Czasopismo pszczelarskie PASIEKA - pszczelarstwo, pszczoły, ule, miód, informacje... Page 1 of 2

pszczoły.pl->Dwumiesięcznik Pasieka

Szukaj

W MOJEJ PASIECE ABECADŁO NAUKA W PASIECE CHOROBY W PASIECE PRODUKTY PASIECZNE ARCHIWUM

W MOJEJ PASIECE

Prace letnie w ulu Warszawskim zwykłym część IV

Niestety, początek lata to dla wielu

pszczelarzy koniec pożytków. Jeszcze

trochę nektarują chabry w zbożach,

gdzieniegdzie

gorczyca

polna

i

rzodkwiew świrzepa w zachwaszczonych

ziemniakach, i to wszystko.

Jeżeli nie zamierzamy z pszczołami wędrować

W numerze

ani produkować ziołomiodów, to powoli

kończymy sezon.

Wydarzenia

W

pierwszej

połowie

lipca

zabieramy

Jubileusz profesora

nadstawki i lekko dokarmiamy pszczoły, by fot. J. Pudełko

Jerzego Woyke

nie osypały się z głodu. Gniazda sukcesywnie zmniejszamy, zabierając koniecznie

Apimondia 2009

stare, zeszłoroczne plastry. W ulu Warszawskim zwykłym możemy wymienić co roku

Kamiańskie klimaty

wszystkie plastry gniazdowe. Rodziny zimować będziemy na co najwyżej 7 ramkach, a

w szczytowym okresie rozwoju było ich w gnieździe kilkanaście. Pozostawiamy więc

W mojej pasiece

tylko lekko przeczerwione, a ciemne i dziewicze zabieramy. Nie powinno być z tym

problemu, bowiem matka czerwiła w izolatorze. Czerw jest więc na paru ramkach, a nie

Zimowa pasieka

na wszystkich po trochu. Teraz dopiero widzimy, ile dało radykalne ograniczenie

Drzewa i krzewy dla

czerwienia. Pszczół jest mało, ale teraz duża ich liczba nie jest potrzebna. Gdyby matka

naszej pasieki

„działała” w całym ulu, już dawno z każdej rodziny uciekłoby kilka pięknych rojów, a

miodu mielibyśmy tylko tyle, co do herbaty.

Ul leżak dla hobbysty,

cz. 1.

Ponieważ do jesieni daleko, można coś jeszcze w pasiece zrobić. Właśnie najwyższy

Moja metoda

czas na wymianę matek. Dlaczego teraz, a nie w maju, czerwcu czy we wrześniu? Jest

zintegrowanej walki z

lato, matki które będziemy poddawać, wychowane były w czerwcu, gdy warunki do

Varroa destructor

wychowu były najlepsze. Unasienniły się i porządnie czerwią. Ich kondycja jest już

sprawdzona i nie będzie niespodzianek ani przy ich poddawaniu, ani później. Natomiast

Pozyskujmy pierzgę

matki wychowane w maju czy nawet w kwietniu nie zawsze będą w dobrej kondycji, bo

Kalejdoskop

w czasie ich wychowu mogło być zimno. Hodowca nie miał też czasu na solidną ich

ocenę, a o tym, czy matka będzie przyjęta, decyduje głównie jej kondycja. Dlatego tak

Miody pitne, sycone

dobre efekty uzyskują pszczelarze wymieniający matki we wrześniu, bo czerwią one już

czy niesycone?

kilka tygodni. Jeżeli któraś z nich jest wadliwa, to po prostu nie poddaje się jej. Ale z

drugiej strony we wrześniu, jeśli jakaś rodzina mimo wszystko matki nie przyjmuje,

Z Pasieką w świat

będzie już za późno na jej ponowne poddanie. W lipcu natomiast jest jeszcze dużo

4 000 000 kilo miodu

czasu na poddanie kolejnej.

w 6 tygodni

Dlaczego nie poddawać matek w czerwcu, w czasie trwania głównego pożytku? Wiele

Międzynarodowe

podręczników poleca właściwie czerwcową wymianę. Przerwa potrzebna na

Kongresy

zaakceptowanie matki i podjęcie przez nią czerwienia, jeszcze dłuższa przy poddawaniu

