Martyna Rosik
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Weronika Śmierczyńska
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Analiza finansowa z punktu widzenia zarządzającego przedsiębiorstwem na przykładzie przedsiębiorstw
z branży produkcyjnej mebli (Firma „X”) oraz branży poboru, uzdatniania i dostarczania wody (Firma „Y”).
Working paper
Słowa kluczowe: analiza finansowa, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, rentowność, płynność,
wypłacalność, sprawność
Streszczenie:
Poniższy raport ma na celu przeanalizowanie działalności przedsiębiorstwa z punktu widzenia
zarządzającego
nim,
porównanie otrzymanych
wyników
z
danymi
sektorowymi oraz
zarekomendowanie odpowiednich działań.
Wprowadzenie:
Analiza finansowa jest najważniejszym narzędziem badawczym oceny działalności
przedsiębiorstwa. Jej istotą jest rozpatrywanie określonych zjawisk i procesów finansowych, które
odzwierciedlają efektywność działalności całego przedsiębiorstwa. Jej podstawowym celem jest
dostarczanie określonym użytkownikom odpowiednio przetworzonych informacji. Informacje te są
wykorzystywane przy ocenie sytuacji przedsiębiorstwa oraz podejmowania racjonalnych decyzji
gospodarczych, które wpłyną na jej poprawę.
1
W tym raporcie zastosowano analizę wskaźnikową przy wykorzystaniu poniższych wzorów:
a)
Wskaźnik płynności bieżącej
źżąłś =
!
2
(1)
gdzie:
AO
– aktywa obrotowe
N
>12
– należności z tytułu dostaw i usług powyżej 12 miesięcy
ZK
– zobowiązania krótkoterminowe
Z
>12
– zobowiązania z tytułu dostaw i usług powyżej 12 miesięcy
RK
– rezerwy krótkoterminowe
RM
– rozliczenia międzyokresowe
b)
Wskaźnik rentowności kapitałów własnych
#$ść$łółℎ =
()*+,*-../∗122
,34+.3ł(ł35*)
3
(2)
c)
Wskaźnik rentowności sprzedaży netto
#$ść789ż$$ =
:)5,*-../;5.<3.3=:-54<:->3ż)
4<:)?@/>)*-../:-54<:->3ż)4</>A,.ó(,./(3<ó(+C3.-<+3łó(
3
(3)
d)
Wskaźnik okresu spływu należności w dniach
D7łEFżś =
*3G-ż*/ś?+
4<:)?@/>):-54<:->3ż)
∗ 365
3
(4)
e)
Wskaźnik rotacji zapasów w dniach
#$8ó =
4<:)?@/>):-54<:->3ż)
:3435)
∗ 365
3
(5)
f)
Wskaźnik okresu spłaty zobowiązań w dniach
D7ł$8ą8ń =
:/K/(+ą:3*+3,<ó.,/.-<C+*/(-
4<:)?@/>):-54<:->3ż)
∗ 365
3
(6)
1
Nowak E., Analiza sprawozdań finansowych, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2008, s. 33
2
Sierpińska M., Jachna T., Ocena przedsiębiorstw według standardów światowych, Wydawnictwo Naukowe
PWN , Warszawa 2004, s. 197
3
Wzory zaczerpnięte z podręcznika: Nowak E., Analiza sprawozdań finansowych, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 2008
Analiza wskaźnikowa przedsiębiorstw i interpretacja otrzymanych wyników:
Tabela 1. Wyniki obliczonych wskaźników dla firm „X” i „Y” w latach 2010-2011.
