www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Program Operacyjny Kapitał Ludzki

Analiza zmian wprowadzonych mocą ustawy z dnia

27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych

(Dz. U. Nr 157, poz.1240 ze zm.)

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Zgodnie z art. 37 rozporządzenia nr 1083/2006/WE
program operacyjny składa się z następujących
elementów:

1. diagnozy społeczno-ekonomicznej opracowanej

z uwzględnieniem podziału na poszczególne
obszary wsparcia tj. zatrudnienie, edukację,
adaptacyjność, integrację społeczną, administrację
i opiekę zdrowotną;

2. analizy SWOT;
3. informacji na temat dotychczasowej pomocy

zagranicznej
w zakresie rozwoju zasobów ludzkich;

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

4. strategii wdrażania Programu w podziale na

poszczególne obszary wsparcia;

5. opisu priorytetów, oczekiwanych efektów

wsparcia
i wskaźników realizacji;

6. opisu sytemu wdrażania;

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

7. informacji o zakresie komplementarności z

innymi funduszami i programami operacyjnymi;

8. planu finansowego.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Z dniem1 stycznia 2010 roku weszła w życie ustawa o finansach
publicznych  z 27 sierpnia 2009 r., która wprowadziła zmiany
w systemie wdrażania Funduszy Europejskich.
Dotyczą one przede wszystkim systemu finansowania realizacji
programów, ale również systemu instytucjonalnego. Nowe

przepisy

ustanawiają m. in. instytucję Płatnika, którego rolę pełnić będzie
Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Ustawa wprowadza szereg zmian w zakresie finansowania
programów operacyjnych, w tym Programu Kapitał Ludzki (PO
KL).
W budżecie państwa wyodrębniono budżet środków
europejskich (w tym Europejski Fundusz Społeczny) oraz
przyjęto zasadę, iż płatności ze środków europejskich będą
dokonywane na rzecz beneficjentów przez Bank Gospodarstwa
Krajowego (BGK).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Nowa ustawa o finansach publicznych przewiduje, że
współfinansowanie krajowe, czyli część dofinansowania
projektu pochodząca z budżetu państwa będzie
przekazywana beneficjentowi w formie dotacji celowej
przez właściwego dysponenta części budżetowej,
bezpośrednio albo za pośrednictwem BGK.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Nowy system wprowadza zatem zasadę, że beneficjent
otrzymuje środki na dofinansowanie z dwóch źródeł:
środki UE wypłacane przez BGK w formie płatności oraz
ewentualne współfinansowanie krajowe z budżetu
państwa w formie dotacji celowej wypłacanej przez BGK
lub bezpośrednio przez właściwego dysponenta.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Najistotniejsza zmiana

Najistotniejsza zmiana

Dofinansowanie przekazywane będzie na rzecz

beneficjenta

w formie:

– płatności ze środków europejskich (w części

dotyczącej współfinansowania z EFS, tj. 85%
środków publicznych projektu),

– dotacji celowej z budżetu krajowego (w części

dotyczącej współfinansowania krajowego, tj. do
15% środków publicznych projektu).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

W

efekcie dofinansowanie przekazywane będzie w

dwóch przelewach przez:

– BGK (jako płatność ze środków EFS (85%),

– IP/IP2 (lub BGK w przypadku otwarcia przez

IP/IP2 rachunku w BGK do obsługi
współfinansowania krajowego -do 15%).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Organizacja BGK odnośnie obsługi
płatności
i współfinansowania

BGK będzie przekazywał płatności ze środków europejskich
zgodnie z harmonogramem płatności ustalonym przez MF.
W przypadku obsługi krajowego współfinansowania dysponent,
który zawrze umowę z BGK będzie zasilał swój rachunek
pomocniczy w BGK z rachunku dysponenta w NBP na podstawie:

-

informacji z BGK o zapotrzebowaniu na środki wynikającym ze
złożonych przez IZ/IP w danym okresie (analogicznym dla okresu
określonego przez MF dla środków europejskich) zleceń płatności,

