Jak poprawnie rozliczy

ć

udzielon

ą

przedsi

ę

biorstwu bezzwrotn

ą

dotacje?

Nasza firma otrzymała

bezzwrotn

ą

dotacje

wspieraj

ą

c

ą

finansowo projekt którego realizacje

zaplanowali

ś

my na 2011 r. Jak uj

ąć

tak

ą

dotacje w ksi

ę

gach

i jakie

skutki podatkowe

ma dla

nas jej otrzymanie?

Dotacja to

bezzwrotna pomoc finansowa

udzielana ze

ś

rodków publicznych instytucji, organizacji,

przedsi

ę

biorstwu w celu finansowego wsparcia okre

ś

lonego przedsi

ę

wzi

ę

cia lub prowadzenia bie

żą

cej

działalno

ś

ci. W

zale

ż

no

ś

ci od przeznaczenia

dotacji b

ę

dzie ona

ró

ż

nie ujmowana w ksi

ę

gach

.

Otrzymywane przez przedsi

ę

biorców dotacje mog

ą

by

ć

wykorzystywane na ró

ż

nego rodzaju potrzeby

zwi

ą

zane z prowadzon

ą

działalno

ś

ci

ą

, mo

ż

e to by

ć

zakup towarów,

ś

rodków trwałych, wyposa

ż

enia i

finansowanie pozostałych wydatków - m.in. składki ZUS, koszty zwi

ą

zane z przystosowaniem

pomieszczenia na cele prowadzonej działalno

ś

ci (inwestycja w obcym

ś

rodku trwałym)itp. Otrzymanie

takiej dotacji rodzi jednak w

ą

tpliwo

ś

ci co do rozlicze

ń

podatkowych - cz

ę

sto nie wiemy, czy uzyskana

dotacja stanowi

przychód z tytułu prowadzonej działalno

ś

ci gospodarczej

i czy poniesione wydatki

stanowi

ą

koszty uzyskania przychodów prowadzonej działalno

ś

ci gospodarczej, ustawa o podatku

dochodowym inaczej bowiem traktuje dotacje na zakup

ś

rodków trwałych (lub warto

ś

ci

niematerialnych i prawnych), a inaczej na zakup materiałów, towarów czy usług.

Jak stanowi art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych -
ustawa o PIT (tekst jedn.: Dz.U. z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.) dalej updof,

opodatkowaniu

podatkiem dochodowym

podlegaj

ą

wszelkiego rodzaju dochody, z wyj

ą

tkiem dochodów wymienionych

w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej
zaniechano poboru podatku.

W my

ś

l art. 14 ust. 2 pkt 2 updof,

przychodem z działalno

ś

ci gospodarczej

s

ą

równie

ż

dotacje,

subwencje, dopłaty i inne nieodpłatne

ś

wiadczenia otrzymane na pokrycie kosztów, albo jako zwrot

wydatków, z wyj

ą

tkiem gdy przychody te s

ą

zwi

ą

zane z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem

we własnym zakresie

ś

rodków trwałych lub warto

ś

ci niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z

art. 22a-22o updif, dokonuje si

ę

odpisów amortyzacyjnych.

Maj

ą

c na uwadze brzmienie powy

ż

szego przepisu, nale

ż

y stwierdzi

ć

, i

ż

ustawodawca ró

ż

nicuje skutki

podatkowe otrzymanych dotacji i innych nieodpłatnych

ś

wiadcze

ń

w zale

ż

no

ś

ci od celu, na jaki zostały

one przeznaczone.

Dotacje, subwencje, dopłaty

i inne nieodpłatne

ś

wiadczenia otrzymane na cele inne ni

ż

nabycie lub

wytworzenie

ś

rodków trwałych b

ą

d

ź

warto

ś

ci niematerialnych i prawnych zaliczane s

ą

do przychodów

z działalno

ś

ci gospodarczej.

Natomiast dotacje otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków poniesionych przez
podatnika na zakup lub wytworzenie we własnym zakresie

ś

rodków trwałych lub warto

ś

ci

niematerialnych i prawnych, od których dokonuje si

ę

odpisów amortyzacyjnych - nie stanowi

ą

przychodu z działalno

ś

ci gospodarczej.

