Kurs

przedmałżeń

ski

Małżeństwo jako

sakrament

Małżeństwo jako

sakrament

Co to jest sakrament?

Przeszkody małżeńskie

Małżeństwo w Piśmie świętym

Małżeństwo według Katechizmu

Kościoła Katolickiego

Małżeństwo w Prawie Kanonicznym

Zgoda małżeńska

Konie
c

Słowo sakrament pochodzi od łacińskiego słowa
sacramentum.

Początkowo

oznaczało

ono

przysięgę

wojskową

lub

małżeńską

(zobowiązanie), gwarancję, potem inicjację, rzecz
świętą. Jest tłumaczeniem greckiego terminu
mysterion.
W Kościele katolickim sakrament rozumie się
jako skuteczny, widzialny znak niewidzialnej
łaski. Sakramenty zostały ustanowione przez
samego Chrystusa. On sam działa w nich za
pośrednictwem szafarzy Kościoła.

Jedynym szafarzem sakramentów jest zawsze
Jezus Chrystus.
Z ramienia Kościoła prawomocnymi szafarzami
sakramentu mogą być różne osoby w zależności
od rodzaju sakramentu. Najczęściej jest to biskup
lub kapłan. Niekiedy mogą lub muszą być to
osoby świeckie, jak na przykład w sakramencie
małżeństwa.

Co to jest

sakrament?

wstec
z

Małżeństwo w Piśmie

świętym

Stary Testament:
Wtedy to Pan sprawił, że mężczyzna
pogrążył się w głębokim śnie, i gdy
spał, wyjął jedno z jego żeber, a
miejsce to zapełnił ciałem. Po czym
Pan Bóg z żebra, które wyjął z
mężczyzny, zbudował niewiastę.
A gdy ją przyprowadził do mężczyzny,
mężczyzna powiedział: Ta dopiero jest
kością z moich kości i ciałem z mego
ciała! Ta będzie się zwała niewiastą, bo
ta z mężczyzny została wzięta.
Dlatego to mężczyzna opuszcza ojca
swego i matkę swoją i łączy się ze
swą żoną tak ściśle, że stają się
jednym ciałem.

(Rdz 2, 21-24)

Nowy Testament:
Wybrał się stamtąd i przyszedł w granice Judei
i Zajordania. Tłumy znowu
ściągały do Niego znowu je nauczał, jak miał
zwyczaj. Przystąpili do Niego faryzeusze i
chcąc Go wystawić na próbę, pytali Go, czy
wolno mężowi oddalić żonę. Odpowiadając
zapytał ich: Co wam nakazał Mojżesz? Oni
rzekli: Mojżesz pozwolił napisać list
rozwodowy i oddalić.
Wówczas Jezus rzekł do nich: Przez wzgląd na
zatwardziałość serc waszych napisał wam to
przykazanie. Lecz na początku stworzenia Bóg
stworzył ich jako mężczyznę i kobietę: dlatego
opuści człowiek ojca swego i matkę i złączy
się ze swoją żoną, i będą oboje jednym ciałem.
A tak już nie są dwoje, lecz jedno ciało. Co
więc Bóg złączył, tego człowiek niech nie
rozdziela!
W domu uczniowie raz jeszcze pytali Go o to.
Powiedział im: Kto oddala żonę swoją, a bierze
inną, popełnia cudzołóstwo względem niej. I
jeśli żona opuści swego męża, a wyjdzie za
innego, popełnia cudzołóstwo.

(Mk 10,1-12)

wstec
z

Małżeństwo według

Katechizmu Kościoła

Katolickiego

Przymierze małżeńskie, przez które mężczyzna i kobieta
stanowią między sobą wewnętrzną wspólnotę życia i miłości,
powstało z woli Stwórcy, który wyposażył je we własne prawa. Z
natury jest ono nastawione na dobro współmałżonków, a także
na zrodzenie i wychowanie potomstwa.
Małżeństwo ochrzczonych zostało podniesione przez Chrystusa
Pana do godności sakramentu.

Sakrament małżeństwa jest znakiem związku Chrystusa i
Kościoła. Udziela on małżonkom łaski miłowania się wzajemnie
tą miłością, jaką Chrystus umiłował Kościół. Łaska sakramentu
udoskonala zatem ludzką miłość małżonków, umacnia ich
nierozerwalną jedność i uświęca ich na drodze do życia
wiecznego.

