Marian Ma ka
Zadania organów administracji pa stwowej wynikaj ce z ustawy o zarz dzaniu kryzysowym
1
Mgr in . Marian Ma ka
MINISTERSTWO TRANSPORTU
Zadania
organów administracji pa stwowej
wynikaj ce z ustawy o zarz dzaniu kryzysowym
(wybrane aspekty)
Arystoteles stwierdził „pa stwo” – jest wspólnot równych, maj c na celu doskonałe ycie.
1
Profesor R. Wróblewski definiuje poj cie „pa stwo” jako organizacja polityczna wielkiej grupy
społecznej, nierozerwalnie zwi zana z okre lonym terytorium, na którym rozci ga si jego władza
i obowi zuj prawa przez ni stanowione.
2
Podstawowym obowi zkiem pa stwa jako organizacji obejmuj cej ludzi na stałe osiadłych na
okre lonym terytorium, jest zaspokajanie potrzeby przetrwania i biologicznego funkcjonowania oraz
potrzeby bezpiecze stwa swoich obywateli.
Pa stwo pełni okre lone funkcje w dziedzinie bezpiecze stwa, mi dzy innymi w zakresie:
1. Ochrony porz dku konstytucyjnego;
2. Zapewnienia integralno ci terytorialnej i nienaruszalno ci granic;
3. Ochrony interesów gospodarczych;
4. Zapewnienia materialnych i duchowych podstaw przetrwania ludno ci;
5. Zapewnienia funkcjonowania organów władzy w warunkach pokoju, kryzysu i wojny;
6. Ochrony ycia i zdrowia ludzi oraz ochronie dóbr i rodowiska;
7. Zapewnienia bezpiecze stwa i porz dku publicznego;
8. Ochronie obszarów, obiektów, urz dze i transportów wa nych z punktu widzenia
bezpiecze stwa;
9. Edukacji na rzecz bezpiecze stwa
Bezpiecze stwo okre lane jest jako stan, który daje poczucie pewno ci, i gwarantuje jego
zachowania oraz szanse, na doskonalenie. Jedna z podstawowych potrzeb człowieka to sytuacja
odznaczaj ca si brakiem ryzyka utraty czego co człowiek szczególnie ceni, na przykład zdrowia, pracy,
szacunku, uczu , dóbr materialnych. Wyró nia si mi dzy innymi bezpiecze stwo globalne regionalne,
narodowe; bezpiecze stwo militarne, polityczne, społeczne; bezpiecze stwo fizyczne, socjalne;
bezpiecze stwo strukturalne i personalne.
3
Obowi zek zaspokajania potrzeby bezpiecze stwa pa stwo realizuje przede wszystkim
poprzez ustanawianie, wprowadzanie w ycie i nadzorowanie przestrzegania odpowiednich aktów
prawnych i normatywnych, chroni cych obywateli.
Jednym z takich aktów prawnych jest ustawa o zarz dzaniu kryzysowym
4
, która definiuje
mi dzy innymi poj cia:
1)
sytuacji kryzysowej - nale y przez to rozumie sytuacj b d c nast pstwem zagro enia
i prowadz c w konsekwencji do zerwania lub znacznego naruszenia wi zów społecznych przy
równoczesnym powa nym zakłóceniu w funkcjonowaniu instytucji publicznych, jednak w takim
stopniu, e u yte rodki niezb dne do zapewnienia lub przywrócenia bezpiecze stwa nie
uzasadniaj wprowadzenia adnego ze stanów nadzwyczajnych, o których mowa w art. 228
ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;
2)
zarz dzania kryzysowego - to działalno organów administracji publicznej b d ca elementem
kierowania bezpiecze stwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom
kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych
działa , reagowaniu w przypadku wyst pienia sytuacji kryzysowych oraz na odtwarzaniu
infrastruktury lub przywróceniu jej pierwotnego charakteru;
3)
infrastruktury krytycznej
5
oraz jej ochrony
6
;
1
Arystoteles, Polityka, t. VII, Warszawa 1964 r., s. 303.
2
R. Wróblewski, Podstawowe poj cia z dziedziny polityki bezpiecze stwa, strategii i sztuki wojennej, Warszawa, 1993 r., s. 9.
3
Słowni terminów bezpiecze stwa narodowego, AON, Warszawa 2002 r., s. 13.
4
Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarz dzaniu kryzysowym (Dz. U. Nr 89 poz. 590) obowi zuje od 22 sierpnia 2007 r.
