Wykład 2009 gr. 7 Gosia

1

Leki antyarytmiczne

Naparstnica purpurowa

Digitoksyna

(Digitalis purpurea)

Gitoksyna

Naparstnica wełnista

Acetylodigitoksyna

(digitalis lanata)

Acetylodigitoksyna

Acetylodigoksyna

Strofantowiec

Strofantyna G

(Strophantus gratus)

(Uabaina)

Strofantowiec Kombe

Strofantyna K

(Strofantus Kombe)

Cebula morska

Scylaren

(Scilla maritima)

Miłek wiosenny

Adonitoksyna

(Adonis vernalis)

Konwalia

Konwalatoksyna

Wykład 2009 gr. 7 Gosia

2

(Convallaria majalis)

Oleander

Oleandryna

(Nerium oleander)

Wchłanianie z przewodu pokarmowego - zależy od stopnia rozpuszczalności
w wodzie:

1. G

LIKOZYDY DOBRZE WCHŁANIAJĄCE SIĘ

(70-100%)

-digitoksyna, acetylodigitoksyna, metylodigoksyna

2. G

LIKOZYDY ŚREDNIO WCHŁANIAJĄCE SIĘ

(20-70%)

-lanatozyd c, digoksyna

3. G

LIKOZYDY NIE WCHŁANIAJĄCE SIĘ

(<2%)

– poch. Strofantyny

W

IĄZANIE Z BIAŁKAMI OSOCZA

Stopieo wiązania

Glikozydy

Działanie

Znaczny




Średni


Nieznaczny

Digitoksyna(95%)
Acetylodigitoksyna



Digoksyna(30%)


Poch. Strofantyny (5%)
Metylodigoksyna(10-
15%)

Wolne – po okresie
utajnienia (po
wysyceniu białek)


Średnio szybkie



Bardzo szybkie

Wykład 2009 gr. 7 Gosia

3

Pochodne strofantyny nie ulegają metabolizmowi.

B

IOTRANSFORMACJA

1. Glikozydy hydrofilne (poch. Strofantyny)- nie ulegają

metabolizmowi.

2. Glikozydy litofilne (digoksyna, digitoksyna)- hydroliza do genin >

hydroksylacja > kondensacja di hydrofilnych i nieaktywnych
produktów. Metylkodigoksyna – odmetylowanie > digoksyna.

D

ZIAŁANIE FARMAKOLOGICZNE

1. Zwiększenie siły, amplitudy i szybkości skurczu (dz. Inotropowe

dodatnie) mięśnia sercowego.

2. Skrócenie czasu skurczu(dłuższa pauza rozkurczowa – przedłużenie

okresu refrakcji) – skurcz krótszy, lecz bardziej efektywny >lepsze
wypełnienie krwią komór, zmniejszenie zastoju krwi w przedsionkach.
Lepsze ukrwienie m.sercowego.

U

KŁAD BODŹCOPRZEWODZĄCY

1. Hamowanie wytwarzania bodźców (sz. Chronotropowe ujemne)
2. Hamowanie przewodnictwa, zwłaszcza przedsionkowo-komorowego

(ujemne dz. dromotropowe)

3. Zwiększenie pobudliwości m. sercowego na bodźce (dz.

Batmotropowe dodatnie) przy depresyjnym wpływie na węzeł
zatokowy > powstawanie pobudzeo przedwczesnych z ośr. II i III-
rzędowych i allorytmii (bigeminia, trigeminia).

R

YTM PRACY SERCA

1.

G

LIKOZYDY NAPARSTNICY

–

zwalniają czynnośd serca (bradykardia), głównie

na drodze odruchu z n.X (atropina hamuje tę bradykardię) oraz

Wykład 2009 gr. 7 Gosia

4

częściowo (zwłaszcza w wiekszych dawkach) wskutek bezpośredniego
ujemnego działania chrono- i dromotropowego.

2.

G

LIKOZYDY TYPU STROFANTYNY

(strofantyny G i K ) – nie zwalniają czynności

serca.

C

O SIĘ DZIEJE Z

EKG:

1. Przedłużenie odcinka PQ – wskutek zahamowania przewodnictwa

przedsionkowo-komorowego.

