ROZDZIAŁ 1 - 1.3, 1.4, 1.5

Projekty charakteryzują się one niepowtarzalnością I mają charakter jednostkowy;
jednostkowość jest umowna; projekty mogą mieć też charakter unikalny;
niepowtarzalność – sprowadza się do pewnego rozwiązania indywidualnego,
jednostkowego; niepowtarzalność to również po części znaczy unikalny;

W szerokim rozumieniu projekt jest –

1. Modelem będącym usprawnieniem określonego obiektu lub systemu

(modernizacja)

2. Rozwiązaniem bazowym - innowacją- stanowiącym wytwór o nowatorskiej formie i

konstrukcji, który umożliwia realizację danego przedsięwzięcia jako zadanie
inwestycyjnego, operacyjnego, publicznego (np. w zakresie edukacji,
bezpieczeństwa, administracji)

W tym szerokim ujęciu projekt to przedsięwzięcie kompleksowe(całościowe) którego
częściami składowymi są:

•

opracowania studialne ( mogą nimi być prace teoretyczne, prace
eksperymentalne, doświadczalne),

•

modele (projekty modelowe)

•

dokumentacja rozwiązań użytkowych (aplikacyjnych)

•

efekty rzeczowe np. Inwestycje, działalności operacyjne, wszelkie zastosowania
organizacyjne, wdrożenia techniczne, ergonomiczne itp.

W wąskim rozumieniu pojęcie projektu – może być rozumiany jako praca
analityczno-badawcza, jako koncepcja, pomysł budowy I funkcjonowania jakiegoś
systemu, dokumentacja techniczna, plan działania. W tym znaczeniu nie obejmuje on
efektów rzeczowych.

Projekt można rozumieć jako rozwiązanie próbne, szkicowe wówczas określa się go
mianem koncepcji modelowej.

Terminem zbliżonym jest program, który może być rozumiany jako:

•

plan ramowy, strategia

•

tok działania, ciąg czynności

•

zbiór projektów związanych celami kierunkowymi, jako priorytetami - programy
operacyjne UE

PODZIAŁ PROJEKTÓW:

1. Kryterium funkcji generalnych jakie spełniają projekty:

a. Projekty typu indentyfikacyjnego – służą do prezentacji (projekty

opisowe) stanu faktycznego dowolnego obiektu, procesu lub zjawiska.

b. Projekty typu prognostycznego – mają charakter opinii, przewidywań,

wstępnych i ostatecznych decyzji, są to różne opracowania planistyczne i
projekty techniczne

c. Projekty typu diagnostycznego – wszelkiego rodzaju ekspertyzy,

analizy, których główne funkcje to ocena stanu faktycznego, analiza
przyczynowa, badania porównawcze dynamiczne i przestrzenne.

2. Poziom abstrakcji projektów

- prace teoretyczne, studia historyczne i

porównawcze, projekty użytkowe, projekty procesów wdrożeniowych (logistyczne).

3. Podział rodzajowy; przedmiotowy (wg Denisa Blocka):

a. Projekty badawcze – to prace doświadczalne, naukowe i rozwojowe

występujące w wszelkiego rodzaju dziedzinach wiedzy; noszą również
nazwę badań podstawowych; mają charakter badawczy, analityczny;
przykładami projektów mogą być prace o tematyce technicznej - kontrola
jakości, analiza wartości wyrobów, rozwój aparatury pomiarowej.

b. Projekty techniczne – często są rozwinięciem projektów badawczych,

przedstawiają rozwiązania np. konstrukcji wyrobów, technologii
wytwarzania - tu mieszczą się projekty modernizacji i wyposażenia
zakładów przemysłowych- projekty inwestycyjne, w których mieszczą się
informatyczne;

c. Projekty produkcyjne (przemysłowe) – są zintegrowanymi bądź

cząstkowymi rozwiązaniami techniczno-organizacyjnymi a ich dziedziną są
systemy eksploatacyjne; przykłady: projekt organizacji procesu
produkcyjnego – projekty systemu kontrolingu, monitorowania,

Projekty ergonomiczne – ergonomia to nauka o dostosowaniu maszyny
do człowieka lub odwrotnie; zajmuje się badaniami układu
człowiek-maszyna; cała szeroka gama projektów logistycznych;
logistyka to pewna wiedza, praktyka dotycząca podstawowych procesów
operacyjnych; logistyka to także logika formalna, czyli dzialu filozofii,
typologii, matematyki;

d. Projekty systemów zarządzania:

i. Systemy ekonomiczne

ii. Systemy organizacyjne

Przykłady systemów ekonomicznych: (S.Z. – system zarządzania)

