50

6/2003

HI−FI

− Gramofony

Pro−Ject RPM−6

Pro Musica

Austriacki Pro−Ject powstał w 1985 roku, ale swą gramofonową przygodę

rozpoczął w 1990, po wyprawie do czeskiego Litovela. Tam miała siedzibę

inna oprócz Technicsa legenda na “T”, a mianowicie czeska Tesla

PPPPP

omysł współpracy zrodził się,

gdy menedżerowie Pro−Jecta
ujrzeli, a potem usłyszeli, jeden z
wyprodukowanych tam gramofo−

nów. W wyniku jego wszechstronnej
modyfikacji powstał Pro−Ject

1

, który ot−

worzył wrota Europy. Aplauz, z jakim pra−
sa i użytkownicy przyjęli ten gramofon,
przesądził o powodzeniu Pro−Jecta na−
wet na tak trudnym rynku jak brytyjski.

Dzisiaj firma oferuje aż dziewięć mo−

deli gramofonów, trzy rodzaje prostych
(w sensie kształtu) ramion, dwie wersje
przedwzmacniacza MM/MC, wkładki i ak−
cesoria do ich ustawień oraz wzmac−
niacz słuchawkowy.

Spośród gramofonów sześć ma tra−

dycyjną sylwetkę, to znaczy płytę nośną
w formie prostokąta, zwykle w czarnym
kolorze, choć zdarza się naturalna oklei−
na − jak w modelu

2.9 Wood

− lub prze−

zroczysty pleksiglas, jak w modelu Per−
spective. Ciekawym pomysłem jest za−
okrąglenie narożników płyty nośnej i jej
zmniejszenie do obrysu talerza (

RPM−4

)

albo jeszcze “obcięcie” jednego naroża,
jak w przypadku

RPM−9

. Ten szczytowy

model Pro−Jecta pyszni się grubym, 3−cm
akrylowym talerzem, odrębnie lokowa−
nym silnikiem, paskiem obiegającym
dookoła krawędź talerza i ramieniem

wykonanym z włókna węglowego. W
pozostałych modelach użyto kółka pośred−
niego, ukrytego pod talerzem, sprzęgnię−
tego z ośką silnika paskiem maszyno−
wym. Chcę zwrócić uwagę na jeszcze
jeden model −

6.9

− jedyny ze sprężyno−

wym zawieszeniem.

Jeszcze bardziej ekscentryczne roz−

wiązanie widzimy w

RPM−6

. Oto bo−

wiem wykonana z płyty MDF i wsparta
na trzech stożkach plinta została w ca−
łości zasłonięta monstrualnie wielkim ta−
lerzem, spod którego wystaje jedynie
stalowy wysięgnik podtrzymujący kon−
strukcję ramienia (nawet wyłącznik sie−
ciowy schowany jest pod spodem). Rów−
nie duże wrażenie sprawia masywny
docisk do płyt. Zrobiony z MDF−u talerz
ma gładki plaster z winylu na wierzchu i
wzmocnioną metalowym kołnierzem ze−
wnętrzną krawędź oraz imponującą wy−
sokość przekraczającą 8 cm. Ta nie−
zwykle oryginalna koncepcja wzornicza
okupiona została brakiem pokrywy.

Montaż gramofonu do pewnego mo−

mentu nie przedstawia trudności. Po za−
łożeniu wykonanego z akrylu talerzyka
napędowego na ceramiczną kulkę ło−
żyska i paska transmisyjnego, należy
koniecznie wykręcić dwie śruby blokują−
ce sprężyste zawieszenie silnika. Gdy
już na miejscu wyląduje słusznego cię−
żaru talerz, a właściwie micha, czeka
nas najtrudniejsze zadanie − instalacja
wkładki, w tym wypadku produktu Gold−
ringa, wytwarzanego ekskluzywnie dla
Pro−Jecta. Najtrudniejsze, ponieważ już
samo przekręcenie wkładki i dostarcza−
nego luzem uchwytu wymaga akroba−
tycznych zdolności, a najlepiej czterech
rąk. Nadzwyczajną ostrożność trzeba
zachować przy podłączaniu niebez−
piecznie cienkich drucików. Później na−
leży jeszcze zbalansować ramię, usta−
wić siłę nacisku igły oraz zawiesić cię−