Marian Ma ka
Zadania organów administracji pa stwowej wynikaj ce z ustawy o zarz dzaniu kryzysowym
2
4)
planowaniu cywilnym
7
;
5)
Narodowego Systemu Pogotowia Kryzysowego (NSPK) - nale y przez to rozumie realizowane
przez organy administracji rz dowej oraz Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej zadania
i procedury maj ce na celu zapobieganie sytuacjom kryzysowym, przygotowanie do przejmo-
wania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działa oraz reagowanie w przypadku
wyst pienia sytuacji kryzysowych.
Ustawa okre la zadania w zakresie planowania cywilnego, które obejmuj mi dzy innymi:
gromadzenie i przetwarzanie informacji o mo liwych do u ycia siłach i rodkach w sytuacjach
kryzysowych, w czasie stanów nadzwyczajnych i w czasie wojny; opracowywanie procedur post powania
na wypadek zagro e ; przygotowywanie planów reagowania kryzysowego.
Zadania realizowane w ramach planowania cywilnego powinny uwzgl dnia : zapewnienie
funkcjonowania administracji publicznej; zapewnienie funkcjonowania i mo liwo ci odtworzenia
infrastruktury lub przywrócenia jej pierwotnego charakteru; racjonalne gospodarowanie siłami i rodkami
w sytuacjach kryzysowych, w czasie stanów nadzwyczajnych i w czasie wojny; zapewnienie ludziom
warunków przetrwania w sytuacjach kryzysowych, w czasie stanów nadzwyczajnych i w czasie wojny.
Ustawa okre la ogólny układ planów reagowania kryzysowego (krajowy, wojewódzkie,
powiatowe, gminne), zadania zakresu ochrony infrastruktury krytycznej oraz układ planów ochrony
infrastruktury krytycznej (na szczeblu krajowym i wojewódzkim oraz dla wła cicieli i posiadaczy samoist-
nych urz dze infrastruktury krytycznej). Rada Ministrów na podstawie delegacji ustawowej okre li,
w drodze rozporz dzenia, sposób tworzenia i aktualizacji oraz struktury planów uwzgl dniaj c potrzeb
zapewnienia ci gło ci funkcjonowania infrastruktury krytycznej.
SZCZEBEL CENTRALNY
Ustawa okre la jednoznacznie, e Rada Ministrów sprawuje zarz dzanie kryzysowe na teryto-
rium Rzeczypospolitej Polskiej. W sytuacjach nagłych zarz dzanie kryzysowe sprawuje minister wła ciwy
do spraw wewn trznych, zawiadamiaj c niezwłocznie o swoich działaniach Prezesa Rady Ministrów.
Decyzje podj te przez ministra wła ciwego do spraw wewn trznych podlegaj rozpatrzeniu na
najbli szym posiedzeniu Rady Ministrów.
Ustawa daje upowa nienie dla Prezesa Rady Ministrów, z własnej inicjatywy, na wniosek wła-
ciwego ministra, kierownika urz du centralnego lub wojewody, do wprowadzenia na całym terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej albo jego cz ci, w drodze zarz dzenia, nast puj cych stopni alarmowych:
1) pierwszy stopie alarmowy - w przypadku uzyskania informacji o mo liwo ci wyst pienia zdarzenia o
charakterze terrorystycznym lub innego zdarzenia, których rodzaj i zakres jest trudny do
przewidzenia;
2) drugi stopie alarmowy - w przypadku uzyskania informacji o mo liwo ci wyst pienia zdarzenia o cha-
rakterze terrorystycznym lub innego zdarzenia, powoduj cych zagro enie bezpiecze stwa Rzeczy-
pospolitej Polskiej;
3) trzeci stopie alarmowy - w przypadku uzyskania informacji o osobach lub organizacjach przygotowu-
j cych działania terrorystyczne godz ce w bezpiecze stwo Rzeczypospolitej Polskiej lub wyst pienia
aktów terroru godz cych w bezpiecze stwo innych pa stw albo w przypadku uzyskania informacji
o mo liwo ci wyst pienia innego zdarzenia godz cego w bezpiecze stwo Rzeczypospolitej Polskiej
lub innych pa stw;
5
nale y przez to rozumie systemy oraz wchodz ce w ich skład powi zane ze sob funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowla-
ne, urz dzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpiecze stwa pa stwa i jego obywateli oraz słu ce zapewnieniu sprawnego
funkcjonowania organów administracji publicznej, a tak e instytucji i przedsi biorców. Infrastruktura krytyczna obejmuje systemy:
zaopatrzenia w energi i paliwa; ł czno ci i sieci teleinformatycznych; finansowe; zaopatrzenia w ywno i wod ; ochrony zdrowia;
transportowe i komunikacyjne; ratownicze; zapewniaj ce ci gło działania administracji publicznej; produkcji, składowania, prze-
chowywania i stosowania substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym ruroci gi substancji niebezpiecznych.
