorialna.
Działania zmierzające do osiągnięcia poszczególnych kategorii celów w ramach polityki
regionalnej (strukturalnej) w Unii są finansowane w formie dotacji, bądź kredytów
inwestycyjnych.
4. Źródła finansowania i realizacji polityki regionalnej
Fundusze strukturalne kierowane są do tych sektorów gospodarki i regionów, które bez
pomocy finansowej nie są w stanie dorównać do średniego poziomu ekonomicznego w UE.
Dla realizacji celów polityki regionalnej powstały 4 fundusze strukturalne:
-
(European Social Fund) – powstał w 1960 na mocy
Traktatu Rzymskiego. Jego celem jest harmonijny rozwój zasobów ludzkich
i zatrudnienia. EFS przeznacza swe środki w szczególności na tworzenie nowych
i lepszych miejsc pracy w UE. Cel ten realizowany jest poprzez współfinansowanie
krajowych, regionalnych i lokalnych projektów, które przyczyniają się do zwiększenia
stopy zatrudnienia, polepszenia jakości miejsc pracy a także do poprawy integracji na
rynku pracy, na szczeblu krajowym i regionalnym;
-
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
(European Regional Development Fund) –
powstał w 1975 r. i jest największym z funduszy strukturalnych. Jego celem jest
promocja ekonomicznej i społecznej spójności w drodze korygowania głównych
dysproporcji regionalnych. W zakresie swoich zadań fundusz wspomaga w szczególności
środowisko produkcyjne i
przedsiębiorstw,
technologiczny, inwestycje infrastrukturalne, ochronę środowiska, rozwój turystyki
i inwestycji kulturalnych, a także rozwój społeczeństwa informacyjnego oraz współpracę
przygraniczną;
-
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej
Guidance and Guarantee Funds) – utworzony w kwietniu
na podstawie
, instrumentów służących wspomaganiu finansowania polityki strukturalnej.
Zajmuje się finansowaniem rolnictwa. Funduszami strukturalnymi zarządza tylko sekcja
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 7
Orientacji, która finansowała działania podejmowane w ramach polityki strukturalnej i
zajmuje się modernizacją gospodarstw rolnych. Od
Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich
, który stanowi
instrument wdrażania
-
Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa
– powstał w 1994 jako tymczasowy
instrument strukturalny w odpowiedzi na wejście do Wspólnot państw o znaczącym,
aczkolwiek zacofanym sektorze rybołówstwa (Grecja, Hiszpania, Portugalia). Jako
fundusz strukturalny funkcjonował od 2000 r. Wspierał sektor rybołówstwa, zajmował
się promowaniem zmian strukturalnych w tym obszarze gospodarki.
Instrument Orientacji Rybołówstwa
również przestał istnieć, a w jego miejsce stworzono
Dodatkowymi instrumentami pomocy regionalnej, finansowanymi z funduszy strukturalnych
wykorzystywanymi do finansowania zadań ważnych dla funkcjonowania całej Unii
Europejskiej są Inicjatywy wspólnotowe. W latach 2000-2006 działały cztery inicjatywy
wspólnotowe:
- EQUAL – cel: promowanie w drodze współpracy ponadnarodowej nowych sposobów
zwalczania wszystkich form dyskryminacji i nierówności na rynku pracy, zarówno wobec
osób zatrudnionych, jak i poszukujących pracy. EQUAL obejmował również działania na
rzecz osób ubiegających się o status uchodźcy, źródłem finansowania był EFS;
-
– cel: dążenie do tego, aby granice państwowe nie stanowiły przeszkody dla
zrównoważonego rozwoju oraz integracji europejskiej a możliwa współpraca wzmacniała
spójność społeczno-gospodarczą.
z trzech komponentów, przy czym największe środki przeznaczono na realizację
służącego wspieraniu i promocji zintegrowanego rozwoju regionalnego
na obszarze sąsiadujących ze sobą regionów przygranicznych, włączając w to regiony na
granicach zewnętrznych oraz przy niektórych granicach morskich;
- URBAN II. – przewidywał finansowanie projektów składanych przez władze lokalne,
organizacje pozarządowe lub przedsiębiorców, związanych z rewitalizacją gospodarczą
i społeczną miast Unii Europejskiej liczących przynajmniej 100 000 mieszkańców;
-
– Program jest finansowany przez Sekcję Orientacji Europejskiego Funduszu
Orientacji i Gwarancji Rolnej. Fundusze z programu LEADER+ mogły być przeznaczane
na trzy cele: wspomaganie nowoczesnych strategii rozwoju terenów wiejskich, wsparcie
dla międzyregionalnych i międzynarodowych projektów współpracy, tworzenie sieci
obszarów wiejskich UE – zarówno objętych pomocą LEADER+ jak i niekorzystających
z tej pomocy.
W latach 2007-2013 działają:
Europejska Współpraca Terytorialna
Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa
Kontynuacji programów URBAN II i EQUAL na lata 2007-2013 nie przewidziano.
Fundusz Spójności jest instrumentem polityki strukturalnej Unii Europejskiej, lecz nie
zalicza się do funduszy strukturalnych. Pomoc z Funduszu Spójności ma zasięg krajowy, a nie
regionalny jak w przypadku funduszy strukturalnych. Celem nadrzędnym funduszu jest
wzmacnianie spójności społecznej i gospodarczej Unii poprzez finansowanie dużych
projektów tworzących spójną całość w zakresie ochrony środowiska i infrastruktury
transportowej. Fundusz Spójności powstał na mocy Traktatu z Maastricht o utworzeniu Unii
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 8
Europejskiej z 1991 r. Środki Funduszu Spójności są kierowane do państw członkowskich,
w których produkt narodowy brutto (PNB) na jednego mieszkańca jest niższy niż 90%
średniej w państwach Unii Europejskiej.
FS wspiera działania w zakresie poprawy jakości wód powierzchniowych, polepszenia jakości
i dystrybucji wody przeznaczonej do picia, racjonalizacji gospodarki odpadami i ochrony
powierzchni
ziemi,
poprawy
jakości
powietrza,
zapewnienia
bezpieczeństwa
przeciwpowodziowego, zapewnienia spójności sieci komunikacyjnej kraju i poszczególnych
regionów z innymi krajami Europy, rozwoju bezpiecznej infrastruktury drogowej.
Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) powstał w 1958 roku na mocy Traktatu Rzymskiego
jako bank Unii Europejskiej udzielający długoterminowych pożyczek. Bank zajmuje się
udzielaniem pożyczek dla sektora publicznego i prywatnego na projekty europejskie
w dziedzinach takich jak:
spójność i konwergencja regionów UE
5. Pojęcie i znaczenie NUTS w polityce spójności
Obszar UE podzielony jest na tzw. NUTS-y, czyli obszary, których wytypowanie i nazwanie
ułatwia wybór regionów, które potrzebują wsparcia. NUTS, czyli Nomenclature of Units for
Territorial Statistics, to po polsku Nomenklatura Jednostek Statystyki Terytorialnej. Istnieje
pięć poziomów tej klasyfikacji i obejmują one całe terytorium UE. W Polsce:
- NUTS 1 - makroregiony = grupujące województwa (6);
- NUTS 2 - regiony = województwa (16);
- NUTS 3 - subregiony = zgrupowanie kilku powiatów (45);
- NUTS 4 - powiaty i miasta na prawach powiatu (379);
- NUTS 5 - gminy (2489).
