gornik odkrywkowej eksploatacji zloz 711[03] z2 04 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Irena Zimmer-Raducka
Jan Izydor Korzeniowski

Stosowanie techniki strzałowej poza górnictwem
711[03].Z2.04

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Krzysztof Bobowski
mgr Zbigniew Ociepka

Opracowanie redakcyjne:
mgr Janusz Górny

Konsultacja:
mgr inż. Teresa Myszor

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 711[03].Z2.04
„Stosowanie techniki strzałowej poza górnictwem”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu: górnik odkrywkowej eksploatacji złóż.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Materiały wybuchowe w pracach inżynierskich

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Roboty strzałowe w pracach inżynierskich

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Specyfika zagrożeń użycia środków strzałowych

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Ogólne zasady niszczenia wybuchem

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Wyburzanie wybranych obiektów budowlanych

5.5.1. Ćwiczenia

5.6. Wybuchowa obróbka metali

5.6.1. Ćwiczenia

5.7. Warunki bezpieczeństwa i higieny pracy stosowania materiałów

wybuchowych poza górnictwem

5.7.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik dla nauczyciela będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole

kształcącej w zawodzie górnik odkrywkowej eksploatacji złóż.711[03].

W poradniku zamieszczono:

−−−−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−−−−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−−−−

przykładowe scenariusze zajęć,

−−−−

wiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami

nauczania – uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−−−−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Schemat układu jednostek modułowych

7111[03].Z2

Technika strzelnicza

711[03].Z2.02

Wiercenie otworów

strzałowych

711[03]Z2.01

Stosowanie materiałów

wybuchowych i sprzętu

strzelniczego

711[03].Z2.03

Wykonywanie

czynności strzelniczych

711[03].Z2.04

Stosowanie techniki

strzałowej poza

górnictwem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

stosować ogólne zasady BHP w górnictwie, ochrony przeciwpożarowej, ochrony
ś

rodowiska i zasady udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej,

−

stosować podstawowy sprzęt ochrony osobistej,

−

stosować podstawowe zasady rysunku technicznego,

−

umieć posługiwać się dokumentacja technologiczną oraz normami technicznymi,

−

umieć wykonywać szkice,

−

umieć posługiwać się podstawowymi narzędziami i sprzętem pomocniczym,

−

umieć dobierać narzędzia i przyrządy w zależności od wykonywanej pracy,

−

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−

dokonywać pomiarów podstawowych wielkości elektrycznych,

−

rozpoznawać podstawowe elementy układów elektrycznych i elektronicznych,

−

korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

scharakteryzować zakres stosowania techniki strzelniczej w celach inżynieryjnych,

−

sklasyfikować wyburzane elementy,

−

określić technikę i technologię wyburzania różnych obiektów,

−

scharakteryzować wybuchową obróbkę metali,

−

określić parametry rozmieszczania, wielkości i kolejności odpalania ładunków
materiałów wybuchowych, dla wyburzenia wybranych, określonych obiektów,

−

scharakteryzować sposób karczowania pni za pomocą materiałów wybuchowych,

−

scharakteryzować kruszenie zatorów lodowych materiałami wybuchowymi,

−

scharakteryzować wykonywanie rowów za pomocą materiałów wybuchowych,

−

objaśnić metodę gaszenia pożarów za pomocą materiałów wybuchowych,

−

określić sposoby minimalizacji zagrożeń podczas stosowania techniki strzałowej
dla określonych warunków strzelań,

−

określić warunki bezpieczeństwa i higieny pracy dla określonego nie górniczego
zastosowania materiałów wybuchowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Górnik odkrywkowej eksploatacji złóż.711[03]

Moduł:

Technika strzelnicza 711[03].Z2

Jednostka modułowa:

Stosowanie techniki strzałowej poza górnictwem
711[03].Z2.04

Temat: Sposoby kruszenia lodu za pomocą materiałów wybuchowych

Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności doboru materiałów do kruszenia lodu

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

określić porządkowe zasady doboru materiałów wybuchowych do kruszenia lodu,

–

zidentyfikować obiekt roboczy,

–

przygotować swoje stanowisko pracy.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowania i planowania pracy,

−

autoprezentacji.

Metody nauczania–uczenia się:
–

pokaz z objaśnieniem,

–

wiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

rzutnik pisma,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna.

Czas trwania zajęć: 1 godzina dydaktyczna.

Zadanie dla ucznia
Przedmiotem zadania jest usunięcie zatoru lodowego.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu, podanie szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego.
4. Podział grupy uczniów na zespoły.

Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Omówienie celów.
3. Plan zajęć:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie praktyczne:

Wstęp:

−

należy przedstawić uczniom zadanie do wykonania,

−

nauczyciel rozdaje kartki z rysunkiem zatoru lodowego,

−

nauczyciel sprawdza i doradza jak prawidłowo wykonać ćwiczenie,

−

uczniowie dobierają materiały wybuchowe,

−

uczniowie samodzielnie przygotowywują i wykonują ćwiczenie.
Podsumowanie:

−

uczniowie wyciągają wnioski dotyczące przygotowania ćwiczenia,

−

uczniowie wskazują najtrudniejsze elementy procesu usunięcia zatoru lodowego.
Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności.

Praca domowa
Odpowiedz na pytanie: Jakie błędy popełniamy najczęściej podczas przygotowania
do usunięcia zatoru lodowego?

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

……………………………………………….

Modułowy program nauczania:

Górnik odkrywkowej eksploatacji złóż.711[03]

Moduł:

Technika strzelnicza 711[03].Z2

Jednostka modułowa:

Stosowanie techniki strzałowej poza górnictwem
711[03].Z2.04

Temat: Karczowanie pni za pomocą materiałów wybuchowych.

Cel ogólny: Ukształtowanie umiejętności zastosowania materiałów wybuchowych do

karczowania pni

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

zorganizować stanowisko do wykonywania ćwiczenia,

−

omówić zasady bezpieczeństwa pracy podczas karczowania pni,

−

wykonać karczowanie pni za pomocą materiałów wybuchowych.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowania i planowania pracy,

−

umiejętność pracy w zespole,

−

umiejętność oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

rysunki sytuacyjne,

−

rzutnik pisma,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Formy organizacji pracy uczniów:

−

praca w grupach,

−

praca indywidualna.

Czas trwania zajęć: 1 godzina dydaktyczna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg zajęć:

Lp.

Ogniwa zajęć

Czynności nauczyciela

Czynności uczniów

Czas

trwania

1. Stworzenie ładu

zewnętrznego
i wewnętrznego

−

wita uczniów,

−

sprawdza obecność,

−

podaje temat zajęć,

−

przedstawia cele zajęć.

−

witają nauczyciela,

−

podają obecności,

−

zapisują temat zajęć
w zeszytach.

3 min.

2. Opracowanie

nowego materiału

−

przypomina zagadnienia
z ostatnich zajęć,

−

rozpoczyna opracowanie
nowego materiału.

−

odpowiadają na pytania,

−

biorą czynny udział
w zajęciach,

−

zapisują nowe informacje
w zeszytach,

5 min.

3. Kształtowanie pojęć

−

wyjaśnia jak należy
analizować rysunki
sytuacyjne,

−

nawiązuje rozmowę
z uczniami na temat rodzajów
materiałów wybuchowych.

−

odpowiadają na pytania
nauczyciela.

5 min.

4. Wiązanie teorii

z praktyką

−

przypomina terminologię przy
stosowaniu materiałów
wybuchowych,

−

wyjaśnia „od czego” należy
rozpocząć przygotowanie
zadania,

−

zwraca uwagę na dokładność
wykonania ćwiczenia.

−

wybierają materiały
wybuchowe.

5 min.

5. Ćwiczenia

−

nadzoruje pracę uczniów.

−

rozpoczynają wykonanie
ć

wiczenia(może być to

zadanie wysoko
symulowane),

−

uczą się estetyki
wykonania.

15 min.

6. Kształtowanie

nawyków

−

powtarza najważniejsze
wiadomości,

−

sprawdza wykonanie
ć

wiczenia.

−

odpowiadają na pytania,

−

prezentują wykonane
notatki lub prezentacje.

10 min.

7. Ocena i kontrola

−

ocenia aktywność uczniów.

1 min.

8. Zakończenie zajęć

−

podaje treść zadania
domowego.

Zapisują treść zadania
w zeszytach.

1 min.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne, dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ĆWICZENIA

5.1. Materiały wybuchowe w pracach inżynierskich

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wskaż w grupie MW i środków inicjujących (atrapy) te, które są najczęściej stosowane

poza górnictwem. Jakie cechy oznaczenia pozwoliły Ci rozpoznać i wybrać właściwe MW
i środki inicjujące?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania. Uczniowie pracują samodzielnie. Po wykonaniu ćwiczenia wskazany
przez nauczyciela uczeń prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia 5 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z informacjami zawartymi w Materiale nauczania,
2) przeczytać dokładnie informacje podane w treści zadania,
3) wypełnić powyższą tabelę,
4) sprawdzić poprawność wykonania zadania,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem,

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

treść zadania,

−

atrapy nabojów, materiałów wybuchowych lub nalepki na opakowania MW,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Roboty strzałowe w pracach inżynierskich

