Funkcja planowania -
ujęcie strategiczne
ZarzÄ…dzanie strategiczne
Literatura
1. K. Obłój, Strategia organizacji, PWE,
Warszawa
2. M. Porter, Strategia konkurencji, PWE,
Warszawa
3. G. Gierszewska, M. Romanowska,
Analiza strategiczna przedsiębiorstwa,
PWE, Warszawa
4. H. I. Ansoff, ZarzÄ…dzanie strategiczne,
PWE, Warszawa
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
2
Pojęcie zarządzania strategicznego
óð Proces informacyjno-decyzyjny, którego celem jest
rozstrzygnięcie o kluczowych problemach działalności
przedsiębiorstwa, o jego przetrwaniu i rozwoju, za
szczególnym uwzględnieniem oddziaływań otoczenia i
węzłowych czynników własnego potencjału wytwórczego (A.
Stabryła)
óð Podejmowanie decyzji w sprawie przyszÅ‚ych kierunków
działania oraz na implementacji tych decyzji (L.L. Byars).
Øð Planowanie (definiowanie filozofii i misji organizacji; ustalanie
długo- i krótkoterminowych celów, odpowiednio do przyjętej
misji; wybór strategii stosownie do założonych celów
organizacji)
Øð Implementacja strategii (rozwój oraz adaptacja struktury
organizacyjnej do wybranej strategii; utrzymywanie lub
wprowadzanie niezbędnych funkcji, aby strategia została
zrealizowana; monitoring efektywności)
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
3
Pojęcie zarządzania strategicznego
óð Decyzje i dziaÅ‚ania zwiÄ…zane z opracowaniem i realizacjÄ…
planów, stosowanie do założonych celów przedsiębiorstwa.
Zadania:
Øð SformuÅ‚owanie misji przedsiÄ™biorstwa
Øð Rozwój profilu firmy w aspekcie jej zdolnoÅ›ci rozwojowych
Øð Badanie otoczenia z pw. pozycji strategicznej i konkurencyjnej
Øð Ocena opcji strategicznych
Øð Dostosowanie opcji do misji firmy
Øð Ustalanie celów perspektywicznych i opracowanie wersji
rozwiniętych podstawowych strategii zarządzania
Øð Implementacja wybranych strategii (budżetowanie i alokacja
zasobów, podział zadań, dobór personelu, zmiany struktury
organizacyjnej, restrukturyzacja systemu eksploatacyjnego)
Øð Oszacowanie efektywnoÅ›ci wdrażania strategii uwzglÄ™dniajÄ…ce
przyszłe wymagane zmiany (J.A. Pearce II, R.B. Robinson jr)
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
4
Cele firmy
Kolejność celów wśród największych firm Japonii i USA
cel USA Japonia
óð Rentowność 8.1 4.1
óð Wzrost kursu akcji 3.8 0.1
óð UdziaÅ‚ w rynku 2.4 4.8
óð Poprawa struktury asortymentu 1.7 2.3
óð Racjonalizacja produkcji i dystrybucji 1.5 2.4
óð ZwiÄ™kszenie kapitaÅ‚u zakÅ‚adowego 1.3 2.0
óð UdziaÅ‚ nowych produktów 0.7 3.5
óð Poprawa image firmy 0.2 0.7
óð Poprawa warunków pracy 0.1 0.3
Waga celów jest określona w skali od 0 do 10 punktów
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
5
Geneza zarzÄ…dzania strategicznego
Starożytna Grecja
óð Greckie strategos  stratos i agein; stratos  armia rozbita
obozem, agein-przywództwo; strategos  ktoś kto dowodził
armią i tworzył koncepcje walki
óð Grecy uważali, że strateg to pozycja niezwykle
odpowiedzialna i dlatego wybierali go publicznie; strateg
powinien znać się na praktyce wojennego rzemiosła jak i
dowodzić żołnierzami w bezpośredniej walce
óð Aleksander MacedoÅ„ski  konkretna strategia zawsze powinna
zależeć od uwarunkowań sytuacyjnych
Synteza militarnej teorii strategii
óð Carl von Clausevitz  praca O wojnie
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
6
Geneza zarzÄ…dzania strategicznego
óð Wzrost nowoÅ›ci zmiany  ważne
wydarzenia coraz bardziej odbiegajÄ… od
poprzednich doświadczeń
óð Wzrost intensywnoÅ›ci otoczenia.