UE dąży w swojej polityce regionalnej do podwyższenia poziomu spójności gospodarczej,
społecznej i terytorialnej (przestrzennej). Każda z tych spójności jest analizowana w układzie
państw oraz regionów typu NUTS 2 i NUTS 3:
-
Spójność gospodarcza jest mierzona za pomocą produktu krajowego brutto na
mieszkańca, uwzględniając parytet siły nabywczej. Wzrost spójności gospodarczej
polega na zmniejszeniu zróżnicowań w poziomie rozwoju gospodarczego pomiędzy
obszarami bogatymi a biednymi;
-
Spójność społeczna jest mierzona za pomocą wskaźnika stopy bezrobocia, ale coraz
częściej jako miernik uwzględnia się stopę partycypacji (miernik określający, jaka część
ludności w wieku produkcyjnym znajduje zatrudnienie). Wzrost spójności społecznej
polega na zmniejszaniu zróżnicowań w wykorzystaniu kapitału ludzkiego pomiędzy
poszczególnymi obszarami;
-
Spójność terytorialna (przestrzenna) jest mierzona czasem przejazdu do danego obszaru
komunikacją lotniczą, drogową i kolejową. Używa się także wskaźnika ilości
konsumentów osiąganych w danych czasie. Wzrost spójności terytorialnej (przestrzennej)
polega na eliminowaniu barier dostępności do regionów peryferyjnych poprzez ich lepsze
powiązanie z obszarami centralnymi Wspólnoty.
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 9
II. Porównanie okresów programowania 2000-2006 (w Polsce 2004-2006)
oraz 2007-2013
1. 2000-2006
W perspektywie finansowej 2000-2006 polityka regionalna realizowana była poprzez trzy
cele:
- Cel 1: wspieranie regionów najsłabiej rozwiniętych – (PKB na jednego mieszkańca
poniżej 75 proc. średniej dla całej Unii). Niemal 75% wszystkich środków funduszy
strukturalnych było przeznaczane na działania w ramach tego celu;
- Cel 2: wspieranie ekonomicznej i społecznej konwersji regionów przeżywających
trudności strukturalne – na realizację tego celu przeznaczono 12% wszystkich środków
funduszy strukturalnych;
- Cel 3: modernizacja rynku pracy – poprzez szkolenia zawodowe, lokalne inicjatywy
w zakresie zatrudnienia oraz poprawę dostępu do miejsc pracy. Na cel 3 przeznaczonych
zostało 13% całości środków.
Po wejściu Polski do UE cały obszar kraju został objęty Celem 1, obejmując 3 kierunki
działań: infrastruktura – zasoby ludzkie – sektor produkcyjny. Działania te finansowane
były ze wszystkich 4 funduszy strukturalnych.
Ogółem w latach 2004-2006 do Polski w ramach polityki regionalnej UE trafiło 12,8 mld
euro (6% wydatków UE w tym obszarze), w tym:
- 8,6 mld euro na 7 programów operacyjnych i 2 Inicjatywy Wspólnotowe w ramach
funduszy strukturalnych;
- 4,2 mld euro w ramach Funduszu Spójności na duże inwestycje z zakresu transportu
i środowiska.
Poziom współfinansowania wg programów operacyjnych w mln EUR
29
68
,5
12
51
,1
14
70
,0
11
92
,7
11
63
,4
20
1,8
28
,3
11
15
,5
46
1,4
49
0,1
59
1,5
38
8,2
80
,1
9,4
14
6,2
11
47
,6
18
,4
94
5,3
11
,9
91
,7
0,0
Zintegrowany Program
Operacyjny Rozwoju
Regionalnego
SPO Wzrost
konkurencyjności
przedsiębiorstw
SPO Rozwój zasobów
ludzkich
SPO Restrukturyzacja i
modernizacja sektora
żywnościowego i rozwój
obszarów wiejskich
SPO Transport
SPO Rybołówstwo i
przetwórstwo ryb
PO Pomoc techniczna
Wkład wspólnotowy
Krajowy wkład publiczny
Środki prywatne
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 10
Wdrażane programy dotyczyły:
-
działań służących rozbudowie i modernizacji infrastruktury na poziomie lokalnym
i regionalnym, rozwojowi zasobów ludzkich w regionie (ZPORR);
-
wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstw (
-
rozwoju zasobów ludzkich (
-
restrukturyzacji i modernizacji sektora żywnościowego oraz rozwoju obszarów wiejskich
(
-
rybołówstwa i przetwórstwa ryb (
-
infrastruktury transportowej i gospodarki morskiej (
-
wsparcia procesu wdrażania Funduszy strukturalnych (PO PT).
W Polsce dostępne były także środki z dwóch Inicjatyw Wspólnotowych, tzn. INTERREG
i EQUAL.
W ramach polityki regionalnej w okresie 2004-2006 do Wielkopolski trafiło ponad 4,5 mld
PLN.
Dokumentem określającym kierunki i wysokość wsparcia finansowego ze strony Funduszy
strukturalnych na realizację zamierzeń rozwojowych w Polsce w latach 2004-2006 były
(PWW). Jest to dokument przedstawiający strategię
i priorytety działań funduszy i państwa członkowskiego UE, ich cele szczegółowe, wielkość
wkładu funduszy i innych środków finansowych. Dokumentem określającym najważniejsze
działania w zakresie wykorzystania środków strukturalnych UE w Polsce był Narodowy Plan
Rozwoju (NPR).
Wykorzystanie funduszy unijnych na lata 2004-2006 w Wielkopolsce
Ogółem
Wielkopolska
Ilość
projektów
Wartość projektów
(w mln zł)
Kwota
dofinansowania
(w mln zł)
Udział %
w łącznym
wsparciu
z UE
8724
8124,8
4547
(Polska –58 931,4)
100%
ZPORR – EFRR
– EFS
553
360
1190,2
184
725,3
130,6
18,8 %
SPO WKP
1610
1 400,7
428,1
9,4 %
SPO Transport
9
698,6
470,2
10,3 %
SPO RZL
392
331,9
234
5,2 %
Inicjatywa EQUAL
6
33,7
25,3
0,5%
Fundusz Spójności
7
2 580,6
1929,7
42,5 %
SPO ROL
5706
1 636,5
582,5
12,8 %
SPO Ryby
81
68,6
21,3
0,5%
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 11
2. 2007-2013
UE wykorzystała przystąpienie nowych państw członkowskich, aby dokonać reorganizacji
i restrukturyzacji swoich wydatków na politykę regionalną. W okresie 2007−2013 wydatki na
politykę regionalną wyniosą 36 proc. budżetu UE. Oznacza to kwotę prawie 350 mld euro.