Małżeństwo opiera się na zgodzie obu stron, to znaczy na woli
wzajemnego i trwałego oddania się sobie w celu
przeżywania przymierza wiernej i płodnej miłości.

KKK 1660-1662

Skoro małżeństwo ustanawia małżonków w pewnym publicznym
stanie życia w Kościele, powinno być zawierane publicznie, w
ramach celebracji liturgicznej, wobec kapłana oraz świadków i
zgromadzenia wiernych.

Do istoty małżeństwa należy jedność, nierozerwalność i
otwartość na płodność. Poligamia jest przeciwna jedności
małżeństwa; rozwód rozłącza to, co Bóg złączył. Odrzucenie
płodności pozbawia życie małżeńskie dziecka, które jest
"najcenniejszym darem małżeństwa".

Dopóki żyje prawowity współmałżonek, zawarcie powtórnego
związku przez rozwiedzionych sprzeciwia się zamysłowi i prawu
Bożemu, jak tego nauczał Chrystus. Osoby rozwiedzione
zawierające nowy związek nie są wyłączone z Kościoła, ale
nie mogą przystępować do Komunii świętej. Powinny one
prowadzić życie chrześcijańskie, zwłaszcza wychowując swoje
dzieci w wierze.

Chrześcijański dom rodzinny jest miejscem, gdzie dzieci
otrzymują pierwsze głoszenie wiary. Dlatego dom rodzinny
słusznie jest nazywany "Kościołem domowym", wspólnotą łaski i
modlitwy, szkołą cnót ludzkich i miłości chrześcijańskiej.

KKK 1663-1666

wstec
z

Małżeństwo

w Prawie Kanonicznym

Małżeńskie przymierze, przez które mężczyzna i kobieta
tworzą ze sobą wspólnotę całego życia, skierowaną ze swej
natury do dobra małżonków oraz do zrodzenia i
wychowania potomstwa, zostało między ochrzczonymi
podniesione przez Chrystusa Pana do godności
sakramentu. Z tej racji między ochrzczonymi nie może
istnieć ważna umowa małżeńska, która tym samym nie
byłaby sakramentem. (kan. 1055 §1-2)

Istotnymi przymiotami małżeństwa są jedność i
nierozerwalność, które
w małżeństwie chrześcijańskim nabierają szczególnej
mocy z racji sakramentu. (kan. 1056)

Małżeństwo stwarza zgoda stron między osobami prawnie
do tego zdolnymi, wyrażona zgodnie z prawem, której nie
może uzupełnić żadna ludzka władza. (kan. 1057 §1)

wstec
z

Zgoda Małżeńska

Niezdolni do zawarcia małżeństwa są ci,

którzy:

 są pozbawieni wystarczającego używania

rozumu;

 mają poważny brak rozeznania

oceniającego co do istotnych praw i
obowiązków małżeńskich wzajemnie
przekazywanych i przyjmowanych;

 z przyczyn natury psychicznej nie są

zdolni podjąć istotnych obowiązków
małżeńskich. (kan. 1095)

Do zaistnienia zgody małżeńskiej
konieczne jest, aby strony
wiedziały przynajmniej, że
małżeństwo jest trwałym
związkiem między mężczyzną i
kobietą, skierowanym do zrodzenia
potomstwa przez jakieś seksualne
współdziałanie.
Po osiągnięciu dojrzałości nie
domniemywa się takiej ignorancji.
(kan. 1096 §1-2)

wstec
z

Przeszkody małżeńskie

1.

Przeszkoda wieku

Nie może zawrzeć ważnie małżeństwa

mężczyzna przed ukończeniem szesnastego

roku życia i kobieta przed ukończeniem

czternastego roku. (kan.1083 §1)

Konferencja Biskupów ma prawo ustalić wyższy wiek do

godziwego zawarcia małżeństwa.

3. Przeszkoda węzła małżeńskiego

Nieważnie usiłuje zawrzeć małżeństwo, kto
jest związany węzłem poprzedniego
małżeństwa, nawet niedopełnionego. (kan.
1085 §1)

2. Niezdolność małżeńska

Niezdolność dokonania stosunku małżeńskiego
uprzednia i trwała, czy to ze strony mężczyzny
czy kobiety, czy absolutna, czy względna, czyni
małżeństwo nieważnym z samej jego natury.
(kan. 1084 §1)

4. Różność religii

Nieważne jest małżeństwo między dwiema
osobami, z których jedna została
ochrzczona w Kościele katolickim lub była do
niego przyjęta i nie odłączyła się od niego
formalnym aktem, a druga jest nieochrzczona.
(kan. 1086)