WSKAŹNIK
2011
2010
2011
2010
FIRMA "X"
ŚREDNIA BRANŻY
FIRMA "X"
ŚREDNIA BRANŻY
FIMA "Y"
ŚREDNIA BRANŻY
FIMA "Y"
ŚREDNIA BRANŻY
Płynność bieżąca (krotność)
5,31
2,06
6,37
1,96
1,49
1,93
1,60
2,09
Rentowność kapitałów własnych (zł)
25,06
16,14
35,32
13,37
- 5,14
1,04
- 4,68
1,37
Rentowność sprzedaży (zł)
0,20
4,89
0,25
4,52
- 0,07
1,43
- 0,06
2,19
Okres spływu należności (dni)
61
45
78
43
61
42
41
40
Rotacja zapasów (dni)
74
39
99
39
4
6
5
6
Okres spłaty zobowiązań (dni)
50
39
33
38
63
21
59
18
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
Z powyższych wykresów (opracowanych na podstawie tabeli nr 1) wynika, iż wskaźnik płynności w Firmie X zarówno w roku 2010 jak i 2011 jest wyższy niż średni
w sektorze oraz wykazuje nadpłynność środków. Zjawisko to nie jest pożądane i oznacza, że jednostka ta nie potrafi w sposób odpowiedni wykorzystywać posiadanych
środków. Jednakże w roku 2011 nastąpił spadek w porównaniu z rokiem 2010 o 1,06 jednostek co oznacza poprawę sytuacji tej jednostki. Z kolei wskaźnik płynności
w Firmie Y w latach 2010-2011 kształtuje się na niższym poziomie niż w sektorze. Ponadto zmniejszył swoją wartość w roku 2010 w porównaniu do 2010 o 0,11 jednostek,
jednak mieści się w normie co oznacza, że jednostka efektywnie wykorzystuje swoje środki.
6,37
5,31
1,96
2,06
0,00
5,00
10,00
2010
2011
Płynność bieżąca
FIRMA "X"
ŚREDNIA BRANŻY
1,60
1,49
2,09
1,93
0,00
2,00
4,00
2010
2011
Płynność bieżąca
FIMA "Y"
ŚREDNIA BRANŻY
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
Z powyższych wykresów (opracowanych na podstawie tabeli nr 1) wynika, iż w Firmie X w 2010 roku wskaźnik przyjął największą wartość i był jednocześnie
znacznie wyższy niż w całym sektorze, po czym w kolejnym roku zmalał o ponad 10 złotych. Było to związane ze spadkiem zysku. Wskaźnikiem tym są zazwyczaj
zainteresowani akcjonariusze, udziałowcy, którzy widząc wielkość wskaźnika rentowności kapitału własnego mogą ocenić efektywność inwestycji kapitałowych
4
. Im jest
wyższy poziom tego wskaźnika tym firma ma większe szanse na wysokie dywidendy i szybszy rozwój jednostki gospodarczej. Malejąca wartość wskaźnika rentowności
kapitału własnego w tej jednostce, świadczy o pogarszającej się sytuacji, ponieważ firma aby osiągnąć oczekiwany zysk, musi go osiągnąć większym nakładem kapitału.
W jeszcze bardziej niekorzystnej sytuacji znajduje się Firma Y, która wykazuje stratę w latach 2010-2011, kształtując się znacznie poniżej sektora i musi się ona bardzo
postarać, by choćby „dogonić” jednostki sektorowe.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
4
Jaskulska K., Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa „Lentex” w latach 2008-2010, Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi, Łódź 2011, s. 80
35,32
25,06
13,37
16,14
0,00
20,00
40,00
2010
2011
Rentowność kapitałów własnych
FIRMA "X"
ŚREDNIA BRANŻY
(4,68)
(5,14)
1,37
1,04
-10,00
-5,00
0,00
5,00
2010
2011
Rentowność kapitałów własnych
FIMA "Y"
ŚREDNIA BRANŻY
0,25
0,20
4,52
4,89
0,00
2,00
4,00
6,00
2010
2011
Rentowność sprzedaży
FIRMA "X"
ŚREDNIA BRANŻY
(0,06)
(0,07)
2,19
1,43
-1,00
0,00
1,00
2,00
3,00
2010
2011
Rentowność sprzedaży
FIMA "Y"
ŚREDNIA BRANŻY
Z powyższych wykresów (opracowanych na podstawie tabeli nr 1) wynika, iż w Firmie X każda zainwestowana w sprzedaż złotówka generuje 0,25 złotych zysku
w roku 2010 i 0,05 złotych mniej w roku 2011. Jest to poziom kilkunastokrotnie niższy poziom niż w całym sektorze i jednostka ta powinna zastanowić się jak poprawić
swoją sytuację. Z kolei Firma Y z racji wykazywanej w latach 2010-2011 straty wykazuje 0,06 złotych straty z każdej zaangażowanej złotówki w roku 2010 powiększając ją
