Rzut oka

Zacznijmy od zbadania stanu przerzutki. Zasadniczo istniej

ą

dwa typy przerzutek

przednich: klasyczne i tzw. top swing. Ta - w dosłownym tłumaczeniu - "górna bujawka"
jest małym urz

ą

dzeniem wspomagaj

ą

cym prac

ę

przerzutki. Wszystko byłoby cacy, gdyby

przerzutki typu top swing nie nabierały w błyskawicznym tempie sporych luzów. Tak wi

ę

c

co

ś

za co

ś

: albo wygoda, albo luzy i stuki. (Shimano odgra

ż

a si

ę

,

ż

e pocz

ą

wszy od 1999 r.

ko

ń

czy z luzami. Zobaczymy...) Klasyczne

przerzutki, nawet u

ż

ywane długo i

intensywnie, w zasadzie nie dostaj

ą

luzów, a je

ś

li ju

ż

, to s

ą

one nieszkodliwe.

Je

ż

eli mamy do

ść

luzów, mo

ż

emy:

•

Wymieni

ć

przerzutk

ę

na now

ą

lub

tradycyjn

ą

.

•

Zało

ż

y

ć

w odpowiednim miejscu

gumk

ę

aptekarsk

ą

: luzów nie

zlikwidujemy, ale na jaki

ś

czas

sko

ń

cz

ą

si

ę

stuki.

•

Marek Feszczuk

proponuje

rozło

ż

y

ć

przerzutk

ę

na detale,

precyzyjnie rozwierci

ć

otwory we

wszystkich ruchomych punktach,
wstawi

ć

w nie np. tulejki mosi

ęż

ne,

poskłada

ć

. Kto ma czas i

mo

ż

liwo

ś

ci warsztatowe...

Niektóre przerzutki starszego typu (np. XT '94) maj

ą

pokr

ę

tło reguluj

ą

ce napi

ę

cie

spr

ęż

yny odwodz

ą

cej. W przeciwie

ń

stwie do tylnej przerzutki mo

ż

emy o jego istnieniu

spokojnie zapomnie

ć

.

Robimy porz

ą

dek z pancerzem i link

ą

(patrz

przerzutka tylna

). Czy

ś

cimy dokładnie

przerzutk

ę

i wpuszczamy po kropelce oliwki w ka

ż

dy ruchomy punkt.

Regulujemy

Wrzucamy najwi

ę

ksz

ą

tarcz

ę

. Sprawdzamy odległo

ść

mi

ę

dzy

prowadnikiem (wodzikiem) przerzutki a najwi

ę

ksz

ą

tarcz

ą

- powinna

wynosi

ć

1-3 mm (patrz rysunek 1). W razie potrzeby odkr

ę

camy

ś

rubk

ę

mocuj

ą

c

ą

przerzutk

ę

na rurze podsiodłowej i przesuwamy jej korpus w

dół lub w gór

ę

. Istniej

ą

te

ż

przerzutki mocowane do mufy korbowodowej

(koniec z koszmarem doboru

ś

rednicy), ale nie s

ą

one jeszcze bardzo

rozpowszechnione. Sprawdzamy, czy fragment wodzika (na rysunku 2
oznaczony jako A) jest równoległy do najwi

ę

kszego blatu. W razie

potrzeby korygujemy pozycj

ę

, po czym dokr

ę

camy wst

ę

pnie

ś

rub

ę

mocuj

ą

c

ą

przerzutk

ę

. Przewracamy rower do góry kołami.

Teraz wyregulujemy dwie

ś

ruby ograniczaj

ą

ce ruch przerzutki: L i H (patrz

regulacja

przerzutki tylniej

). Z przodu wrzucamy najmniejszy blat, z tyłu - najwi

ę

ksz

ą

koronk

ę

. Luz,

jaki ma by

ć

pomi

ę

dzy wewn

ę

trzn

ą

blach

ą

prowadnika (od strony ramy) a ła

ń

cuchem

powinien wynosi

ć

1-1,5 mm (patrz rysunek 3). Osi

ą

gamy to kr

ę

c

ą

c jedn

ą

z dwóch

ś

rubek

regulacyjnych. Teraz przechodzimy do drugiej regulacji. Dajemy najwi

ę

ksz

ą

tarcz

ę

, a z

tyłu najmniejsz

ą

koronk

ę

. Odkr

ę

camy w lewo do oporu

ś

rubk

ę

baryłkow

ą

znajduj

ą

c

ą

sie

przy manetce (gripie), gdy

ż

naszym celem jest doprowadzenie wodzika do pozycji

maksymalnie wysuni

ę

tej na zewn

ą

trz. Kr

ę

cimy drug

ą

ś

rub

ą

regulacyjn

ą

tak, aby blacha

zewn

ę

trzna wodzika przestała dotyka

ć

ła

ń

cucha (patrz rysunek 4). Zakładam,

ż

e mamy

dobrze wyregulowany suport (brak luzów) i blaty s

ą

proste.