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Określ, na przykładzie znanego w okolicy obiektu, który mógłby być wyburzony

robotami strzałowymi zagrożenia związane z ich wykonaniem, wskazując potencjalne strefy
zagrożenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiału nauczania. Uczniowie pracują samodzielnie. Czas
wykonania ćwiczenia 5 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z informacjami zawartymi w Materiale nauczania,
2) przeczytać dokładnie informacje podane w treści zadania,
3) sporządzić plan sytuacyjny,
4) określić wielkość stref zagrożenia,
5) sporządzić plan kolejności działań,
6) sprawdzić poprawność wykonania zadania,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−−−−

pokaz z objaśnieniem,

−−−−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

treść zadania,

−

normy, mapy,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Specyfika zagrożeń użycia środków strzałowych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie materiałów filmowych z prac wyburzeniowych robotami strzałowymi

obiektów budowlanych (stare budynki, kominy, zabudowania fabryczne, gaszenie szybów
naftowych), określ zagrożenia dla ludzi i otaczającego środowiska sąsiadującego
z wyburzanymi obiektami.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia. Uczniowie pracują samodzielnie. Po wykonaniu ćwiczenia
wskazany przez nauczyciela uczeń prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia
10 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z informacjami zawartymi w Materiale nauczania,
2) przeczytać dokładnie informacje podane w treści zadania,
3) obejrzeć materiał filmowy,
4) sporządzić notatkę,
5) sprawdzić poprawność wykonania zadania,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−−−−

pokaz z objaśnieniem,

−−−−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−−−−

Poradnik dla ucznia,

−−−−

treść zadania,

−−−−

szkicownik,

−−−−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Ogólne zasady niszczenia wybuchem

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj dokumentację strzałową likwidacji wskazanego obiektu.

Wskazówki do realizacji
Uczniowie pracują samodzielnie. Po wykonaniu ćwiczenia wskazany przez nauczyciela

uczeń prezentuje swoją pracę. Czas wykonania ćwiczenia 5 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z informacjami zawartymi w Materiale nauczania,
2) przeczytać dokładnie informacje podane w treści zadania,
3) sporządzić dokumentację strzałową,
4) sprawdzić poprawność wykonania zadania,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−−−−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

treść zadania,

−

szkicownik,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Wyburzanie wybranych obiektów budowlanych

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Masz do dyspozycji przekrój komina na wysokości zakładanych ładunków MW, wrysuj

obie „strefy włomu”, przyjmując kierunek upadania.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie pracują samodzielnie. Czas
wykonania ćwiczenia 5 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z informacjami zawartymi w Materiale nauczania,
2) przeczytać dokładnie informacje podane w treści zadania,
3) sporządzić rysunek,
4) sprawdzić poprawność wykonania zadania,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−−−−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−−−−

Poradnik dla ucznia,

−−−−

treść zadania,

−−−−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Z powodu zamarznięcia gruntu koparka nie może go urobić. Zaprojektuj (zrób szkic bez

skali) otwory strzałowe, prostopadłe do ściany eksploatacyjnej o siatce kwadratowej;
odległość między otworami wynosi 3,0 m, zbiór 3,5 m; ilość otworów – 15, w układzie
trójszeregowym.

Siatka Przekrój otworu

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie pracują samodzielnie. Czas
wykonania ćwiczenia 5 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z informacjami zawartymi w Materiale nauczania,
2) przeczytać dokładnie informacje podane w treści zadania,
3) sporządzić szkic,
4) sprawdzić poprawność wykonania zadania,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−−−−

Poradnik dla ucznia,

−−−−

treść zadania,

−−−−

przybory do rysowania i pisania,

−−−−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.6. Wybuchowa obróbka metali

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na wybranych próbkach blach stalowych, maszyn i urządzeń wskaż miejsca możliwego

założenia ładunków środków strzałowych, aby spowodować pożądany efekt robót
strzałowych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie pracują samodzielnie. Należy
zwrócić uwagę na umiejętność wyszukiwania informacji w normach i poradniku. Czas
wykonania ćwiczenia 15 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z informacjami zawartymi w Materiale nauczania,
2) przeczytać dokładnie informacje podane w treści zadania,
3) obejrzeć dokładnie próbki blach, maszyn i urządzeń,
4) wskazać miejsce przyłożenia ładunków i uzasadnić wybór,
5) sprawdzić poprawność wykonania zadania,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
7) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−−−−

Poradnik dla ucznia,

−−−−

treść zadania,

−−−−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.7. Warunki bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu

materiałów wybuchowych poza górnictwem

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Korzystając z modeli obiektów, makiet, fotografii, określ, od których elementów

w szczególności zależy prawidłowe wykonanie roboty strzałowej na obiekcie inżynierskim.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać

odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. Uczniowie pracują samodzielnie.
Po wykonaniu ćwiczenia wskazany przez nauczyciela uczeń prezentuje swoją pracę.
Czas wykonania ćwiczenia 5 minut.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z informacjami zawartymi w Materiale nauczania,
2) przeczytać dokładnie informacje podane w treści zadania,
3) obejrzeć wnikliwie modele, makiety, fotografie,
4) wskazać elementy wpływające na prawidłowe wykonanie robót strzałowych,
5) sporządzić notatkę,
6) sprawdzić poprawność wykonania zadania,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
8) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−−−−

Poradnik dla ucznia,

−−−−

treść zadania,

−−−−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Oszacuj ryzyko zawodowe, jakie może wystąpić w czasie burzenia materiałem

wybuchowym fundamentu w budynku i przypisz mu ciężkość ewentualnych następstw.