Komisja Europejska zaprojektowała koncentrację działań na trzech nowych celach ściśle
powiązanych ze strategią lizbońską. W wyniku tych modyfikacji w zakresie polityki spójności
sformułowano następujące 3 cele:
- Cel 1 – Konwergencja - jest zorientowany na obszary o niskim poziomie rozwoju
społeczno-ekonomicznego. Priorytetem jest wzrost gospodarczy i tworzenie nowych
miejsc pracy. Głównym kryterium wyboru obszaru beneficjentów pozostaje PKB na
mieszkańca nie przekraczające 75% średniej UE w regionach poziomu NUTS 2
(województwo w Polsce);
- Cel 2 – Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie - głównym zadaniem celu 2 jest
umożliwienie realizacji strategii lizbońskiej. Bardzo istotną zmianą jest przesunięcie
aktywności z restrukturyzacji regionalnej na konkurencyjność regionalną, oraz że jego
beneficjentami mogą być wszystkie regiony UE, a nie tylko regiony problemowe
i zapóźnione;
- Cel 3 – Europejska współpraca terytorialna - jest to nowy cel i dotyczy współpracy
transgranicznej, ponadnarodowej i międzyregionalnej. Komisja Europejska uznała, że jest
to obszar pomocy o bardzo wysokiej wartości dodanej.
Mapa regionów UE
-
cel konwergencja
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 12
-
cel podniesienie konkurencyjności regionów i zatrudnienia
-
regiony, które znajdują się w fazie przejściowej i otrzymują
wsparcie częściowe.
W latach 2007-2013 polityka spójności finansowana jest jedynie z dwóch funduszy
strukturalnych, tj. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego wspieranego
Funduszem Spójności oraz Europejskiego Funduszu Społecznego.
Działa także
, nie będący wprawdzie funduszem strukturalnym, ale
wdrażany w perspektywie finansowej 2007-2013 na zasadach prawie identycznych jak
fundusze strukturalne, w ramach wspólnych z Europejskim Funduszem Rozwoju
Regionalnego
W perspektywie finansowej 2007-2013 narzędziami polityki regionalnej są następujące
inicjatywy wspólnotowe:
- JASPERS – jest to wsparcie udzielane potencjalnym beneficjentom projektów
indywidualnych o charakterze infrastrukturalnym, które zostaną zgłoszone przez instytucję
zarządzającą programem operacyjnym. Do wsparcia kwalifikują się projekty duże, czyli
takie których całkowita szacunkowa wartość wynosi co najmniej 25 mln euro w sektorze
środowiska oraz 50 mln w pozostałych sektorach. Przedmiotem wsparcia jest pomoc
doradcza mająca na celu przygotowanie ww. projektów do realizacji, w tym m.in.
weryfikacja przygotowanej dokumentacji oraz analiza wybranych problemów.
Szczegółowe określenie zakresu pomocy doradczej następuje w toku negocjacji
beneficjenta projektu z ekspertami JASPERS.
- JESSICA – celem tego wspólnego przedsięwzięcia Komisji Europejskiej, Europejskiego
Banku Inwestycyjnego oraz Banku Rozwoju Rady Europy jest wspieranie inwestycji
służących zapewnieniu zrównoważonego rozwoju w miastach. Inicjatywa JESSICA
przewiduje stworzenie specjalnych funduszy rozwoju miast lub funduszy powierniczych,
zasilonych środkami strukturalnymi, których zadaniem będzie wspieranie, przy pomocy
instrumentów finansowych, projektów realizowanych w ramach zintegrowanych planów
rozwoju miejskiego. Inicjatywa JESSICA odpowiada na potrzeby rozwojowe obszarów
miejskich, mających znaczenie kluczowe dla pobudzania wzrostu w skali lokalnej,
regionalnej oraz krajowej. Beneficjenci, dzięki tej inicjatywie będą mieli dostęp do
dogodnych instrumentów finansowych, takich jak korzystne kredyty, środki kapitałowe lub
gwarancje często konieczne do realizacji projektów, ale nie będą mieli możliwości
pozyskania dotacji.
- JEREMIE – inicjatywa ta ma na celu poprawę wykorzystania oraz zwiększenie
efektywności środków przeznaczanych na wsparcie sektora małych i średnich
przedsiębiorstw w ramach funduszy strukturalnych. Pozwala ona na skorzystanie z wiedzy
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 13
i doświadczenia Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego przy opracowywaniu
programów operacyjnych w zakresie wsparcia MSP za pomocą odnawialnych
instrumentów inżynierii finansowej, a następnie wdrażanie uzgodnionych instrumentów
w ramach inicjatywy. JEREMIE to zatem wsparcie dla instrumentów finansowych, np.
funduszy kapitałowych, na rzecz poprawy dostępu do funduszy wparcia rozwoju małych
średnich firm, a także mikroprzedsiębiorstw w regionach.
UE wydatkuje środki na:
-
realizację wspólnej polityki rolnej (w tym rybactwa i rybołówstwa);
-
realizację polityki spójności, które mają pomóc w podniesieniu konkurencyjności Unii
Europejskiej oraz wpłynąć pozytywnie na rozwój m.in. rolnictwa, kultury, infrastruktury,
szkolnictwa;
-
pomoc humanitarną i rozwojową dla krajów spoza Unii Europejskiej;
- koszty administracyjne utrzymania instytucji Unii Europejskiej.
Wydatkowanie środków UE w okresie programowania 2007-2013
Podział środków według celów polityki spójności:
- 81,54 % - Konwergencja;
- 15,95 % - Konkurencyjność i zatrudnienie;
- 2,52 % - Współpraca terytorialna.
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 14
W okresie 2007-2013 jeden program operacyjny może być finansowany tylko z jednego
funduszu (wyjątek PO IiŚ z EFRR i FS) z możliwością zastosowania cross –financingu
do wysokości 10% finansowania wspólnotowego każdej osi priorytetowej. W okresie 2004-
2006 dwufunduszowe źródła finansowania (EFS i EFRR) przewidziano w Zintegrowanym
Programie Operacyjnym Rozwoju Regionalnego.
Łączna suma środków europejskich, które trafią do Polski wyniesie około 67,3 mld euro
(w tym Fundusz Spójności 33%, EFRR – 52%, EFS – 15%). Zakłada się, że na
współfinansowanie wydane zostanie około 11,9 mld euro z krajowych środków publicznych
(w tym ok. 5,93 mld euro z budżetu państwa). Około 6,4 mld euro zostanie zaangażowanych
ze strony podmiotów prywatnych.
Maksymalny udział funduszy unijnych w finansowaniu przedsięwzięć wynosi 85%.
W okresie programowania 2004-2006 wynosił on 75%.
W Polsce w okresie 2007-2013 wdrażane są następujące programy operacyjne:
-
Program Infrastruktura i Środowisko (EFRR i FS),
-
16 programów regionalnych (EFRR),
-
Program Kapitał Ludzki (EFS),
-
Program Innowacyjna Gospodarka (EFRR),
-
Program Rozwój Polski Wschodniej (EFRR),
-
Program Pomoc Techniczna (EFRR),
-
Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej (EFRR).
III. Podstawy prawne oraz dokumenty strategiczne dotyczące okresu programowania
2007-2013
1. Wspólnotowe akty prawne
-
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy
ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 15
Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr
1260/1999 (z późn. zmianami);
-
Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiające
szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006
ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz
rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (z późn. zmianami);
-
Rozporządzenie (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca
2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające
rozporządzenie (WE) nr 1783/1999;
-
Rozporządzenie (WE) nr 1081/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady a dnia 5 lipca
2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie
(WE) nr 1784/1999;
-
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1084/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające Fundusz
Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) 1164/94;
-
Rozporządzenie (WE) nr 1082/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca
2006 r. w sprawie europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT).
