Dokument znajduje się w zbiorach Archiwum Państwowego w Lublinie

Przywilej Augusta II zezwalający

na sprowadzanie osadników do Poznania

wyludnionego przez epidemię dżumy

z 6 IX 1710 roku

6 IX 1710, Studzienka k. Gdańska

♦

August II, z Bożej łaski król polski, wielki książę litewski, ruski, pruski, mazowiecki,

żmudzki, kijowski, wołyński, podolski, podlaski, inflancki, smoleński, siewierski i

czernichowski, dziedziczny książę i elektor saski. Wiadomo czynimy tym naszym pismem,

wszystkim razem i każdemu z osobna, komu to wiedzieć należy. Opowiedzieli nam niektórzy

członkowie rady i senatorowie przy boku naszym zasiadający, że w mieście naszym

Poznaniu, stolicy Wielkopolski, niedawno z dopustu Bożego zmarło z powodu okrutnej

zarazy wielu obywateli i mieszkańców, w tym także rzemieślników, do tego stopnia że mało

jest albo nawet wcale nie można w mieście znaleźć osób biegłych w rzemiosłach. W tym

samym czasie ci którzy pozostali, starsi cechowi i towarzysze [czeladnicy] chcący zostać

mistrzami, tak byli obciążeni licznymi opłatami, podatkami, i innymi niezwykłymi

wymogami, że liczni musieli się wycofać i byli zmuszeni odejść z miasta. My więc, pragnąc

nie wyludnienia lecz powiększenia liczby mieszczan i naszych poddanych, oraz rozbudowy i

rozkwitu naszych miast, aby lud doszedł do zwykłej siły i nie zmniejszyła się liczba bractw i

cechów we wspomnianym mieście naszym Poznaniu, mocą naszej najwyższej władzy

królewskiej dajemy radzie miejskiej poznańskiej wszelkie uprawnienia, aby ona teraz i w

przyszłości, dopóki będzie istniała, przyjmowała do prawa miejskiego różnych rzemieślników

i kupców, ludzi uczciwych i szanowanych, nie tylko polskiej lecz także innych narodowości,

wszelako wiary katolickiej, pozwalała zakładać cechy jak będzie się jej widziało najlepiej,

pozwalała też wybierać i ustanawiać starszych którzy podejmą się zarządzania nimi,

rezygnowała z nakładania obciążeń i opłat przy przyjmowaniu do cechów nowych

───────────────────────────────────────────────────────────────────────────

Dokument znajduje się w zbiorach Archiwum Państwowego w Poznaniu

rzemieślników, jednak bez naruszenia i pogwałcenia zwyczajów, zatwierdzała mistrzów

poszczególnych sztuk i przywileje cechowe, zatwierdzała cechy, czuwała nad ich

działalnością i wykonywanymi pracami, wyznaczała wysokość opłat dla swego urzędu z

poszczególnych kramów i ław kupieckich zgodnie z potrzebą, pomagała organizować i

wznosić urządzenia potrzebne dla produkcji i handlu, aby to miasto napełniło się ludźmi,

handlem i rzemiosłem dla dobra ogólnego, wygody całego ludu i dla ozdoby jego samego

oraz jego utrzymania i zachowania, czym obciążamy wasze sumienia, dla łaski Naszej. Dla

wiarygodności czego, niniejsze ręką Naszą podpisawszy, rozkazaliśmy dołączyć pieczęć

Koronną. Dane w Studzience koło Gdańska, 6 [dnia] miesiąca września, roku Pańskiego

1710. Panowania Naszego 14 roku.

August król

Michał Augustyn Howel sekretarz pieczęci koronnej ręką własną

Przywilej na przyjmowanie rzemieślników dany poznańskiej gminie miejskiej

(tłum. Zofia Wojciechowska)