Utrzymywanie połączeń między
przedsiębiorstwem a jego partnerami
pochłania coraz więcej zasobów i
aktywności kierowniczej
óð Wzrost szybkoÅ›ci zmian otoczenia
óð RosnÄ…ca zÅ‚ożoność otoczenia
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
7
Treść i cechy strategii
przedsiębiorstwa
óð FormuÅ‚owanie strategii wymaga ustalenia sposobów
dążenia do rezultatów, jakie pragnie się osiągnąć w
przyszłości dzięki aktywności gospodarczej w
skomplikowanym i zmiennym otoczeniu
óð FormuÅ‚owanie strategii jest zadaniem polegajÄ…cym na
stałym przekładaniu na język praktyki założeń
dotyczÄ…cych:
Øð Misji i wizji przedsiÄ™biorstwa oraz jego tożsamoÅ›ci
Øð Zakresu dziaÅ‚alnoÅ›ci przedsiÄ™biorstwa, czyli jego
domeny
Øð ReguÅ‚ efektywnej alokacji i wykorzystania potencjaÅ‚u
działalności przedsiębiorstwa
Øð ReguÅ‚ dziaÅ‚ania dotyczÄ…cych podstawowych
oddziaływań zarządczych w ramach przedsiębiorstwa
Øð ZaÅ‚ożeÅ„ współdziaÅ‚ania przedsiÄ™biorstwa z otoczeniem
Øð Zachowania siÄ™ w sytuacjach trudnych
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
8
Funkcje strategii przedsiębiorstwa dla
kadry menedżerskiej
óð ProgramujÄ…ca funkcja strategii  strategia ujawnia cele
działalności organizacji
óð Decyzyjne funkcja strategii  wzorzec podejmowania
decyzji
óð Funkcja identyfikacji pozycji strategicznej  zakres
działalności i rywalizacji
óð Funkcja identyfikacji szans i ryzyka strategicznego 
zachowanie się wobec szans i ryzyka wypływającego z
otoczenia
óð OrganizujÄ…ca funkcja strategii  ksztaÅ‚towanie struktury
organizacyjnej
óð Kontrolna funkcja strategii  kontrola zaÅ‚ożeÅ„ i realizacji
zamierzeń strategicznych
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
9
Metoda analizy strategicznej
Zbiór metod diagnozujących i prognozujących stan zasobów
przedsiębiorstwa i jego otoczenia umożliwiających identyfikację pozycji
strategicznej
Cechy analizy strategicznej
óð Jednoczesne badanie stanu przedsiÄ™biorstwa i jego sytuacji
w otoczeniu oraz konfrontowanie wyników tych badań
óð Interdyscyplinarność badaÅ„ (wykorzystanie metod analizy
ekonomicznej, finansowej, socjologicznej, statystycznej,
marketingowej i innych)
Procedura analizy strategicznej (SWOT)
óð Analiza makrootoczenia (analiza PEST, ekstrapolacja
trendów, analiza luki strategicznej, metoda delficka, metoda
scenariuszowa)
óð Analiza mikrootoczenia (bliższego, konkurencyjnego),
(analiza  pięciu sił M. Portera, ocena atrakcyjności sektora,
mapa grup strategicznych, krzywa doświadczeń)
óð Analiza potencjaÅ‚u strategicznego przedsiÄ™biorstwa (bilans
strategiczny, analiza kluczowych czynników sukcesu,
analiza łańcucha wartości, cykl życia produktów, metody
portfelowe)
óð Ocena pozycji strategicznej (wg SWOT)