2. Krajowe akty prawne
- Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U.06. nr
227, poz. 1658 z późn. zm.);
-
Ustawa z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z wdrażaniem
funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności (Dz.U. 2008 nr 216 poz. 1370);
- Ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr
223, poz. 1655 z pózn. zm.);
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 z
późn. zm.);
-
Ustawa z dnia 7 listopada 2008 r. o europejskim ugrupowaniu współpracy terytorialnej
(Dz.U. 2008 nr 218, poz. 1390);
-
Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 7 września 2007 r. w sprawie
wydatków związanych z realizacją programów operacyjnych (Dz.U. 2007 nr 175 poz.
1232 z póżn. zm.).
W okresie 2004-2006 wszelkie dokumenty związane z opracowaniem krajowego systemu
wdrażania przyjmowane były w drodze rozporządzeń. W nowej perspektywie krajowy
system wdrażania jest regulowany przez wytyczne wydawane przez Ministra Rozwoju
Regionalnego na podstawie delegacji zawartej w art. 35 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r.
o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, np.:
-
Wytyczne w zakresie wymogów, jakie powinny uwzględniać procedury odwoławcze
ustalone dla programów operacyjnych dla konkursów ogłaszanych od dnia 20 grudnia
2008 r.;
-
Wytyczne w zakresie warunków certyfikacji oraz przygotowania prognoz wniosków o
płatność do Komisji Europejskiej w Programach Operacyjnych w ramach Narodowych
Strategicznych Ram Odniesienia na lata 2007-2013;
-
Wytyczne w zakresie sprawozdawczości;
- Wytyczne w zakresie procesu kontroli w ramach obowiązków Instytucji Zarządzającej
Programem Operacyjnym.
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 16
Obok wyżej określonych aktów system wdrażania funduszy strukturalnych, w tym danego PO
określają tzw. dokumenty strategiczne, np. Strategiczne Wytyczne Wspólnoty, Narodowe
Strategiczne Ramy Odniesienia, program, uszczegółowienie.
3. Etapy zatwierdzania dokumentów strategicznych dla realizacji polityki spójności
w okresie programowania 2007-2013
-
Decyzję dotyczącą budżetu funduszy strukturalnych oraz zasad jego wykorzystania
podjęła Rada i Parlament Europejski na podstawie propozycji Komisji Europejskiej;
-
W wyniku ścisłej współpracy z państwami członkowskimi Komisja określiła Strategiczne
Wytyczne Wspólnoty na temat spójności (SWW), tj. fundament polityki nadający jej
strategiczny wymiar. Decyzja w sprawie SWW została przyjęta przez Radę Unii
Europejskiej 6 października 2006 r. oraz opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 21 października 2006 r.;
-
Każde państwo członkowskie, w ramach stałego dialogu z Komisją, przygotowało
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (NSRO), zgodne z SWW (w pięć miesięcy
po przyjęciu SWW. Ramy te określają strategię danego państwa oraz zawierają listę
programów operacyjnych (PO). Po otrzymaniu NSRO Komisja w ciągu trzech miesięcy
przedstawiała komentarze / żądała dostarczenia dodatkowych informacji. Polska
przekazała NSRO w grudniu 2006 r., dokument zaakceptowany został przez Komisję w
maju 2007 r.;
-
Każdy PO zatwierdza Komisja. Programy operacyjne prezentują priorytety państwa (i/lub
regionów) oraz sposób, w jaki będzie ono realizowało dany program. Na lata 2007-2013
Komisja przyjęła około 450 programów operacyjnych;
-
Po zatwierdzeniu PO przez Komisję, państwa członkowskie i regiony rozpoczęły
wdrażanie programów, to znaczy nabór, wybór projektów, które będą realizowane
każdego roku, podpisywanie umów, monitorowanie, rozliczanie, itp. Działania te
prowadzone są za pośrednictwem podmiotów wchodzących w skład tzw. systemu
instytucjonalnego danego PO.
IV. NSRO oraz PO w latach 2007-2013
1. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (NSRO), znane również jako Narodowa
Strategia Spójności (NSS), to najważniejszy polski dokument strategiczny określający
priorytety i obszary wykorzystania oraz system wdrażania funduszy unijnych:
- Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR),
-
Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS),
-
Funduszu Spójności,
w ramach budżetu Wspólnoty na lata 2007–2013.
NSRO stawia za cel tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki
polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz
wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej.
Cel strategiczny osiągany będzie poprzez realizację horyzontalnych celów szczegółowych.
Celami horyzontalnymi NSS są:
-
Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów
partnerstwa;
-
Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej;
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 17
- Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe
znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski;
-
Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie
sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług;
-
Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji
społecznej, gospodarczej i przestrzennej;
-
Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach
wiejskich.
Łączna suma środków zaangażowanych w realizację NSRO wyniesie około 85,6 mld euro.
Szczegółowy podział funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w Polsce w układzie
poszczególnych programów operacyjnych kształtuje się w następujący sposób:
Program Operacyjny
% zaangażowanie
środków UE
Kwota środków UE
(mld euro)
Infrastruktura i Środowisko
42,3%
27,9
Regionalne Programy Operacyjne
25,1%
16,6
Kapitał Ludzki
14,7%
9,7
Innowacyjna Gospodarka
12,6%
8,3
Rozwój Polski Wschodniej
3,5%
2,3
Pomoc Techniczna
0,8%
0,5
Europejska Współpraca Terytorialna
1,0%
0,7
2. Programy Operacyjne
PO tworzone są na podstawie SWW i NSRO. Cele zawarte w NSRO realizowane są przez
następujące PO:
-
Program Infrastruktura i Środowisko – współfinansowany z EFRR i FS,
-
Program Innowacyjna Gospodarka – współfinansowany z EFRR,
-
Program Kapitał Ludzki – współfinansowany z EFS,
-
16 Programów Regionalnych – finansowane z EFRR,
-
Program Rozwój Polski Wschodniej – finansowany z EFRR,
-
Program Pomoc Techniczna – finansowany z EFRR,
-
Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej – finansowany z EFRR.
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013 (PO IiŚ)
Celem programu jest poprawa atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez
rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska,
zdrowia, zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej.
Bardzo ważną rzeczą dla rozwoju i poprawy warunków życia społeczeństwa jest tzw.
infrastruktura techniczna. Składa się na nią szereg elementów, takich jak:
-
energetyka;
-
dostarczanie wody;
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 18
-
usuwanie ścieków;
-
usuwanie odpadów;
-
transport.
Poprawa stanu dróg, wody pitnej, sieci energetycznej służy dwóm podstawowym celom –
poprawie atrakcyjności Polski dla inwestorów oraz polepszeniu poziomu życia mieszkańców.