2. Skrócenie odcinka QT – krótszy czas skurczu.
3. Obniżenie odcinka ST poniżej linii izoelektrycznej (tzw. Miseczkowate

ST)

N

ACZYNIA KRWIONOŚNE

,

NERKI

,

M

.

GŁADKIE

1. Naczynia jamy brzusznej – skurcz naczyo śledziony, wątroby, jelit >

przemieszczenie krwi do nerek > zwiększenie przepływu krwi przez
nerki.

2. Działanie moczopędne – zwiększenie przepływu krwi przez nerki

(przemieszczenie krwi z jelit) > zwiększenie przesączania.

3. Zwiększenie napięcia i perystaltyki m. gładkich jelit (wymioty,

biegunki)

O

BJAWY ZABURZEO CZYNNOŚCI SERCA

1. Bradykardia do 40-50/min, w koocowej fazie częstoskurcz komorowy

przy tętnie słabo wyczuwalnym, mało wypełnionym.

2. Hamowanie przewodnictwa przedsionkowo-komorowego > blok
3. Ekstrasystole z II- i III-rzędowych ośrodków > niemiarowośd

I

NTERAKCJE

Wykład 2009 gr. 7 Gosia

5

1. Jony Ca2+ i witamina D – wzmagają dz. Farmakologiczne i toksycznośd

glikozydów

2. Leki moczopędne wywołujące hipokaliemię jak również z tego powodu

glikokortykosteroidy, insulina i amoterycyna – zwiększają toksycznośd
glikozydów.

3. Leki S+ rezerpina – niebezpieczeostwo arytmii.

B

ETA BLOKERY

(

LEKI ZMNIEJSZAJĄCE ŚMIERTELNOŚD

)

-im większa dawka, tym większa korzyśd kliniczna w niewydolności serca
– dążymy do dawki docelowej

-nie odstawiamy nagle

- nie odstawiamy (redukujemy ) w dekompensacji

Rozpocząd od bardzo małej dawki, przez wiele tygodni / miesięcy dążyd do :
jak największej, tolerowanej dawki…

Bisoporlol

Atenolol

Metoprolol

Acebutolol

Karwedilol

Betaksolol

Nebiwolol

Celiprolol

I

NHIBITORY

ACE(

LEKI ZMNIEJSZAJĄCE ŚMIERTELNOŚD

)

- im większa dawka, tym większa korzyśd kliniczna w niewydolności serca-
dążymy do max. tolerowanej dawki

D

IURETYKI PĘTLOWE

 Inhibitory kotransportera NA+/K+/2Cl-

Wykład 2009 gr. 7 Gosia

6

 Działanie- segment ramienia wstępującego nefronu (gdzie wchłania się

30% ładunku kłębuszkowego Na+ i Cl- znaczne ilości Ca2+ i Mg2+

 Blokują luminale wchłanianie Na+ przez komórki kanalikowe
 Zwiększony napływ Na+ i K+ do dalszych odcinków nefronu nasila

wymianę Na+ na H+ lub K+ powodując wzmożoną kallurezę-
hipokalemia

 Blokują resorpcję Ca2+ i Mg2+ przyczyniając się do zwiększonego

wydalania tych pierwiastków z moczem

T

IAZYDOWE LEKI MOCZOPĘDNE

 Inhibitory kotransportowe Na+/Cl-
 Segment korowy kanalika dalszego
 Łączą się z miejscem anionowym kotransportera blokując wchłanianie

zwrotne Na+

 Zmniejszają wydalanie wapnia z moczem – hiperkalcemia

D

IURETYKI OSZCZĘDZAJĄCE POTAS

 Blokują kanały sodowe kanalików zbiorczych
 Leki blokujące kanały sodowe kanalików zbiorczych- zależne od

aldosteronu- spironolakton, eplerenon

 Leki blokujące kanały sodowe kanalików zbiorczych- niezależne od

aldosteronu- amiloryd, tiamteren

P

RZESĄCZANIE KŁĘBUSZKOWE

(GFR)

 Zmniejszenie GFR- mniejsza ilośc leku moczopędnego (od strony

światła kanalika nerkowego po przedostaniu się do płynu cewkowego)

