11 lipca 2014 r.
issn 2299-3584
w Twojej firmie
Wynagrodzenia
A K T U A L N O Ś C I I P R Z Y K Ł A D Y R O Z L I C Z E Ń :
Z U S • P O D AT K I • P R AW O P R A C Y
w n u m e r z e :
6–7
Od kilku lat pracodawcy zabiegają
o zmianę długości ochrony
przedemerytalnej. Ostatnio kwestia
ta pojawiła się przy okazji prac nad
nowelizacją ustawy o promocji zatrudnienia
i in stytucjach rynku pracy.
Klauzula wykonalności, wydana
przeciwko pracodawcy, który nie zapłacił
należnego wynagrodzenia pracownika,
niezawierająca numeru NIP lub PESEL,
jest dotknięta wadą, która powinna
być uzupełniona w trybie
sprostowania.
Pracownicy nieobecni w pracy
z po wodu długotrwałej choroby często
nie odbierają przesyłek od pracodawcy,
licząc, że w ten sposób unikną zwol nienia
z pracy. Takie postępowanie nie chroni
jednak przed rozwiązaniem umowy
o pracę.
Do wynagrodzenia wypłacanego
za czas urlopu nie stosuje się
podwyższonych kosztów uzyskania
przychodów.
Dopłata do „wczasów pod gruszą”
wy płacona ze środków ZFŚS, niezależnie
od wysokości wypłaconej kwoty, nie
podlega oskładkowaniu. Natomiast
kwota świadczenia urlopowego
nie stanowi podstawy składek na
ubezpieczenia społeczne do wysokości
odpisu podstawowe go, którego
wysokość określona jest
w ustawie o ZFŚS.
8
3
2
9
Łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą nie wpływa
na wymiar urlopu wypoczynkowego
Pracownik, który łączy dodatkowy urlop macierzyński lub urlop rodzicielski
z pracą na część etatu u swojego pracodawcy, zachowuje prawo do pełnego
wymiaru urlopu wypoczynkowego. Oznacza to, że taki pracownik może
przebywać na urlopie wypoczynkowym przez więcej niż 20 lub 26 dni w roku
kalendarzowym.
Wyjaśnienia resortu pracy z 28 kwietnia 2014 r. na zapytanie poselskie nr 6509
Pracownica wprawdzie świadczy
pracę w niepełnym wymiarze etatu,
ale na pozostałą część etatu korzysta
z urlopu rodzicielskiego, za czas któ-
rego zatrudniona w pełnym wymiarze
czasu pracy nabywa prawo do pełne-
go wymiaru urlopu wypoczynkowego
(20 lub 26 dni).
W myśl art. 154
2
§ 2 Kodeksu pracy (kp)
jeden dzień urlopu odpowiada 8 godzinom.
W konsekwencji pracownica łącząca ko-
rzystanie z urlopu rodzicielskiego z pracą
u swojego pracodawcy w wymiarze nie
wyższym niż 1/2 etatu nabywa prawo od-
powiednio do 160 lub 208 godzin urlopu
wypoczynkowego.
WAŻNE
Natomiast przy udzielaniu tego
urlopu stosuje się regulację zawartą
w art. 1542 § 1 kp, zgodnie z którą
urlopu udziela się w dni, które są dla
pracownika dniami pracy, zgodnie
z obowiązującym go rozkładem czasu
pracy, w wymiarze godzinowym, od-
powiadającym dobowemu wymiaro-
wi czasu pracy pracownika w danym
dniu. Ta zasada przeliczania urlopu
wypoczynkowego na godziny powo-
duje w praktyce, że faktyczna liczba
dni odpoczynku pracownika z tytu-
łu udzielonego urlopu może różnić
się od liczby dni przysługującego
mu wymiaru urlopu wynikającego
z art. 154 kp.
Jak wyjaśnia Ministerstwo Pracy
i Polityki Społecznej, jeżeli urlop
jest udzielany w okresie, gdy dobo-
wy wymiar czasu pracy jest wyższy
niż 8 godzin, liczba dni odpoczynku,
które obejmie urlop, się zmniejsza.
Z kolei wówczas, gdy wymiar dobowy
kształtuje się poniżej 8 godzin, licz-
ba dni odpoczynku objętych urlopem
zwiększy się w stosunku do wymiaru
urlopu, wynikającego z art. 154 § 1
kp, gdyż ta może być różna ze wzglę-
du na pracę przez mniej niż 8 godzin
dziennie.
Dlatego też może się zdarzyć, że pra-
cownik zatrudniony na część etatu
i wykorzystujący urlop wypoczyn-
kowy w dni, w które świadczy pracę
w wymiarze poniżej 8 godzin, będzie
w sumie wypoczywał przez więcej niż
20 lub 26 dni.