Z PO IiŚ finansowane są wyłącznie projekty duże. Projekty, których celem jest pomoc
mieszkańcom na poziomie gminy lub powiatu, realizowane są w ramach programu
regionalnego.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki (PO KL)
Celem strategicznym Programu jest umożliwienie pełnego wykorzystania potencjału zasobów
ludzkich, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i społecznym. W szczególności chodzi tu
o koncentrację na obszarach zatrudnienia, edukacji, aktywizacji zawodowej, integracji
społecznej oraz o budowę sprawnej administracji publicznej. Program Operacyjny Kapitał
Ludzki ma na celu wzrost poziomu zatrudnienia i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i
ich pracowników, podniesienie poziomu wykształcenia, zmniejszenie obszarów wykluczenia
społecznego, wsparcie dla budowy struktur administracyjnych państwa oraz zwiększenie
spójności społecznej i terytorialnej.
Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (PO IG)
Program ma na celu wspieranie szeroko rozumianej innowacyjności (w skali kraju lub na
poziomie międzynarodowym). W ramach PO IG wsparcie mogą otrzymać przedsiębiorstwa,
instytucje otoczenia biznesu oraz jednostki naukowe, które chcą pomóc firmom we wdrażaniu
najnowszych rozwiązań technologicznych. Ponadto PO IG finansuje duże projekty, które
mają na celu stworzenie odpowiednich warunków rozwoju dla innowacyjnych
przedsiębiorstw. Należy pamiętać, że w ramach PO IG nie jest wspierana innowacyjność na
poziomie lokalnym lub regionalnym. Tego rodzaju innowacyjne projekty (tzn. o zasięgu
lokalnym i regionalnym) będą finansowane z programów regionalnych i Programu
Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej.
Głównym celem PO IG jest rozwój polskiej gospodarki w oparciu o innowacyjne
przedsiębiorstwa. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez zwiększenie innowacyjności
przedsiębiorstw, wzrost konkurencyjności polskiej nauki, zwiększenie roli nauki w rozwoju
gospodarczym, zwiększenie udziału innowacyjnych produktów polskiej gospodarki w rynku
międzynarodowym, tworzenie trwałych i lepszych miejsc pracy, wzrost wykorzystania
technologii informacyjnych i komunikacyjnych w gospodarce.
Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej na lata 2007-2013 (PO RPW)
Polska Wschodnia to województwa: lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie
i warmińsko – mazurskie. Polska wschodnia rozwija się wolniej niż pozostała część kraju.
Wynika to z bardzo wielu uwarunkowań, w tym uwarunkowań historycznych, sprzed wielu
lat. Obszary Polski wschodniej to bardzo często tereny rolnicze, które w tej chwili są
biedniejsze w stosunku do innych części kraju, a nawet całej Unii Europejskiej.
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 19
PO RPW został stworzony, aby przyspieszyć tempo, w którym rozwija się Polska Wschodnia.
Sposobem na dokonanie tego ma być finansowa pomoc dla firm, które chcą poszerzać swoją
działalność, unowocześniać swoje zasoby i swoje produkty. Równie ważnym elementem jest
zapewnienie jak największej liczbie mieszkańców Polski Wschodniej dostępu do szybkiego
Internetu oraz poprawienie sieci dróg na tym terenie. Poza tym, część środków w ramach tego
programu została zarezerwowana na projekty dotyczące rozwoju turystyki. Mogą to być akcje
reklamujące Polskę Wschodnią i zapraszające turystów do skorzystania z atrakcji, jakie tutaj
są albo np. budowa ścieżek rowerowych.
Program Operacyjny Pomoc Techniczna 2007-2013 (PO PT)
W ramach programu finansowane są koszty operacyjne instytucji odpowiedzialnych za
wdrażanie krajowych PO oraz kampanie promocyjno-informacyjne dotyczące realizacji
NSRO oraz PO.
Regionalne Programy Operacyjne na lata 2007-2013 (RPO)
Oprócz pięciu programów operacyjnych funkcjonujących na poziomie krajowym istnieją
także programy operacyjne dla każdego województwa, a zatem szesnaście Regionalnych
Programów Operacyjnych. 16 RPO stanowi przykład znaczącej decentralizacji zarządzania
procesami rozwojowymi. Takie rozwiązanie ma na celu identyfikowanie potrzeb na jak
najniższym szczeblu, tak aby działania zawarte w Regionalnych Programach Operacyjnych
odpowiadały planom rozwoju każdego województwa z osobna. Samorządy województw
otrzymały szerokie kompetencje związane z przygotowaniem i realizacją RPO.
Kluczową rolę w zarządzaniu i wdrażaniu RPO pełnią zarządy województw jako instytucje
zarządzające programami (IZ), które odpowiadają za przygotowanie i realizację RPO, w tym
za ocenę i wybór projektów do dofinansowania, dokonywanie płatności na rzecz
beneficjentów, kontrolę projektów, monitorowanie i ewaluację realizacji programu. Ponadto
IZ wydają wytyczne, zalecenia i podręczniki dotyczące różnych aspektów związanych z
realizacją programu oraz prowadzą działania promocyjno-informacyjne.
Priorytety w poszczególnych Regionalnych Programach Operacyjnych są do siebie zbliżone.
Zazwyczaj finansowane są inwestycje związane ze zdrowiem, edukacją, rozwojem miast,
turystyką, społeczeństwem informacyjnym, promocją regionu.
Europejska Współpraca Terytorialna (EWT)
Realizacji założeń Europejskiej Współpracy Terytorialnej służą trzy typy programów:
-
programy współpracy transgranicznej;
-
programy współpracy transnarodowej;
-
programy współpracy międzyregionalnej.
Programy współpracy transgranicznej:
-
Polska (Województwo Zachodniopomorskie) – Meklemburgia Pomorze Przednie /
Brandenburgia;
-
Polska (Województwo Lubuskie) – Brandenburgia;
-
Polska – Saksonia;
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 20
-
Polska – Republika Czeska;
-
Polska – Słowacja;
-
Polska – Litwa;
-
Południowy Bałtyk.
W ramach wyżej wymienionych Programów realizowane są wspólnie przez partnerów
reprezentujących różne państwa inicjatywy lokalne i regionalne. W każdym z programów
mogą uczestniczyć jednostki samorządu terytorialnego, instytucje, organizacje oraz inne
podmioty, które znajdują się na terenie blisko granicy z danym państwem.
Projekt musi mieć oddziaływanie i przynosić korzyści, zarówno dla Polski, jak i kraju
pochodzenia partnera.
Programy Współpracy Transnarodowej 2007-2013:
-
Region Morza Bałtyckiego – oprócz Polski w tym programie uczestniczą: Dania, Estonia,
Finlandia, Litwa, Łotwa, Niemcy (wybrane regiony), Szwecja oraz 3 państwa spoza Unii
Europejskiej: Białoruś (wybrane regiony), Norwegia i Rosja (wybrane regiony);
-
Europa Środkowa – oprócz Polski w tym programie uczestniczą: Austria, Czechy,
Niemcy (wybrane regiony), Słowacja, Słowenia, Węgry, Włochy (wybrane regiony),
Ukraina (wybrane regiony).
