Zarządzanie funduszami strukturalnymi

w Polsce

Programy operacyjne

na lata 2007-2013

mgr Radosław Olszewski

2

Programy operacyjne:



Infrastruktura i Środowisko



Innowacyjna Gospodarka



Kapitał Ludzki



Rozwój Polski Wschodniej



Pomoc Techniczna



Europejska Współpraca Terytorialna



Regionalne Programy Operacyjne

3

Linia demarkacyjna



Kryteria



zasięg terytorialny / charakter projektu



wartość (koszty kwalifikowalne) projektu



rodzaju beneficjenta.

PO Infrastruktura
i Środowisko

5

Cel i główny wskaźnik

Cel: Podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej
Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury
technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie
stanu środowiska, zdrowia, zachowaniu tożsamości
kulturowej i rozwijaniu spójności terytorialnej

Wskaźnik: pozycja Polski w rankingu światowej
konkurencyjności w obszarze infrastruktury,
ogłaszanym corocznie przez niezależny
międzynarodowy instytut IMD

- niezależny ranking, porównujący najważniejsze kraje
świata,
- uwzględnia obszary wspierane przez program
operacyjny
- obecnie Polska zajmuje w nim dalekie 50. miejsce

PO Infrastruktura i Środowisko

6

PO Infrastruktura i Środowisko



Podział środków UE dostępnych w
ramach Programu wg. sektorów:



środowisko – 4,8 mld euro;



transport – 19,4 mld euro;



energetyka – 1,7 mld euro;



kultura – 490,0 mln euro;



zdrowie – 350,0 mln euro;



szkolnictwo wyższe – 500,0 mln euro.

7

PO Infrastruktura i Środowisko

Priorytety:

1.

Gospodarka wodno-ściekowa – 3 275,2 mln euro (w tym
2 783,9 mln euro z FS);

2.

Gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi – 1,430,3

mln euro (w tym 1 215,7 mln euro z FS);

3.

Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom

środowiska – 655,0 mln euro (w tym 556,8 mln euro z FS);

4.

Przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do

wymogów ochrony środowiska – 667,0 mln euro (w tym

200,0 mln euro z EFRR);

5.

Ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych –

105,6 mln euro (w tym 89,9 mln euro z EFRR);

6.

Drogowa i lotnicza sieć TEN-T – 10 548,3 mln euro (w tym 8

802,4 mln euro z FS);

7.

Transport przyjazny środowisku – 12 062,0 mln euro (w tym 7

676,0 mln euro z FS);

8

PO Infrastruktura i Środowisko

Priorytety cd.:

8.

Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci transportowe –
3 465,3 mln euro (w tym 2 945,5 mln euro z EFRR);

9.

Infrastruktura energetyczna przyjazna środowisku i efektywność

energetyczna – 1 403,0 mln euro (w tym 748,0 mln euro z FS);

10.

Bezpieczeństwo energetyczne, w tym dywersyfikacja źródeł

energii – 1 693,2 mln euro (w tym 974,3 mln euro z EFRR);

11.

Kultura i dziedzictwo kulturowe – 576,4 mln euro (w tym 490,0

mln euro z EFRR);

12.

Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa efektywności systemu

ochrony zdrowia – 411,8 mln euro (w tym 350,0 mln euro z

EFRR);

13.

Infrastruktura szkolnictwa wyższego – 588,2 mln euro (w tym

500,0 mln euro z EFRR);

14.

Pomoc techniczna - Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego –

220,9 mln euro (w tym 187,8 mln euro z EFRR);

15.

Pomoc techniczna - Fundusz Spójności – 462,9 mln euro (w tym

393,5 mln euro z FS).