Taka sytuacja z punktu widzenia obo-
wiązujących przepisów jest dopusz-
czalna. Należy bowiem odróżnić licz-
bę dni i godzin udzielonego urlopu
od faktycznej liczby dni wypoczynku
pracownika, wynikających z tytułu
udzielonego urlopu.
Emilia Wawrzyszczuk
specjalista w zakresie prawa pracy
2
l WYNAGRODZENIA W TWOJEJ FIRMIE
WSZYSTKIE NUMERY ZNAJDZIESZ TAKŻE NA http://wynagrodzeniawfirmie.wip.pl
Nowości
Wynagrodzenia w Twojej firmie
nr 106
O D R E D A K C J I
Przyznana pracownikowi dopłata do „wczasów
pod gruszą” korzysta ze zwolnienia podatkowego,
jeżeli:
• jest wyni kiem działalności socjalnej określo nej
w przepisach o ZFŚS,
• jest w całości sfinansowana ze środ ków ZFŚS,
• łączna wartość otrzymanych świad czeń socjal-
nych w roku podatkowym nie przekracza 380 zł.
Jak jednak rozliczyć z fiskusem inne równie popu-
larne wypłaty wakacyjne – świadczenie urlopowe?
Szczegóły w temacie numeru na str. 6–7.
W ostatnim miesiącu Sąd Najwyższy wydał kilka
ważnych wyroków i uchwał. Dotyczą one m.in.:
• klauzul wykonalności wydanych po 7 lipca
2013 r.,
• rozliczania ryczałtów za nocleg kierowców
zatrudnionych w transporcie zagranicznym,
którzy dysponują miejscem do spania w kiero-
wanych przez siebie pojazdach,
• podlegania przez pracowników delegowanych
polskim ubezpieczeniom społecznym.
Renata Kajewska
redaktor
Kierownik grupy wydawniczej:
Agnieszka Konopacka-Kuramochi
Redaktor prowadzący: Renata Kajewska
Wydawca: Marlena Prószyńska
Projekt grafi czny: Dominika Raczkowska
Skład i łamanie: Triograf
Druk: Paper&Tinta
Nakład: 1100 egz.
ISSN: 1895-9733
Zamówienia: tel. 22 518 29 29, cok@wip.pl,
http://wynagrodzeniawfirmie.wip.pl
Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie, ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa, numer
KRS 0000098264, NIP 526-19-92-256, Sąd Rejonowy dla
m.st. Warszawy w Warszawie, XIII Wydział Gospodarczy KRS.
Kapitał zakładowy w wysokości 200.000 zł.
Materiały drukowane w „Wynagrodzeniach w Twojej fi rmie”
wraz z innymi elementami subskrypcji chronione są pra-
wem autorskim. Wykorzystanie tych materiałów wymaga
zgody wydawcy. Zakaz ten nie dotyczy cytowania ze wska-
zaniem autora oraz źródła. Redakcja nie ponosi odpowie-
dzialności prawnej za zastosowanie zawartych w „Wyna-
grodzeniach w Twojej fi rmie” lub w innych elementach
subskrypcji informacji, wskazówek, przykładów itp. do
konkretnych przypadków.
Kwota wolna od podatku powinna
się wkrótce zmienić
Od kilku lat kwoty określone w skali podatkowej nie ulegają zmianie, w tym
również kwota zmniejszająca podatek, w konsekwencji nie zmienia się kwota
dochodu, która nie podlega PIT – zauważa rzecznik praw obywatelskich i prosi
ministra finansów o zajęcie stanowiska w tej kwestii.
Pismo rzecznika praw obywatelskich z 27 maja 2014 r. (nr V.5 1 1.367.2014.AB)
Rzecznik praw obywatelskich zwróci-
ła uwagę, że od 2009 roku nie są wa-
loryzowane kwoty określone w skali
podatkowej, w tym również kwota
zmniejszająca podatek. Od kilku lat
kwota dochodu, która nie podlega
opodatkowaniu, wynosi 3.091 zł (oko-
ło 257,5 zł miesięcznie).
Profesor Lipowicz zwróciła uwagę,
że trafiają do niej skargi podatników
na brak zwiększania kwoty docho-
du niepodlegającej opodatkowaniu.
Zdaniem rzecznika praw obywatel-
skich wysokość kwoty wolnej od po-
datku jest kształtowana w oderwa-
niu od sytuacji najuboższej części
społeczeństwa, do której kierowane
są świadczenia pomocy społecznej.
„W obowiązującym stanie praw-
nym podatek dochodowy od osób
fizycznych płacą nawet ci obywatele,
którzy nie są w stanie zaspokoić wła-
snych potrzeb bytowych” – napisała
rzecznik.