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
10
Analiza strategiczna
S-Strengths, W- Weakknesses, O-Opportunities, T-
Threats
(mocne, słabe, szanse, zagrożenia)
Kombinacje: SWOT, WOTS, TOWS
(bardzo ważne dla przebiegu i efektów analiz)
óð Okazje  zdarzenia w otoczeniu przedsiÄ™biorstwa, które
mogą być wykorzystane dla podwyższania jego
powodzenia
óð Zagrożenia  zdarzenia w otoczeniu przedsiÄ™biorstwa,
które mogą spowodować obniżenie jego powodzenia
óð Mocna strona  cecha przedsiÄ™biorstwa, która w
porównaniu z podobną cechą u konkurentów może stać
siÄ™ z
ródłem przewagi konkurencyjnej
óð SÅ‚aba strona - cecha przedsiÄ™biorstwa, która w
porównaniu z podobną cecha u konkurentów może stać
siÄ™ powodem luki konkurencyjnej
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
11
Analiza strategiczna makrootoczenia
(szanse i zagrożenia)
óð Analiza PEST (otoczenia: Polityczno-prawne, Ekonomiczne,
Społeczne, Technologiczne):
óð Polityczno-prawne  stwarza podmiotom gospodarczym ramy
organizacyjno-prawne działalności gospodarczej (np. polityka
podatkowa, kredytowa, kursowa, celna, itp..,)
óð Ekonomiczne  obejmuje zjawiska i proces ekonomiczne, powstajÄ…ce
jako rezultat świadomej i celowej działalności osób fizycznych i
podmiotów gospodarczych, a także organów władzy (np. tempo
wzrostu gospodarczego, cykl gospodarczy, nakłady na inwestycje,
stopa inflacji, bilans płatniczy, poziom wynagrodzeń, itp.,)
óð SpoÅ‚eczne  obejmuje zjawiska i procesy dotyczÄ…ce ogółu ludzi
pozostających w różnorodnych sytuacjach, a także instytucji
związanych z jego funkcjonowaniem (stopa urodzeń, struktura wieku,
skłonność do oszczędzania, skłonność do konsumpcji, itp.,)
óð Technologiczne  obejmuje zdarzenia dotyczÄ…ce wynalazków, odkryć,
technologii wytwarzania, prowadzonych badań, itp..
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
12
Analiza strategiczna makrootoczenia
óð Ekstrapolacja trendów  interesujÄ…ce nas zjawisko
będzie się w przyszłości zmieniało podobnie jak
dotychczas; trend tendencja rozwojowa oznaczajÄ…ca
ogólny kierunek rozwoju szeregu chronologicznego
(np.liczba sprzedawanych samochodów rocznie)
lata 2000 2005 2010
Liczba
sprzedanych
samochodów
Øð Wady: istnienie granic czasowych trendu, które sÄ…
wyznaczane przez dopuszczalny horyzont czasowy
prognozy; brak gwarancji, że prognoza będzie niezawodna
i aktualna dla dowolnego momentu w przyszłości
Øð Zalety: jest użyteczna dla dziedzin o maÅ‚ej dynamice
rozwoju i stabilnym otoczeniu; umożliwia proste
wariantowanie pewnych zjawisk w zależności od
przyjętego wariantu rozwoju
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
13
Analiza strategiczna makrootoczenia
óð Zjawiska i trendy.....