Lp.

Rodzaje zagrożenia

Prawdopodobieństwo

wystąpienia zagrożenia

Ciężkość

następstw

Zagrożenie i prawdopodobieństw wystąpienia

1.1

1.2

1.3

1.4

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia, uczniowie powinni przeczytać

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z informacjami zawartymi w Materiale nauczania,
2) przeczytać dokładnie informacje podane w treści zadania,
3) sporządzić notatkę (wypełnić tabelkę),
4) sprawdzić poprawność wykonania zadania,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie praktyczne.

rodki dydaktyczne:

−−−−

Poradnik dla ucznia,

−−−−

treść zadania,

−−−−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie techniki
strzałowej poza górnictwem”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 14, 15, 16, 18, 19 z poziomu podstawowego,

−

zadania 12, 13, 17, 20 z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. a, 3. b, 4. c, 5. b, 6. a, 7. b, 8. d, 9. a, 10. a, 11. c,

12. a, 13. a, 14. c, 15. c, 16. d, 17. a, 18. a, 19. c, 20. b.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1. Określić MW do użytku cywilnego

Dokonać podziału MW ze względu na prędkość
rozkładu

Dokonać podziału MW ze względu na skład
chemiczny

4. Dobrać rodzaj MW do prac wyburzeniowych

Określić strefy zagrożenia podczas robót
wyburzeniowych

Dobrać środki zabezpieczające w trakcie robót
strzałowych

7. Podać zastosowanie efektu wybuchu MW

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Określić potrzebę wykonania analizy zagrożeń
przy robotach strzałowych-wyburzeniowych

9. Wymienić elementy dokumentacji strzałowej

10.

Wymienić zadania kierownika robót
strzałowych

11. Określić kształty ładunków kumulatywnych

12.

Scharakteryzować metodę wyburzenia
kominów robotami strzałowymi

13.

Uzasadnić wpływ ciężaru zawieszonego na linie
na efekt prac wyburzeniowych

14.

Określić zastosowanie ładunku
kumulatywnego

15. Określić zastosowanie tzw. obcinaczy

16.

Określić parametry strzelania do karczowania
pni drzew

17.

Dobierać sposób strzelania do zadanych
parametrów wykopów (rowów)

18. Rozróżnić rodzaj MW po kolorze

19. Dobrać parametry MW do karczowania pni

20.

Scharakteryzować technologię strzelania
w zamarzniętym gruncie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Wszystkie zadania są zadaniami

wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi – zaznacz prawidłową

odpowiedź znakiem X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć
kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. Trudności mogą
przysporzyć Ci zadania: 12, 13, 17, 20 gdyż są one na poziomie trudniejszym niż
pozostałe. Przeznacz na ich rozwiązanie więcej czasu.

8. Czas trwania testu – 30 minut.
9. Maksymalna liczba punktów, jaką można osiągnąć za poprawne rozwiązanie testu

wynosi 20 pkt.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja dla ucznia,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zestaw zadań testowych

1. Materiały wybuchowe do użytku cywilnego są to

a) substancje chemiczne stałe lub ciekłe, albo mieszaniny substancji, zdolne do reakcji

chemicznej z wytworzeniem gazu o takiej temperaturze i ciśnieniu i z taką
szybkością, że mogą powodować zniszczenia w otaczającym środowisku, a także
wyroby wypełnione materiałem wybuchowym.

b) mieszaniny związków, zdolne do reakcji fizycznej z wytworzeniem gazu, które mogą

powodować zniszczenia w otaczającym środowisku.

c) MW użyte do wyburzeń kominów.
d) tylko substancje stałe.

2. Ze względu na prędkość rozkładu MW dzielą się na

a) inicjujące, kruszące, miotające.
b) kruszące, burzące, inicjujące.
c) kruszące, burzące, miotające.
d) burzące, miotające, zapalające.

3. Ze względu na skład chemiczny odróżnia się materiały wybuchowe

a) prochy, nitroglicerynowe, zawiesinowe, inicjujące.
b) amonowo-saletrzane, nitroglicerynowe, prochy, emulsyjne, zawiesinowe.
c) prochy, zapalające, inicjujące.
d) zawiesinowe, emulsyjne, zapalające.