W opinii rzecznika system opodatko-
wania dochodów ludności nie może
realizować zadań pomocy społecznej,
powinien jednak uwzględniać sytu-
ację dochodową najubożej części spo-
łeczeństwa, objętej ochroną socjalną.
Andrzej Wilczyński
specjalista w zakresie wynagrodzeń
ŹRÓDŁO
www.rpo.gov.pl
Resort pracy zapowiada zmiany
dotyczące ochrony przedemerytalnej
Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu
brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres
zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego
wieku. Zdaniem pracodawców tak długi okres ochronny, zamiast zachęcać do
zatrudniania osób po 50. roku życia, działa wręcz odwrotnie.
Jak podkreśla w swoim zapytaniu (nr
6431) do ministra pracy poseł Szejn-
feld, z punktu widzenia pracodawcy
nieatrakcyjne, a wręcz ryzykowne jest
zatrudnianie pracownika, z którym nie
można rozwiązać umowy, w razie gdy
na przykład sytuacja finansowa firmy
ulegnie pogorszeniu. W konsekwencji
osoby w wieku przedemerytalnym są
niechętnie zatrudniane, a co gorsza, do-
chodzi do sytuacji, kiedy pracodawcy
zwalniają pracowników przed wejściem
w okres ochronny, kierując się obawa-
mi przed koniecznością uwikłania się aż
w czteroletnie zobowiązania. Dobrym
rozwiązaniem, w ocenie posła Adama
Szejnfelda, byłoby skrócenie okresu
ochronnego bądź jego likwidacja i za-
stąpienie go gwarancjami finansowymi
(odprawa dla pracownika) bądź zasto-
sowanie systemu zachęt (o charakterze
finansowym, podatkowym itp.) dla
pracodawców zatrudniających osoby
w wieku przedemerytalnym.
Od kilku lat o zmianę przepisu art. 39
Kodeksu pracy zabiegają pracodawcy.
Ostatnio kwestia ta pojawiła się tak-
że przy okazji prac nad nowelizacją
ustawy o promocji zatrudnienia i in-
stytucjach rynku pracy. Propozycja
była już rozpatrywana przez Zespół
Prawa Pracy i Układów Zbiorowych
Trójstronnej Komisji ds. Społeczno-
-Gospodarczych.
Andrzej Wilczyński
specjalista w zakresie wynagrodzeń
Kup książkę
ZADAJ PYTANIE REDAKCJI: WYNAGRODZENIA@WIP.PL ODPOWIEDŹ OTRZYMASZ E-MAILEM
l
3
Orzecznictwo Sądu Najwyższego
PESEL i NIP w klauzuli wykonalności obowiązuje
dopiero od 7 lipca 2013 r.
Klauzule wykonalności wydane po 7 lipca 2013 r. muszą zawierać numery
NIP lub PESEL dłużników albo wierzycieli. W przypadku klauzul wydanych
przed tą datą brak numerów indentyfikacyjnych nie jest wadą, gdyż obowiązku
podawania numerów w klauzulach wykonalności przed tą datą nie było.
Uchwała 3 sędziów Sądu Najwyższego z 30 maja 2014 r. (sygn. akt III CZP 22/14)
W maju 2013 roku bank G. wszczął
przeciwko jednej ze swoich dłużniczek
postępowanie upominawcze. Referen-
darz sądowy w Sądzie Rejonowym we
Wrocławiu wydał w lipcu 2013 roku
nakaz zapłaty, któremu 2 miesiące
później nadał klauzulę wykonalno-
ści. Problem polegał jednak na tym,
że referendarz nie umieścił w klauzuli
wykonalności nakazu zapłaty nume-
rów indentyfikacyjnych dłużniczki
i banku. Klauzula została wystawiona
we wrześniu, a tymczasem z dniem
14 sierpnia 2013 r. w rozporządzeniu
ministra sprawiedliwości z 5 kwiet-
nia 2012 r. w sprawie określenia brzmie-
nia klauzuli wykonalności (Dz.U.
z 2012 r. poz. 443 ze zm.) wprowa-
dzono nowy § 21, który nakazał,
aby w treści tej klauzuli pojawił się
numer PESEL lub NIP osoby fizycz-
nej, a w przypadku osób prawnych
i jednostek organizacyjnych – numer
wpisu do KRS lub innego rejestru albo
ewidencji, jeżeli są one wierzycielami
bądź dłużnikami.
Żądanie banku
Bank zawnioskował więc o sprostowa-
nie postanowienia o nadaniu klauzuli
wykonalności, żądając uzupełnienia
jej treści o stosowne numery iden-
tyfikacyjne. Referendarz odmówił
sprostowania, więc sprawa trafiła do
wrocławskiego Sądu Rejonowego.