Øð Nowe zdarzenia, zmiany trendów oraz dynamika
wzajemnych relacji między segmentami powodują
redefinicję granic branż i rynków oraz trybów
konkurowania na nich, np. modyfikacje prawa
podatkowego, reklamy alkoholi i papierosów,
zmiany technologii w sektorze usług bankowych
Øð Te same trendy i zdarzenie majÄ… nie tylko
odmienne znaczenie dla różnych branż i rynków,
ale także dla firm w ramach jednej branży lub
rynku, np. konsolidacje, fuzje, zmiana siły
nabywczej, zmiana trybu pracy
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
14
Analiza strategiczna makrootoczenia
(metody scenariuszowe)
óð Scenariusz jest opisem przyszÅ‚ej, wyobrażalnej sytuacji
przedsiębiorstwa; technika scenariuszowa rozpoczyna
się od gruntownej analizy stanu wyjściowego
óð Zespół przygotowujÄ…cy scenariusz przyjmuje zaÅ‚ożenia
planistyczne pesymistyczne i optymistyczne i na tej
podstawie firma ustala plany strategiczne
óð Do przedstawienia techniki scenariuszy sÅ‚uży tzw.  lejek
scenariuszy
óð KsztaÅ‚t lejka oznacza, ze zmiany w obrÄ™bie
przedsiębiorstwa mogą się dokonywać w rozmaitych
kierunkach
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
15
Analiza strategiczna makrootoczenia
óð Analiza luki strategicznej  badanie dostosowania
istniejącej strategii i sposobów działania organizacji do
wymogów otoczenia i prognozowania zmian w otoczeniu w
przyszłości
óð Trzy rodzaje luki:
Øð Luka zgodnoÅ›ci  kierunki obu trendów sÄ… zgodne lub
identyczne
Øð Luka nadmiaru  trend procesu wewnÄ™trznego wzrasta
szybciej niż trend procesu w otoczeniu
Øð Luka niedoboru  trend procesu wewnÄ™trznego wzrasta
wolniej niż trend procesu w otoczeniu
óð Wady: stosowana do zjawisk mierzalnych, wnioski dotyczÄ…
dynamiki zjawisk, a nie skali w wartościach względnych
óð Zalety: może być stosowana w kontroli bieżącej, wynikowej i
prognozowaniu; daje wskazówki dotyczące zmniejszenia lub
zlikwidowania luki
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
16
Luka strategiczna
óð Luka zgodnoÅ›ci óð Luka nadmiaru
wzrost rynku
Wzrost sprzedaży w firmie
trend trend
wzrost rynku
wzrost sprzedaży w firmie
czas czas
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
17
Luka strategiczna
óð Luka niedoboru
wzrost rynku
Wzrost sprzedaży
W firmie
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
18
Analiza strategiczna makrootoczenia
óð Metoda delficka (Delfy) opracowana przez G. Gordona i
O. Helemera
óð Zasada: Grono ekspertów z różnych dyscyplin
odpowiada na starannie przygotowane pytania,
kilkakrotnie powtarzane.
óð Procedura:
Øð Każdy ekspert oszacowuje przedziaÅ‚ czasowy, w którym
wystąpi dane zjawisko i określa skutki jego wystąpienia
Øð Każdy z ekspertów otrzymuje opinie innych ekspertów i
ponownie wyraża swoją opinię
Øð Kolejna procedura wymiany opinii, aż do wzglÄ™dnej
zgodności ocen
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
19
Analiza strategiczna mikrootoczenia
(analiza pięciu sił M. Portera)
óð SiÅ‚a oddziaÅ‚ywania dostawców zależy od: stopnia koncentracji sektora
dostawcy, uzależnienia jakości produktu finalnego od jakości wyrobu
dostawcy; niepowtarzalności wyrobu dostawcy, łatwości i kosztu
zmiany zmiany dostawcy, udziału dostawcy w tworzeniu zysku
nabywcy, możliwości podjęcia przez dostawcę produktu wyrobu
finalnego, ostrości walki konkurencyjnej w sektorze
óð Groz
ba pojawienia się nowych konkurentów zależy od: wysokości
barier wejścia, atrakcyjności sektora, wieku sektora
óð Sektor: ilość konkurentów, struktura udziałów w rynku, mapa grup
strategicznych
óð Groz
ba pojawienia się substytutów zależy od: wysokości barier
wejścia, atrakcyjności sektora, wieku sektora, szybkości zmian
technologii
óð SiÅ‚a oddziaÅ‚ywania klientów zależy od: stopnia koncentracji sektora
odbiorcy, uzależnienia jakości produktu finalnego od jakości wyrobu
dostawcy, niepowtarzalności produktu, relacji popytu i podaży,
możliwości podjęcia przez klienta produkcji wyrobu, dużego udziału
dostawcy w tworzeniu zysku klienta
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
20
Analiza strategiczna mikrootoczenia
(M. Porter)
POTENCJALNI WCHODZ
CY
DOSTAWCY KONKURENCI W SEKTORZE NABYWCY
RYWALIZACJA W SEKTORZE
SUBSTYTUTY
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
21
Analiza strategiczna mikrootoczenia
(mapa grup strategicznych)
óð Grupy strategiczne to grupy przedsiÄ™biorstw stosujÄ…cych te
samą lub podobną strategię: niskich cen (przywództwo
kosztowe), strategie wyróżnienia
óð BezpoÅ›rednim konkurentem firmy stosujÄ…cej np. przywództwo
kosztowe jest inna firma stosująca., te strategię gdyż one
konkurują o ten sam segment odbiorców
óð Etapy analizy: 1. Identyfikacja kryteriów (dużo), które różnicujÄ…
przedsiębiorstwa w danym sektorze 2. Sporządzanie różnych
wariantów map grup strategicznych z użyciem par z wybranej
listy kryteriów charakteryzujących przedsiębiorstwa, 3.