9

PO Infrastruktura i Środowisko



Beneficjenci:



Jednostki samorządu terytorialnego i ich związki



Administracja rządowa



Przedsiębiorcy



Inspekcje i straże w zakresie ochrony środowiska



Jednostki naukowe, szkoły wyższe



Instytucje kultury



Zakłady opieki zdrowotnej



Partnerstwa publiczno-prywatne



Organizacje pozarządowe



Kościoły i związki wyznaniowe…

10

PO Infrastruktura i Środowisko



ŚRODOWISKO



gospodarka wodno-ściekowa



gospodarka odpadami i ochrona powierzchni ziemi



zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie zagrożeniom
środowiska (m.in. ochrona przeciwpowodziowa)



przedsięwzięcia dostosowujące przedsiębiorstwa do
wymogów ochrony środowiska



ochrona przyrody i kształtowanie postaw ekologicznych

11

Priorytet I „Gospodarka wodno - ściekowa”

→ budowa, rozbudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków

komunalnych
→ budowa i modernizacja systemów kanalizacji zbiorczej,

kanalizacji deszczowej oraz systemów zaopatrzenia w wodę

Oczekiwane efekty: 9000 km przebudowanej sieci kanalizacji
sanitarnej
i 810 tys. osób podłączonych do sieci, ponad 300
zmodernizowanych oczyszczalni ścieków

Większa efektywność dzięki priorytetowi dla największych
aglomeracji, dostosowanie poziomu dofinansowania i wysokości
opłat do możliwości mieszkańców danej miejscowości, dokładnej
analizie ekonomicznej przedsięwzięć i ich trwałości

PO Infrastruktura i Środowisko

12

Priorytet II „Gospodarka odpadami i ochrona
powierzchni ziemi”

→ zapobieganie oraz ograniczanie wytwarzania odpadów komunalnych

→ wdrażanie technologii odzysku, w tym recyklingu

→

wdrażanie

technologii

ostatecznego

unieszkodliwiania

odpadów

komunalnych

→ likwidacja zagrożeń wynikających ze składowania odpadów

→ rekultywacja terenów zdegradowanych

→ zabezpieczanie osuwisk
Oczekiwane efekty: 20 nowych ponadregionalnych zakładów gospodarki
odpadami, o 5,5 mln osób więcej objętych systemem gospodarki odpadami,
wykorzystanie terenów zdegradowanych
Większa efektywność dzięki wsparciu dla innych niż składowanie działań,
priorytetowi dla największych aglomeracji, dostosowaniu poziomu
dofinansowania i wysokości opłat do możliwości mieszkańców danej
miejscowości, dokładnej analizie ekonomicznej przedsięwzięć i ich trwałości

PO Infrastruktura i Środowisko

13

Priorytet III „Zarządzanie zasobami i przeciwdziałanie
zagrożeniom środowiska”

→ system retencjonowania wody

→ poprawa stanu bezpieczeństwa technicznego urządzeń
wodnych

→ zapewnienie bezpiecznego przejścia wód powodziowych i
lodów

→ poprawa stanu bezpieczeństwa sanitarnego wód przybrzeżnych

Oczekiwane efekty: obiekty małej retencji i inne inwestycje
zapewniające ochronę przeciwpowodziową dla ponad 2,5 mln
mieszkańców Polski, 170 nowych lub zmodernizowanych
stanowisk

pomiarowych

i

innych

narzędzi

w zakresie monitoringu środowiska , poprawa jakości wód
przybrzeżnych

Większa efektywność dzięki dokładnej analizie środowiskowej i
ekonomicznej przedsięwzięć, wsparciu dla przygotowania
projektów przez ekspertów Europejskiego Banku Inwestycyjnego i
EBOiR

PO Infrastruktura i Środowisko

14

Priorytet IV „ Przedsięwzięcia dostosowujące
przedsiębiorstwa do wymogów ochrony środowiska ”

Środowisko

→ redukcja ilości zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery przez
największe instalacje energetyczne,

→ promocja innych prośrodowiskowych działań w dużych
przedsiębiorstwach, mających na celu wykraczające poza wymogi
prawa rozwiązania sprzyjające środowisku