Pytanie prawne
Rozpatrując skargę banku, wrocław-
ski sąd uznał, że w tej sprawie istnieje
poważny problem prawny, i zdecy-
dował o skierowaniu do SN pytania
prawnego.
Pierwsze pytanie brzmiało: Czy od
14 sierpnia 2013 r., nadając klauzulę
wykonalności orzeczeniu sądu bądź re-
ferendarza sądowego, które zostało wy-
dane w sprawie wszczętej przed dniem
7 lipca 2013 r., należy – zgodnie z § 21
rozporządzenia ministra sprawiedli-
wości z 5 kwietnia 2012 r. w sprawie
określenia brzmienia klauzuli wyko-
nalności (Dz.U. z 2012 r. poz. 443 ze
zm.) – w treści klauzuli wykonalności
wskazywać numer PESEL lub NIP wie-
rzyciela i dłużnika będącego osobą fi-
zyczną, jeżeli są oni obowiązani do jego
posiadania lub posiadają go, nie mając
takiego obowiązku, lub numer w Kra-
jowym Rejestrze Sądowym, a w przy-
padku jego braku – numer w innym
właściwym rejestrze, ewidencji lub NIP
wierzyciela i dłużnika niebędącego
osobą fizyczną, którzy nie mają obo-
wiązku wpisu we właściwym rejestrze
lub ewidencji, jeżeli są oni obowiązani
do jego posiadania.
Drugie z kolei pytanie brzmiało, czy
brak wskazania w treści klauzuli wy-
konalności odpowiednich numerów
identyfikujących wierzyciela i dłużni-
ka, o których mowa w § 21 rozporzą-
dzenia ministra sprawiedliwości z 5
kwietnia 2012 r. w sprawie określenia
brzmienia klauzuli wykonalności,
podlega usunięciu w drodze spro-
stowania czy w drodze uzupełnienia
postanowienia.
W pytaniu chodziło więc o to, czy
w klauzuli wykonalności wydanej już
po 14 sierpnia 2013 r. należy zawsze
wykazywać odpowiedni numer iden-
tyfikacyjny dłużnika i wierzyciela.
Nowelizacja przepisów
Na tę kwestię nałożył się jeszcze pro-
blem obowiązującej od 7 lipca 2013 r.
nowelizacji Kodeksu postępowania cy-
wilnego nakładającej na powoda, będą-
cego osobą fizyczną, obowiązek zawar-
cia w pozwie swojego PESEL bądź NIP.
Powód niebędący osobą fizyczną musi
zaś podać swój numer w Krajowym Re-
jestrze Sądowym lub innym właściwym
rejestrze, ewidencji lub NIP.
Sąd Najwyższy wydał 30 maja 2014 r.
uchwałę, zgodnie z którą nadając
klauzulę wykonalności orzeczeniom
sądów lub referendarzy sądowych wy-
danym w postępowaniach wszczętych
przed 7 lipca 2013 r. oraz ugodom są-
dowym zawartym w postępowaniach
wszczętych przed tym dniem, w treści
klauzuli wykonalności nie wskazuje
się informacji objętych treścią § 21
rozporządzenia ministra sprawiedli-
wości z 5 kwietnia 2012 r. w sprawie
określenia brzmienia klauzuli wyko-
nalności (Dz.U. poz. 443 ze zm.). Co
do pytania zawartego w punkcie 2
SN odmówił udzielenia odpowiedzi
ze względu na bezprzedmiotowość
pytania.
Konsekwencje wyroku
dla pracodawców
Sąd Najwyższy rozstrzygnął ostatecz-
nie kwestię podawania w klauzuli
wykonalności numerów identyfika-
cyjnych. Dopiero w sprawach wszczę-
tych po 7 lipca 2013 r. obowiązko-
wo należy wskazywać w klauzulach
numery indentyfikacyjne NIP i/lub
PESEL.
Klauzula wykonalności, wydana np. prze-
ciwko pracodawcy, który nie zapłacił
należnego wynagrodzenia pracownika,
która nie zawiera numeru NIP (gdy pra-
codawcą jest osoba prawna, jednostka
organizacyjna lub osoba fizyczna prowa-
dząca działalność gospodarczą) lub PE-
SEL (gdy pracodawcą jest osoba fizyczna
niebędąca przedsiębiorcą), jest dotknię-
ta wadą, która powinna być uzupełniona
w trybie sprostowania.
WAŻNE
To samo może dotyczyć spraw to-
czonych przez pracodawców prze-
ciwko nieuczciwym pracownikom.
Konieczne jest zatem dysponowa-
nie prawidłowym numerem PESEL
– jego brak lub błędny numer może
utrudnić prowadzenie czynności eg-
zekucyjnych.
Michał Culepa
specjalista w zakresie prawa pracy
Kup książkę