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

w takim przypadku dysponent przekaże niezbędne środki przed
planowanym terminem realizacji płatności z budżetu środków
europejskich lub
- danych wynikających z prognozy płatności w ramach

zawartych umów;

w takim przypadku rachunek dysponenta w BGK będzie zasilany
zapewne transzami przelewanymi w mniejszej częstotliwości.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Umowy, a płatności dokonywane przez BGK w
ramach programów, w tym wypłat
współfinansowania

Płatnikiem środków europejskich będzie BGK. Ufp

dopuszcza

możliwość płatności współfinansowania również
za pośrednictwem BGK.
Z konstrukcji takiego systemu wynika konieczność

podpisania

co najmniej trzech rodzajów umów:
1) umowa MF-BGK na realizację płatności środków

europejskich;

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

2)

umowy BGK- upoważnione instytucje - upoważnione

instytucje w ten sposób dostaną karty i czytniki w celu
zlecania i autoryzacji płatności ze środków

europejskich;

3) umowa BGK- dysponent.
Dysponent może otworzyć w BGK rachunek, z którego

będą

przekazywane środki na współfinansowanie.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

W przypadku projektów PJB konieczna jest także

umowa

dysponenta (PJB) z BGK. Chodzi o beneficjenta
będącego PJB, który sam powinien składać zlecenia
płatności do BGK, tym samym musi mieć dostęp
do właściwej aplikacji, tj. musi podpisać z BGK
odpowiednią umowę.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

BGK będzie wyłącznie płatnikiem - nie będzie wymagał
przedstawiania żadnych faktur ani umów z

beneficjentami.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Przekazywanie środków –przez BGK- w
ramach RPO oraz PO KL

W związku ze stanowiskiem Konwentu Marszałków Województw
środki na współfinansowanie będą przekazywane przez MRR
samorządom w formie dotacji celowej w oparciu o umowę dotacji,
w przypadku PO KL oraz kontrakt wojewódzki, w przypadku
RPO. Z otrzymanych od MRR środków dotacji celowej samorządy
(poprzez właściwe instytucje) będą dokonywać wypłaty
współfinansowania do beneficjentów również w formie dotacji
celowej.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Rozliczanie środków (terminowość)

Rozliczanie środków (terminowość)

– w przypadku niezłożenia wniosku o płatność na kwotę

stanowiącą co najmniej 70% łącznej kwoty przekazanych

wcześniej transz dofinansowania lub
w terminie wynikającym z harmonogramu płatności,
od środków pozostałych do rozliczenia, przekazanych
w ramach zaliczki, nalicza się odsetki jak dla zaległości

podatkowych, liczone od dnia przekazania środków
do dnia złożenia wniosku o płatność,

– obowiązek ujęcia każdego wydatku kwalifikowalnego

we wniosku o płatność przekazywanym do IP/IP2
w terminie do 3 miesięcy od dnia jego poniesienia

(dotyczy jednostek sektora finansów publicznych).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

– odsetki nalicza się od kwoty pozostającej

do rozliczenia, tj. stanowiącej co najmniej 70%
łącznej kwoty przekazanego dofinansowania,
przy

zastrzeżeniu,

iż

nie

dotyczy

to

cząstkowych wniosków o płatność,

– w przypadku rozliczenia we wniosku o płatność

ww. kwoty, odsetek nie nalicza się; w
przypadku nierozliczenia we wniosku o
płatność ww. kwoty, odsetki nalicza się od
różnicy pomiędzy kwotą rozliczoną, a kwotą,
która powinna zostać rozliczona, tj. minimum
70% otrzymanych środków.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

– w celu uniknięcia naliczania odsetek od

nieterminowego

rozliczania

środków

beneficjent powinien ustalić harmonogram
płatności na realnym poziomie zgodnie z
planowanymi działaniami w projekcie,

– harmonogram może podlegać aktualizacji

we wniosku o płatność lub w innej formie
pisemnej, przed przekazaniem kolejnej
transzy.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

