Ćwiczenie: Wybrane choroby skóry koni.

Dr  hab.  Jarosław  Popiel  


Dermatofiloza

●

wysiękowa choroba skóry o ostrym lub przewlekłym przebiegu,

●

występuje głównie w krajach o ciepłym klimacie. Na terenie Polski -
pojedyncze przypadki u bydła i koni.

●

Czynnikiem etiologicznym jest -Dermatophilus congolensis.

●

Dermatophilus congolensis jest Gram-dodatnią bakterią tlenową lub względnie
beztlenową z rzędu promieniowców (Actinomycetales).

● Bakteria w sprzyjających dla siebie warunkach temperatury 28-35°C i

wilgotności 70-85% wytwarza inwazyjne zoospory obdarzone zdolnością
ruchu, które przenikają do warstwy kolczystej skóry, czego efektem jest
wysiękowe zapalenie i tworzenie się na skórze charakterystycznych strupów.

●

Choroba rozpoznawana jest na podstawie cech klinicznych i badań
dodatkowych - badania cytologicznego, hodowlanego i histopatologicznego.

●

W leczeniu stosuje się ogólnie penicylinę ze streptomycyną

miejscowo- przemywanie zmian wodnym roztworem chlorheksydyny.

Choroby skóry u koni o podłożu immunologicznym.

1. Reakcja immunologiczna typu 1: reakcja natychmiastowa:
a) pokrzywka
b) letnie zapalenie skóry (nadwrażliwość na ślinę komarów)
c) zapalenie skóry o innym podłożu na tle nadwrażliwości alergicznej
2.Reakcje typu 2: reakcja cytotoksyczna uzależniona od przeciwciał
a) Pemphigus foliaceus - pęcherzyca liściasta (złuszczająca)

Pokrzywka urticaria

●

Pod pojęciem pokrzywki rozumiemy nagłe tworzenie się u koni pojedynczych lub

licznych obrzęków podskórnych, które mogą samoistnie zanikać.

●

Przyjmuje się, że najczęstszą przyczyną pokrzywki jest reakcja alergiczna

przebiegająca za pośrednictwem IgE, która następuje w około 20-40 minut po
kontakcie z alergenem.

●

Możliwe jest jednak również, że pokrzywka występuje w wyniku innych czynników,

np. reakcji alergicznej typu 1.

Ø

Typ I nadwrazliwości - degranulacja IgE zależnych mastocytów -
przepuszczalności naczyń - tworzenie się pęcherzy

Ø

Etiologia:

●

Tło immunologiczne :

–

Leki (Penicylina!),

–

Pokarmy uczulające

–

Alergeny wziewne (kurz,pyłki)

●

Czynniki fizykalne: stres, zbyt niska lub zbyt wysoka temperatura,
wysiłek fizyczny

●

W przypadku klasycznej pokrzywki można zauważyć jej spontaniczną remisję po

podaniu ogólnym glikokortykosterydów np. prednizolonu lub deksametazonu.

●

Jeśli niemożliwe jest wyizolowanie w testach laboratoryjnych jednego lub więcej

alergenów (szczególnie poleca się tutaj test degranulacji), należy podjąć leczenie
polegające na zmianie warunków, w jakich trzymany jest koń lub na włączeniu diety
eliminującej alergen.

●

Pokrzywka jest najczęściej mało szkodliwą chorobą skóry, o krótkim czasie trwania.

Egzema letnia Nadwrażliwość na ukąszenia owadów- tzw.wyprysk letni

etiologia:

• prawdopodobnie meszki i komary z rodzaju Culicoides, Simulidiae.
● ślina owadów wywołuje alergie typu I, przy kolejnym kontakcie z alergenem

dochodzi do uwalniania mediatorów zapalnych.

● powszechny i trudny problem.
● sezonowo maj – październik
● dotyczy wszystkich ras (ale np. kuc islandzki – 20%), predyspozycja

genetyczna ras cięższych

objawy:

●

grudki swędzące, wysięk, strupy, wypadania włosów, silny świąd (uszkodzenia

mechaniczne skóry), w końcowym stadium zgrubienie skóry (fałdy)

● lokalizacja: głównie grzywa, ogon, grzbiet oraz linia biała brzucha

diagnoza: wywiad, badania kliniczne, testy alergiczne (swoiste IgE przeciwciała)
leczenie: objawowe,

● kortyzon ogólnie. (prednisolon 2,2 mg/kg, dexamethason 0,22 mg/kg)

„rany letnie”

●

Osobnym problemem są tzw. rany letnie.

●

Często błahe ranki nie goją się tygodniami i przechodzą w duże obszary ślimaczącej się
ziarniny.

●

Za powstawanie tych ran odpowiada pasożyt Habronema muscae lub Draschia megastoma.
inwazyjne larwy są składane do ran przez muchy. Larwy penetrując ranę, przyczyniają się do
rozrostu ziarniny.

