Założenia diety wysokoenergetycznej
W czasie kiedy większość ludzi będących na różnorodnych dietach walczy z
nadwagą, jest grupa ludzi, która postępuje odwrotnie i próbuje przybrać na wadze.
Podwyższenie wagi w zdrowy sposób (poprzez wzrost tkanki mięśniowej, a nie
tłuszczowej !) jest procesem wolnym. Aby zyskać 0,5 kg na tydzień, będzie
potrzebne konsekwentne spożywanie co najmniej 500 kcal dziennie więcej. Ta
wielkość kalorii może być zmienna, ponieważ na przemianę materii mają wpływ:
wielkość powierzchni ciała, temperatura, poziom hormonów (nadczynność
tarczycy), wiek, płeć, kondycja układu nerwowego, stan fizjologiczny, spożywanie
kawy, herbaty i papierosy, no i oczywiście czynniki genetyczne. Biorąc pod uwagę
powyższe czynniki, trzeba być świadomym, że nie jest to proste.
Każdy, kto chce przybrać na wadze, w pierwszej kolejności, przez 7 dni powinien
dokładnie zapisywać co i ile spożył i pił, liczyć dokładnie spożyte kalorie,
pamiętając o tym, że ma to być normalny "żywieniowy" tydzień. Przez te 7 dni
codziennie rano na czczo i wieczorem zapisywać wagę i odnotowywać ewentualne
wahania wagi i korelację z przyjmowaną dzienną ilością kalorii. Zapisywanie ilości
spożytych kalorii pozwoli oszacować, jakiej ilości kalorii będzie trzeba zapewnić,
aby przybrać na wadze. Do otrzymanego dziennego średniego spożycia kalorii
należy dodać około 500 kcal dziennie. Jeżeli po okresie 2 miesięcy nie nastąpiło
zwiększenie wagi należy zwiększyć liczbę przyjmowanych kalorii o 250 kcal.
Aby przybrać na wadze trzeba przestrzegać stosować się do kilku ważnych
zasad:
Jeść konsekwentnie, każdego dnia trzy podstawowe posiłki plus dwa lub trzy
dodatkowe posiłki przekąskowe. Nie można pomijać żadnego z posiłków.
Przez rozszerzenie "programu" posiłków do 5-6, nie będzie trzeba
spożywać posiłków na "siłę" i dodatkowo nie będzie czuło się "napchania".
Często jest tak, że przyjmuje się tylko 2-3 obfite posiłki dziennie, które tylko
niepotrzebnie obciążają układ trawienny. Ostatni posiłek - przekąskę
powinno przyjmować się możliwie jak najpóźniej, tak aby nie zakłócało to
snu i problemów z zaśnięciem. Nie powinno robić się dłuższych przerw
między posiłkami niż 4 godziny,
Zamiast wody do picia spożywać, szczególnie po wysiłku fizycznym duże
ilości pokarmów płynnych - gęste soki owocowe i warzywne i napoje
mleczne (najlepiej fermentowane). Soki owocowe i warzywne (0,5 szklanki
przed posiłkiem pobudza apetyt). Zawarta w nich woda aktywuje mięśnie.
Polecana jest też szczególnie na wieczór melisa, która uspokaja i spowalnia
przemianę materii.
Wzmożyć wysiłek fizyczny, aby stymulować rozwój tkanki mięśniowej. U ludzi
szczupłych z natury ćwiczenia fizyczne powodują utratę wagi, a nie
przybieranie, ale pobudzają za to apetyt, przez co dodatkowo można
jeszcze zwiększyć ilość spożywanych kalorii. Ćwiczenia powodują również
większe pragnienie, co łatwo można wykorzystać do spożywania gęstych
soków owocowych i warzywnych i napojów mlecznych,
Aby przybrać na wadze trzeba wykazać się cierpliwością, jednak im wolniej,
ale systematyczniej będzie się przybierało na wadze tym bardziej
prawdopodobniej nowe kilogramy będą zamieniać się na tkankę mięśniową,
a nie na tłuszczową,
Spożywanie większej ilości tłuszczu generalnie wpływa na przyrost wagi, ale
spożywanie dużej ilości tłuszczów pochodzenia zwierzęcego jak: masło,
tłuste sery, tłusta śmietana, tłuste mięso a także fast-foody może prowadzić
do zwiększenia poziomu cholesterolu, dlatego powinny być spożywane w
umiarkowanych ilościach. Korzystne jest natomiast spożywanie
nienasyconych tłuszczów pochodzących z oliwek, oliwy, ryb morskich,
awokado, orzechów,
Słodycze, które również wpływają na przyrost wagi, powinny być zastąpione
słodkościami o większej wartości odżywczej (ze względu na zawartość
witamin, soli mineralnych, potrzebnych do zdrowego przybrania na wadze)
tj: gęste soki owocowe i warzywne, napoje mleczne, muesli, miód, orzechy,
bakalie, suszone owoce,
Unikać kofeiny i nikotyny ponieważ są one stymulatorami metabolizmu,
powodując, że spala się kalorie w szybszym tempie,
Odpoczynek, relaks, ćwiczenia fizyczne są czynnikami, które pośrednio wpływają na
przyrost wagi. Stres i napięcie układu nerwowego są czynnikami, których powinno
się unikać.
Produkty zalecane w diecie wysokoenergetycznej (dla szczupłych)
(dodatkowe):
Makarony (gotowane na półtwardo), ryż brązowy (naturalny),
Pieczywo ciemne z pełnego przemiału, razowe, pumpernikiel,
Muesli, płatki, orzechy, rodzynki, słonecznik, pestki dyni, bakalie
Suszone owoce (morele, banany, papaja, jabłka, śliwki, figi, daktyle),
Owoce: ananas, banany, grejfruty, awokado, truskawki,
Gęste soki owocowe i warzywne, nektary,
Napoje mleczne: kefiry, jogurty, kwaśne mleko, mleko acidofilne,
Napój z melisy
Warzywa: groszek, kukurydza (unikać z puszek), ziemniaki, groch, fasola,
marchew, kabaczki, oliwki, wszystkie pozostałe warzywa strączkowe,
Krakersy,
Miód,
Ryby morskie,
Oliwa z oliwek,
Drób, wołowina
Opracowanie:
Mgr Ewa Cepiga-Salabura
Kierownik Poradni Dietetycznej