1. Systemy dziedzinowe – mają charakter kompleksowy; dotyczą pewnych

zasobów lub funkcji które zostały uruchomione w danym przedsiębiorstwie

a. S.Z. finansami
b. S.Z. strategiczne (S.Z. rozwojowe) – projekty pisane pod kątem

poszukiwania strategii, programów; np. program rozwoju
społeczno-gospodarczego RP;

c. S.Z. marketingowego – szeroki;
d. S.Z. operacyjnego (S.Z. produkcją) -

e. S.Z. zasobami ludzkimi (S.Z. personelem) – obszar w którym występują

różne zagadnienia np. projekt usprawniania modelu wynagradzania;

f. system controllingu finansowego
g. S.Z. produktem

2. Instrumenty zarządzania – wymaga znaczącej weryfikacja; są to złożone

obszary;

a. S.Z. cenami
b. S.Z. kosztami

c. S.Z. płynności finansowej
d. S.Z. placami (systemy motywacyjny)

e. S.Z. funduszem wynagrodzeń
f. S.Z. produktywnością

g. instrumenty rynku kapitałowego
h. metody planowanie

i.

metody kontroli

Przykłady systemów organizacyjnych – takie w których eksponowane są funkcje,
integracje, koordynacje; jest zawsze odniesiona do określonego obszaru;

1. Struktura organizacyjna firmy ( i poszczególnych podsystemów)

2. S.Z. zdaniami:

a. Inwestycyjnymi;

b. Specjalnymi

3. S.Z. dystrybucją (system logistyczny)

4. S.Z. kooperacją gospodarczą
5. S.Z. organizacją wirtualną i sieciową

6. S.Z. jakością
7. S.Z. informacjami

8. System informacji menedżerskiej
9. S.Z. wiedzą

10. S.Z. kapitałem intelektualnym
11. S.Z. projektami

12. System controllingu menedżerskiego
13. System zarządzania zmianami i rozwojem organizacyjnym

14. Techniki zarządzania

Projekty systemów zarządzania:

a) Szerokie znaczenie-

synteza koncepcji rozwojowych przedsięwzięć rynkowych

(formuła produkt - rynek), rozwiązań organizacyjnych, projektów techniczno -
produkcyjnych itp. Odpowiadają mu projekty kompleksowego rozwoju firmy - łączą
wszystkie ważniejsze rodzaje zmian

b) Wąskie znaczenie-

np. projekty dywersyfikacji profilu i asortymentu produkcji,

zmian organizacji procesu wytwarzania itp. Odnoszą się więc do rozwiązań
odcinkowych - mając na celu np. wzrost zdolności produkcyjnej, obniżką kosztów
jednostkowych, lepsze wykorzystanie czynników wytwórczych.

Pojecie ZARZĄDZANIA PROJEKTAMI -termin ten odnosi się do dziedziny wiedzy i
działalności praktycznej, która jest reprezentowana przez:

1. spełnianie funkcji menedżerskich w pracach przygotowania projektu i w

trakcie jego realizacji; związane ze stereotypowym rozumieniem; to szeroko
rozumiana pragmatyka menadżerska, czyli wykonywanie prac ekonomiczno -
zarządczych nad przebiegiem procesu projektowo - realizacyjnego, z koncentracją
na funkcjach:

a. organizacja zespołów projektowych

b. planowanie cykly projektowo - realizacyjnego
c. harmonogramowanie

d. budżetowanie
e. analiza efektywności przedsięwzięć

f. koordynacja i kontrola wdrożenia.

2. Sprowadza się do merytorycznego rozwiązania określonych problemów, zadań

projektowych; jest specjalizacja zawodową, która dotyczy projektowania;
kierownictwo merytoryczne nad opracowaniem projektu i wdrożenie.m

Wykształciły się 2 orientacje -

•

Pierwsza odnosi zarządzanie projektami do przedsięwzięć indywidualnych, o
szczególnym znaczeniu - studia w dziedzinie badań nad kosmosem, prace nad
nowymi technologiami, kampanie wojenne

•

Druga sytuuje zarządzanie projektami na poziomie przedsiębiorstwa, instytucji,
podmiotów samorządowych , bez względu na przedmiot działalności.