Oczekiwane efekty: 135 przedsiębiorstw wspartych w zakresie
systemów zarządzania środowiskowego, 45 inwestycji w
przedsiębiorstwach w zakresie ochrony powietrza, 45 inwestycji w
przedsiębiorstwach w zakresie odzysku
i unieszkodliwiania odpadów poużytkowych i niebezpiecznych

Większa efektywność dzięki tzw. efektowi dźwigni, czyli ograniczeniu
wysokości dofinansowania i wykorzystaniu środków prywatnych

PO Infrastruktura i Środowisko

15

Priorytet V „ Ochrona przyrody i kształtowanie postaw
ekologicznych”

Środowisko

→ ochrona siedlisk przyrodniczych (ekosystemów) na obszarach
chronionych oraz zachowanie różnorodności gatunkowej
→ przywracanie drożności i funkcjonowania korytarzy lądowych
→ opracowanie planów ochrony dla obszarów chronionych
→ szkolenia

Oczekiwane efekty: 1550 ha obszarów, na których przywrócono lub
zapewniono ochronę właściwego stanu ekosystemów, 500 ha obszarów
Natura 2000, na której zrealizowano projekty przyczyniające się do ich
ochrony, 100 opracowanych planów ochrony

Większa efektywność dla całego programu dzięki wykorzystaniu
efektów przy planowaniu inwestycji transportowych i w innych
sektorach, wykorzystaniu działań „miękkich” mających dużą
skuteczność

PO Infrastruktura i Środowisko

16

PO Infrastruktura i Środowisko

17

TRANSPORT

TRANSPORT



transport drogowy



transport kolejowy



transport lotniczy



transport publiczny w obszarach metropolitalnych



transport intermodalny



porty morskie

PO Infrastruktura i Środowisko

18

Priorytet VI „Drogowa i lotnicza sieć TEN-T”

→ autostrady i drogi ekspresowe
→ odcinki dróg krajowych w miastach na prawach powiatu
→ obwodnice miast w ciągach dróg krajowych
→ lotniska w sieci TEN-T

Oczekiwane efekty: Połączenie wszystkich najważniejszych

ośrodków miejskich w Polsce drogami ekspresowymi lub
autostradami, zwiększenie dostępności Polski wschodniej,
otwarcie na świat dzięki przebudowie najważniejszych lotnisk,
zapewnienie połączeń komunikacyjnych pomiędzy miastami
organizującymi EURO 2012

Większa efektywność

dzięki uproszczeniu procesu inwestycyjnego,

wczesnej identyfikacji ewentualnych konfliktów środowiskowych,
wsparciu instytucjonalnemu dla instytucji odpowiedzialnej za realizację
projektów (GDDKiA), wsparciu przygotowania przedsięwzięć, ścisłemu
monitorowaniu harmonogramów przygotowania inwestycji, identyfikacji
i przeciwdziałaniu czynnikom mającym wpływ na wzrost cen,
monitorowaniu kosztów jednostkowych

Transport

PO Infrastruktura i Środowisko

19

Priorytet VII „Transport przyjazny środowisku”

→ rozwój transportu alternatywnego w stosunku do transportu
drogowego (transport kolejowy, morski, śródlądowy, w tym metro)

→ transport publiczny w obszarach metropolitalnych

Oczekiwane efekty: 1248 km przebudowanych linii kolejowych,
410 km sieci transportu szynowego i trolejbusowego, 270 km
zmodernizowanych

dróg

wodnych,

zapewnienie

transportu

publicznego w aglomeracjach, w których odbywać się będą mecze w
ramach EURO 2012

Większa

efektywność

dzięki

uproszczeniu

procesu

inwestycyjnego,

wsparciu

instytucjonalnemu

dla

instytucji

odpowiedzialnej za realizację większości projektów (PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A.), wsparciu przygotowania przedsięwzięć, ścisłemu
monitorowaniu

harmonogramów

przygotowania

inwestycji,

identyfikacji i przeciwdziałaniu czynnikom mającym wpływ na wzrost
cen, monitorowaniu kosztów jednostkowych