●

W leczeniu tego typu ran musimy uwzględnić odpowiednio dobrane leki przeciwpasożytnicze

Grzybice  koni  –  Dermatofitozy  
 

+małe znaczenie / ++średnie znaczenie / +++ duże znaczenie



Dermatofity – drogi zakażania
M.canis / T.equinum

● kontakt bezpośredni lub przez wektory (środki do pielęgnacji, uprząż, siodła,

derki etc.)

M.gypseum

● grzyb geofilny – zakażenia poprzez kontakt z glebą
● regionalne znaczenia

T.mentagrophytes

● zakażenie od bydła, gryzoni,

T. verrucosum

● zakażenie od bydła

Patogeneza dermatomykoz

● zakażenie przez kontakt
● nitki (hyphae) grzybni produkują enzymy keratolityczne
● zasiedlenie i zniszczenie włosów
● produkcja toksyn - stan zapalny skóry (stratum corneum)
● odpowiedź immunologiczna organizmu

Dermatomikozy – immunologia

● mikrokonidia są odpowiedzialne za immunogenność dermatofitów
● pierwotna reakcja obronna – odporność typu komórkowego. Specyficzna,

lokalna (skóra – makrofagi, granulocyty, limfocyty)

● odporność humoralna – przeciwciała są stwierdzane ale nie mają funkcji

ochronnej

 

 

 

 

 

 

  ++

 M.canis

(M.equinum)

 

 

 

 T.verrucosum

 

 

+

 

+

 T.mentagrophytes

 

 

  +++

 T.equinum

  kot

  pies

  koń

 

Występowanie

● znaczna liczba koni jest zakażonych (zarodniki na sierści)
● do wystąpienia objawów dochodzi w przypadku osłabienia odporności, stresu
● enzoocje - duże populacje (stajnie wyścigowe, kluby jeździeckie, stadniny);

chorują głównie nowoprzybyłe konie.

Objawy kliniczne

● okres inkubacji: 4 - 30 dni; okres kliniczny: 2 – 6 mies.
● w dalaszym przebiegu grzybicy wtórne zakażenia (bakterie)
● zmiany chorobowe mogą wystąpić we wszystkich regonach ciała. Miejsca

predylekcyjne:

– głowa, okolice siodła, popręgu,
– ok. łopatki,
– szyja,
– zad.
– brak zmian na kończynach

Trichophyton equinum (2/3 przypadków)

● obrzęk skóry (wielkości ziarna owsa do grochu), uniesione włosy
● wysięk, zestrupienia, wypadanie włosów
● ostro odgraniczone, koliste lub pierścieniowe obszary wyłysienia o Æ do 5 cm.
● świąd pojawia się tylko w przypadku zakażeń wtórnych
● b. rzadko zmiany ropne
● ZOONOZA!

Microsporum canis (equinum) (1/3 przypadków)

● na początku gruzełkowaty obrzek skóry o Æ do 1 cm.
● może występować przejściowy świąd
● włosy łamią się i wypadają
● przebieg kliniczny bardzo podobny jak T.equinum – praktycznie nie można

klinicznie zróżnicować.

Rozpoznanie

● badanie kliniczne
● lampa Wood’a
● bad.mikroskopowe włosów (świetlny / fluore-scencyjny)
● szybkie testy (7 dni) ryzyko fałszywych wyników
● hodowla dermatofitów z próbek włosów/skóry – najpewniejsze wyniki,

długotrwały test: 2-4 tyg.

● bad. histopatologiczne biopsji skóry

leczenie

● preparaty grzybobójcze do stosowania zewnętrznego:

– enilkonazol (Imaverol

®

100 ml / 1000 ml)

– pierwszy zabieg: zmywania całego konia, później miejsca zmienione

– wg. ulotki zmyć 3 x co 3-4 dni – w praktyce co najmniej 5 razy,

codziennie!

– roztwór 0,2% (1:50) o temp. 40°C,
– również do prania sprzętu

● preparaty grzybobójcze do stosowania zewnętrznego:

– chlorheksydyna 1% roztwór do mycia, powtarzać wielokrotnie
– maści dla ludzi (clotrimazol, mikonazol, ciclopiroxolamin, bifonazol) – u

koni ograniczone zastosowanie

● antybiotyki grzybobójcze do stosowania zewnętrznego:

– natamycyna (Mycophyt)
– gryzeofulwina – zabroniona.

Szczepionka przeciwgrzybicza - Insol Dermatophyton

®

- charakterystyka

Wskazania

● Immunoprofilaktyka dermatomykoz koni, psów, kotów, królików wywołanych

przez Trichophyton spp. i Microsporum spp.

● Leczenie dermatomykozy u zwierząt z objawami klinicznymi

Stosowanie i dawkowanie:

● profilaktyka / leczenie: 2 x w odstępie 14 dni, (lewa/ prawa strona).

Bezwzględnie i.m.

● KONIE: 0,3-0,5 ml / konia
● Po 6 mies. zaleca się powtorzyć szczepienie