żarek antyskatingu na niemal niewi−
docznej żyłce. Na deser pozostaje usta−
wienie położenia wkładki w punktach
Baerwalda, ale to już jest zajęcie dla
ludzi o stalowych nerwach... gdyż osiąg−
nięcie poprawnego wyniku graniczy z
cudem. Bądźmy sprawiedliwi: w innych
gramofonach też!

Obejma do mocowania ramienia w

stanie spoczynku oraz haczyk do zawie−
szenia antyskatingu wykonane są ze
sprężystego drutu stalowego, co wpraw−
dzie powoduje brak stabilności tych ele−
mentów (równie mało stabilnie umoco−
wana jest przeciwwaga), ale nie zakłóca
ich działania, choć − przyznajmy − obni−
ża poczucie komfortu.

Na koniec trzeba połączyć gramofon

z dostarczonym przedwzmacniaczem
MM/MC

Phono Box SE

kabelkiem z ze−

wnętrznym uziemieniem i pozłacanymi
wtykami (gniazda w obu urządzeniach
są również złocone), wziąć odpowiedni
zamach (by rozkręcić talerz) i... ruszamy.

RPM−6

gra każdy rodzaj muzyki bez

zahamowań. Poczęstowany niezapom−
nianą płytą Davisa

“You are under ar−

rest”

(CBS, 1985) gramofon zrewanżo−

wał się porcją mocnej muzyki, z rytmicz−
nie akcentowanymi funkowymi frazami
i ładnie cieniowaną trąbką Mistrza.
Równie wybuchowy okazał się materiał
przygotowany przez Quincy Jonesa dla
Donny Summer (

“Donna Summer”

, War−

ner Bros., 1982). Brawurowo rozpędzo−
ny

“Love is in control”

czy pełen chóral−

nego rozmachu

“State of Independen−

ce”

Vangelisa i Andersona powalają

wprost swą witalnością. Nie mniej cieka−
wie wypadły jeszcze starsze nagrania
kolegi Davisa − Herbiego Hancocka. Pły−
ta

“Head Hunters”

nagrana została w

1974 roku przez CBS. To były pierwsze
lata po wprowadzeniu syntezatorów na

Gramofon

o niebanalnym kształcie,

wysokich i spełnionych

aspiracjach.

Phono Box SE − choć niewielkich

rozmiarów, przedwzmacniacz ten

posiada oba moduły (MM i MC),

sprawuje się wyśmienicie, szkoda

tylko, że ma niewiele ustawień

dopasowujących

51

6/2003

teren jazzu czy raczej jazz−rocka, a
Hancock przez kilka lat penetrował
możliwości owego instrumentarium. Pły−
ta została nagrana dość matowo, powie−
działbym − monochromatycznie, z lek−
kim wygaszeniem wysokich tonów i
skondensowanym, a nie rozciągniętym
w dół basem. Pro−Ject znakomicie pora−
dził sobie z oddaniem tej specyficznej
realizacji, starannie różnicując gradację
odcieni barw. Elektroniczny arsenał
Herbiego zajaśniał dyskretnym blas−
kiem na tle zdecydowanego kontrabasu
elektrycznego i saksofonu tenorowego
ze stonowaną perkusją dopełniającą
reszty. Są jednak miejsca na płycie, gdy
kapela rusza z kopyta, a tonalne spekt−
rum rozkwita pełniejszą paletą;

RPM 6

dotrzymuje im kroku, nie tracąc nic ani z

niuansów, ani z rozmachu i hipnotycz−
nego drive'u. Ale nie tylko prezentacje
fusion wypadły bardzo przekonująco.
Przy płytach spokojnych, akustycznych,
RPM staje się czułym, delikatnym i wraż−
liwym partnerem, o czym przekonuje
choćby niezrównany duet Gheorga Zam−
fira (fletnia Pana) i Marcela Celliera gra−
jącego na niewielkich “wiejskich” orga−
nach (

“Improvisations”

, Festival, b.d.).