Zatem otrzymana dotacja w zwi

ą

zku z ponoszon

ą

inwestycj

ą

, od której b

ę

d

ą

dokonywane

odpisy amortyzacyjne, nie jest przychodem z prowadzonej działalno

ś

ci gospodarczej i nie

podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ustawy o podatkach dochodowych przewiduj

ą

jednak

wiele zwolnie

ń

od podatku dochodowego,

które

mog

ą

by

ć

zastosowane do

ś

rodków pomocowych, m.in. dla bezzwrotnej pomocy z bud

ż

etu Unii

Europejskiej, dotacji z bud

ż

etu pa

ń

stwa, dotacji od agencji rz

ą

dowych (art. 21 ust. 1 pkt 46, 47c i 129

updof).

Te dochody to:

1) dochody otrzymane przez podatnika, je

ż

eli:

a) pochodz

ą

od rz

ą

dów pa

ń

stw obcych, organizacji mi

ę

dzynarodowych lub mi

ę

dzynarodowych

instytucji finansowych ze

ś

rodków bezzwrotnej pomocy, w tym ze

ś

rodków programów ramowych

bada

ń

, rozwoju technicznego i prezentacji Unii Europejskiej i z programów NATO, przyznanych na

podstawie jednostronnej deklaracji lub umów zawartych z tymi pa

ń

stwami, organizacjami lub

instytucjami przez Rad

ę

Ministrów, wła

ś

ciwego ministra, agencje rz

ą

dowe lub agencje wykonawcze, w

tym równie

ż

w przypadkach gdy przekazanie tych

ś

rodków jest dokonywane za po

ś

rednictwem

podmiotu upowa

ż

nionego do rozdzielania

ś

rodków bezzwrotnej pomocy oraz

b) podatnik bezpo

ś

rednio realizuje cel programu finansowanego z bezzwrotnej pomocy; zwolnienie nie

ma zastosowania do dochodów osób fizycznych, którym podatnik bezpo

ś

rednio realizuj

ą

cy cel

programu zleca - bez wzgl

ę

du na rodzaj umowy - wykonanie okre

ś

lonych czynno

ś

ci w zwi

ą

zku z

realizowanym przez niego programem;

c) kwoty otrzymane od agencji rz

ą

dowych lub agencji wykonawczych, je

ś

li te agencje otrzymały te

ś

rodki na ten cel z bud

ż

etu pa

ń

stwa,

d) dotacje, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, otrzymane z bud

ż

etu pa

ń

stwa lub

bud

ż

etów jednostek samorz

ą

du terytorialnego.

Od 2010 roku

w art. 21 ust. 1 dodano nowe punkty 136 i 137

, które zwalniaj

ą

z podatku

dochodowego:

- płatno

ś

ci na realizacj

ę

projektów w ramach programów finansowanych z udziałem

ś

rodków

europejskich, otrzymane z Banku Gospodarstwa Krajowego, z wył

ą

czeniem płatno

ś

ci otrzymanych

przez wykonawców;

-

ś

rodki finansowe otrzymane przez uczestnika projektu jako pomoc udzielona w ramach programu

finansowanego z udziałem

ś

rodków europejskich, o których mowa w ustawie z 27 sierpnia 2009 r. o

finansach publicznych (Dz.U. Nnr 157, poz. 1240 oraz z 2010 r. nr 28, poz. 146).

Nie stanowi

ą

przychodu podatkowego dotacje otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot

wydatków zwi

ą

zanych z otrzymaniem, zakupem albo wytworzeniem we własnym zakresie

ś

rodków trwałych (lub warto

ś

ci niematerialnych i prawnych), od których dokonuje si

ę

odpisów

amortyzacyjnych. Natomiast dotacja przeznaczona na zakup np. materiałów czy usług jest
przychodem podatkowym, ale korzystaj

ą

cym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 137 updof ze

zwolnienia podatkowego. A zatem równie

ż

dotacje z funduszy unijnych s

ą

, co do zasady,

przychodem z pozarolniczej działalno

ś

ci gospodarczej.

Przykład:

Podatnik otrzymał dotacj

ę

jako wsparcie podstawowe przeznaczon

ą

na wspomaganie prowadzonej

działalno

ś

ci w cz

ęś

ci przeznaczonej na zakup wyposa

ż

enia oraz innych przedmiotów niezb

ę

dnych do

prowadzenia działalno

ś

ci gospodarczej nieb

ę

d

ą

cych

ś

rodkami trwałymi . Dotacj

ę

otrzymuje co miesi

ą

c

i pokrywa ni

ą

bie

żą

ce wydatki firmy.

Dotacja ta stanowi przychód z pozarolniczej działalno

ś

ci gospodarczej, ale wolny od podatku

dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 137 updof.