PO Infrastruktura i Środowisko

20

Priorytet VIII „Bezpieczeństwo transportu i krajowe sieci
transportowe”

→ poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym i lotniczym
→ poprawa stanu dróg krajowych znajdujących się poza siecią TEN-T
→ rozwój inteligentnych systemów transportowych

Oczekiwane efekty: 778 km wybudowanych dróg ekspresowych,
mniejsza liczba wypadków i zmniejszenie liczby ofiar wypadków, 11
lotnisk przebudowanych w zakresie ochrony i bezpieczeństwa

Większa

efektywność

dzięki

uproszczeniu

procesu

inwestycyjnego, wczesnej identyfikacji ewentualnych konfliktów
środowiskowych,

wsparciu

instytucjonalnemu

dla

instytucji

odpowiedzialnej za realizację projektów (GDDKiA), wsparciu
przygotowania

przedsięwzięć,

ścisłemu

monitorowaniu

harmonogramów

przygotowania

inwestycji,

identyfikacji

i

przeciwdziałaniu czynnikom mającym wpływ na wzrost cen,
monitorowaniu kosztów jednostkowych

PO Infrastruktura i Środowisko

21

PO Infrastruktura i Środowisko

22

ENERGETYKA

ENERGETYKA – Ministerstwo Gospodarki



podwyższenie sprawności wytwarzania, przesyłania,

dystrybucji i użytkowania energii



wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, w

tym biopaliw



rozwój systemów przesyłowych energii elektrycznej,

gazu ziemnego i ropy naftowej oraz budowa i rozbudowa

magazynów gazu ziemnego



budowa systemów

dystrybucji gazu ziemnego

na terenach

niezgazyfikowanych

i modernizacja istniejących

sieci dystrybucji

PO Infrastruktura i Środowisko

23

Priorytet IX „Infrastruktura energetyczna przyjazna
środowisku”

→ poprawa sprawności wytwarzania energii w skojarzeniu

→ obniżanie strat w przesyle i dystrybucji energii elektrycznej oraz

ciepła

→ termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej wraz z

wymianą wyposażenia tych obiektów na energooszczędne

→ wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych

Oczekiwane efekty: zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych,

zmniejszenie uzależnienia od tradycyjnych paliw dzięki
wykorzystaniu źródeł odnawialnych, oszczędności energii w
wyniku

zmniejszenia

strat

i poprawie efektywności

Większa efektywność dzięki wykorzystaniu środków prywatnych

i dofinansowaniu większej liczby inwestycji dzięki optymalizacji
poziomu dofinansowania, realizacji projektów modelowych

PO Infrastruktura i Środowisko

24

Priorytet X „Bezpieczeństwo energetyczne”

→ rozwój systemów przesyłowych i dystrybucyjnych energii
elektrycznej, gazu ziemnego i ropy naftowej

→ budowa terminala LNG na polskim wybrzeżu

→ budowa i rozbudowa podziemnych magazynów gazu
ziemnego

Oczekiwane efekty: połączenie systemów energetycznych
Polski i Litwy, zmniejszenie uzależnienia od importu ropy i gazu z
jednego kierunku, 3400 km wybudowanych: gazociągów
przesyłowych, 556 km wybudowanych ropociągów

Większa efektywność dzięki wykorzystaniu środków
prywatnych, wsparciu dla przygotowania projektów ze strony
ekspertów EBI i EBOiR
w ramach inicjatywy JASPERS

PO Infrastruktura i Środowisko

25

PO Infrastruktura i Środowisko

26

KULTURA I DZIEDZICTWO KULTUROWE

KULTURA I DZIEDZICTWO KULTUROWE

- Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa

Narodowego



ochrona, zachowanie i efektywne wykorzystanie

dziedzictwa kulturowego o znaczeniu

ponadregionalnym



poprawa stanu infrastruktury kultury o znaczeniu

ponadregionalnym oraz

zwiększenie dostępu

do kultury



rozwój infrastruktury

szkolnictwa artystycznego

PO Infrastruktura i Środowisko

27

Priorytet XI „Kultura i dziedzictwo kulturowe”