4. Do prac wyburzeniowych jednym z najczęściej używanych MW jest

a) proch górniczy.
b) metanit powietrzny specjalny.
c) dynamit skalny.
d) proch skalny.

5. Strefami zagrożenia podczas wykonywania robót wyburzeniowych są między innymi

strefy zagrożeń dla
a) obiektu budowlanego pożarem.
b) ludzi i obiektu budowlanego falą sejsmiczną.
c) ludzi i obiektu budowlanego pożarem.
d) ludzi pożarem.

6. Czy technicznymi środkami zabezpieczającymi przed „cywilnymi” robotami strzałowymi są

a) urządzenia i środki techniczne służące do ograniczenia zagrożeń, a w szczególności:

osłony, rowy, wały, odciągi, obejmy.

b) tylko kordony policji zabezpieczająca miejsca wykonywanych prac.
c) tylko urządzenia i środki techniczne służące do ograniczenia zagrożeń,

a w szczególności: osłony, rowy o głębokości powyżej 3 m.

d) tylko wały i osłony o wysokości powyżej 10 m.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Energię fali podmuchu powietrza i gazów powstałych podczas wybuchu MW można

wykorzystać do ugaszenia pożaru szybu naftowego
a) nie.
b) tak.
c) tak, ale tylko gdy towarzyszy temu gwałtowna ulewa.
d) tylko przy temperaturze otoczenia przekraczającej 25

8. Czy roboty strzałowe – wyburzeniowe wymagają dokładnej analizy potencjalnych

zagrożeń związanych z prowadzoną robotą strzałową?
a) tak.
b) rzadko jest to potrzebne.
c) nie.
d) tylko w wyjątkowych przypadkach.

9. Wśród elementów, które powinna zawierać dokumentacja strzałowa są

a) opis techniczny rozbieranego obiektu budowlanego, rodzaje zagrożeń, warunki

prowadzenia robót strzelniczych.

b) tylko rodzaje zagrożeń.
c) tylko warunki prowadzenia robót strzelniczych.
d) zabezpieczenia straży miejskiej miejsca strzelania.

10. Do zadań kierownika robót strzałowych należy

a) zorganizowanie i kierowanie robotami strzałowymi zgodnie z pozwoleniem na

prowadzenie tych robót.

b) zorganizowanie wywozu gruzu powstałego po wyburzaniu obiektu.
c) stworzenie warunków socjalnych dla załogi.
d) transport MW.

11. Ładunki kumulatywne mają kształty

a) tylko cylindryczne bez żadnego wgłębienia.
b) cylindryczne lub sferyczne z tzw. wgłębieniem kumulatywnym powodującym silny,

rozproszony strumień fali detonacyjnej.

c) cylindryczne lub sferyczne z tzw. wgłębieniem kumulatywnym powodującym silny,

zwarty strumień fali detonacyjnej.

d) tylko sferyczne bez żadnego wgłębienia.

12. Prace wyburzeniowe kominów fabrycznych przy użyciu robót strzałowych są jedną

z metod likwidacji, która przy odpowiednich warunkach jest
a) najszybszą i najtańszą metodą wyburzania.
b) nieopłacalna.
c) najszybszą i najdroższą metodą wyburzania.
d) najniebezpieczniejszą metodą wyburzania.

13. Przy pracach wyburzeniowych kominów ciężar zawieszony na linie

a) pozwala skierować upadający komin w określone miejsce pod warunkiem

wykonania włomu.

b) pozwala skierować upadający komin w określone miejsce bez konieczności

wykonania włomu.

c) ma znaczenie przy silnym wietrze.
d) stosuje się gdy wysokość komina jest większa niż 50 m.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14. Ładunki kumulatywne wykorzystuje się tylko w

a) przemyśle naftowym i górnictwie odkrywkowym.
b) budownictwie do prac wyburzeniowych.
c) budownictwie do prac wyburzeniowych oraz w przemyśle naftowym i górnictwie

odkrywkowym.

d) górnictwie podziemnym.

15. Ładunki

pierścieniowo-kierunkowe

(obcinacze)

–

stosuje

się

przemyśle

i budownictwie do obcinania wybuchowego
a) tylko rur.
b) tylko studni odwadniających.
c) stalowych elementów maszyn i obiektów budowlanych, rur, studni odwadniających.
d) wycinki drzew w lesie.

16. Przeciętna głębokość założenia ładunku podkładanego pod pień drzewa

a) wynosi od 4 do 6 średnicy pnia mierzonego pod korzeniami.
b) jest stała i wynosi 1 m.
c) nie zależy od średnicy.
d) wynosi od 1,25 do 1,75 średnicy pnia mierzonego nad korzeniami.