6
nale y przez to rozumie zespół przedsi wzi organizacyjnych realizowanych w celu zapewnienia funkcjonowania lub szybkiego
odtworzenia infrastruktury krytycznej na wypadek zagro e , w tym awarii, ataków oraz innych zdarze zakłócaj cych jej prawidłowe
funkcjonowanie.
7
a)
całokształt przedsi wzi organizacyjnych, polegaj cych na opracowywaniu planów, w tym planów reagowania kryzyso-
wego, i programów, maj cych na celu optymalne wykorzystanie dost pnych sił i rodków w sytuacjach kryzysowych oraz w cza-
sie stanów nadzwyczajnych i w czasie wojny, w zakresie zapobiegania sytuacjom kryzysowym, przygotowania do przejmowania
nad nimi kontroli, reagowania w sytuacjach kryzysowych oraz odtwarzania infrastruktury i przywracania jej pierwotnego charakte-
ru,
b)
planowanie w zakresie wspierania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w razie ich u ycia oraz planowanie wykorzy-
stania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do realizacji zada z zakresu zarz dzania kryzysowego.
Marian Ma ka
Zadania organów administracji pa stwowej wynikaj ce z ustawy o zarz dzaniu kryzysowym
3
4) czwarty stopie alarmowy - w przypadku wyst pienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym lub
innego zdarzenia, powoduj cych zagro enie bezpiecze stwa Rzeczypospolitej Polskiej lub innych
pa stw.
Wy szy stopie alarmowy mo e by wprowadzony z pomini ciem ni szych stopni. Zadania realizowane
w poszczególnych stopniach alarmowych ujmuje si w Planie Reagowania Obronnego Rzeczypospolitej
Polskiej. Prezes Rady Ministrów, w drodze zarz dzenia, odwołuje albo zmienia stopie alarmowy.
Dotychczasowa regulacja dotycz ca zada oraz procedur uruchamiania NSPK znalazła swoj
delegacj ustawow . Obowi zuj ce obecnie zadania i procedury uruchamiania NSPR zostały
zatwierdzone przez Prezesa Rady Ministrów w 2005 r. po Strategicznej Grze Obronnej
„KIEROWNICTWO 2004”.
Regulacja ustawowa daje podstaw do działania Rz dowego Zespołu Zarz dzania
Kryzysowego b d cego organem opiniodawczo-doradczym wła ciwym w sprawach inicjowania
i koordynowania działa podejmowanych w zakresie zarz dzania kryzysowego. W skład Zespołu
wchodz :
1) Prezes Rady Ministrów - przewodnicz cy;
2) Minister Obrony Narodowej i minister wła ciwy do spraw wewn trznych - zast pcy
przewodnicz cego;
3) Minister Spraw Zagranicznych;
4) Minister Koordynator Słu b Specjalnych - je eli został powołany.
W posiedzeniach Zespołu, na prawach członka, bior udział wyznaczone przez
przewodnicz cego, w zale no ci od potrzeb, nast puj ce organy administracji rz dowej: ministrowie
kieruj cy działami administracji rz dowej; Główny Geodeta Kraju; Główny Inspektor Sanitarny; Główny
Lekarz Weterynarii; Komendant Główny Pa stwowej Stra y Po arnej; Komendant Główny Policji;
Komendant Główny Stra y Granicznej; Prezes Pa stwowej Agencji Atomistyki; Prezes Urz du Lotnictwa
Cywilnego; Szef Agencji Bezpiecze stwa Wewn trznego; Szef Agencji Wywiadu; Szef Obrony Cywilnej
Kraju; Szef Słu by Kontrwywiadu Wojskowego; Szef Słu by Wywiadu Wojskowego. W pracach Zespołu
mo e uczestniczy przedstawiciel Prezydenta RP.
Ustawa okre la zadania Rz dowego Zespół Zarz dzania Kryzysowego, do których nale y:
1) przygotowywanie propozycji u ycia sił i rodków niezb dnych do opanowania sytuacji kryzysowych;
2) doradzanie w zakresie koordynacji działa organów administracji rz dowej, instytucji pa stwowych
i słu b w sytuacjach kryzysowych;
3) opiniowanie sprawozda ko cowych z działa podejmowanych w zwi zku z zarz dzaniem
kryzysowym;
4) opiniowanie potrzeb w zakresie odtwarzania infrastruktury lub przywrócenia jej pierwotnego
charakteru;
5) opiniowanie i przedkładanie do zatwierdzenia Radzie Ministrów krajowego planu reagowania
kryzysowego;
6) opiniowanie i przedkładanie do zatwierdzenia Radzie Ministrów krajowego i wojewódzkich planów
ochrony infrastruktury krytycznej;
7) opiniowanie projektów zarz dze Prezesa Rady Ministrów dotycz cych wykazu przedsi wzi
NSPK;
8) opiniowanie projektów decyzji Rady Ministrów dotycz cych wprowadzania przedsi wzi z wykazu
przedsi wzi NSPK;
9) organizowanie współdziałania ze zwi zkami ochotniczych stra y po arnych w sytuacjach
kryzysowych.
