Równania stanu gazu rzeczywistego
1. Równanie van der Waalsa
Dla n moli gazu:
nRT
nb
V
V
a
n
p
2
2
2. Równanie van der Waalsa ze współczynnikiem ściśliwości z
3. Równanie Berthelota:
2
6
1
128
9
1
r
r
r
T
T
p
p
RT
V
4. Równanie wirialne
gdzie:
B - współczynnik wirialu, jest funkcją temperatury
5. Równanie Penga-Robinsona
(
6. Równanie Redlicha-Kwonga
A w wersji ze współczynnikiem ściśliwości:
gdzie:
7. Równanie Beattiego- Bridemana
V
a
A
VT
c
V
b
B
V
RT
pV
1
1
1
0
3
0
2
,
gdzie:
p – ciśnienie zadawane, Pa,
V – obliczana objętość molowa, m^3/mol,
T – zadawana temperatura, T,
R – stała gazowa, która wynosi 8.314 J/(mol*K),
A0, B0, a, b, c – stałe, które oblicza się wykorzystując doświadczalne stałe dla wzorca;
( √
)
Wartości stałych indywidualnych a, b, c,
,
A
0
,
B
0
wyznaczono doświadczalnie dla
wielu gazów w zakresie temperatur od 23 do 673 K i ciśnień do 20 MPa (tabl. 7.6
str. 128 [1]). Równanie jest na ogół dobrze spełnione; dla p<20 MPa błąd nie przekracza
1%. W zakresie jednak ciśnień wyższych niż 20 MPa błędy obliczeń mogą osiągnąć ok.
10%.
Znając parametry krytyczne substancji, można obliczyć dla niej stałe równania Beattiego-
Bridemana, wybierając z tabl. 7.6 jeden z gazów jako wzorzec. Przyjmując dla wzorca
oznaczenia
'
'
'
'
0
'
0
c
,
b
,
a
,
B
,
A
oraz
'
c
'
c
p
,
T
, obliczenia można dokonać według wzorów
Marona- Turnbulla:
c
c
c
c
p
p
T
T
A
A
'
2
'
'
0
0
;
c
c
c
c
p
p
T
T
B
B
'
'
'
0
0
;
c
c
c
c
p
p
T
T
a
a
'
'
'
;
c
c
c
c
p
p
T
T
b
b
'
'
'
;
c
c
c
c
p
p
T
T
c
c
'
4
'
'
;
gdzie:
stałe z „primem” dotyczą wzorca
Tc – temperatura krytyczna K,
pc – ciśnienie krytyczne, Pa;
Dla n-butanu jako wzorca stałe wyznaczone doświadczalnie mają wartości:
Ao’=1.80319;
Bo’=0.2462/1000;
a’=0.12161/1000;
b’=0.09423/1000;
c’=3500;
[1]- J. Szarawara: Termodynamika chemiczna stosowana.