17. Aby wykonać wykop (rów) o szerokości dna 0,5 m i głębokości 1 m oraz o łagodnie

nachylonych ścianach
a) wystarczy zastosować strzelanie jednoszeregowe otworami o długości poniżej 1 m

(np. 0,8 m).

b) konieczne jest zastosowanie strzelania dwuszeregowego otworami o długości

powyżej jednego metra.

c) należy zastosować strzelanie jednoszeregowe otworami o długości powyżej 1 m.
d) należy zastosować strzelani długimi otworami.

18. Wskaż prawidłowy kolor opakowania dynamitu. Jest to kolor

a) niebieski.
b) kremowy.
c) czerwony.
d) brunatny.

19. Masę ładunków MW w otworach wierconych pniu drzewa przyjmuje się w zależności

od
a) wysokości drzewa przyjmując 7 do 10 kg MW na 1mb wysokości.
b) wieku drzewa przyjmując 7 do 10 kg MW na 1 rok „życia”.
c) grubości pnia przyjmując 7 do 10 kg MW na 1 m grubości pnia.
d) położenia geograficznego lasu przyjmując 7 kg MW na 1 pień.

20. Grubość zamarzniętej warstwy gruntu wynosi poniżej 0,8 m. Przy strzelaniu w tego typu

gruncie stosowane są przeważnie otwory pionowe o
a) długości rzędu 1,5 grubości zamarzniętej warstwy.
b) długości mniejszej niż 1,5 grubości zamarzniętej warstwy.
c) otwory długości równej grubości zamarzniętej warstwy.
d) otwory dowolnej długości.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Stosowanie techniki strzałowej poza górnictwem

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Numer

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Stosowanie techniki
strzałowej poza górnictwem”

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−−−−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 18, 19, 20 są poziomu podstawowego,

−−−−

zadania 7, 8, 15, 17 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. a, 4. a, 5. a, 6. a, 7. b, 8. b, 9. c, 10. a, 11. c,

12. d, 13. a, 14. d, 15. a, 16. b, 17. b, 18. a, 19. b, 20. a.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Klasyfikować wyburzane obiekty

Wymienić wymagane dokumentacje do robót
strzelniczych w obiektach budowlanych

Określić wymagane dokumenty przy robotach
strzelniczych w robotach budowlanych

Klasyfikować fundamenty w zależności od
rodzaju spoiwa, czyli odporności na
rozdrabnianie

Wymienić metody wyburzania fundamentów

Charakteryzować technologię wyburzania
fundamentów

Charakteryzować technologię burzenia
fundamentów warstwami

Określić parametry rozmieszczenia otworów
przy strzelaniu w fundamentach kategorii I, II
i III

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Rozróżnić parametry wpływające na wielkość
ładunku MW użytego do wyburzania
fundamentów

10 Dobierać sposoby minimalizacji zagrożeń przy

pracach wyburzeniowych

11 Wymieniać metody likwidowania zatorów

lodowych

12 Wskazać przepisy prawne regulujące metody

karczowania i wycinania pni drzew

13 Charakteryzować karczowanie pni drzew

14 Charakteryzować karczowanie pni drzew za

pomocą ładunków podkładanych

15 Scharakteryzować ścinanie pni drzew

16 Określić wielkość ładunku MW przy ścinaniu

drzew

17 Dobrać metodę strzelania do zadanych efektów

18 Scharakteryzować strzelanie gładkościenne

19 Wymienić zastosowanie strzelania

gładkościennego

20 Określić strefy zagrożenia podczas robót

wyburzeniowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
2. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
3. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Wszystkie zadania są zadaniami

wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.

4. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi – zaznacz prawidłową

odpowiedź znakiem X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć
kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).

5. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
6. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. Trudności mogą
przysporzyć Ci zadania: 7, 8, 15, 17, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.
Przeznacz na ich rozwiązanie więcej czasu.

7. Czas trwania testu – 30 minut.
8. Maksymalna liczba punktów, jaką można osiągnąć za poprawne rozwiązanie testu

wynosi 20 pkt.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−−−−

instrukcja,

−−−−

zestaw zadań testowych,

−−−−

karta odpowiedzi.

Zestaw zadań testowych

1. Materiały wybuchowe poza górnictwem stosuje się głównie w budownictwie oraz do

likwidacji różnego rodzaju konstrukcji inżynierskich. Obiekty likwidowane techniką
strzelniczą dzielimy na
a) niskie i wysokie.
b) niskie, wysokie i wielkoprzestrzenne.
c) niskie, wysokie i wielkoprzestrzenne i tzw. masy ziemne.
d) niskie, średnie i wysokie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Roboty strzelnicze w obiektach budowlanych wykonuje się na podstawie

a) tylko metryki strzałowej.
b) metryki strzałowej lub dokumentacji strzałowej.
c) pozwolenia na rozbiórkę lub zgłoszenia rozbiórki.
d) metryki strzałowej lub dokumentacji strzałowej oraz pozwolenia na rozbiórkę

względnie zgłoszenia rozbiórki o ile te dokumenty są wymagane przez prawo
budowlane.