W ramach wyżej wymienionych Programów realizowane są wspólnie przez partnerów
reprezentujących różne państwa projekty dotyczące np. ochrony środowiska, odnowienia
zniszczonych, zaniedbanych miast czy promowania rozwoju gospodarki. Realizowane
przedsięwzięcia mają najczęściej charakter nieinwestycyjny. Polegają m.in. na
opracowywaniu i wdrażaniu strategii, przygotowaniu dokumentów niezbędnych do realizacji
inwestycji o znaczeniu ponadnarodowym, wypracowywaniu koncepcji nowoczesnych
rozwiązań z dziedziny transportu, rozwoju miast, ochrony dziedzictwa przyrodniczego
i kulturowego, tworzenia sieci współpracy, wymiany doświadczeń.
W projektach musi uczestniczyć przynajmniej trzech finansujących partnerów z trzech
krajów, z których co najmniej dwa to państwa członkowskie Unii Europejskiej leżące
w obszarze Programów Region Morza Bałtyckiego lub Europa Środkowa.
Program Współpracy Międzyregionalnej 2007-2013:
-
INTERREG IV C, którego zasięg terytorialny obejmuje 27 państw członkowskich Unii
Europejskiej oraz Norwegię i Szwajcarię.
W ramach Programu realizowane są duże projekty dotyczące ochrony środowiska, wymiany
doświadczeń w zakresie wspierania innowacyjności i gospodarki opartej na wiedzy.
W projektach realizowanych w ramach programu powinny uczestniczyć podmioty
reprezentujące co najmniej trzy kraje, w tym przynajmniej dwóch partnerów musi pochodzić
z państw członkowskich Unii Europejskiej.
W ramach Programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej obowiązuje zasada,
zgodnie z którą partnerzy wyznaczają spośród siebie partnera wiodącego (beneficjenta).
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 21
Partner ten ponosi odpowiedzialność za właściwą realizację całego przedsięwzięcia. To on
odpowiada za koordynację przygotowań projektu i składa wniosek w imieniu wszystkich
partnerów. On także, po zatwierdzeniu wniosku, podpisuje umowę z Instytucją Zarządzającą
Programem, kieruje wdrażaniem projektu, odpowiada za przygotowanie raportów i wniosków
o płatność. Na konto partnera wiodącego przekazywana jest refundacja dla wszystkich
partnerów.
V. System instytucjonalny wdrażania funduszy unijnych w Polsce w okresie
programowania 2007-2013
Na system instytucjonalny wdrażania funduszy europejskich składają się trzy główne
poziomy:
-
koordynacja;
-
zarządzanie;
-
wdrażanie.
Na każdym z tych poziomów działają inne instytucje, tj. na etapie:
- koordynacji i monitoringu – Instytucje Koordynujące i Komitety Monitorujące;
-
zarządzania – Instytucje Zarządzające;
-
wdrażania – Instytucje Pośredniczące i Wdrażające.
Ponadto, wyróżnić należy także Instytucję Certyfikującą i Instytucję Audytową.
Schemat systemu instytucjonalnego wdrażania funduszy europejskich w Polsce w
okresie programowania 2007-2013
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 22
Komitet Koordynacyjny NSRO
Komitet Koordynacyjny Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia został powołany
11 kwietnia 2007 r. Do jego zadań należy m.in. kontrola i nadzorowanie realizacji NSRO,
a także poszczególnych programów operacyjnych.
Przewodniczącym Komitetu jest Minister Rozwoju Regionalnego. W pracach Komitetu
uczestniczą przedstawiciele administracji rządowej, samorządowej oraz partnerzy społeczni i
gospodarczy. W obradach Komitetu mogą uczestniczyć również eksperci oraz przedstawiciele
innych instytucji, grup społecznych i zawodowych, jednak są oni tylko obserwatorami – nie
mają prawa głosu, co oznacza, że nie podejmują uchwał wraz z pozostałymi członkami
Komitetu. Posiedzenia Komitetu Koordynacyjnego powinny być zwoływane co najmniej dwa
razy w roku.
Do zadań Komitetu należy:
-
monitorowanie realizacji NSRO oraz poszczególnych PO na podstawie raportów
i sprawozdań monitorujących;
-
monitorowanie spójności realizowanych polityk w zakresie polityki konkurencyjności,
Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej z polityką spójności oraz innymi
politykami rozwojowymi;
-
przedstawianie wniosków i rekomendacji wynikających z corocznych informacji na temat
zgodności działań realizowanych w ramach programów z odpowiednimi politykami
Wspólnoty;
-
formułowanie opinii i rekomendacji na temat przebiegu wdrażania polityk
horyzontalnych w celu zapewnienia spójnej realizacji polityki rozwoju;
-
zapewnienie zgodności programów ze Strategią Rozwoju Kraju 2007-2015;
-
monitorowanie poziomu wydatków ponoszonych w ramach realizacji polityki spójności,
służących realizacji Strategii Lizbońskiej;
-
opiniowanie propozycji modyfikacji systemu realizacji NSRO i jego usprawnień,
wynikających z analiz, raportów i informacji;
-
opiniowanie działań naprawczych dotyczących problemów z realizacją programów;
-
opiniowanie i zatwierdzanie propozycji przesunięcia środków pomiędzy programami;
-
opiniowanie i zatwierdzanie raportu z realizacji programów na potrzeby podziału
środków krajowej rezerwy wykonania;
-
wydawanie opinii na temat zgodności działań realizowanych w ramach programów
krajowych z działaniami realizowanymi w ramach programów regionalnych;
-
monitorowanie spójności realizowanych działań w ramach programów celu
Konwergencja z działaniami realizowanymi w ramach celu Europejska współpraca
terytorialna;
-
monitorowanie spójności realizowanych działań w ramach programów celu
Konwergencja i celu Europejska współpraca terytorialna z innymi działaniami
strukturalnymi;
-
monitorowanie spójności realizowanych działań w ramach programów celu
Konwergencja i celu Europejska współpraca terytorialna z działaniami realizowanymi ze
środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz
Norweskiego Instrumentu Finansowego;
-
zapewnienie prawidłowości funkcjonowania systemów zarządzania i kontroli dla
poszczególnych programów;
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 23
-
monitorowanie stosowania zasady równości szans oraz zasady zrównoważonego rozwoju
w ramach programów.
Komitet może także wykonywać inne zadania niezbędne do prawidłowej realizacji NSRO –
po określeniu ich przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego.
Komitet Monitorujący
Komitety Monitorujące PO są powoływane przez Ministra Rozwoju Regionalnego. Pracom
Komitetu Monitorującego przewodniczy przedstawiciel Ministra Rozwoju Regionalnego.
Obsługę prac Komitetu Monitorującego zapewnia Sekretariat komitetu monitorującego
utworzony przy właściwej instytucji zarządzającej PO bądź instytucji zarządzającej RPO.
Komitet Monitorujący zbiera się w zależności od potrzeb, ale nie rzadziej jednak niż raz na
pół roku. W skład Komitetu Monitorującego wchodzą:
-
Przewodniczący Komitetu;
-
przedstawiciel Instytucji Zarządzającej;
-
przedstawiciel Instytucji Koordynującej NSRO;
-
przedstawiciele ministerstw odpowiedzialnych za zakres działań realizowanych
w ramach poszczególnych programów operacyjnych;
-
przedstawiciel ministra finansów;
-
przedstawiciel Instytucji Certyfikującej;
-
przedstawiciele samorządów terytorialnych;
-
przedstawiciele partnerów społeczno-gospodarczych;
-
przedstawiciel Prezesa Rady Ministrów.