o 0,01 złotych w roku 2011. Jednostka ta powinna
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
Z powyższych wykresów (opracowanych na podstawie tabeli nr 1) wynika, że czas zamrożenia środków w Firmie X w latach 2010-2011 był znacznie wyższy niż
w sektorze. Tak wysoki okres spływu jest niekorzystny dla tej jednostki i oznacza, że nie potrafi ona w należyty sposób ściągać swych należności od kontrahentów. Jednak
w roku 2011 nastąpiła poprawa w stosunku do roku 2010 i wskaźnik ten spadł o 17 dni. Z kolei Firma Y w roku 2010 utrzymywała poziom wskaźnika prawie równy
występującemu w sektorze, jednak zaobserwowano pogorszenie sytuacji w roku 2011 – wzrost okresu spływu o 20 dni.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
78
61
43
45
0,00
50,00
100,00
2010
2011
Okres spływu należności
FIRMA "X"
ŚREDNIA BRANŻY
41
61
40
42
0,00
50,00
100,00
2010
2011
Okres spływu należności
FIMA "Y"
ŚREDNIA BRANŻY
99
74
39
39
0,00
50,00
100,00
2010
2011
Rotacja zapasów
FIRMA "X"
ŚREDNIA BRANŻY
5
4
6
6
0,00
5,00
10,00
2010
2011
Rotacja zapasów
FIMA "Y"
ŚREDNIA BRANŻY
Z powyższych wykresów (opracowanych na podstawie tabeli nr 1) wynika, iż Firma X w latach 2010-2011 utrzymywała znacząco dłuższy okres odtwarzania zapasów
niż w sektorze. Mimo, iż sytuacja poprawiła się w roku 2011 w stosunku do 2010 o 25 dni, to jednak nadal pozostaje duża strata w stosunku do całego sektora. Jednostka ta
nie potrafi sprawnie zarządzać składnikami rzeczowymi aktywów obrotowych. Z kolei Firma Y prezentuje się zdecydowanie lepiej, gdyż w porównaniu ze sowim sektorem
utrzymuje ona krótszy okres zamrożenia środków w zapasach w roku 2010, a ponadto poprawiła swój wynik w roku 2011 o 1 dzień.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych.
Z powyższych wykresów (opracowanych na podstawie tabeli nr 1) wynika, iż Firma X w 2010 spłacała swoje zobowiązania w czasie krótszym niż cały sektor.
Sytuacja zmieniła się w roku 2011 i zobowiązania regulowane były o 17 dni później niż w 2010 roku oraz 11 dni w porównaniu z sektorem. Z kolei Firma Y w latach 2010-
2011 regulowała swoje zobowiązania znacznie później niż sektor. Wskaźnik ten nie ma powszechnie przyjętej normy, przy czym zbyt krótki cykl zobowiązań może
wskazywać na nieracjonalne zarządzanie zobowiązaniami, polegające na nie korzystaniu przez przedsiębiorstwo z nieoprocentowanego kredytu kupieckiego. Pożądaną
sytuacją byłby wyższy poziom wskaźnika spłaty zobowiązań niż wskaźnika spływu należności. Za pozytywne można więc uważać wydłużenie się tego okresu z pewnymi
zastrzeżeniami: gdy nie pojawią się karne odsetki i gdy wydłużony okres spłaty zobowiązań nie wpłynie na zachwianie wiarygodności firmy u kontrahentów
5
.
Podsumowanie:
Jak wynika z raportu Firma X powinna poprawić długość utrzymywania zapasów oraz zwiększyć sprawność ściągania należności i rentowność sprzedaży. Powinna
również zastanowić się jak efektywnie wykorzystać posiadane środki, by nie zachodziła sytuacja nadpłynności. Z kolei Firma Y powinna poszukać sposobu na poprawienie
rentowności kapitału własnego i sprzedaży, gdyż obecny poziom jest dla niej zdecydowanie niekorzystny.
5
Definicja zaczerpnięta z:
http://www.dektra.pl/index.php/pl/inwestorzy-i-akcjonariusze/slownik/146-wskanik-okresu-spaty-zobowiza-z-tytuu-dostaw-i-usug-w-dniach-
33
50
38
39
0,00
20,00
40,00
60,00
2010
2011
Okres spłaty zobowiązań
FIRMA "X"
ŚREDNIA BRANŻY
59
63
18
21
0,00
50,00
100,00
2010
2011
Okres spłaty zobowiązań
FIMA "Y"
ŚREDNIA BRANŻY
Literatura:
1.
Michalski Grzegorz, Ocena finansowa kontrahenta na podstawie sprawozdań finansowych (Financial
Analysis in the Firm. A Value-Based Liquidity Framework), oddk, Gdańsk 2008.
2.