3. Na podstawie metryki strzałowej mogą być prowadzone roboty strzelnicze w obiektach

budowlanych
a) tylko wtedy gdy nie jest wymagane pozwolenie na rozbiórkę lub zgłoszenie

rozbiórki.

b) niskich do wysokości 5 m.
c) o wysokości 10 m i kubaturze 3000 m

d) o konstrukcji drewnianej, gdy nie jest wymagane pozwolenie na rozbiórkę.

4. Materiały wybuchowe stosuje się do wyburzania fundamentów zewnętrznych

i wewnętrznych, które dzieli się na 4 kategorie wg odporności na rozdrabnianie. Zapis
przedstawiający kategorie od najmniejszej do największej odporności na rozdrabnianie to
a) fundament: z cegieł na zaprawie wapiennej, cegieł na zaprawie cementowej,

betonowy, żelbetowy.

b) fundament: żelbetowy, betonowy, cegieł na zaprawie cementowej, z cegieł na

zaprawie wapiennej.

c) fundament z cegieł na zaprawie: betonowej, wapiennej, żelbetowej, cementowej.
d) fundament: żelbetowy, z cegieł na zaprawie wapiennej, cegieł na zaprawie

cementowej, betonowy.

5. Fundamenty mogą być wyburzane

a) częściami, warstwami bądź w całości.
b) tylko w całości.
c) warstwami lub w całości.
d) częściami bądź w całości.

6. Przy burzeniu fundamentów w całości wierci się otwory

a) pionowe o długości 0,9 wysokości fundamentu.
b) poziome o długości 0,9 wysokości fundamentu.
c) poziome i pionowe o długości 0,9 wysokości fundamentu.
d) ukośne pod kątem 45 stopni o długości 0,9 wysokości fundamentu.

7. Przy burzeniu fundamentu warstwami obowiązują przepisy, że długość otworów

a) musi być większa o 10% od grubości warstwy.
b) musi być równa grubości warstwy a w ostatniej warstwie długość otworu wynosi 0,9

jej grubości.

c) musi być dwukrotnie mniejsza niż grubości warstwy.
d) może być dowolna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Przyjmując następujące oznaczenia: d – średnica otworu strzałowego; l – długość otworu

strzałowego; a – odległość między otworami w szeregu; b – odległość między szeregami
otworów, zaznacz prawidłową odpowiedź charakteryzującą strzelanie w fundamentach
kategorii I, II, III przy burzeniu ich w całości
a) d = 36–60mm, l = 1,8–2 m, rozstawienie otworów w szeregu jest dowolne.
b) d = 36–60mm, l = 1,8–2 m, a = (1,2–1,4)l, b = (0,8–1)l.
c) d = 36–60mm, l = 1-1–2 m, a = (1,2–1,4)l, b = (0,8–1)l.
d) d = 60–100mm, l = 1–1,2 m, a = l, b = 0,5 l.

9. Przy wyburzaniu fundamentów wielkość ładunku MW zależy od kategorii

a) fundamentu.
b) fundamentu i jego kształtu.
c) fundamentu, jego kształtu i wielkości.
d) fundamentu, jego kształtu, wielkości i pory roku.

10. Rozbijając fundamenty, po załadowaniu otworów MW i przybitką

a) otwory należy osłonić tj. zakryć workami z piaskiem lub gumowymi matami,

deskami itp. aby nie dopuścić do rozrzutu ewentualnych odłamków skalnych oraz
zastosować odpalanie milisekundowe.

b) otwory nie należy osłaniać, gdyż zniweczy to efekt strzelania.
c) otwory należy przykryć płytami betonowymi zbrojonymi.
d) należy zastosować odpalanie milisekundowe otworów.

11. Likwidowanie zatorów lodowych może być realizowane

a) tylko za pomocą ładunków MW umieszczonych na tafli niszczonego lodu.
b) za pomocą ładunków MW umieszczonych na tafli niszczonego lodu lub na jej

krawędzi.

c) za pomocą ładunków MW umieszczonych na tafli niszczonego lodu lub ładunków

wodoodpornych umieszczonych pod lodem.

d) tylko za pomocą ładunków MW zrzucanych z helikoptera.

12. Karczowanie i wycinanie pni drzew dokonuje się za pomocą

a) tylko ładunków podkładanych.
b) tylko ładunków umieszczanych w otworach wywierconych w pniach drzew.
c) ładunków nakładanych.
d) ładunków podkładanych lub wykonanych w pniach drzew.

