Zapłodnienie polega na połączeniu komórki jajowej z plemnikiem zygota. Okres zapłodnio-nej komórki jajowej przechodzi 3 okresy: 1. O. jaja płodowego 0-3 tyg. 2. O. zarodkowy 4
tyg.-2 m-c (narządy pierwotne) 3. O. płodowy 3 m.-c – do końca (narządy wtórne) ZYGOTA-połączenie plemnika i komórki jajowej. Składa się z cytoplzmy i jądra.
OKRESY:
1. faza jajowa 0-2 tyg
- organizm ma formę jaja
- komórka dzieli się wiele razy (kiedy zapłodnione jajo posuwa się do macicy)
- kiedy osiągnie macicę ma wielkość ma wielkość główki szpilki
- przygotowanie macicy –estrogen, -progesten (wyzwalają one substancji pierwsze poŜywienia dla jaja
- kiedy trafia do macicy przez kilka dni jest nie przyczepione
- jajo przymocowuje się po 10 dniach od zapłodnienia przez wypustki łącząc się ze ścianą macicy przez nią z krwiobiegiem skąd czerpie poŜywienie
2. faza embrionalna 3 tyg.-2 m-c
- szybkie zmiany
- pod koniec tego okresy embrion ma postać miniaturki człowieka
- przy połączeniu się z macicą komórka dzieli się na trzy warstwy – listki zarodkowe Ektoderma : (zewnętrzna)
naskórek
włosy, paznokcie
gruczoły potowe
układ nerwowy
komórki czuciowe
narządy zmysłów
soczewki oczne
nabłonek ust, nosa i odbytu
szkliwo zębów
Entoderma: (wewnętrzna)
nabłonek jelita
nabłonek tchawicy, oskrzeli i płuc
trzustka
wątroba
nabłonek woreczka Ŝółciowego
tarczyca, przytarczyca
pęcherz moczowy
Mezoderma: (środkowa)
mięśnie gładkie szkieletowe i sercowe
skóra
tkanka łączna, kostna, chrzęstna
zębina
krew i naczynia krwionośne
nerki
jądra i jajniki
- tworzy się łoŜysko pokrywa ½ ściany macicy
- pępowina
- pęcherz płodowy – zawiera wody płodowe przytrzymujące zarodek i chroniące go
- krew dostarcza wodę, tlen i materiały odŜywcze
- embrion rozwija własny system krąŜenia uzaleŜniony od łoŜyska – filtr
- głowa najbardziej rozwinięta, pojawiają się usta, nos, szczęka, oczy
- zachwiane proporcje ciała
- tworzy się struktura serca 18 tydzień , serce funkcjonuje w postaci niezaleŜnych skur-czów
- jelita w pępowinie
- brak kości tylko chrząstki
- rozwój układu nerwowego zapoczątkowany w fazie jajowej
- z ektodermy tworzy się cewka nerwowa w niej kształtuje się mózgowie i rdzeń kręgowy
- 5 tydz. mózg, rdzeń przedłuŜony międzymózgowie, kora mózgowa
- pojawiają się neurony bez wypustek
3. faza zarodkowa
- udoskonalają się struktury powstałe w fazie embrionalej
ZAGROśENIA OKRESU PRENATALNEGO
ZagroŜenia fizyczne :
Faza jajowa
- zapłodnione jajo moŜe odumrzeć z braku poŜywienia, zanim zagnieździ się w ścianie macicy, z uwagi na czas potrzeby na przebycie jajowodu
- nieprzygotowanie ścianki macicy na przyjęcie jaja z powodu braku równowagi między gruczołem przysadki a jajnikami
- zagnieŜdŜenie zapłodnionego jaja w ścianie jajowodu
- zagnieŜdŜenie jaja w małej przestrzeni tkanki o budowie włóknistej w ścianie macicy co utrudni poŜywienie.
Faza embrionalna
- poronienie – wynik złego odŜywiania, zaburzenia hormonalnego, stresy emocjonalne –
spowodują, Ŝe zarodek zostanie usunięty ze ściany macicy.