Wyznaczenie miejsca każdej firmy w przestrzeni strategicznej,
4. Narysowanie koła wokół każdej grupy strategicznej
proporcjonalnego do wielkości grupy
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
22
Analiza strategiczna mikrootoczenia
(krzywa doświadczeń)
óð Efekt doÅ›wiadczeÅ„ to zjawisko polegajÄ…ce na zaobserwowaniu
związku między skalą produkcji a wielkością kosztu
jednostkowego wyrobu (koszt jednostkowy wyrobu zmniejsza
się o stały procent przy każdym podwojeniu produkcji sektora)
óð Przyczyny obniżki kosztów:
Øð efekt doÅ›wiadczeÅ„
Øð efekt skali ( wynikajÄ…cy z oszczÄ™dnoÅ›ci)
óð Wyrazem graficznym efektu doÅ›wiadczeÅ„ jest krzywa
doświadczeń, oznaczająca średnie dla danego wyrobu tempo
spadku kosztów jednostkowych w miarę podwajanie się
produkcji
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
23
Analiza strategiczna mikrootoczenia
(profil ekonomiczny sektora i punktowa ocena
atrakcyjności sektora)
óð Profil ekonomiczny sektora to metoda oparta na
modelu M. Portera i jest przydatna do opisu i analizy
sektorów. Analizie poddaje się: rozmiar rynku, zakres
konkurowania, stopę wzrostu rynku, fazy życia sektora,
liczbę przedsiębiorstw w sektorze, liczbę nabywców w
sektorze, poziom i możliwości integracji pionowej,
bariery wejścia i wyjścia, technologie w sektorze,
charakterystykę produktów, ekonomie skali, efekt
doświadczeń, wykorzystanie mocy produkcyjnych,
rentowność sektora
óð Punktowa ocena atrakcyjnoÅ›ci sektora polega na
skonstruowaniu listy czynników różnicujących sektory i
stopień ich atrakcyjności wg kryteriów: wielkość i
przewidywany wzrost rynku, sezonowość i cykliczność,
względy technologiczne, intensywność konkurencji,
pojawiające się szanse i zagrożenia, wymagania
kapitałowe, rentowność, czynniki społeczne
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
24
Ocena atrakcyjności sektora
Czynniki atrakcyjności Waga Ocena (1-10) Wartość
sektora
ważona
Wielkość rynku 0.15 5 0.75
Sezonowość i cykliczność 0.10 8 0.80
Względy technologiczne 0.10 1 0.10
Intensywność konkurencji 0.25 4 1.00
Szanse i zagrożenia 0.15 1 0.15
Wymagania kapitałowe 0.05 2 0.10
Rentowność 0.10 3 0.30
Czynniki społeczne 0.10 7 0.70
1 3.9
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
25
Analiza potencjału strategicznego
óð Analiza portfela produktowego i kompetencji
rynkowych
óð Analiza potencjaÅ‚u materialnego/wytwórczego
óð Analiza systemu organizacji i zarzÄ…dzania
óð Analiza kadr
óð Analiza finansowa
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
26
Bilans strategiczny
Sz > Z
Sz < Z
Sz = Z
Pozycja
Analiza
Strategie wielkie
strategiczna
makrootoczenie
Strategie
Sz
Z
Jednostek
biznesu
Szanse ?
Maxi  Maxi  Konserwa
Agresy
Reakcja
tywna
maxi Mini
wna
Zagrożenia ?
Analiza
Systemy
mikrootoczenia
strategii
Mini-
strategiczna
Konkurecyj Defensywna
Mini 
S
mini Strategie
na
Maxi
konkurowania
Mocne strony ?