Przedstawiciele Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Europejskiego
Banku Odbudowy i Rozwoju oraz Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego mogą brać udział
w posiedzeniach Komitetów w roli doradców lub obserwatorów.
W posiedzeniach Komitetu Monitorującego mogą brać udział także inne osoby, które są
zapraszane przez przewodniczącego. Uczestniczą one w obradach w charakterze
obserwatorów.
Wytyczne Ministerstwa Rozwoju Regionalnego dotyczące komitetów monitorujących
określają procedurę wyboru partnerów społeczno-gospodarczych do składu Komitetu
Monitorującego, tak by zapewnić szeroką reprezentację odpowiadającą specyfice programu
i poszczególnym sektorom gospodarki.
Komitet Monitorujący może podjąć decyzję o powołaniu podkomitetu monitorującego dla
wybranych osi priorytetowych, któremu deleguje część swoich zadań związanych
z prowadzeniem monitoringu. Komitet może powoływać stałe grupy robocze w szczególności
dla właściwej oceny złożonych wniosków oraz do monitorowania działań o charakterze
horyzontalnym (takich jak równość szans, ochrona środowiska, społeczeństwo informacyjne).
Może także korzystać z opinii niezależnych ekspertów lub usług innych instytucji.
Szczegółowy skład i tryb pracy oraz zasady działania Komitetu Monitorującego określa
Instytucja Zarządzająca.
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 24
Do zadań Komitetu należy między innymi:
-
rozpatrywanie i zatwierdzanie kryteriów wyboru projektów w ramach programu
operacyjnego oraz zatwierdzanie ewentualnych zmian tych kryteriów;
-
okresowe badanie postępu w zakresie osiągania celów programu, na podstawie
dokumentów przedkładanych przez Instytucję Zarządzającą;
-
analizowanie rezultatów realizacji programu oraz wyników oceny realizacji programu,
-
analizowanie i zatwierdzanie sprawozdań rocznych i sprawozdania końcowego
z wdrażania programu;
-
zapoznawanie się z rocznymi raportami z kontroli programu oraz z komentarzami
Komisji Europejskiej do tych raportów;
-
przedkładanie Instytucji Zarządzającej propozycji zmian lub analiz programu
operacyjnego ułatwiających realizację celów funduszy strukturalnych i Funduszu
Spójności;
-
analizowanie i zatwierdzanie wszelkich propozycji zmian treści decyzji Komisji
w sprawie wkładu funduszy.
Instytucja Zarządzająca
Instytucje Zarządzające, są odpowiedzialne za przygotowanie i realizację poszczególnych PO.
Dla programów krajowych Instytucje Zarządzające zlokalizowane są w Ministerstwie
Rozwoju Regionalnego, a dla regionalnych w Urzędach Marszałkowskich właściwych
regionów.
Instytucje Zarządzające posiadają szereg kompetencji związanych m.in. z wyborem
wniosków do dofinansowania, a ponadto liczne obowiązki np. w zakresie kontroli
prawidłowości przeprowadzania projektów oraz kontroli realizacji całego programu. Ponadto,
zobowiązane są do promowania danego programu operacyjnego i informowania o nim
potencjalnych beneficjentów.
Instytucja Pośrednicząca
Instytucja Zarządzająca programem może przekazać wykonywanie części swoich zadań do
Instytucji Pośredniczących. Pomimo przekazania tych zadań, Instytucja Zarządzająca
zachowuje całkowitą odpowiedzialność za całość realizacji programu.
Rolę Instytucji Pośredniczącej może pełnić wyłącznie jednostka sektora finansów
publicznych. Zakres obowiązków, jakie posiada dana instytucja określa umowa lub
porozumienie.
Instytucja Pośrednicząca II Stopnia
Instytucja Pośrednicząca może przekazać część swoich obowiązków innym instytucjom.
Dlatego też możemy wyróżnić Instytucje Pośredniczące I i II stopnia. Instytucje
Pośredniczące II stopnia to inaczej Instytucje Wdrażające. Zakres obowiązków, jakie posiada
dana instytucja określa umowa lub porozumienie.
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 25
Instytucja Certyfikująca
Instytucja Certyfikująca, to komórka organizacyjna utworzona przez Ministra Rozwoju
Regionalnego, odpowiedzialna za certyfikację wydatków ponoszonych w ramach funduszy
europejskich. Jest ona niezależna od Instytucji Zarządzających poszczególnymi PO.
Obecnie funkcje Instytucji Certyfikującej pełni specjalnie w tym celu powołany departament
Ministerstwa Rozwoju Regionalnego – Departament Instytucji Certyfikującej.
Instytucja Certyfikująca odpowiada w szczególności za:
-
opracowanie i przedłożenie Komisji poświadczonych deklaracji wydatków i wniosków
o płatność;
-
poświadczanie, że deklaracja wydatków jest dokładna, wynika z wiarygodnych systemów
księgowych i jest oparta na dokumentacji, którą można zweryfikować;
-
poświadczenie, że zadeklarowane wydatki są zgodne z zasadami wspólnotowymi
i krajowymi oraz zostały poniesione w związku z projektami wybranymi do finansowania;
-
zapewnienie, że otrzymała od Instytucji Zarządzającej odpowiednie informacje na temat
procedur i weryfikacji wydatków;
-
uwzględnianie wyników wszystkich audytów przeprowadzanych przez instytucję
audytową lub na jej odpowiedzialność;
-
utrzymywanie w formie elektronicznej zapisów księgowych dotyczących wydatków
zadeklarowanych Komisji Europejskiej;
-
uwzględnianie informacji o wykrytych nieprawidłowościach w programie operacyjnym;
-
uwzględnianie wyników kontroli wydatków prowadzonych przez Instytucje Zarządzające;
-
opiniowanie wydatków;
-
przeprowadzanie kontroli w instytucjach zarządzających oraz instytucjach im podległych
(lub ewentualnie u beneficjenta).
Nadzór Instytucji Certyfikującej jest zadaniem jednego z członków Kierownictwa
Ministerstwa Rozwoju Regionalnego. Podlega on bezpośrednio Ministrowi Rozwoju
Regionalnego i podejmuje w sposób niezależny decyzje dotyczące dokonywania lub
wstrzymywania poświadczania deklaracji wydatków oraz wniosków o płatność, które są
kierowanie do Komisji Europejskiej.
Instytucja Pośrednicząca w Certyfikacji (IPOC)
W przypadku RPO Instytucja Certyfikująca przekazała na podstawie zawartego porozumienia
część swoich obowiązków do Urzędów Wojewódzkich. Instytucje, które otrzymały takie
uprawnienia to tzw. Instytucje Pośredniczące w Certyfikacji.
Instytucja Audytowa
Dla wszystkich programów operacyjnych zadania Instytucji Audytowej wykonuje Generalny
Inspektor Kontroli Skarbowej, którego funkcję pełni sekretarz lub podsekretarz stanu
w Ministerstwie Finansów. Instytucja Audytowa jest niezależna od Instytucji Zarządzających,
Instytucji Pośredniczących, Instytucji Pośredniczących II stopnia oraz Instytucji
Certyfikującej.