Zespół realizuje, do czasu wprowadzenia stanu wojennego i uruchomienia systemu kierowania obron
pa stwa, zadania wynikaj ce z Planu Reagowania Obronnego Rzeczypospolitej Polskiej, b d cego
dokumentem wykonawczym do Polityczno-Strategicznej Dyrektywy Obronnej Rzeczypospolitej Polskiej.
Wa nym zapisem ustawowym jest regulacja dotycz ca utworzenia Rz dowego Centrum
Bezpiecze stwa, jako pa stwow jednostk bud etow podległ Prezesowi Rady Ministrów. Prezes
Rady Ministrów, zgodnie z delegacj ustawow powołał w trybie zarz dzenia Pełnomocnika Rz du do
spraw organizacji Rz dowego Centrum Bezpiecze stwa (RCB). Zadaniem RCB jest zapewnienie obsługi
Rady Ministrów, Prezesa Rady Ministrów i Rz dowego Zespołu Zarz dzania w sprawach zarz dzania
kryzysowego. Do szczegółowych zada RCB nale y:
1) planowanie cywilne, w tym: przedstawianie szczegółowych sposobów i rodków reagowania na
zagro enia oraz ograniczania ich skutków; opracowywanie i aktualizowanie krajowego planu
reagowania kryzysowego; analiza i ocena mo liwo ci wyst pienia zagro e lub ich rozwoju;
gromadzenie informacji o zagro eniach i analiza zebranych materiałów; wypracowywanie wniosków
i propozycji zapobiegania i przeciwdziałania zagro eniom; planowanie wykorzystania Sił Zbrojnych
Marian Ma ka
Zadania organów administracji pa stwowej wynikaj ce z ustawy o zarz dzaniu kryzysowym
4
Rzeczypospolitej Polskiej do wykonywania zada
8
; planowanie wsparcia przez organy administracji
publicznej realizacji zada Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej; monitorowanie potencjalnych
zagro e ;
3) przygotowanie uruchamiania, w przypadku zaistnienia zagro e , procedur zwi zanych
z zarz dzaniem kryzysowym;
4) przygotowywanie projektów opinii i stanowisk Zespołu;
5) przygotowywanie i obsługa techniczno-organizacyjna prac Zespołu;
6) współpraca z komórkami i jednostkami organizacyjnymi Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego
i Unii Europejskiej oraz innych organizacji mi dzynarodowych;
7) organizowanie i prowadzenie szkole i wicze z zakresu zarz dzania kryzysowego oraz udział w
wiczeniach krajowych i mi dzynarodowych;
8) zapewnienie obiegu informacji mi dzy krajowymi i zagranicznymi organami i strukturami zarz dzania
kryzysowego;
9) realizacja zada stałego dy uru w ramach gotowo ci obronnej pa stwa;
10) realizacja zada z zakresu przeciwdziałania, zapobiegania i likwidacji skutków zdarze o charakterze
terrorystycznym;
11) realizacja zada planistycznych i programowych z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej, w tym
opracowywanie i aktualizacja krajowego planu ochrony infrastruktury krytycznej oraz przedkładanie
Zespołowi wojewódzkich planów ochrony infrastruktury krytycznej, a tak e współpraca, jako krajowy
punkt kontaktowy, z instytucjami Unii Europejskiej i krajami członkowskimi w zakresie ochrony
infrastruktury krytycznej;
12) przygotowywanie projektów decyzji Rady Ministrów dotycz cych wprowadzenia przedsi wzi
z wykazu przedsi wzi NSPK;
13) przygotowywanie projektów zarz dze Prezesa Rady Ministrów dotycz cych wykazu przedsi wzi
NSPK.
Ustawa obliguje:
1) ministrów kieruj cych działami administracji rz dowej oraz kierowników urz dów centralnych do
realizacji zada dotycz cych zarz dzania kryzysowego oraz do utworzenia w swoich urz dach
zespołów zarz dzania kryzysowego
9
;
2) ministrów i centralne organy administracji rz dowej, do których zakresu działania nale sprawy
zwi zane z zapewnieniem bezpiecze stwa zewn trznego, wewn trznego, w tym ochrony ludno ci,
lub gospodarczych podstaw bezpiecze stwa pa stwa, w urz dach zapewniaj cych ich obsług do
tworzenia centrów zarz dzania kryzysowego
10
.