ZARZĄDZANIE PRZEZ PROJEKTY – wyraża ideę rozszerzenia zarządzania projektami
wewnętrzne problemy przedsiębiorstw i instytucji, podmiotów samorządu terytorialnego
itp.



Jest wyrazem kultury org., nowoczesnym systemem zarządzania w
przedsiębiorstwie, który polega na odniesieniu pragmatyki menadżerskiej i
metodologii projektowania do sfery doskonalenia i rozwoju przedsiębiorstwa.



Akcentuje zarządzanie strategiczne, a nie tylko koncentrację na bieżącym
funkcjonowaniu danego podmiotu



To nie tylko rozwiązania unikatowe, które charakteryzują się złożonością,
nadzwyczajnością i doniosłością - to pewien zestaw problemów standardowych,
które jednak mają znaczenie wiodące i perspektywiczne dla danego
przedsiębiorstwa. Np. badania nad rozwojem konstrukcji wyrobów,
restrukturyzację finansową i funkcjonalną, informatyzację, rozwój personelu itp.



Wyrażą określoną strukturę organizacyjną, takie przedsiębiorstwo funkcjonuje w
układzie zadaniowym i jednocześnie zorientowanym na zarządzanie procesowe.
Oznacza to że dane zadanie projektowe ma strukturę procesu, w którym
uczestniczą wszystkie wymagane jednostki org. I pojedynczy pracownicy,
oddelegowani do opracowania projektu.

ZARZĄDZANIE PROGRAMAMI – jest to synonim zaradzanie projektami; ale może być
interpretowany jako proces obejmujący funkcje planowania, koordynacji, polityki
finansowej, doboru kadrowego, monitoringu i nadzoru - w odniesieniu do złożonych
przedsięwzięć krajowych lub międzynarodowych.

Dotyczy zadań o charakterze restrukturyzacyjnym, społeczno - gospodarczym lub
technicznym.

ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI NA POZIOMIE PRZEDSIĘBIORSTWA - istotę
zarządzanie projektami można streścić w następujący sposób:

1. Jest to pewien system przedsiębiorstwa, mający za zadanie opracowanie projektów

ekonomicznych organizacyjnych, technicznych i innych.

2. Podmiotami które administrują procesem projektowym są:

a. Zarząd i dyrekcja generalna

b. Kierownicy zespołów projektowych (koordynatorzy projektów)
c. Wyspecjalizowane jednostki organizacyjne i komisje (będą powoływane do

szczególnych spraw)

3. Podstawowe funkcje Project management to :

a. Opracowanie strategii i budżetu przedsięwzięć projektowo-realizacyjnych –

są to prace teoretyczne, laboratoryjne poziom strategiczny

b. Planowanie techniczno-ekonomiczne w zakresie:

i. Badań rozwoju

ii. Programowania inwestycji

iii. Restrukturyzacji

iv. Działalności operacyjnych

v. Wdrażania postępu technicznego

vi. Wdrażania systemów zarządzania jakością

vii. Wdrażania systemów informatycznych

viii. Wdrażania systemów logistycznych

c. Zarządzanie operacyjne projektami, czyli administrowanie zespołami

projektowymi i przygotowywanie merytoryczne rozwiązań określonych
zadań projektowych

METODY OCENY PROJEKTÓW

1. METODY DYSKONTOWE

a) Wartość zaktualizowana netto

b) Wewnetrzna stopa zwrotu

2. METODY STATYCZNE - grupa metod statycznych należą do tzw. prostych narzędzi

oceny projektów, nie wymaga ona szczegółowych danych w celu wskazania
opłacalnego wariantu projektu. W szczególności metody te są wykorzystywane
przez małe i średnie firmy celem przeanalizowania niewielkich inwestycji
charakteryzujących się krótkim okresem realizacji oraz niewielkim
zaangażowanym kapitale.

a) Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych

b) Prosta stopa zwrotu

STRATEGIE STOSOWANIA STANDARDOWYCH METOD DYSKONTOWYCH:



Metoda NPV - pozwala ona ocenić pozytywne projekty, NPV>0 wskazuje na to, że
przepływy pienięzne dają dodatkowy strumień gotówki

gdy NPV = 0 to przepływy pieniężne pozwalają na:

a) Spłatę włożonego kapitału
b) Osiągnięcie założonej stopy zwrotu z kapitału

Ujemne NPV - odrzucenie projektów



IRR - jeżeli jest większe od założonego parametru granicznego, to projekt
kwalifikuje się do realizacji.



