background image

 

Politechnika Białostocka 

 

Wydział Mechaniczny 

 
 
 
 
 
 

Instrukcja do zajęć laboratoryjnych 

 

Laboratorium z przedmiotu: 

Programowanie systemów sterowania I 

 
 
 

Ćwiczenie 13 

 

Temat: Programowanie układów sekwencyjnych z 

wykorzystanie elementów czasowych i liczników. 

 

 

 

Kod: 

 

 
 
 
 

Opracował: 
mgr inż. Tomasz Huścio 
dr inż. Kazimierz Dzierżek  
 

 

 

 
 

Białystok 2005 

background image

 

Cel  ćwiczenia 

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z sposobem programowania układów sekwencyjnych 

z wykorzystaniem elementów czasowych i liczników. 
 
 

Zakres ćwiczenia: 

1. Zapoznanie się ze sposobem programowania układów sekwencyjnych. 
2. Rozwiązanie zadań sprawdzających. 
3.  Sprawdzenie przez prowadzącego działania poszczególnych układów. 
4.  Wykonanie sprawozdania z ćwiczenia. 
 

Sprawozdanie powinno zawierać: 

1.  Imiona, nazwiska, kierunek i rok studiów członków zespołu. 
2. Temat 

ćwiczenia. 

3. Datę wykonania ćwiczenia. 
4. Treść zadania. 
5.  Opracowane schematy układów sterowania z zadań do samodzielnego rozwiązania. 
6. Listę zmiennych. 
7.  Program w języku drabinkowym LD realizujący określone zadanie. 

 

Wymagania BHP 

 

Nie podłączać przewodów zasilających w inny niż wymagany sposób.

 

 

Zabronione jest jakiekolwiek manipulowanie przyciskami na tablicy zasilania..

 

 

W przypadku zauważenia jakichkolwiek nieprawidłowości na dowolnym stanowisku należy 
natychmiast odłączyć zasilanie!

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

Wprowadzenie 

Do sterowania różnych urządzeń stosuje się często programy sterujące zapewniające 

ściśle określoną kolejność (sekwencję) działania elementów wykonawczych. Kolejność oraz 
czas działania może dotyczyć takich czynności jak: 
- podawanie 

przedmiotu, 

- mocowanie 

przedmiotu, 

- dosunięcie przedmiotu do narzędzia, itd. 
Czynności składające się na cykl pracy, mogą przebiegać: 
- półautomatycznie – każdy cykl pracy jest inicjowany przyciskiem START , 
-  automatycznie – cykl pracy jest powtarzany samoczynnie. 

Do realizacji układów sterowania sekwencyjnego niezbędne jest zastosowanie elementów 
czasowych i liczników. 
 Aby 

śledzić aktualną liczbę przedmiotów np. w magazynie należy użyć do tego licznika 

liczącego w dwie strony. W sterownikach VersaMax Micro nie mamy do dyspozycji takch 
liczników, w związku z tym sami musimy go zaprogramować. Układ taki można zbudować za 
pomocą licznika zliczającego w dół i licznika zliczającego w górę, wykorzystujących ten sam 
rejestr do przechowywania wartości bieżącej. W celu uniknięcia problemów wynikłych z 
korzystania z tego samego rejestru, każdy z liczników powinien mieć wprowadzony inny adres 
rejestru. W przypadku zmiany wartości bieżącej CV licznika, jego aktualna wartość musi być 
kopiowana do rejestru z wartością bieżącą drugiego licznika (rysunek poniżej). 
Wciśniecie przycisku P1 powoduje powiększenie licznika o 1, natomiast P2 – zmniejszeni o 1. 

 

 
 
 
 

background image

Zadania do zrealizowania 

 
Zadanie 1 
Po 1 sekundzie od wciśnięcia przycisku W0 następuje 4 – krotne zapalenie się lampki. 
(świecenie – 1 sekunda; przerwa – 2 sekundy). 
 
 
Zadanie 2 
Napisać program realizujący zliczanie liczby osób wchodzących do dyskoteki dwoma 
niezależnymi wejściami (czujnik C1 i C2) i wychodzących 1 wyjściem (czujnik C3). Jeżeli 
liczba osób osiągnie 150 jest wysyłany sygnał L1. 
 
 
Zadanie 3 
Parking mieści maksymalnie 10 samochodów. Czujnik Cz1 rejestruje liczbę wjeżdżających 
samochodów. Czujnik Cz2 rejestruje liczbę samochodów wyjeżdżających. Szlaban A jest 
zamknięty. Każdy wyjeżdżający kierowca zatrzymuje samochód w celu opłacenia postoju (W0). 
Po uiszczeniu opłaty szlaban A otwiera się na 4 sekundy. W przypadku gdy w garażu znajduje 
się 10 samochodów zostaje włączone czerwone światło dla wjeżdżających samochodów. Gdy 
liczba zaparkowanych samochodów nie przekracza 10 pali się światło zielone. 
 

 

 

Zadanie 4 
Zrealizować cykl załączania kolejno 6 urządzeń o dużym prądzie rozruchu (co 1 sekundę). 
Rozpoczęcie załączania - poprzez wejście I1. Wyłączeniu I1 ma towarzyszyć wyłączenie 
wszystkich silników. 
 
 
Zadanie 5 
Niestabilny przycisk START uruchamia silnik o nazwie SILNIK1. Po 6 s od uruchomienia 
pierwszego silnika startuje SILNIK2, a po następnych 6 s startuje SILNIK3. 
Wersja 1: 

Rozwierny przycisk STOP zatrzymuje wszystkie trzy silniki. 

Wersja 2: 

Rozwierny przycisk STOP zatrzymuje SILNIK3, po 6 s od zatrzymania silnika 
trzeciego zatrzymuje się SILNIK2, a po następnych 6 s SILNIK1. 

 

background image

Wersja 1: 

 
 
 
 
 
 
 

 

 
Wersja 2: 

 
 
 
 
 
 
 

 
 
Zadanie 6 
Aktualną liczbę przedmiotów w magazynie można śledzić za pomocą licznika zliczającego w 
dół i licznika zliczającego w górę, wykorzystujących ten sam rejestr do przechowywania 
wartości bieżącej. Po wydaniu przedmiotu z magazynu, licznik zliczający w dół DNCTR 
zmniejsza o 1 liczbę przedmiotów w magazynie. Po przetransportowaniu natomiast przedmiotu 
do magazynu, licznik zliczający w górę (UPCTR) jest inkrementowany o 1, zwiększając liczbę  
przedmiotów w magazynie o 1. 
 
 
Zadanie 7 
Zadanie 5a i 5b rozbudowano w następujący sposób, silnik 2 może się włączyć po 6 sekundach, 
ale dopiero wtedy gdy prąd, który pobierają wszystkie silniki spadnie do 200 (pobór prądu 
zapisany w rejestrze 1000). Trzeci silnik po 6 sekundach, ale dopiero wtedy gdy prąd, który 
pobierają wszystkie silniki spadnie do 300. 
 
 

START 

SILNIK1 

SILNIK2 

6 s 

6 s 

SILNIK3 

STOP 

START 

SILNIK1 

SILNIK2 

6 s 

6 s 

SILNIK3 

STOP 

6 s 

6 s