Pszczelarskie

matek nieunasiennionych, będzie formą przyhamowania rozwoju rodziny. Zapobiec ma

Apimondii

wyjściu roju po zakończeniu głównego pożytku. Ale nowoczesny pszczelarz nie może

sobie pozwolić na taką przypadkowość. W czasie kwitnienia akacji pszczoły muszą

Nauka w pasiece

produkować miód, dużo miodu. W rodzinie musi być nastrój roboczy, a nie

Monitorowanie

bezmateczny, jaki towarzyszy wymianie matek. Jednym słowem pszczoły muszą

mikroklimatu rodziny

pozostawać pod pełną kontrolą i robić to, co każe pszczelarz, a nie co podpowiada im

pszczelej

natura. Brzmi to trochę niehumanitarnie i nieekologicznie, ale przecież ludzie tak

system WMA, cz. 1.

postępują ze wszystkimi gatunkami zwierząt hodowlanych.

Wszystko, co o

Sposób pokierowania rozwojem rodziny pszczelej tak, by dała ona dużo miodu nawet

plastrze i wosku

na przeciętnych pożytkach, został przedstawiony w poprzednim odcinku cyklu naszych

pszczelim wiedzieć

rozważań o ulu Warszawskim. Celowo nie proponowałem doskonałej metody

należy, cz. 4.

rozładowania nastroju rojowego przez odebranie części pszczół i czerwia (zrobienie

odkładu) lub samych pszczół lotnych (nalotu).

Pasieka poleca

Odkłady czy naloty tworzymy w określonym

Miód i produkty

celu, na przykład powiększanie pasieki,

pszczele dla zdrowia,

wychów matek, zasiedlanie ulików. Osłabianie

urody i podniebienia

rodzin, służące niedopuszczaniu do rójki,

Z pasieki do kuchni

polega na odbieraniu nadmiaru czerwia i

pszczół

niepotrzebnie

wyprodukowanych

Ptysie, sernik z pianką

kosztem miodu. Każdy plaster z czerwiem i

pszczołami odebrany silnej rodzinie to 2 – 3

Historia

plastry miodu zużyte na ich wykarmienie, do

Saga rodu Kurpielów

tego jeszcze plaster pierzgi. Nietrudno więc

policzyć, ile tracimy, robiąc z każdej silnej fot. A. Tabor

http://www.pasieka.pszczoly.pl/index.php?s=vjufile&grkat=w_mojej_pasiece&artpli...

2010-01-13

Czasopismo pszczelarskie PASIEKA - pszczelarstwo, pszczoły, ule, miód, informacje... Page 2 of 2

rodziny na przykład cztero-ramkowy odkład.

Kącik dla dziadków

i wnuczków

Takie rozważania nasuwają się, gdy gospodarujemy na mizernych pożytkach

kończących się wraz z kalendarzową wiosną. Na szczęście wiele pasiek ma jeszcze do

O pszczole, kociczce

wykorzystania lipę, grykę, ogórecznik, gorczycę, rzadziej koniczynę czy nasienne

Kundzi i kocurku

warzywa. Wtedy sezon przeciągnie się nawet do końca lipca. Sztuka wykorzystania

Tetroniuszu

tych pożytków polega na ciągłym utrzymywaniu rodzin w dobrej kondycji. Matki cały

czas pozostają za kratą. Groźba wyrojenia się już minęła, gdyż pszczoły na ogół nie

Kącik kolekcjonera

wchodzą w nastrój rojowy po połowie lipca. Jeżeli matki czerwią w izolatorach, to czerw

Rzeźby i figurki z

znajduje się na tych kilku wybranych plastrach, nie zaś na wszystkich po trochu.

motywami

Umożliwia to odbiór gatunkowego miodu (lipowy, gryczany) z plastrów gniazdowych

pszczelarskimi

zaraz po zakończeniu pożytku, bez czekania aż czerw się wygryzie. To czekanie może

być zgubne, jeżeli bowiem kolejny pożytek się nie pojawi, pszczoły zjedzą miód. Po

jego odebraniu pszczoły możemy podkarmić i zacząć przygotowywać je do zimy.

Wspomniana wymiana matek jest o wiele łatwiejsza, gdy stosujemy izolatory.