PODMIOT WYSTAWIAJĄCY ZLECENIA
PŁATNOŚCI

Zgodnie z art. 188 ust. 1 ufp, podstawą dokonania
płatności na rzecz beneficjenta jest zlecenie płatności
wystawione przez instytucję, z którą beneficjent

zawarł

umowę o dofinansowanie projektu (…). Analogiczne
rozwiązanie dotyczy decyzji o dofinansowanie

projektu.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Zlecenia płatności w projektach PJB będą wystawiane przez
beneficjenta (PJB) na podstawie upoważnienia instytucji, z

którą

została/zostanie zawarta umowa o dofinansowanie projektu.
W przypadku projektów konkursowych PJB w komponencie
regionalnym PO KL, gdzie umowę z beneficjentem zawiera
Samorząd województwa, upoważnienie będzie wystawiane

przez

Zarząd województwa.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Stosowne upoważnienie może zostać zawarte
w umowie/decyzji o dofinansowanie projektu
(lub stosownie do art. 207 ust. 5 w porozumieniu).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Za obsługę płatności w ramach programów odpowiada Minister
Finansów, a podstawą dokonania płatności na rzecz beneficjenta
jest zlecenie płatności na rzecz beneficjenta wystawione przez
instytucję (w odniesieniu do RPO i POKL- zarząd województwa),
z którą beneficjent zawarł umowę o dofinansowanie projektu oraz
pisemna zgoda dysponenta części budżetowej na dokonanie
płatności (art.187 i 188 ufp).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Termin dokonywania płatności

Termin zlecenia płatności nie powinien przekraczać 14
dni od dnia wystawienia zlecenia płatności. Należy -

przy

negocjowaniu terminu płatności dla wykonawców
– ustalać takie terminy, aby uwzględniały przyjęty

system

płatności zleceń przez BGK (Bank Gospodarstwa
Krajowego).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Nowa ustawa o finansach publicznych m. in. po raz
pierwszy uregulowała mechanizm dokonywania

płatności

na rzecz beneficjenta środków uzyskanych z budżetu
środków europejskich.
Mechanizm regulują także inne przepisy (art.189-

195).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Procedury rozliczania środków

Z punktu widzenia beneficjentów fundamentalne znaczenie ma

fakt,

że przepisy zmienionej ustawy przewidują różne procedury
rozliczania otrzymanych środków, w zależności od formy ich
przekazania, zwłaszcza w kontekście wypłaty dofinansowania
w formie zaliczki. W przypadku gdy wypłacona beneficjentowi
zaliczka zawiera zarówno wkład UE jak i wkład krajowy, beneficjent
będzie musiał dokładnie wiedzieć jaka część przekazanego mu
dofinansowania podlega obowiązkowi zwrotu w przypadku braku
rozliczenia do końca roku budżetowego.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Nowa ufp dopuszcza także możliwość przekazania
dofinansowania w formie zaliczki; w myśl art. 189

ust. 2

nowej ufp, właściwa instytucja może wystawić

zlecenie

płatności zaliczkowej dla beneficjenta przed

złożeniem

przez beneficjenta wniosku o płatność.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Dlatego zapisy umowy o dofinansowanie muszą precyzyjnie
wskazywać, jaka część środków przysługujących beneficjentowi
stanowi współfinansowanie krajowe i jakie są konsekwencje ich
nierozliczenia z końcem roku budżetowego. Aneksowanie
dotychczas zawartych umów będzie odbywać się sukcesywnie.
Należy przy tym mocno podkreślić, że brak aneksu do umowy

nie

wstrzyma należnych wypłat. Przepisy wykonawcze do ustawy
wyraźnie wskazują, że nadal obowiązywać będą dotychczasowe
zobowiązania i mechanizmy.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Zakres upoważnienia wydawanego przez

dysponenta

do dokonywania płatności

W przypadku komponentu regionalnego PO KL,
upoważnienie powinno zawierać zapis, że

projekty

konkursowe PJB realizowane w ramach

komponentu nie

obciążają limitu, na jaki wystawione jest

upoważnienie.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Upoważnienie (zgoda dysponenta części czyli ministra)
powinno być wydane w ramach limitu wydatków w części,
przy założeniu, iż dotyczyłaby części rocznego limitu
wydatków w podziale na instytucje, w ciągu roku limit ten
byłby zmieniany także z uwagi na przeniesienia środków
z rezerw.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Upoważnienie określałoby kwotę limitu w

poszczególnych

podziałkach klasyfikacji budżetowej (do

paragrafu).