W każdym jednak wypadku gramofon
zadziwia świeżością i wiarygodnością
niemodyfikowanego brzmienia.

WNIOSKI

WNIOSKI

WNIOSKI

WNIOSKI

WNIOSKI

Niebanalna postać RPM−6 wywołała równie niebanalne

skojarzenia, żeńskiego zwłaszcza audytorium: a to z

parnikiem (dlaczego?), a to z miną przeciwpiechotną. Można rzec, iż RPM−6

jest kwintesencją audiofilskiego produktu: choć materiały i komponenty

wybierano bardzo oszczędnie, to przecież w newralgicznych punktach

sprawują się bez zarzutu, dając w efekcie dźwięk godny najwyższej uwagi.

Myślę, że przy tej cenie trudno będzie znaleźć sensowną kontrpropozycję.

Wszystkie ważne

elementy zrobione bardzo

dobrze: stalowa konstrukcja

ramienia, złocone gniazda

wyjściowe, akrylowy

talerzyk napędowy,

elastycznie zawieszony

silnik, maszynowy

pasek.

WYGLĄD, WYKONANIE i WYPOSAŻENIE:

Oryginalny i efektowny projekt plastyczny,
niezłe wykonanie i dobre ramię, zredukowane
do minimum wyposażenie zawiera jednak
masywny docisk i oddzielny, 3−żyłowy kabel ze
złoconymi wtykami.

FUNKCJONALNOŚĆ i DZIAŁANIE:

Trudna instalacja i kalibracja wkładki, żadnych
zbędnych funkcji, w pełni ręczna obsługa,
ręczne przekładanie paska przy zmianie obrotów
(konieczne zdjęcie talerza!), brak pokrywy,
niewygodnie zlokalizowany wyłącznik, ale
wszystko działa, jak trzeba.

BRZMIENIE:

Otwarte i żywiołowe, choć nie

gubiące szczegółów, pełna gama barw i faktur,
dobre oddanie nastrojów i skali dynamiki.

Cena

[zł]

2490,−

Dystrybutor:

VOICE

RPM−6*

*Pozostałe komponenty:
− wkładka Pro−Ject 4/II (Goldring) − 459 zł
− przedwzmacniacz Phono Box SE − 749 zł

DANE TECHNICZNE:

PRO−JECT RPM−6

PRO−JECT RPM−6

PRO−JECT RPM−6

PRO−JECT RPM−6

PRO−JECT RPM−6

Napęd

paskowy

Prędkość [rpm]

33

1/3

, 45

Ramię

proste R9C

Talerz

kompozyt MDF (wysokość 81mm)

Wymiary (WxSxG)[mm]

133x462x350

Ciężar [kg]

ok. 5,25

WKŁADKA MM

WKŁADKA MM

WKŁADKA MM

WKŁADKA MM

WKŁADKA MM

Model

Pro−Ject 4/II (Goldring)

Przenoszone pasmo [Hz]

20−20000 (+/−2dB)

Napięcie wyjściowe [mV]

6,5

Separacja kanałów [dB]

>20

Nierównomierność kanałów [dB]

=1,9

PRZEDWZMACNIACZ MM/MC

PRZEDWZMACNIACZ MM/MC

PRZEDWZMACNIACZ MM/MC

PRZEDWZMACNIACZ MM/MC

PRZEDWZMACNIACZ MM/MC

Model

Phono Box SE

Oporność/pojemność wejściowa [kŮ/pF]

47/100 (MM); 100/100 (MC)

Napięcie wyjściowe [mV 1/kHz]

200

Wzmocnienie MM/MC [dB]

32/53