Natomiast sfinansowane z tych przychodów wydatki nie b

ę

d

ą

stanowiły kosztu uzyskania przychodów

tej działalno

ś

ci na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 56 updof.

Zgodnie z ogóln

ą

zasad

ą

wyra

ż

on

ą

w art. 22 ust. 1 updof,

kosztami uzyskania przychodów

s

ą

wszelkie koszty poniesione w celu osi

ą

gni

ę

cia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia

ź

ródła przychodów, z wyj

ą

tkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Poniewa

ż

dotacja zasadniczo jest zwolniona od opodatkowania podatkiem dochodowym, to

jednocze

ś

nie wydatki bezpo

ś

rednio sfinansowane tak

ą

dotacj

ą

nie s

ą

zaliczane do kosztów uzyskania

przychodów (art. 23 ust. 1 pkt 56 updof). Przepis ten wył

ą

cza bowiem z kosztów podatkowych wydatki

sfinansowane z dochodów (przychodów) wolnych od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46, 47a,
47c, 47d, 116, 122, 129, 136 i 137- a wi

ę

c zwolnionych z podatku dochodowego.

Równie

ż

23 ust. 45 updof wskazuje,

ż

e nie uwa

ż

a si

ę

za koszty uzyskania przychodów odpisów z

tytułu zu

ż

ycia

ś

rodków trwałych oraz warto

ś

ci niematerialnych i prawnych, od tej cz

ęś

ci ich warto

ś

ci,

która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych

ś

rodków lub warto

ś

ci niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem

dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

W zwi

ą

zku z tym

dokonywane odpisy amortyzacyjne

od tej cz

ęś

ci

ś

rodka trwałego, która została

sfinansowana ze

ś

rodków unijnych, nie b

ę

d

ą

stanowiły kosztów uzyskania przychodów, a tym samym

nie b

ę

d

ą

pomniejszały podstawy obliczenia podatku dochodowego.

Je

ż

eli zatem podatnik do czasu otrzymania dotacji obci

ąż

ał koszty podatkowe odpisami

amortyzacyjnymi, musi dokona

ć

stosownej korekty kosztów.

Przepisy nie precyzuj

ą

jednoznacznie, kiedy nale

ż

y dokona

ć

korekty, dlatego w praktyce dominuje

stanowisko,

ż

e w miesi

ą

cu otrzymania dotacji nale

ż

y pomniejszy

ć

bie

żą

ce koszty podatkowe o

warto

ść

odpowiadaj

ą

c

ą

tej cz

ęś

ci dokonanych w poprzednich miesi

ą

cach odpisów amortyzacyjnych,

jaka proporcjonalnie przypada na dotacj

ę

w cało

ś

ci warto

ś

ci pocz

ą

tkowej. Nale

ż

y wi

ę

c skorygowa

ć

koszty w rozliczeniu bie

żą

cym

, a pocz

ą

wszy od kolejnego okresu równomiernie zmniejsza

ć

koszty

podatkowe o odpowiadaj

ą

c

ą

dotacji cz

ęść

ka

ż

dego kolejnego odpisu amortyzacyjnego.

Dopiero w momencie faktycznego otrzymania dotacji podatnik musi wył

ą

czy

ć

z kosztów

uzyskania przychodów odpowiedni

ą

cz

ęść

odpisów amortyzacyjnych, licz

ą

c od rozpocz

ę

cia

amortyzacji do miesi

ą

ca poprzedzaj

ą

cego miesi

ą

c otrzymania dofinansowania.

Potwierdzeniem powy

ż

szego jest m.in. interpretacja indywidualna Izby Skarbowej w Warszawie

z 23 wrze

ś

nia 2009 r., nr IPPB1/415-495/09-2/ES.

Wydatki zwi

ą

zane z pozyskiwaniem i rozliczaniem dotacji

s

ą

kosztem podatkowym, bez w

ą

tpienia

zachodzi bowiem w ich wypadku zwi

ą

zek z przychodami opodatkowanymi, wymagany przez art. 22

ust. 1 updof.

Krystyna D

ą

browska,

doradca podatkowy

Je

ś

li chcesz wiedzie

ć

:

•

Czy fakt otrzymania dotacji rodzi bezpo

ś

rednie skutki w podatku VAT?

•

Jak zapisa

ć

w ksi

ę

gach rachunkowych otrzyman

ą

dotacj

ę

?