Rada Ministrów, na podstawie delegacji ustawowej w drodze rozporz dzenia, okre li organy
administracji rz dowej, które utworz centra zarz dzania kryzysowego, oraz sposób ich funkcjonowania,
uwzgl dniaj c w szczególno ci warunki techniczne i standardy ich wyposa enia oraz procedury
współpracy z Rz dowym Centrum Bezpiecze stwa i innymi organami administracji publicznej.
8
współudział w monitorowaniu zagro e ; wykonywanie zada zwi zanych z ocen skutków zjawisk zaistniałych na obszarze
wyst powania zagro e ; wykonywanie zada poszukiwawczo-ratowniczych; ewakuowanie poszkodowanej ludno ci i mienia;
wykonywanie zada maj cych na celu przygotowanie warunków do czasowego przebywania ewakuowanej ludno ci
w wyznaczonych miejscach; współudział w ochronie mienia pozostawionego na obszarze wyst powania zagro e ; izolowanie
obszaru wyst powania zagro e lub miejsca prowadzenia akcji ratowniczej; wykonywanie prac zabezpieczaj cych,
ratowniczych i ewakuacyjnych przy zagro onych obiektach budowlanych i zabytkach; prowadzenie prac wymagaj cych u ycia
specjalistycznego sprz tu technicznego lub materiałów wybuchowych b d cych w zasobach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej
Polskiej; usuwanie materiałów niebezpiecznych i ich unieszkodliwianie, z wykorzystaniem sił i rodków b d cych na wyposa-
eniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej; likwidowanie ska e chemicznych oraz ska e i zaka e biologicznych;
usuwanie ska e promieniotwórczych; wykonywanie zada zwi zanych z napraw i odbudow infrastruktury technicznej;
współudział w zapewnieniu przejezdno ci szlaków komunikacyjnych; udzielanie pomocy medycznej i wykonywanie zada sa-
nitarnohigienicznych i przeciwepidemicznych; wykonywanie zada uj tych w wojewódzkim planie reagowania kryzysowego.
9
Zadania Zespołów Zarz dzania Kryzysowego:
1) realizacja zada z zakresu planowania cywilnego: analiza i ocena mo liwo ci wyst pienia zagro e lub ich rozwoju;
wypracowywanie wniosków i propozycji dotycz cych zapobiegania i przeciwdziałania zagro eniom; przedstawianie
szczegółowych sposobów i rodków reagowania na zagro enie oraz ograniczania ich skutków;
2) realizacja zada stałego dy uru w ramach gotowo ci obronnej pa stwa;
3) wykonywanie zada z wykazu przedsi wzi NSPK;
4) realizacja zada z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej.
10
Zadania Centrów Zarz dzania Kryzysowego: pełnienie całodobowego dy uru w celu zapewnienia przepływu informacji na potrze-
by zarz dzania kryzysowego; współdziałanie z centrami zarz dzania kryzysowego organów administracji publicznej; nadzór
nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludno ci; współpraca
z podmiotami realizuj cymi monitoring rodowiska; współdziałanie z podmiotami prowadz cymi akcje ratownicze,
poszukiwawcze i humanitarne; dokumentowanie działa podejmowanych przez centrum; realizacja zada stałego dy uru na
potrzeby podwy szania gotowo ci obronnej pa stwa; współdziałanie na wszystkich szczeblach administracji rz dowej
w zakresie informowania i przekazywania polece do wykonania w systemie całodobowym dla jednostek ochrony zdrowia
w przypadkach awaryjnych, losowych, jak równie zaburze funkcjonowania systemu.
Marian Ma ka
Zadania organów administracji pa stwowej wynikaj ce z ustawy o zarz dzaniu kryzysowym
5
Finansowanie wykonywania zada z zakresu zarz dzania kryzysowego na poziomie krajowym
planuje si w ramach bud etu pa stwa w cz ciach, którymi dysponuj wojewodowie, minister wła ciwy
do spraw wewn trznych i inni ministrowie kieruj cy działami administracji rz dowej oraz centralne organy
administracji rz dowej.