13. Przeciętna głębokość założenia ładunku MW przy karczowaniu pni wynosi 1,25–1,75

rednicy pnia ponad korzeniem i zależy od

a) głębokości pnia, rodzaju drzewa i korzeni pnia, właściwości gruntu i czasu jaki minął

od chwili ścięcia drzewa.

b) rodzaju drzewa i pory roku.
c) tylko średnicy pnia.
d) ukształtowania terenu.

14. Dwa ładunki podkładane stosujemy w przypadku

a) karczowania grubych pni o średnicy 50–80 cm.
b) karczowanie grubych pni o średnicy powyżej 1 m.
c) nigdy nie stosujemy dwóch ładunków podkładanych.
d) karczowanie pni dębu o średnicy powyżej 80 cm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Ścinanie pni drzew jednym ładunkiem stosujemy wtedy, gdy

a) średnica pnia nie przekracza 0,3 m, długość otworu wynosi 2/3 średnicy drzewa,

a jego wysokość od powierzchni wynosi ok.0,25 m.

b) średnica pnia nie przekracza 0,3 m, długość otworu wynosi 2/3 średnicy drzewa,

a jego wysokość od powierzchni wynosi ok.0,5 m.

c) są to drzewa liściaste o średnicy powyżej 0,3 m.
d) są to drzewa iglaste o średnicy poniżej 0,3 m.

16. Ładunek MW w otworach wierconych w pniu drzew przy ich ścinaniu wynosi

a) od 1 do 3 kg na 1 m grubości pnia.
b) od 7 do 10 kg na 1 m grubości pnia.
c) nie więcej niż 5 kg na 1 m grubości pnia.
d) powyżej 10 kg na 1 m grubości pnia.

17. Aby uzyskać pełny profil wykopów wykonywanych technika strzelniczą należy stosować

a) metodę krótkich otworów.
b) strzelanie na wyrzut, które wymaga zastosowania zwiększonych ładunków

lub zagęszczenia otworów nachylonych pod kątem 45–60°.

c) tylko strzelanie jednoszeregowe.
d) strzelanie dwuszeregowe o długości otworów mniejszej niż głębokość planowanego

rowu.

18. Strzelanie gładkościenne charakteryzuje się

a) zmniejszeniem lub całkowitą eliminacją spękań poza zaprojektowanym konturem

wykopu oraz otrzymaniem gładkich stropów i ociosów.

b) zwiększeniem spękań poza zaprojektowanym konturem wykopu.
c) otrzymywaniem gładkich stropów i nieregularnych ociosów wyrobiska.
d) zmniejszeniem spękań poza wykopem (wyrobiskiem) i otrzymaniem nieregularnych

stropów i ociosów.

19. Strzelanie gładkościenne konturowe ma zastosowanie do

a) wykonywania tylko przekopów, tuneli, wykopów, zbiorników.
b) wykonywania przekopów, tuneli, wykopów, zbiorników oraz gdy chodzi

o zachowanie stateczności zboczy otoczenia.

c) urabiania skał zwięzłych i bardzo zwięzłych.
d) urabiania skał na bloki.

20. Strefami zagrożenia podczas wykonywania robót wyburzeniowych są między innymi

strefy zagrożeń
a) dla ludzi, obiektu budowlanego, falą sejsmiczną.
b) dla obiektu budowlanego.
c) falą sejsmiczną.
d) pożarem.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Stosowanie techniki strzałowej poza górnictwem

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Gos S., Bonarek J., Siemianowski J.: Górnik strzałowy. Ś.W T, Katowice 1995
2. Korzeniowski J. I., Onderka z. Roboty strzelnicze w górnictwie odkrywkowym. Wyd.

i Szk. Górnicze, Wrocław 2006

3. Lewicki J., Krzworączka P., Batko P., Morawa R.: Sposób zwiększenia pewności

kierunkowego obalania kominów. Górnictwo i inżynieria. Kwartalnik AGH, rok 28 2004

4. PN-N-18001. Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Wymagania.

ustanowiona przez PKN dnia 15 lipca 1999 r

5. PN-N- 18002. Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Ogólne wytyczne

do oceny ryzyka zawodowego. Ustanowiona przez PKN dnia 11 stycznia 2000 r

6. Praca zbiorowa: Poradnik górnika Tom II. Wyd. Śląsk, Katowice 1982
7. Praca zbiorowa: Poradnik górnika Tom IV. Wyd. Śląsk, Katowice 1982
8. Samujłło J.: Górnictwo kamienne Wydawnictwo Górniczo-Hutnicze Katowice 1962
9. Samujłło J.: Inżynieria strzelnicza. Cz. II i III. Skrypt AGH, Kraków
10. Samujłło J.: Roboty strzelnicze w kopalniach odkrywkowych węgla i kamienia. AGH,

1956

11. Źródła własne autorów

Literatura metodyczna:
1. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 2004