Grzegorz Michalski (2012), FINANCIAL LIQUIDITY MANAGEMENT IN RELATION TO RISK SENSITIVITY: POLISH
FIRMS CASE, Proceedings of the International Conference Quantitative Methods in Economics (Multiple
Criteria Decision Making Xvi), 141-160
3.
Michalski Grzegorz, Strategie finansowe przedsiębiorstw (Entrepreneurial financial strattegies), oddk,
Gdańsk 2009.
4.
Michalski, Grzegorz Marek, Wprowadzenie do zarządzania finansami przedsiębiorstw, (Introduction to
Entrepreneurial Financial Management), Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1934041 or
http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1934041
5.
Michalski Grzegorz (2007), Portfolio Management Approach in Trade Credit Decision Making, Romanian
Journal
of
Economic
Forecasting,
Vol.
3,
pp.
42-53,
2007.
Available
at
SSRN:
http://ssrn.com/abstract=1081269
6.
Michalski Grzegorz (2008), Operational risk in current assets investment decisions: Portfolio management
approach in accounts receivable, Agricultural Economics–Zemedelska Ekonomika, 54, 1, 12–19
7.
Michalski Grzegorz (2008), Corporate inventory management with value maximization in view, Agricultural
Economics-Zemedelska Ekonomika, 54, 5, 187-192.
8.
Michalski Grzegorz (2009), Inventory management optimization as part of operational risk management,
Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 43, 4, 213-222.
9.
Michalski Grzegorz (2011), Financial Analysis in the Enterprise: A Value-Based Liquidity Frame-work.
Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1839367, 177-262.
10.
Michalski Grzegorz (2007), Portfolio management approach in trade credit decision making, Romanian
Journal of Economic Forecasting, 8, 3, 42-53.
11.
Michalski Grzegorz (2008), Value-based inventory management, Romanian Journal of Economic
Forecasting, 9, 1, 82-90.
12.
Michalski Grzegorz (2012), Financial liquidity management in relation to risk sensitivity: Polish enterprises
case, Quantitative Methods in Economics, Vydavatelstvo EKONOM, Bratislava, 141-160.
13.
Michalski Grzegorz (2008), Decreasing operating risk in accounts receivable mangement: influence of the
factoring on the Enterprise value, [in] Culik, M., Managing and Modelling of Financial Risk, 130-137.
14.
Michalski Grzegorz (2010), Planning optimal from the Enterprise value creation perspective. Levels of
operating
cash
investment,
Romanian
Journal
of
Economic
Forecasting,
vol:
13
iss:
1 pp.198-214.
15.
Polak Petr, Robertson, D. C. and Lind, M. (2011), The New Role of the Corporate Treasurer: Emerging
Trends in Response to the Financial Crisis (December 12, 2011). International Research Journal of Finance
and Economics, No. 78, Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1971158
16.
Soltes Vincent (2012), Paradigms of Changes in the 21th Century - Quest for Configurations in Mosaic,
Ekonomicky Casopis, v.60 is.4 pp. 428-429.
17.
Soltes Vincent (2011), The Application of the Long and Short Combo Option Strategies in the Building of
Structured Products, 10th International Conference of Liberec Economic Forum, Liberec.
18.
Zmeskal Zdenek, Dluhosova Dana (2009), Company Financial Performance Prediction on Economic Value
Added Measure by Simulation Methodology, 27th International Conference on Mathematical Methods in
Economics, Mathematical Methods in Economics, 352-358.
19.
Polak Petr, Sirpal R., Hamdan M. (2012), Post-Crisis Emerging Role of the Treasurer, European Journal of
Scientific Research, 86, 3, 319-339
20.
Kresta A.; Tichy Tomas (2012), International Equity Portfolio Risk Modeling: The Case of the NIG Model and
Ordinary Copula Functions, FINANCE A UVER-CZECH JOURNAL OF ECONOMICS AND FINANCE 62, 2, 141-
161.
21.
Kopa Milos, D'Ecclesia RL, Tichy Tomas (2012), Financial Modeling, FINANCE A UVER-CZECH JOURNAL OF
ECONOMICS AND FINANCE, 62, 2, 104-105.
22.
Michalski, Grzegorz Marek, Value-Based Inventory Management, Value-Based Inventory Management,
Journal of Economic Forecasting, 9/1, 82-90, 2008. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1081276
or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1081276
23.
Dluhosova Dana, et. al., 2006, Finančni řizeni a rozhodovani podniku: analyza, investovani, oceňovani,
riziko, flexibilita, Ekopress, Prague.
24.