SZCZEBEL WOJEWÓDZKI
Na szczeblu województwa organem w sprawach zarz dzania kryzysowego województwa jest
wojewoda. Do zada wojewody w sprawach zarz dzania kryzysowego, które wykonuje przy pomocy
urz du wojewódzkiego oraz zespolonych słu b, inspekcji i stra y nale y:
1) kierowanie działaniami zwi zanymi z monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem i usuwaniem
skutków zagro e na terenie województwa;
2) realizacja zada z zakresu planowania cywilnego, w tym:
a) wydawanie starostom zalece do powiatowych planów reagowania kryzysowego,
b) zatwierdzanie powiatowych planów reagowania kryzysowego,
c) przygotowywanie i przedkładanie do zatwierdzenia ministrowi wła ciwemu do spraw
wewn trznych wojewódzkiego planu reagowania kryzysowego,
d) realizacja wytycznych do wojewódzkich planów reagowania kryzysowego;
3) zarz dzanie, organizowanie i prowadzenie szkole , wicze i treningów z zakresu reagowania na
potencjalne zagro enia;
4) wnioskowanie o u ycie pododdziałów lub oddziałów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do
wykonywania zada ;
5) wykonywanie przedsi wzi wynikaj cych z dokumentów planistycznych wykonywanych w ramach
planowania operacyjnego realizowanego w województwie;
6) zapobieganie, przeciwdziałanie i usuwanie skutków zdarze o charakterze terrorystycznym;
7) realizacja zada z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej, w tym przygotowywanie i przedkładanie
Centrum wojewódzkiego planu ochrony infrastruktury krytycznej;
8) wykonywanie zada z wykazu przedsi wzi NSPK.
Minister wła ciwy do spraw wewn trznych wydaje wojewodom wytyczne do wojewódzkich
planów reagowania kryzysowego oraz zatwierdza wojewódzkie plany reagowania kryzysowego i ich
aktualizacje. Wa ne zadania
11
w urz dzie wojewódzkim w zakresie zarz dzania kryzysowego realizuje
komórka organizacyjna wła ciwa w sprawach zarz dzania kryzysowego (Wydział Zarz dzania
Kryzysowego). Wojewodowie zobligowani s do utworzenia wojewódzkich zespołów zarz dzania
kryzysowego
12
, jako organ pomocniczy, w skład którego wchodz : wojewoda jako przewodnicz cy;
kierownik komórki organizacyjnej wła ciwej w sprawach zarz dzania kryzysowego w urz dzie
wojewódzkim jako zast pca przewodnicz cego, a tak e inne osoby wskazane przez przewodnicz cego,
w tym z spo ród:
1) kierowników zespolonych słu b, inspekcji i stra y wojewódzkich;
11
1) gromadzenie i przetwarzanie danych oraz ocena zagro e wyst puj cych na obszarze województwa;
2) monitorowanie, analizowanie i prognozowanie rozwoju zagro e na obszarze województwa;
3) dostarczanie niezb dnych informacji dotycz cych aktualnego stanu bezpiecze stwa dla wojewódzkiego zespołu zarz -
dzania kryzysowego, zespołu zarz dzania kryzysowego działaj cego w urz dzie obsługuj cym ministra wła ciwego do
spraw wewn trznych oraz Centrum;
4) współpraca z powiatowymi zespołami zarz dzania kryzysowego;
5) zapewnienie funkcjonowania wojewódzkiego zespołu zarz dzania kryzysowego, w tym dokumentowanie jego prac;
6) realizacja zada stałego dy uru w ramach gotowo ci obronnej pa stwa;
7) opracowywanie i aktualizacja wojewódzkiego planu reagowania kryzysowego;
8) przygotowywanie, w oparciu o analiz zagro e w poszczególnych powiatach, wytycznych wojewody do powiatowych
planów reagowania kryzysowego;
9) opiniowanie oraz przedkładanie do zatwierdzenia wojewodzie powiatowych planów reagowania kryzysowego;
10) opracowywanie i aktualizacja wojewódzkiego planu ochrony infrastruktury krytycznej;
11) planowanie wsparcia innych organów wła ciwych w sprawach zarz dzania kryzysowego;
12) planowanie u ycia pododdziałów lub oddziałów Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do wykonywania zada ;
13) planowanie wsparcia przez organy administracji publicznej realizacji zada Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
12
Do zada zespołu wojewódzkiego nale y w szczególno ci:
1) ocena wyst puj cych i potencjalnych zagro e mog cych mie wpływ na bezpiecze stwo publiczne i prognozowanie
tych zagro e ;
2) przygotowywanie propozycji działa i przedstawianie wojewodzie wniosków dotycz cych wykonania, zmiany lub
zaniechania działa uj tych w wojewódzkim planie reagowania kryzysowego;
3) przekazywanie do wiadomo ci publicznej informacji zwi zanych z zagro eniami;
4) opiniowanie wojewódzkiego planu reagowania kryzysowego;
5) opiniowanie wojewódzkiego planu ochrony infrastruktury krytycznej.
Marian Ma ka
Zadania organów administracji pa stwowej wynikaj ce z ustawy o zarz dzaniu kryzysowym
6
2) osób zatrudnionych w urz dzie wojewódzkim lub w jednostkach organizacyjnych słu b, inspekcji
i stra y wojewódzkich;
3) osób zatrudnionych w regionalnych zarz dach gospodarki wodnej, wojewódzkich zarz dach
melioracji i urz dze wodnych oraz Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej;
Zgodnie z ustaw wojewodowie tworz wojewódzkie centra zarz dzania kryzysowego
13
,
których obsług zapewniaj komórki organizacyjne wła ciwe w sprawach zarz dzania kryzysowego
w urz dach wojewódzkich.