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 26
Audyt to ocena systemu wykonywana przez niezależne od ocenianego podmiotu osoby lub
firmy. Jego celem jest sprawdzenie, czy wszystkie czynności związane z wdrażaniem
funduszy europejskich w Polsce, były przeprowadzane zgodnie z obowiązującymi przepisami
i procedurami.
Zadania Instytucji Audytowej wykonywane są za pośrednictwem jednostek kontroli
skarbowej podległych Generalnemu Inspektorowi Kontroli Skarbowej, tj. wyodrębnionej
komórki organizacyjnej w Ministerstwie Finansów (obecnie Departament Ochrony Interesów
Finansowych Unii Europejskiej) oraz 16 urzędów kontroli skarbowej umiejscowionych na
poziomie województwa. W każdym z urzędów kontroli skarbowej zostały utworzone
wyodrębnione komórki organizacyjne odpowiedzialne za kontrolę środków pochodzących
z Unii Europejskiej.
Do głównych zadań Instytucji Audytowej należy w szczególności:
-
prowadzenie audytów w celu weryfikacji skutecznego funkcjonowania programu
operacyjnego;
-
prowadzenie audytów wybranych projektów w celu weryfikacji zadeklarowanych
wydatków;
-
przedstawianie Komisji Europejskiej strategii audytu (w tym podmiotów, które będą
audyt prowadzić, harmonogramu, metodologii);
-
regularne przedkładanie Komisji Europejskiej rocznych sprawozdań audytowych
w latach 2008-2015;
-
wydawanie opinii, czy system zarządzania i kontroli funkcjonuje skutecznie;
-
przedłożenie Komisji Europejskiej, nie później niż do 31 marca 2017 r., deklaracji
zamknięcia oraz końcowego sprawozdania audytowego.
System zarządzania i wdrażania programów realizowanych w ramach Europejskiej
Współpracy Terytorialnej oraz Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa i Partnerstwa ze
względu na ich międzynarodowy charakter, różni się przedstawionego powyżej.
VI. Główne zadania Wojewody Wielkopolskiego w okresie programowania 2004-2006
oraz 2007-2013
2004-2006
Pełnienie funkcji Instytucji Pośredniczącej ZPORR, w tym m.in.:
-
przygotowywanie umów o dofinansowanie projektów oraz aneksów do umów
zawieranych przez Wojewodę z Beneficjentami Końcowymi Priorytetu I i III
(z wyłączeniem Działania 3.4) oraz IV ZPORR, w tym weryfikacja formalno –
prawna projektów zatwierdzonych do realizacji przez Zarząd Województwa
Wielkopolskiego;
-
weryfikacja formalna i merytoryczna wniosków o płatność, wypłata beneficjentom
środków (dofinansowanie ze środków EFRR, EFS oraz ewentualnie
współfinansowanie z budżetu państwa);
- prowadzenie monitoringu rzeczowego i finansowego realizacji ZPORR w
województwie, w tym bieżące monitorowanie wykorzystania alokacji dla województwa;
- wykonywanie zadań związanych z kontrolą projektów w tym również kontrola
realizacji zapisów umowy w zakresie zabezpieczenia przez beneficjentów trwałości
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 27
projektu w okresie 5 lat od podpisania umowy z Wojewodą;
(Na mocy Porozumienia w sprawie podziału kompetencji w procesie wdrażania Zintegrowanego
Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego na lata 2004-2006 w województwie wielkopolskim
zawartego w dniu 20 maja 2004 r. pomiędzy Ministrem Gospodarki i Pracy a Samorządem
Województwa oraz Wojewodą Wielkopolskim oraz zawartego w dniu 13 lutego 2006 r. pomiędzy
Ministrem Rozwoju Regionalnego a Samorządem Województwa oraz Wojewodą Wielkopolskim, a
także na mocy Porozumienia Trójstronnego w sprawie zarządzania finansowego Zintegrowanym
Programem Operacyjnym Rozwoju Regionalnego zawartego w dniu 7 czerwca 2004 r. między
Ministrem Finansów a Ministrem Gospodarki i Pracy a Wojewodą Wielkopolskim oraz zawartego w
dniu 27 marca 2006 r. między Ministrem Finansów a Ministrem Rozwoju Regionalnego a Wojewodą
Wielkopolskim)
- rozpatrywanie protestów wnioskodawców, których wniosek nie został wyłoniony
dofinansowania w ramach Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego
na lata 2007-2013 (WRPO).
2007-2013
Pełnienie funkcji Instytucji Pośredniczącej w Certyfikacji, w tym. m.in.:
- weryfikacja formalno-merytoryczna Poświadczeń i deklaracji wydatków oraz
wniosków o płatność od Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem
Operacyjnym do Instytucji Certyfikującej w ramach WRPO oraz sporządzanie
Poświadczeń Instytucji Pośredniczącej w Certyfikacji do Instytucji Certyfikującej;
-
prowadzenie monitoringu finansowego w ramach WRPO, w szczególności w zakresie
zagrożenia utraty środków w związku z obowiązywaniem zasady „n+3”/ „n+2”,
przede wszystkim na podstawie poziomu poniesionych wydatków w ramach WRPO
oraz w oparciu o Prognozy wniosków o płatność dla WRPO, w odniesieniu do danego
i kolejnego roku budżetowego;
-
analizowanie i opiniowanie Instrukcji wykonawczej Instytucji Zarządzającej WRPO
-
przeprowadzanie kontroli w Instytucji Zarządzającej WRPO lub w instytucjach jej
podległych, ewentualnie u beneficjentów, sporządzanie informacji pokontrolnych,
wydawanie zaleceń oraz monitorowanie ich wykonania.
(Na mocy porozumienia zawartego w dniu 4 lipca 2007 r. oraz 11 sierpnia 2009 r. pomiędzy
Wojewodą Wielkopolskim oraz Ministrem Rozwoju Regionalnego w sprawie przekazania zadań z
zakresu certyfikacji prawidłowości poniesienia wydatków w ramach Regionalnego Programu
Operacyjnego dla województwa wielkopolskiego)
VII. Źródła pozyskiwania informacji o funduszach europejskich
1. Strony internetowe, np.:
- www.funduszestrukturalne.gov.pl
- www.mrr.gov.pl
- www.ukie.gov.pl
- www.ec.europa.eu/regional_policy/index_pl.htm
- www.europa.eu
- www.wrpo.wielkopolskie.pl
- www.pois.gov.pl
- www.efs.gov.pl
- www.ewt.gov.pl
- www.poig.gov.pl
- www.polskawschodnia.gov.pl
Służba przygotowawcza- IV edycja
Wielkopolski Urząd Wojewódzki w Poznaniu
Poznań 2010
str. 28
- www.popt.gov.pl
2. Centa Europe Direct
3. Krajowe oraz regionalne centra informacji europejskiej
4. Punkty informacyjne prowadzone w ramach poszczególnych PO
Opracowano w oparciu o informacje zawarte na stronach internetowych:
- www.mrr.gov.pl ,
- www.funduszestrukturalne.gov.pl ,
- www.europa.eu .