SÅ‚abe strony ?
Analiza potencjał
Strategie
strategicznego
funkcjonaln
M > S
M < S
M = S
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
27
Bilans SWOT  ustalenie pozycji
strategicznej
óð Pozycja maxi  maxi, wykorzystanie mocnych
stron firmy oraz szans występujących w otoczeniu
óð Pozycja mini-maxi  wykorzystanie nadarzajÄ…cych
siÄ™ okazji z jednoczesnym poprawieniem
obszarów uznanych za słabe
óð Pozycja maxi- mini  wykorzystanie swoich
mocnych stron dla przeciwstawienia siÄ™
istniejącym zagrożeniom otoczenia
óð Pozycja mini  mini  prowadzÄ…ca w wersji
optymistycznej do przetrwania, w wersji
pesymistycznej do likwidacji firmy
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
28
Typy reakcji strategicznych
Strategie wielkie
óð Strategia agresywna: wychwytywanie okazji,
wzmacnianie pozycji na rynku, przejmowanie firm o tym
samym profilu (ale też innej działalności), koncentracja
zasobów na konkurencyjnych produktach
óð Strategia defensywna: stopniowe wycofywanie siÄ™,
racjonalizacja kosztów, zmniejszenie zdolności
produkcyjnych, zatrzymanie procesu inwestycyjnego,
óð Strategia konkurencyjna: powiÄ™kszanie zasobów
handlowych, ulepszanie linii produktów, zwiększanie
produktywności, racjonalizacja kosztów, utrzymywanie
przewago konkurencyjnej,
óð Strategia konserwatywna: selekcja produktów,
segmentacja rynków, redukcja kosztów, ulepszanie
produktów konkurencyjnych, rozwijanie nowych
produktów, poszukiwanie nowych rynków
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
29
Strategie wobec SJB
óð Strategie forsujÄ…ce wzrost skoncentrowany 
strategia penetracji rynku (H.I. Ansoff)
óð Strategie forsujÄ…ce wzrost przez integracjÄ™ 
strategie integracji przedniej i wstecznej
óð Strategie forsujÄ…ce wzrost przez dywersyfikacjÄ™ 
dywersyfikacja pionowa, pozioma i
konglomeratowa
óð Strategie forsujÄ…ce dezinwestycje  uwolnienia,
żniwowania i likwidacji
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
30
Strategie dziedzinowe -
konkurowania
óð Konieczność udzielenia odpowiedzi na trzy
pytania
1. Gdzie należy konkurować ?
2. Według jakich reguł należy konkurować ?
3. W jakim kierunku należy konkurować ?
óð Strategie lidera rynkowego  innowacyjna,
fortyfikacji, konfrontacji i nękania
óð Strategie pretendenta rynkowego  frontalnego
ataku, wojny partyzanckiej, sojuszu
óð Strategie naÅ›ladowcy rynkowego
óð Strategia opanowania niszy rynkowej  strategia
specjalizacji
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
31
Strategie konkurowania
óð Trzy bazy dążenia do podwyższania
konkurencyjności
1. Baza najniższych kosztów w sektorze
2. Baza wyróżnienia się wśród konkurentów
3. Skoncentrowania działalności w niszy
rynkowej
óð Wybór bazy determinowany jest dążeniem do:
1. Największego dostosowania strategii
dziedzinowej do silnych stron
przedsiębiorstwa
2. Największej trudności naśladowania strategii
przez konkurentów
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
32
Strategie konkurowania
óð Strategia minimalizacji kosztów 
utrzymanie przeciętnego poziomu kosztów poniżej
kosztów konkurencji daje firmie w efekcie wyższe zyski
pod warunkiem porównywalnej jakościowo  z
przeciętną rynkową  oferty produktowej lub usługowej.