 Jeśli GFR <40 ml/min- stosuj diuretyki pętlowe

Wykład 2009 gr. 7 Gosia

7

 Działanie wszystkich leków moczopędnych osłabia również duże

stężenie białka w płynie kanalikowym

P

OŁĄCZENIE LEKÓW MOCZOPĘDNYCH

 Sam diuretyn pętlowy długo stosowany zwiększa wchłanianie sodu w

korowym odcinku kanalika dalszego

 Dodanie tiazydu blokuje ten mechanizm
 Stosowanie u chorych z izolowanym nadciśnieniem tętniczym,

zespołem nerczycowym lub niewydolnością krążenia

M

ECHANIZM DZIAŁANIA HIPOTENSYJNEGO

 Obniżenie ciśnienia w ciągu pierwszych tygodni w wyniku zmniejszenia

wolem ii oraz objętości wyrzutowej serca

 Występuje mimo równoczesnej aktywacji układu współczulnego

układu nerwowego, układu renina- angiotensyna i zwiększonego
wydzielania hormonów naczyniokurczących

 Najsilniejsze działanie rozszerzające naczynia – indapamid

W

SKAZANIA

:

 U osób w podeszłym wieku
 Mała aktywnośd układu renina- angiotensyna
 Rasa czarna
 Chorzy z przewlekłymi chorobami nerek (diuretyki pętlowe)
 Chorzy ze współistniejącą niewydolnością krążenia

R

EDUKCJA POWIKŁAO NARZĄDOWYCH

Wykład 2009 gr. 7 Gosia

8

 Regresja przerostu mięśnia lewej komory serca
 Zapobieganie zastoinowej niewydolności krążenia
 Zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału serca i udaru mózgu
 Stosowanie indapamidu zmniejsza albuminurię

P

RZECIWWSKAZANIA

 Diuretyki oszczędzające potas- chorzy z niewydolnością nerek
 Kojarzenie z inhibitorami konwertazy angiotensyny II-

hiperkalemia

 Kobiety w ciąży
 Diuretyki tiazydowe- nie u chorych z hiperkalcemią
 Względne p/wskazania- skłonnośd do zakrzepów

R

ÓŻNICE FARMAKOLOGICZNE POMIĘDZY ANTAGONISTAMI ALDOSTERONU

Okres półtrwania

Epierenon

Spironolakton

4 do 6 godzin

Zmienna- nawet do 16,5
godzin dla niektórych
metabolitów

Aktywne metabolity

Nie zidentyfikowano

Liczne

Wiązanie z białkami

Około 50%

90%

Kancerogennośd w
modelach zwierzęcych

nie

tak

Eplerenon ma 1000 razy mniejsze powinowactwo do receptorów
androgenowych i 100 razy mniejsze do progesteronowych niż spironolakton
, co w efekcie zapewnia praktycznie brak różnic ( brak różnicy w porównaniu
z placebo) takich zaburzeo jak: ginekomastia, zaburzenia wzwodu,
zaburzenia miesiączkowania.

W

APTANY

Mechanizm działania:

Wykład 2009 gr. 7 Gosia

9

 Selektywni antagoniści receptora dla wazopresyny V

2

(z wyjątkiem

koniwaptanu)

 Selektywnośd blokowania V

2

:V

1a

- 1:10 – 1:112

Efekty kliniczne:

 Zwiększenie diurezy nawet do 5l/d
 Zwiększenie stężenia sodu w surowicy (przy niezmienionym stężeniu

potasu)

 Zwiększenie GFR i zmniejszenie oporu naczyniowego w nerkach

Preparaty: Tolwaptan (p.o), Liksiwaptan (p.o), Koniwaptan (i.v), Satawaptan
(p.o).

Zastosowanie kliniczne:

 Hiponatremia hiper- i normowolemiczna (SIADH)
 Niewydolnośd krążenia (CHD)
 Marskośd wątroby
 Torbielowatośd nerek (badania 2 fazy w toku)

Działania niepożądane:

 Pragnienie
 Odwodnienie
 Ból głowy
 Hipernatremia
 Potencjalne interakcje lekowe związane z metabolizmem przez

CYP3A4