Aneks 3 – (Skrypty studenckie) do pracy Adama Formeli Opracowanie
doświadczeń laboratoryjnych na potrzeby pracowni studenckiej, Lublin 2008

7. Synteza racemicznego 2,2’ – binaftolu (BINOLu)

OH

OH

OH

Szkło laboratoryjne: kolba okrągłodenna 500mL, chłodnica zwrotna.

Aparatura: płaszcz grzejny elektryczny, zestaw do sączenia.

Odczynniki:

FeCl

3

*6H

2

O (R22, R34, S25, S36/37/39, S45) – 19g

Beta-naftol (R20/22, R50, S24/25, S61) – 5g

W kolbie okrągłodennej o pojemności 500mL umieszczono 19g (70mmol)

FeCl

3

*6H

2

O. Rozpuszczono sześciowodny chlorek żelaza (III) w 100mL wody

destylowanej, a następnie dodano porcjami w temperaturze pokojowej 5g

(35mmol)

β-naftolu. Ogrzewano przez 1h

w łaźni wodnej o temperaturze 50°C, mieszając. Po tym czasie schłodzono do

temperatury pokojowej, osad odsączono, przemyto trzykrotnie wodą, suszono
przez noc na bibule.

Uzyskano 2,35g produktu (wydajność 47%). Temperatura topnienia: 218-

220°C
(lit. 215-218°C).

Pytanie kontrolne:

Wyjaśnij metodykę pomiaru temperatury topnienia za pomocą aparatu

Boёtiusa

i wskaż, do czego mogą posłużyć uzyskane informacje.

105

Aneks 3 – (Skrypty studenckie) do pracy Adama Formeli Opracowanie
doświadczeń laboratoryjnych na potrzeby pracowni studenckiej, Lublin 2008

Zaproponuj procedurę chemicznego rozdziału surowego produktu

reakcji.

106

Aneks 3 – (Skrypty studenckie) do pracy Adama Formeli Opracowanie
doświadczeń laboratoryjnych na potrzeby pracowni studenckiej, Lublin 2008

8. Rozdział 2,2’-binaftolu na enancjomery

OH

OH

+

POCl

3

O

O

P

Cl

O

pirydyna, CHCl

3

O

O

P

Cl

O

+

NH

2

pirydyna, CHCl

3

O

O

P

NH

O

O

O

P

NH

O

NaOH, MeOH

OH

OH

Szkło laboratoryjne: kolba 100mL (2szt.), kolba 250mL, chłodnica zwrotna,

wkraplacz 100mL, rozdzielacz 500mL.

Aparatura: łaźnia lodowa, płaszcz grzejny elektryczny, zestaw do

sączenia.

Odczynniki:

BINOL (R25, R36, S26, S45) – 4,74g

Pirydyna (R11, R20/21/22, S26, S28) – 10,66mL

107

Aneks 3 – (Skrypty studenckie) do pracy Adama Formeli Opracowanie
doświadczeń laboratoryjnych na potrzeby pracowni studenckiej, Lublin 2008

POCl

3

(R14, R22, R26, R29, R35, R48/23, S7/8, S26, S45) – 3,03mL

Fenyloetyloamina (R21/22, R34, S26, S36/37/39, S45, S28A) – 5,02mL

Chloroform (R22, R38, R40, R48/20/22, S36/37) – 112mL

W trzech osobnych wysuszonych kolbach sporządzono trzy roztwory:

1.

3,03mL POCl

3

w 60mL chloroformu (kolba 250mL)

2.

5,02mL S –(–)- (α)-fenyloetyloaminy, 2,66mL pirydyny w 24mL

chloroformu (kolba 100mL)

3.

4,74g BINOLu, 8,00mL pirydyny (128mmol) w 28mL

chloroformu (kolba 100mL).

Do schłodzonego za pomocą łaźni lodowo-solnej do temperatury -5°C

roztworu (1) wkroplono powoli roztwór (2) ciągle mieszając, następnie

odstawiono łaźnię lodową i mieszano mieszaninę reakcyjną od czasu do czasu

przez 1 godzinę. Tak przygotowany roztwór schłodzono ponownie w łaźni

lodowej do ok. -5˚C, po czym do schłodzonego roztworu (1+2) wkroplono powoli

roztwór (3) ciągle mieszając. Łaźnię zamieniono na płaszcz elektryczny i

mieszaninę ogrzewano w temperaturze łagodnego wrzenia z wykorzystaniem

chłodnicy zwrotnej przez 2godziny. Po schłodzeniu mieszaninę przemywano

kolejno: 2*HCl, 2*wodą destylowaną, 2*NaOH, 1*wodą destylowaną. Suszono
MgSO

4

. Odsączono a rozpuszczalnik odparowano (na wyparce).

Krystalizowano z 40mL metanolu. Wypadły kryształy o [α]=-182˚ (lit. -379˚).

Uzyskano 1,24g produktu. Po rekrystalizacji z 20mL metanolu uzyskano 1,09g
produktu o [α]=-381°. Wydajność 15%.

Do 320mg fosfoamidu w kolbie 100mL dodano roztwór 0,5g NaOH w 5mL

metanolu. Następnie dodano 1mL HCl, odparowano metanol, dodano 10mL

wody i 10mL DCM

i ekstrahowano produkt do warstwy organicznej. Wysuszono, odparowano

108

Aneks 3 – (Skrypty studenckie) do pracy Adama Formeli Opracowanie
doświadczeń laboratoryjnych na potrzeby pracowni studenckiej, Lublin 2008

rozpuszczalnik. Uzyskano 200mg BINOLu (wydajność 62,5%) o skręcalności [α] =
+35,3˚ (c1, THF). Literaturowa skręcalność +35,5˚ (e.e. = 99%).

Kyba et al., J. Org. Chem., Vol. 42, No. 26, 1977.

Gong B., Chen W., Hu B., J. Org. Chem. 1991, 56, 423-425.

Pytanie kontrolne:

Zaproponuj mechanizm reakcji poszczególnych etapów rozdziału
BINOLu.

109