Niskie koszty powodują również większą odporność
firmy na konkurencjÄ™. Lider kosztowy musi znalez
ć i
wykorzystać wszystkie z
ródła redukcji kosztów. Logika
strategii kosztowej wymaga, by firma była liderem w
zakresie niskich kosztów, a nie jedną z firm, które
walczÄ… o tÄ™ pozycjÄ™
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
33
Strategie konkurowania
óð Strategia zróżnicowania  polega na
zaoferowaniu produktu/usługi, który jest szczególny
pod jakimś względem, jest ceniony przez klientów i
wyraz
nie odróżnia się od przeciętności rynkowej. Różne
mogą być podstawy różnicowania: unikalność
technologiczna, wysoka jakość, wzornictwo, rzetelność
konstrukcji, unikalność usługi posprzedażnej.
Ostatecznym celem strategii zróżnicowania jest
zbudowanie marki firmy, marki produktów i związanie z
niÄ… klienta
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
34
Strategie konkurowania
óð Strategia koncentracji  polega na zawężenia
pola działania do wybranej niszy rynkowej (np. Poznań),
lub szczególnego segmentu rynkowego (sportowcy,
młodzież,  snobi ). Koncentracja pozwala firmie
sprawniej obsłużyć rynek, zbudować markę i
elastycznie dostosowywać się do rynku przez np.
stosowanie opcji niskich kosztów lub lub zróżnicowania
na niewielkim rynku.
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
35
Strategie konkurowania
Strategie lidera rynkowego
óð Innowacyjna  staÅ‚e poszukiwane szans rynkowych.
Zachowania sÄ… prospektywne i agresywne, oferowana jest
szeroka gama produktów, stale dąży się do wprowadzania
nowych wyrobów na rynek, ciągłe eksperymentowanie
óð Fortyfikacji  dziaÅ‚ania firmy o różnym charakterze
(rynkowym i pozarynkowym) skoncentrowane sÄ… na
tworzeniu barier utrudniających a nawet uniemożliwiających
rozwój konkurentom
óð Konfrontacji - podjÄ™cie decyzji o bezpoÅ›redniej walce
konkurencyjnej z innymi uczestnikami rynku; taka strategia
z pozycji lidera rynkowego może w przypadku przegranej
znacznie osłabić jego pozycję
óð NÄ™kania  dziaÅ‚anie polegajÄ…ce na zniechÄ™caniu klientów do
korzystania do korzystania z ich oferty rynkowej; często
stosowane działania naruszają etykę biznesu
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
36
Strategie konkurowania
Strategie pretendenta rynkowego
óð Strategia frontalnego ataku  polega na jednoznacznym
wykorzystaniu słabości konkurenta i zogniskowanym
wykorzystaniu podstawowych zasobów oraz umiejętności
przeciwko konkurentom
óð Strategia wojny partyzanckiej  polega na silnych,
niespodziewanych, stosunkowo krótkotrwałych atakach na
wybrane, słabe punkty lidera. Wykorzystywane jest np.
rozproszenie aktywności biznesowej, okresowe obniżenie
jakości produktu, przygotowanie do nowej strategii
óð Strategia sojuszu strategicznego  polega na rezygnacji z
walki z konkurentem rynkowym złożeniu oferty sojuszu przez
np. połączenie się z nim, co powinno przynieść nadzwyczajne
korzyści synergiczne
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
37
Strategie konkurowania
óð Strategie naÅ›ladowcy rynkowego 
realizowane przez firmy nie mające ambicji zajęcia
pozycji ani lidera ani pretendenta rynkowego;
działania koncentrują się na zwiększani
produktywności zasobów, zwiększaniu
rentowności
óð Strategie opanowania niszy rynkowej 
realizowana przez firmy dążące do uzyskiwania
przewagi przez specjalizację opartą na wejściu i
opanowaniu nisz rynkowych. Nisze charakteryzujÄ…
się niewielkimi rozmiarami popytu i oryginalnością
wymagań kreowanych przez klienta
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
38
Strategie funkcjonalne
óð Strategie ksztaÅ‚towania potencjaÅ‚u
marketingowego
óð Strategie ksztaÅ‚towania potencjaÅ‚u materialnego
óð Strategie ksztaÅ‚towania potencjaÅ‚u kadr i
personelu
óð Strategie ksztaÅ‚towania potencjaÅ‚u kapitaÅ‚owo-
finansowego
óð Strategie ksztaÅ‚towania systemu organizacji i
zarzÄ…dzania
Planowanie strategiczne Dr Andrzej Stańda
39