i BHP
- Obowiązki pracodawców w
zakresie zabezpieczenia
bezpiecznych warunków pracy
Proces pracy może wiązać się z zagrożeniem dla stanu psychofizycznego
pracowników, ich zdrowia, a nawet również życia. Stąd nowoczesne
ustawodawstwo prawa pracy istotną rolę przypisuje zasadom bezpieczeństwa
i higieny pracy. Oprócz państwa tworzącego przepisy prawne i jego służb
nadzorujących oraz kontrolujących zakłady pracy, kluczową rolę pełnią
pracodawcy. To do pracodawców, należy faktyczne stworzenie
bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w podległych im zakładach
pracy.
Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez
zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy i zapewnienie
profesjonalnego szkolenia BHP. Pracodawca ponosi odpowiedzialność za
stan bezpieczeństwa i higieny w zakładzie pracy oraz za brak ważnych
szkoleń BHP pracowników.
Pracodawcy w szczególności jest zobowiązany:
1) Organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki
pracy, uwzględniając:
• wymagania dotyczące rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności
psychofizycznej (określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki
Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r w sprawie rodzajów prac wymagających
szczególnej sprawności psychofizycznej, Dz. U. 1996 r. nr 62, poz. 287), takich
np. jak:
- prace przy obsłudze podnośników i platform hydraulicznych;
- prace przy obsłudze urządzeń ciśnieniowych, podlegających pełnemu
dozorowi technicznemu;
- prace przy materiałach łatwo palnych, środkach toksycznych;
• wymagania dotyczące prac na wysokości (każda praca wykonywana powyżej
1 m od podłoża jest pracą na wysokości)
2) Zapewniać przestrzeganie w zakładzie przepisów oraz zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia
stwierdzonych uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych
poleceń.
3) Zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń
wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy.
4) Znać, w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nim
obowiązków, przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady
bezpieczeństwa i higieny pracy.
5) Zaznajamiać pracowników z zakresem ich obowiązków, sposobem
wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach, w tym zapewnić
przeszkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
przed dopuszczeniem ich do pracy oraz zapewnić prowadzenie
okresowych szkoleń w tym zakresie.
6) Informować pracowników o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną
pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.
7) Zapewnić pomieszczenia pracy odpowiednie do rodzaju wykonywanych prac i
liczby zatrudnionych pracowników.
8) Utrzymać obiekty budowlane i znajdujące się w nich pomieszczenia pracy, a
także tereny i urządzenia z nimi związane, w stanie zapewniającym bezpieczne
i higieniczne warunki pracy.
9) Wyposażać stanowiska pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne oraz
narzędzia pracy, które zapewniają bezpieczne i higieniczne warunki pracy, w
szczególności zabezpieczają pracownika przed urazami, działaniem
niebezpiecznych substancji chemicznych, porażeniem prądem elektrycznym,
nadmiernym hałasem, działaniem drgań mechanicznych i promieniowania oraz
szkodliwym i niebezpiecznym działaniem innych czynników środowiska pracy
oraz uwzględniają zasady ergonomii.
10) Wyposażać maszyny, inne urządzenia techniczne oraz narzędzia pracy w
odpowiednie zabezpieczenia (środki ochrony zbiorowej).
11) Dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej, odzież i
obuwie robocze.
12) Zapewnić pracownikom odpowiednie urządzenia higieniczno-sanitarne oraz
dostarczyć pracownikom niezbędne środki do udzielania pierwszej pomocy.
13) Odbywać i zapewnić pracownikowi szkolenie bhp w zakresie instruktażu
ogólnego i stanowiskowego oraz szkolenia okresowe.
14) Zawiadamiać na piśmie, w terminie 14 dni od dnia rozpoczęcia działalności, właściwego inspektora pracy i właściwego państwowego inspektora
sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz o
przewidywanej liczbie pracowników, a także złożyć pisemną informację o
środkach i procedurach przyjętych w celu spełnienia wymagań wynikających z
przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczących danej dziedziny
działalności.
15) Zawiadamiać na piśmie, w terminie 30 dni od rozpoczęcia działalności,
właściwego inspektora pracy i właściwego państwowego inspektora
sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzenia działalności.
16) Wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i
higieną, w razie gdy jednocześnie w tym samym miejscu wykonują pracę
pracownicy zatrudnieni przez różnych pracodawców.
Naruszenie praw pracowników wynikających z przepisów lub zasad
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz za brak ważnych szkoleń bhp może
rodzić odpowiedzialność karną lub wykroczeniową.
• ustawa Kodeks pracy,
• ustawa z 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy (Dz.U. Nr 35, poz.
183 z późn. zm.),
• rozporządzenie ministra pracy i polityki socjalnej z 26 września 1997 r. w
sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. z 2003 r. Nr
169, poz.1650 z późn. zm.),
• rozporządzenie Rady Ministrów z 2 września 1997 r. w sprawie służby
bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. Nr 109, poz. 704 z późn. zm.),
• rozporządzenie ministra infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie
bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych
(Dz.U. z 2003 r. Nr 47, poz. 401),
• rozporządzenie ministra zdrowia i opieki społecznej z 30 maja 1996 r. w
sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu
profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich
wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. Nr 60, poz.
332 z późn. zm.),
• rozporządzenie Rady Ministrów z 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac
szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet (Dz.U. Nr 114, poz.
545 z późn. zm.),
• rozporządzenie z 24 sierpnia 2004 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych
młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac (Dz.U. Nr
200, poz. 2047)