Zapobieganie odleżynom

ODLEŻYNY są powikłaniem bardzo przykrym i bolesnym, wpływają na obniżenie samopoczucia

chorego, dają dolegliwości bólowe a w rozległej postaci niosą niebezpieczeństwo zakażenia, leczone
goja się trudno i długo nie leczone mogą oprowadzić do zgonu. Tylko dobre pielęgnowanie może
chorego uchronić przed wystąpieniem odleży, a we wczesnych okresach powstania stosunkowo
łatwo doprowadzić do ich wyleczenia.

Najbardziej narażeni na powstanie odleżyn są ciężko chorzy, z upośledzeniami krążenia, bezwładni,
otyli albo bardzo wychudzeni.

Medycyna wyróżnia aż 5 stopni zaawansowania odleżyn:

I - zaczerwienienie blednące pod wpływem ucisku, co świadczy, że mikrokrążenie nie uległo
jeszcze uszkodzeniu; towarzyszy mu swędzenie, pieczenie, ogólny dyskomfort chorego;
II - nie blednące zaczerwienienie; rumień nie znika, pomimo ucisku tego miejsca, co świadczy
o uszkodzonym mikrokrążeniu, stanie zapalnym tkanek; towarzyszy ból, może pojawić się

powierzchowny obrzęk, pęcherze, oznaki uszkodzenia naskórka;
III - uszkodzenie pełnej grubości skóry z tkanką podskórną; brzegi rany są dobrze
ograniczone, wyraźny obrzęk, stan zapalny brzegów owrzodzenia; dno rany wypełnia
czerwona ziarnina lub żółte masy rozpadających się tkanek;

Poziom IV i V to otwarte jątrzące się rany z wyraźną martwicą tkanek.

Odleżyny powstają przeważnie na częściach ciała najbardziej narażonych na ucisk, który powoduje
zmniejszenie a nawet całkowite zahamowanie dopływu krwi do uciśniętych tkanek.

MIEJSCA NAJCZĘSTRZEGO POWSTAWANIA ODLEŻYN W ZALEZNOŚCI OD

POZYCJI:

A) na plecach

B) na boku

Jeżeli człowiek leży na plecach, odleżyny powstają:



wzdłuż kręgosłupa (przeważnie w okolicy kości krzyżowej i guzicznej)



na potylicy



małżowinach usznych



w okolicy łopatek



łokci



na piętach

Jeżeli chory leży na boku odleżyny powstają:



w okolicy stawu biodrowego



po wewnętrznej stronie kolan



w okolicy kostek



za uszami

PIERWSZE OBJAWY PROCESU ODLEŻYNOWEGO TO:



miejsce zaczerwienione



małe obrzęki



ból

jeśli nie zostanie podjęte właściwe postępowanie następuje:



zasinienie tego miejsca



łuszczenie się skóry

W końcowym etapie tego procesu dochodzi do martwicy tkanek. Tkanki obumarle oddzielają się od
zdrowych, pozostaje ubytek owrzodzeniowy, z którego wydziela się najpierw płyn surowiczy, a
następnie w stosunkowo krótkim czasie dochodzi do zropienia.

W ZAPOBIEGANIU ODLEŻYNOM NALEŻY PAMIĘTAĆ PRZEDE WSZYSTKIM O TYM
BY:



nie dopuszczać do długotrwałego ucisku



pobudzać krążenie w tkankach najbardziej narażonych na ucisk



zabezpieczać przed działanie wilgoci



stale obserwować miejsca zagrożone powstaniem odleżyn

Przed uciskiem zapobiega odpowiednio dobrane, wyposażone i utrzymane łóżko rehabilitacyjne oraz

umiejętne układanie i dostatecznie częste zmienianie pozycji chorego.

RADY:

1. Na prześcieradle nie może być żadnych zmarszczek ani okruchów.
2. Przykrycie chorego powinno być miękkie i lekkie.

3. W układaniu chorego trzeba zwracać uwagę na ułożenie - nie mogą one siebie uciskać. Jest
to szczególnie ważne w ułożeniu na boku.
4. Dla zabezpieczenia przed tarciem skórę chorego trzeba talkować.
5. Największe znaczenie ma jednak częste zmienianie pozycji. U chorych, którzy nie mogą

sami tego zrobić, pozycje trzeba zmieniać nawet co godzinę!

DO ŚRODKÓW POMOCNICZYCH, które znajdują zastosowanie w zabezpieczaniu należą:

1.materace przeciwodleżynowe

2.poduszki przeciwodleżynowe
3.krażki przeciwodleżynowe
4.przeciwodleżynowy profesjonalny masażer opukujący z nagrzewaniem

PAMIĘTAJ!!!
W zapobieganiu odleżynom ważna jest dokładna i częsta obserwacja skóry w miejscach, gdzie
powstają one najłatwiej.