Marszałek województwa, jako organ samorz dowy szczebla wojewódzkiego, uczestniczy w realizacji
zada z zakresu zarz dzania kryzysowego i planowania cywilnego wynikaj cych z jego kompetencji.
Finansowanie wykonywania zada własnych z zakresu zarz dzania kryzysowego na poziomie
samorz du województwa planuje si w ramach bud etu samorz du województwa. Samorz d wojewódz-
twa mo e ubiega si o dotacje celowe z bud etu pa stwa na realizacj zada zleconych z zakresu ad-
ministracji rz dowej. W bud ecie organu samorz dowego szczebla wojewódzkiego tworzy si rezerw
celow na realizacj zada własnych z zakresu zarz dzania kryzysowego w wysoko ci do 1 % bie cych
wydatków bud etu jednostki samorz du terytorialnego, pomniejszonych o wydatki inwestycyjne, wydatki
na wynagrodzenia i pochodne oraz wydatki na obsług długu. Na dofinansowanie zada własnych
z zakresu zarz dzania kryzysowego organ samorz dowy mo e otrzymywa dotacje celowe z bud etu
pa stwa.
SZCZEBEL POWIATOWY
Starosta jako przewodnicz cy zarz du powiatu jest organem wła ciwym w sprawach
zarz dzania kryzysowego na obszarze powiatu. Do zada starosty w sprawach zarz dzania kryzysowe-
go nale y:
1)kierowanie działaniami zwi zanymi z monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem i usuwaniem
skutków zagro e na terenie powiatu;
2)realizacja zada z zakresu planowania cywilnego, w tym:
a) opracowywanie i przedkładanie wojewodzie do zatwierdzenia powiatowego planu reagowania
kryzysowego,
b) realizacja zalece do powiatowych planów reagowania kryzysowego,
c) wydawanie organom gminy zalece do gminnego planu reagowania kryzysowego,
d) zatwierdzanie gminnego planu reagowania kryzysowego;
3)zarz dzanie, organizowanie i prowadzenie szkole , wicze i treningów z zakresu reagowania na
potencjalne zagro enia;
4)wykonywanie przedsi wzi wynikaj cych z planu operacyjnego funkcjonowania powiatów i miast na
prawach powiatu;
5)przeciwdziałanie skutkom zdarze o charakterze terrorystycznym;
6)realizacja zada z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej.
Starosta wykonuje zadania przy pomocy komórki organizacyjnej starostwa powiatowego
wła ciwej w sprawach zarz dzania kryzysowego oraz powiatowego zespołu zarz dzania kryzysowego,
którego zadania s odpowiednio tak jak dla wojewódzkiego zespołu zarz dzania kryzysowego.
W skład zespołu powiatowego, którego pracami kieruje starosta, wchodz osoby powołane spo ród: osób
zatrudnionych w starostwie powiatowym, powiatowych jednostkach organizacyjnych lub jednostkach or-
ganizacyjnych stanowi cych aparat pomocniczy kierowników zespolonych słu b, inspekcji i stra y powia-
towych; przedstawicieli społecznych organizacji ratowniczych i innych osób zaproszonych. Na terenie
powiatu organizuje si powiatowe centra zarz dzania kryzysowego, których obsług zapewniaj komórki
organizacyjne, wła ciwe w sprawach zarz dzania kryzysowego urz du. Powiatowe centra zarz dzania
kryzysowego wykonuj odpowiednio zadania, takie jak wojewódzkie centra zarz dzania kryzysowego.
Finansowanie wykonywania zada własnych z zakresu zarz dzania kryzysowego na poziomie
powiatowym planuje si w ramach bud etu powiatu. Powiat mo e ubiega si o dotacje celowe z bud etu
pa stwa na realizacj zada zleconych z zakresu administracji rz dowej. W bud ecie starostwa tworzy
13
Zadania wojewódzkich centrów zarz dzania kryzysowego:
1) pełnienie całodobowego dy uru w celu zapewnienia przepływu informacji na potrzeby zarz dzania kryzysowego;
2) współdziałanie z centrami zarz dzania kryzysowego organów administracji publicznej;
3) nadzór nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludno ci;
4) współpraca z podmiotami realizuj cymi monitoring rodowiska;
5) współdziałanie z podmiotami prowadz cymi akcje ratownicze, poszukiwawcze i humanitarne;
6) dokumentowanie działa podejmowanych przez centrum;
7) realizacja zada stałego dy uru na potrzeby podwy szania gotowo ci obronnej pa stwa;
8) pełnienie całodobowego dy uru lekarza koordynatora ratownictwa medycznego.