Ostatnia faza polega na regulacji indeksacji przerzutki. Wrzucamy "po

ś

redni

ą

" koronk

ę

i

najmniejsz

ą

tarcz

ę

. Wkr

ę

camy

ś

rub

ę

baryłkow

ą

przy manetce w prawo do oporu i

odkr

ę

camy kilka (5-6) obrotów w lewo. Linka nie powinna by

ć

napr

ęż

ona, ale te

ż

nie mo

ż

e

by

ć

na niej luzu. W razie potrzeby odkr

ę

camy

ś

rub

ę

blokuj

ą

c

ą

link

ę

i dokonujemy

stosownych poprawek w jej naci

ą

gu. Link

ę

do

ść

mocno blokujemy. Wrzucamy

ś

redni

ą

tarcz

ę

; gdy chrypi i nie chce wrzuci

ć

, odkr

ę

camy w lewo

ś

rub

ę

baryłkow

ą

. Wrzucamy na

najwi

ę

ksz

ą

tarcz

ę

, zrzucamy, próbujemy ró

ż

nych kombinacji (w tym skrajnych), kr

ę

cimy w

lewo lub prawo

ś

rub

ą

baryłkow

ą

a

ż

do uzyskania "pełnej satysfakcji" :-).

Tak jak w przypadku tylnej przerzutki, nasz

ą

zabaw

ę

w mechanika rowerowego

ko

ń

czymy w naturze, tzn. w odludnej uliczce lub alejce. Wyposa

ż

eni w odpowiedni zestaw

(

ś

rubokret, odpowiednie imbusy i inne klucze), je

ż

d

żą

c tam i z powrotem doprowadzamy

do perfekcji nasze ustawienie. Jak zawsze w takich przypadkach, nie ob

ę

dzie si

ę

bez

wielokrotnych poprawek, gdzie ka

ż

da

ś

rubka przejdzie wielokrotn

ą

"adiustacj

ę

". Cała

operacja musi by

ć

zgodna z powiedzeniem: szybko i

ź

le, albo powoli i dobrze. Ko

ń

czymy

dokr

ę

caj

ą

c porz

ą

dnie

ś

rub

ę

blokuj

ą

c

ą

link

ę

.

Ko

ń

cowy komentarz

Teoria teori

ą

, a

ż

ycie

ż

yciem! Niestety mog

ą

pojawi

ć

sie kłopoty; zreszt

ą

na ogół

przednia przerzutka jest bardziej "upierdliwa" w regulacji i działaniu od tylnej. W razie
kłopotów upewnijmy si

ę

(to samo dotyczy równie

ż

tylnej przerzutki),

ż

e ten typ przerzutki

mo

ż

e współpracowa

ć

z naszymi tarczami; chodzi o ich rozmiar. Drug

ą

najcz

ę

stsz

ą

przyczyn

ą

kłopotów jest odległo

ść

blatów od ramy. W przypadku złej długo

ś

ci osi lub

nadmiernego wyrobienia kwadratu korby, tarcze s

ą

poło

ż

one za blisko ramy. Mo

ż

e si

ę

wówczas zdarzy

ć

,

ż

e przerzutka nie chce wchodzi

ć

na najmniejsz

ą

tarcz

ę

, bo jej korpus

opiera si

ę

ju

ż

o rur

ę

podsiodłow

ą

. W łagodniejszym przypadku pojawiaj

ą

si

ę

kłopoty z

wrzuceniem ła

ń

cucha na nawi

ę

ksz

ą

tarcz

ę

. Pomimo zupełnego odkr

ę

cenia

ś

ruby

ograniczaj

ą

cej ruch wodzika na zewn

ą

trz, nie jeste

ś

my w stanie - albo udaje si

ę

to z

du

ż

ym trudem - wrzuci

ć

ła

ń

cuch na najwi

ę

ksz

ą

tarcz

ę

. Leczenie: wymiana pakietu (osi)

lub korby.