Nietrudno wtedy zlokalizować starą matkę. Likwidujemy ją, zabieramy izolator, a młodą

poddajemy w klateczce wysyłkowej „na ciasto”. Jeżeli jest to matka inseminowana

nieczerwiąca, warto spróbować poddać ją na osiatkowany plaster z wygryzającym się

czerwiem. Po zaakceptowaniu matki siatkę usuwamy.

Jakie rasy i linie matki wybrać, zależy głównie od warunków pożytkowych i

klimatycznych na danym terenie. Do ula Warszawskiego zwykłego potrzebne są

pszczoły o intensywnym rozwoju, nie tworzące jednak bardzo liczebnych rodzin (jak

włoszki) ze względu na jego ograniczoną kubaturę. Muszą dobrze zimować, bowiem w

ulu Warszawskim zimujemy rodziny o średniej sile. Pszczoły nierojliwe potrzebne są w

każdej pasiece, ale tutaj najlepsze będą linie samoograniczające się w czerwieniu przy

dobrych pożytkach, a takimi są nowoczesne krainki, na przykład Vigor. Jeśli mamy

tylko wczesne pożytki, dobra będzie pszczoła zwalniająca tempo rozwoju wraz ze

skracaniem się dnia. Tę cechę mają pszczoły środkowoeuropejskie, szczególnie Asta i

Norweżka. Polecenia godne są też ich krzyżówki z krainką.

Oddzielnego omówienia wymaga gospodarka z wykorzystaniem późnego pożytku

spadziowego lub wrzosowego. Jakkolwiek w dobrym roku nietrudno pozyskać duże

ilości miodu z tych pożytków, to w sezonie następnym rozwój wiosenny rodzin może

być opóźniony. Mogą być też duże straty zimowe, pożytki te bowiem wyczerpują

pszczoły, a nie ma już po nich czasu na odmłodzenie rodziny. Miód spadziowy zawiera

dużo trójcukru melecytozy, która pod wpływem enzymów dodawanych przez pszczoły

rozkłada się do glukozy, i dwucukru turanozy. Ta ostatnia nie jest przez pszczoły

trawiona. W trakcie zimowli dochodzi więc do przyspieszonego wypełnienia jelita

prostego kałem ze wszystkimi tego konsekwencjami: zaperzeniem, wypryskiwaniem

pszczół, rozluźnieniem kłębu, przechłodzeniem i osypaniem się rodziny.

Miodu spadziowego może być na plastrach gniazda dużo, również na tych z czerwiem.

Obfity pożytek ogranicza czerwienie matek, zresztą nie jest ono intensywne, ponieważ

na później spadzi brakuje pyłku. Dobrze więc wcześniej przygotować plastry z

zasklepionym zapasem cukrowym, by po zakończeniu pożytku wymienić na nie

wszystkie plastry gniazda. Rodziny zmęczone ciężką pracą w trudnych leśnych

warunkach będą słabe, ale wąska ramka i doskonałe warunki termiczne w ulu

Warszawskim zwykłym umożliwiają przeżycie najtrudniejszych miesięcy zimowych

nawet bardzo słabym rodzinom. Rozwój wiosenny natomiast przebiega w tym ulu

dynamicznie, jest więc szansa na wykorzystanie wczesnych pożytków w roku

przyszłym.

Na terenach o słabych pożytkach letnich lub przy ich braku silne rodziny można

wykorzystać do produkcji ziołomiodów. Technologia pozyskiwania niektórych odmian

została opisana w zeszłorocznych numerach „Pasieki”. W ulu Warszawskim jedyną

różnicą będzie zmniejszenie dawek podawanego surowca. W ulach wielokorpusowych

zalecano karmienie dużymi, 9-litrowymi dawkami. W ulu Warszawskim ze względu na

małą pojemność nadstawki i wysoką ramkę gniazdową dawkę dzienną należy

zmniejszyć do 2 – 3 litrów. Produkcja taka będzie bardziej pracochłonna, ale na pewno

surowiec miodowy nie sfermentuje w podkarmiaczce.

Sławomir Trzybiński

Pasieka nr 3/2005

«« powrót

©2003-2010 Dwumiesięcznik "PASIEKA" - portal www.pszczoly.pl

http://www.pasieka.pszczoly.pl/index.php?s=vjufile&grkat=w_mojej_pasiece&artpli...

2010-01-13