- nieprawidłowości rozwojowe
Faza płodowa
- moŜliwość poronienia do 5-tyg. KsięŜycowego zwłaszcza w tym czasie kiedy pojawiła by się miesiączka
- poród przedwczesny z komplikacjami z moŜliwością śmierci płodu
- poród opóźniony z komplikacjami z moŜliwością śmierci płodu
- kompilacje porodu – wynik przenoszenia płodu, niekorzystnego połoŜenia płodu w macicy oraz zaburzeń hormonalnych spowodowanych przeŜyciami stresowymi
- nieprawidłowości rozwoju – mogą opóźniać rozwój płodu lub wywierać wpływ na rozwój jego organów, zwłaszcza mózgu.
Zaburzenia rozwoju:
To zakłócenie normalnej prawidłowości rozwoju róŜnych cech fizycznych. Przyczyny zaburzeń:
1. wadliwość genów, lub zakłócenia w środowisku wewnątrzmacicznym
2. zakłócenia w środowisku wewnątrzmacicznym w czasie kształtowania się poszczególnych organów
Do najpowaŜniejszych i najpowszechniejszych czynników zaburzających środowisko we-wnątrzmaciczne naleŜą:
- wyraźne i długotrwałe niedoŜywienie matki powodujące niedorozwój umysłowy dziecka, lub pewne defekty fizyczne – krzywica, padaczka, praŜenie mózgowe. Czasami martwe dzieci.
PoŜywienie powinno być bogate w białko, tłuszcze, węglowodany, witaminy
- zaburzenia wydzielania wewnętrznego – spowodowane dziedzicznością lub zaawansowa-nym wiekiem matki, gdy równowaga hormonalna jest zakłócona zmianami związanymi z okresem przekwitania – prowadzi do „ kretynizmu” (deformacja ciała i obniŜenie inteligencji), do małogłowia (niedorozwój umysłowy i małe rozmiary oraz spiczastość czaszki) lub do mongolizmu niedorozwój umysłowy któremu towarzyszą takie cech jak min skośne oczy, deformacja czaszki
- nałogowy alkoholizm szkodliwy dla oczu i widzenia
- nadmierne palenie papierosów – oddziaływuje na serce i ukł. krąŜenia płodu, oraz po uro-dzeniu wolniejszy rozwój, gorsze przystosowanie społ., słabsze czytanie, niski wzrost
- naduŜywanie leków i narkotyków środki takie jak heroina, kokaina, marihuana są szkodliwe gdy zaŜywa się ich systematyczne i w nadmiernych ilościach, a leki tj. aspiryna, śr. uspoka-jające podawane w celach leczniczych mogą ale nie muszą być szkodliwe
- cięŜkie przewlekłe i wyczerpujące choroby
róŜyczka- 3-4 m-c ciąŜy moŜe spowodować kataraktę, głuchotę, wady serca, defekt uzębie-nia, małogłowie lub niedorozwój umysłowy. Po 5-m.-cu ma mały lub Ŝaden wpływ.
syfilis zabija, niedorozwój umysłowy, ślepota, głuchota
gruźlica, cukrzyca podobnie jak niedoŜywienia
- niekorzystne warunki środowiskowe zaleŜą od czasu występowania tego oddziaływania. Je-
śli pojawiają się w okresie wykształcenia się jakiegoś organu płodu to prawdopodobieństwo nieprawidłowości rozwojowych jest większe.
- toksyny pochodzenia ołowiowego lub fosforowego – poronienie, ślepota, niemota i inne anormalności.
- czynnik Rh – poronienie, martwy płód, niŜszy stopień inteligencji
- promieniowanie X i rad – mikrocefalia (mała głowa i mózg niedorozwój umysłowy)
- wiek rodziców
zagroŜenia psychologiczne
formy:
tradycyjne poglądy na wpływ warunków prenatalnych jeŜeli na ludzie będą wierzyć, Ŝe myśli, emocje czy działania przyszłej matki mają wpływ na przyszłe dziecko to ojciec moŜe czuć urazę do matki gdy dziecko nie spełni jego oczekiwań.
Stres przeŜywany przez matką długotrwały stres emocjonalny we wczesnej fazie ciąŜy moŜe spowodować nadczynność nadnercza to prowadzi do wytwarzania hormonu hydrokortyzonu który we wczesnej fazie ciąŜy moŜe spowodować defekty fizyczne, niedorozwój umysłowy.
Nieprzychylne postawy osób znaczących doprowadzają matką do stresu