Soltes Vincent, 2004, Duration of coupon bonds as a criterion of the price sensibility of bonds with regards
to the change of interest rates (Duracia kuponovej obligacie ako kriterium cenovej citlivosti obligacie
vzhľadom na zmenu urokovych sadzieb in Slovak), EKONOMICKY CASOPIS, 52/2004(1), pp. 108-114.
25.
Michalski, Grzegorz Marek, Factoring and the Firm Value (May 17, 2008). FACTA UNIVERSITATIS Series:
Economics
and
Organization,
Vol.
5,
No.
1,
pp.
31-38,
2008.
Available
at
SSRN:
http://ssrn.com/abstract=1844306
26.
Michalski, Grzegorz Marek, Crisis Caused Changes in Intrinsic Liquidity Value in Non-Profit Institutions
(December 14, 2012). Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 2012, Volume 7,
Issue 2. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2189488 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2189488
27.
Michalski, Grzegorz Marek, Płynność finansowa w małych i średnich przedsiębiorstwach (Financial Liquidity
Management in Small and Medium Enterprises) (2013). Płynność Finansowa w Malych i Srednich
Przedsiebiorstwach, PWN, 2013. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2214715
28.
Michalski, Grzegorz Marek, Accounts Receivable Management in Nonprofit Organizations (Zarządzanie
należnościami w organizacjach nonprofit), 2012, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości 2012(68(124)):83-96.
ICID:
1031935,
Available
at
SSRN:
http://ssrn.com/abstract=2193352
or
http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2193352
29.
Tichy, T. (2011), Levy Processes in Finance: Selected applications with theoretical background. SAEI, vol. 9.
Ostrava: VŠB-TU Ostrava, ISBN 978-80-248-2536-6.
30.
Tichy, T. (2008), Lattice models – Pricing and Hedging at (In)complete Markets. VŠB-TU Ostrava, ISBN 978-
80-248-1703-3
31.
M. Kopa & T. Tichy (2012), Concordance measures and second order stochastic dominance –portfolio
efficiency analysis, E & M Economics and Management 4, 110-120
32.
Franków N., Czajkowska A., Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa na przykładzie przedsiębiorstw z
branży
produkcyjnej
maszyn
i
samochodów.
(March
22,
2013).
Available
at
SSRN:
http://ssrn.com/abstract=2238066
or
http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.2238066
33.
Jaskulska K., Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa „Lentex” w latach 2008-2010, Społeczna Wyższa
Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi, Łódź 2011
34.
Juja T., Analiza finansowa i opodatkowanie przedsiębiorstw. Studium przypadków, Wydawnictwo Forum
Naukowe, Poznań 2007, 123-130
35.
Nowak E., Analiza sprawozdań finansowych, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2008, 175-198
36.
Gołaszewski P., Urbanek P. Walińska E., Analiza sprawozdań finansowych, Fundacja Rozwoju
Rachunkowości w Polsce, Łódź 2001, 46-49
37.
Wędzki D, Analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego, Wolters Kluwer, Kraków 2006, 492-531
38.
Kowalak R., Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa w badaniu zagrożenia upadłości, ODDK, Gdańsk
2008, 127-136
39.
Ćwiąkała-Matys A., Nowak W., Zarys metodologiczny analizy finansowej, Wydawnictwo Uniwersytety
Wrocławskiego, Wrocław 2005, 111-113
40.
Rutkowski A., Zarządzanie finansami, Polskie wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007, 94-95
41.
Dębski W., Teoretyczne i praktyczne aspekty zarządzania finansami przedsiębiorstwa, Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa 2005, 96-98
42.
Mohr A., Zarządzanie finansami. Co mówią liczby, Wydawnictwo Helion, 2006, 52-53
43.
Sierpińska M., Jachna T., Ocena przedsiębiorstwa według standardów światowych, Polskie Wydawnictwo
Naukowe 2007, str. 198
44.
Biedrzycki P., Marża zysku netto (wskaźnik rentowności sprzedaży), 2008, dostępny na:
http://sindicator.net/baza_wiedzy/wskazniki_rentownosci_i_oceny_perspektyw_rozwojowych/marza_zys
ku_netto_wskaznik_rentowno
45.
Dektra
S.A.,
Toruń
2013,
dostęp
w:
http://www.dektra.pl/index.php/pl/inwestorzy-i-
akcjonariusze/slownik/146-wskanik-okresu-spaty-zobowiza-z-tytuu-dostaw-i-usug-w-dniach-