Marian Ma ka
Zadania organów administracji pa stwowej wynikaj ce z ustawy o zarz dzaniu kryzysowym
7
si rezerw celow na realizacj zada własnych z zakresu zarz dzania kryzysowego w wysoko ci do
1 % bie cych wydatków bud etu jednostki samorz du terytorialnego, pomniejszonych o wydatki
inwestycyjne, wydatki na wynagrodzenia i pochodne oraz wydatki na obsług długu. Na dofinansowanie
zada własnych z zakresu zarz dzania kryzysowego starostwo mo e otrzymywa dotacje celowe
z bud etu pa stwa.
SZCZEBEL GMINNY
Organem wła ciwym w sprawach zarz dzania kryzysowego na terenie gminy jest wójt,
burmistrz, prezydent miasta. Do zada wójta, burmistrza, prezydenta miasta w sprawach zarz dzania
kryzysowego nale y:
1) kierowanie działaniami zwi zanymi z monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem i usuwaniem
skutków zagro e na terenie gminy;
2) realizacja zada z zakresu planowania cywilnego, w tym:
a) realizacja zalece do gminnego planu reagowania kryzysowego,
b) opracowywanie i przedkładanie staro cie do zatwierdzenia gminnego planu reagowania
kryzysowego;
3) zarz dzanie, organizowanie i prowadzenie szkole , wicze i treningów z zakresu reagowania na
potencjalne zagro enia;
4) wykonywanie przedsi wzi wynikaj cych z planu operacyjnego funkcjonowania gmin i gmin o statusie
miasta;
5) przeciwdziałanie skutkom zdarze o charakterze terrorystycznym;
6) realizacja zada z zakresu ochrony infrastruktury krytycznej.
Zadania, w zakresie zarz dzania kryzysowego, wójt, burmistrz, prezydent miasta wykonuje
przy pomocy komórki organizacyjnej urz du gminy (miasta) wła ciwej w sprawach zarz dzania
kryzysowego oraz organu pomocniczego, jakim jest gminny zespół zarz dzania kryzysowego, którego
zadania s odpowiednie jak dla zespołu wojewódzkiego.
W skład zespołu gminnego, którego pracami kieruje wójt, burmistrz, prezydent miasta,
wchodz osoby powołane spo ród:
1) osób zatrudnionych w urz dzie gminy, gminnych jednostkach organizacyjnych lub jednostkach
pomocniczych;
2) pracowników zespolonych słu b, inspekcji i stra y, skierowanych przez przeło onych do wykonywania
zada w tym zespole na wniosek wójta, burmistrza, prezydenta miasta;
3) przedstawicieli społecznych organizacji ratowniczych.
W pracach gminnego zespołu mog bra inne osoby zaproszone przez wójta, burmistrza, prezydenta
miasta.
Wójt, burmistrz, prezydent miasta zapewnia na obszarze gminy (miasta) realizacj
nast puj cych zada :
1) pełnienie całodobowego dy uru w celu zapewnienia przepływu informacji na potrzeby zarz dzania
kryzysowego;
2) współdziałanie z centrami zarz dzania kryzysowego organów administracji publicznej;
3) nadzór nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego
ostrzegania ludno ci;
4) współprac z podmiotami realizuj cymi monitoring rodowiska;
5) współdziałanie z podmiotami prowadz cymi akcje ratownicze, poszukiwawcze i humanitarne;
6) realizacj zada stałego dy uru na potrzeby podwy szania gotowo ci obronnej pa stwa.
Ustawa nie obliguje burmistrza, prezydenta miasta do tworzenia gminnego (miejskiego) centra
zarz dzania kryzysowego. W tym wypadku burmistrz, prezydent mo e tworzy centrum zarz dzania kry-
zysowego. Finansowanie wykonywania zada własnych z zakresu zarz dzania kryzysowego na poziomie
gminnym planuje si w ramach bud etu gminy. Gmina mo e ubiega si o dotacje celowe z bud etu
pa stwa na realizacj zada zleconych z zakresu administracji rz dowej. W bud ecie gminnym tworzy
si rezerw celow na realizacj zada własnych z zakresu zarz dzania kryzysowego w wysoko ci do
1 % bie cych wydatków bud etu jednostki samorz du terytorialnego, pomniejszonych o wydatki
inwestycyjne, wydatki na wynagrodzenia i pochodne oraz wydatki na obsług długu. Na dofinansowanie
zada własnych z zakresu zarz dzania kryzysowego gmina mo e otrzymywa dotacje celowe z bud etu
pa stwa.