Stopy dyskontowe mogą być różne:

a) Stopa zwrotu bez premii za ryzyko - przykład oprocentowanie lokat

banklowych, bonów skarbowych)

b) Stopa inflacji (bieżąca, prognozowana, średnia z inflacji

skumulowanej)

c) Regulowana stopa zwrotu projektu - to stopa uwzględniająca ryzyko.

Czynnikiem regulującym jest współczynnik ryzyka (np. 0,5-1,5), który w
zależności od oceny uwarunkowań zewnętrznych i wewnętrznych, koryguje
w górę lub w dół przyjętą stopę zwrotu.

(a) Projekty o przeciętnym ryzyku - dyskontowane na poziomie koszty

kapitału przedsiębiorstwa

(b) O ryzyku wyższym od przeciętnego - współczynnik ryzyka większy od 1
(c) O ryzyku niższym od przeciętnego - współczynnik niższy od 1

d) Poziom ryzyka przyjmowany przez inwestora

e) Koszt kapitału

f) Średnia stopa zwrotu z funduszy ogólnodostępnych - funduszy

inwestycyjnych, bonów skarbowych, funduszy obligacji



Uznaje się, że lepsze jest reinwestowanie według kosztu kapitału, co oznacza
przewagę kryterium NPV na IRR



Wybór optymalnego wariantu projektowego przy stosowaniu IRR jest dokonywany
wg następujących

PRZEGLĄD KRYTERIÓW OCENY

W ocenie projektów gospodarczych, mających wymiar inwestycji, do najczęściej
stosowanych kryteriów oceny należą:

•

Prosta stopa zwrotu

•

Przeciętna stopa zwrotu

•

Wartość zaktualizowana netto

•

Wewnętrzna stopa zwrotu

•

Wskaźnik efektywności inwestycji

•

Wskaźnik wartość zaktualizowanej netto

•

Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych

Zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu - to stopa dyskontowa, przy której
zaktualizowana wartość nakładów na realizację projektu jest równa zaktualizowanej
wartość projektu. MIRR opiera się na generalnym założeniu, iż wartość projektu jest
dyskontowana na podstawie kosztu kapitału firmy. Oznacza to że dodatnie przepływy
pieniężne SA reinwestowane według stopy odpowiadającej wielkości kosztu kapitału, przy
czym dotyczy ono okresu, jaki jest liczony od wykonania projektu.

W porównaniu do IRR (ang. Internal Rate of Return) modyfikacja polega na tym, że nie
dyskontujemy od razu dodatnich przepływów pieniężnych, ale obliczamy ich wartość
przyszłą wg kosztu kapitału, która to wartość (jako suma) dopiero jest dyskontowana do
momentu bieżącego.

Procedura obliczania MIRR:

1. Obliczenie wartości końcowej projektu

1

1

)

1

(

−

=

+

⋅

=

∑

n

n

t

t

t

r

CIF

TV

- wartość

przyszła dodatnich przepływów pieniężnych ustalanych na koniec okresu
obliczeniowego

CIF - dodatnie przepływy pieniężne netto, związane z działalnością eksploatacyjną

r - roczna stopa dyskontowa stosowana przez inwestora (t=1 oznacza rok w którym
osiągnięto pierwsze dodatnie przepływy pieniężne netto

2. Obliczenie zaktualizowanej wartości nakładów kapitałowych

∑

=

⋅

=

n

i

i

i

i

C

a

PC

0

a

i

- współczynnik dyskontowy

C

i

- nakłady kapitałowe ponoszone przy wykonaniu zadań projektowych

3. Obliczenie MIRR

1

−

=

S

i

t

PC

TV

MIRR

s = n+m, gdzie n, to liczba lat uzyskiwania dodatnich przepływów netto, a m - to liczba lat
ponoszenia nakładów kapitałowych

Założenia/ interpretacja:

MIRR > r - akceptujemy projekt

MIRR < r - odrzucamy projekt

MIRR = r - wymagane dodatkowe uzasadnienie o przyjęciu lub odrzuceniu projektu