 

 

Dyspensy od tej przeszkody udzielić może ordynariusz
miejsca, jeżeli:
 strona katolicka złoży oświadczenie, że odsunie od
siebie niebezpieczeństwo utraty wiary oraz złoży
przyrzeczenie, że uczyni wszystko, co w jej mocy, aby
wszystkie dzieci zostaną ochrzczone i wychowane
po katolicku

 strona niekatolicka jest rzeczywiście świadoma treści
przyrzeczenia i obowiązku strony katolickiej (kan.
1125)

6. Przeszkoda profesji zakonnej

Nieważnie usiłują zawrzeć małżeństwo ci,
którzy są związani wieczystym ślubem
publicznym czystości w instytucie
zakonnym. (kan. 1088)

5. Przeszkoda święceń

Nieważnie usiłują zawrzeć małżeństwo ci,
którzy otrzymali święcenia. (kan. 1087)

Przeszkodę stanowią święcenia ważnie przyjęte.
Źródłem przeszkody stają się święcenia, poczynając od
diakonatu.

7. Przeszkoda uprowadzenia

Nie może być ważnie zawarte małżeństwo
pomiędzy mężczyzną i kobietą uprowadzoną lub
choćby przetrzymywaną z zamiarem zawarcia z
nią małżeństwa,
chyba że późnej kobieta oddzielona od porywacza
oraz znajdując się w miejscu bezpiecznym i
wolnym, sama swobodnie wybierze to małżeństwo.
(kan. 1089)

8. Przeszkoda występku

Źródłem tej przeszkody jest przestępstwo. Ma
ona dwie formy:
 Kto z zamiarem zawarcia małżeństwa z
określoną osobą, zadaje śmierć jej
współmałżonkowi lub własnemu, usiłuje zawrzeć
to małżeństwo nieważnie.
 Nieważnie również usiłują zawrzeć małżeństwo
ci, którzy poprzez fizyczny lub moralny
współudział spowodowali śmierć współmałżonka

(kan. 1090 §1-2)

9. Przeszkoda pokrewieństwa

W linii prostej pokrewieństwa nieważne jest
małżeństwo między wszystkimi krewnymi,
wstępnymi i zstępnymi, zarówno prawego
pochodzenia, jak i naturalnymi.
(kan. 1091 §1)

Krewni wstępni w linii prostej: ojciec, matka (1°), dziadek, babka
(2°), pradziadek, prababka (3°)
Krewni zstępni w linii prostej: syn, córka (1°), wnuk, wnuczka
(2°), prawnuk, prawnuczka (3°)

W linii bocznej nieważne jest małżeństwo, aż
do czwartego stopnia włącznie. (kan. 1091 §2)

Krewni w linii bocznej: brat, siostra (2°), brat, siostra ojca (stryj,
stryjenka - 3°), brat, siostra matki (wuj, ciotka - 3°) siostry i
bracia stryjeczni, siostry i bracia cioteczni (4°)

10. Przeszkoda powinowactwa

Powinowactwo w linii prostej powoduje nieważność
małżeństwa we wszystkich stopniach (kan. 1092)

Źródłem tej przeszkody jest ważnie zawarty związek małżeński, nawet
niedopełniony.
Bierze się tu pod uwagę tylko bliskość osób, jaka zachodzi pomiędzy
jednym z małżonków i krewnymi współmałżonka i to tylko w linii
prostej.

Powinowactwo w linii prostej dotyczy następujących osób: teść (ojciec
żony lub męża), teściowa (matka żony lub męża), zięć (mąż córki),
synowa (żona syna), ojczym (mąż matki), macocha (żona ojca), pasierb,
pasierbica (dzieci męża lub żony z poprzedniego małżeństwa).

11. Przeszkoda przyzwoitości publicznej

Przeszkoda przyzwoitości publicznej powoduje
nieważność małżeństwa w pierwszym stopniu linii
prostej między mężczyzną i krewnymi żony oraz
odwrotnie. (kan. 1093)

Źródłem przeszkody jest nieważnie zawarte małżeństwo oraz
konkubinat

12. Przeszkoda pokrewieństwa prawnego

Nie mogą ważnie zawrzeć małżeństwa ze sobą
ci, którzy są związani pokrewieństwem prawnym
powstałym z adopcji, w linii prostej, lub
drugim stopniu linii bocznej. (kan. 1094)

Konie
c