→ ochrona i zachowanie zabytków nieruchomych o znaczeniu

ponadregionalnym, w tym znajdujących się na liście Światowego
Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego UNESCO lub uznane przez
Prezydenta RP za Pomniki Historii

→ rozwój zasobów cyfrowych w dziedzinie zasobów bibliotecznych i

archiwalnych oraz zasobów wirtualnych muzeów

→ infrastruktura kultury o znaczeniu ponadregionalnym

→ infrastruktura szkolnictwa artystycznego

Oczekiwane efekty: 25 obiektów dziedzictwa kulturowego poddanych

ochronie, 10 instytucji kultury wybudowanych lub przebudowanych, 20
placówek szkolnictwa artystycznego wybudowanych/przebudowanych

Większa efektywność dzięki dokładnej analizie ekonomicznej trwałości

projektów, wsparciu dla ich przygotowania, wsparciu dla wybranej grupy
strategicznych większych projektów zamiast rozpraszania środków

PO Infrastruktura i Środowisko

28

PO Infrastruktura i Środowisko

29

OCHRONA ZDROWIA

OCHRONA ZDROWIA



system ratownictwa medycznego



szpitale kliniczne

PO Infrastruktura i Środowisko

30

Priorytet XII „Bezpieczeństwo zdrowotne i poprawa
efektywności systemu ochrony zdrowia”

→ projekty infrastrukturalne w zakresie zintegrowanego
ratownictwa medycznego, m.in. zakup środków transportu
sanitarnego, rozbudowa
i remonty szpitali, zakup sprzętu medycznego, budowa lub
modernizacja lądowisk przyszpitalnych

→ modernizacja szpitali klinicznych prowadzonych przez ministrów
i akademie medyczne

Oczekiwane efekty: 600 zakupionych środków transportu
sanitarnego,

9

utworzonych

centrów

urazowych,

150

przebudowanych

lub

zmodernizowanych

zakładów

opieki

zdrowotnej

Większa efektywność dzięki koncentracji środków na wybranych
obszarach, wsparciu dla systemowych, zintegrowanych rozwiązań,
dokładnej analizie ekonomicznej proponowanych rozwiązań

PO Infrastruktura i Środowisko

31

PO Infrastruktura i Środowisko

32

SZKOLNICTWO WYŻSZE

SZKOLNICTWO WYŻSZE



rozwój najwyższej klasy ośrodków akademickich

kształcących przede wszystkim specjalistów w

zakresie nowoczesnych technologii



podniesienie jakości kształcenia poprzez

wykorzystanie technologii informacyjnych i

komunikacyjnych

PO Infrastruktura i Środowisko

33

Priorytet XIII „Infrastruktura szkolnictwa wyższego”

→ modernizacja i wyposażenie obiektów dydaktycznych w ramach
studiów II i III stopnia w zakresie nauk ścisłych i technicznych
sprzyjających rozwojowi konkurencyjnych dziedzin gospodarki
→ infrastruktura informatyczna służąca celom dydaktycznym
(niezależnie od kierunku studiów)

Oczekiwane efekty: zwiększenie atrakcyjności i wzrost liczby
absolwentów kierunków ścisłych i technicznych, powstanie
ośrodków akademickich na wysokim poziomie przyciągających
studentów i doktorantów spoza Polski, większa efektywność
nauczania dzięki wykorzystaniu najnowocześniejszych technologii

Większa efektywność dzięki koncentracji wydatków na
priorytetowych kierunkach (min. 75% środków), priorytetowym
traktowaniu wiodących uczelni i studiów o charakterze
międzynarodowym

PO Infrastruktura i Środowisko

34

PO Infrastruktura i Środowisko