Upoważnienie będzie wydawane dla instytucji, a

w ramach

instytucji zostaną wskazane uprawnione osoby.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Dopuszczalne jest również określenie w

upoważnieniu

lub umowie/porozumieniu z instytucją, kto będzie
akceptował listę osób upoważnionych do

wystawiania

i podpisywania zleceń płatności.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Realizacja płatności

(wynagrodzenia

i pochodne)

BGK będzie przekazywał z rachunku budżetu

europejskiego

środki na wynagrodzenia z pochodnymi, delegacje

oraz

płatności w walutach na rachunek pomocniczy

dysponenta

w BGK aby dysponent mógł regulować te

płatności.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

W zakresie wynagrodzeń terminarz płatności powinien przewidywać
realizację zleceń płatności dotyczących wynagrodzeń (przekazanie
na rachunek pomocniczy dysponenta środków na wynagrodzenia
w zakresie budżetu środków europejskich) co najmniej na dzień
przed terminem wypłaty wynagrodzeń.
Zadaniem instytucji składającej zlecenie jest przekazanie go
do Banku w takim okresie, aby jego realizacja nastąpiła
we właściwym terminie.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Dysponent III stopnia- upoważnienie

do wystawiania zleceń płatności do

BGK

Dysponent niższego stopnia będzie musiał posiadać
upoważnienie dysponenta głównego do wystawiania
zleceń płatności w ramach budżetu środków europejskich.
Umowę na współfinansowanie - zgodnie z ustawą –

podpisuje

dysponent części, z której mogłaby wynikać możliwość
zakładania rachunków zarówno dla dysponenta głównego

jak

i niższego stopnia.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Art. 190 ufp:

W przypadku gdy beneficjentem projektu finansowanego
ze środków europejskich jest jednostka sektora finansów
publicznych, każdy wydatek kwalifikowalny powinien
zostać ujęty we wniosku o płatność przekazywanym
właściwej instytucji w terminie do 3 miesięcy od dnia jego
poniesienia.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Projekt

W art.5 pkt 9 ustawy z 6 grudnia 2006 r. o zasadach
prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009r., Nr 84,
poz.712 z późn. zm.) przez projekt rozumie się
przedsięwzięcie realizowane w ramach programu
operacyjnego na podstawie decyzji lub umowy o
dofinansowanie, zawieranej między beneficjentem,
a instytucją zarządzającą, pośredniczącą lub

wdrażającą.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Wydatek, który nie znajduje się we wniosku o płatność będzie

mógł

być zrefundowany w terminie późniejszym. Sankcje nie

występują.

Jedynie art. 201 dotyczący zakresu umowy rachunku

bankowego

zawieranej pomiędzy BGK, a Min. Fin. stanowi w pkt 6
o konieczności uregulowania zakresu odpowiedzialności BGK,
w tym w szczególności za nieterminową realizację zadań.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Wymagania stawiane przez art. 201 umowie

rachunku

bankowego są niezależne od tych, które wynikają
z istoty umowy rachunku bankowego określonej w

art.

725 (i nast.) K.c.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Odsetki za nieterminowe realizowanie
płatności

Art. 51 ufp:
Ust.1. Zamieszczenie w budżecie państwa dochodów z

określonych

źródeł lub wydatków na określone cele nie stanowi podstawy
roszczeń ani zobowiązań państwa wobec osób trzecich, ani
roszczeń tych osób wobec państwa.
Ust.2. Przepis ten stosuje się odpowiednio do:
1) jednostek samorządu terytorialnego;
2) pozostałych jednostek sektora finansów publicznych.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Nowa ustawa nie przewiduje wyjątku od zasady wyrażonej
w art.51 ust.1. Zastrzega jedynie to, że regułę tę stosuje się
odpowiednio zarówno w odniesieniu do jst jak i do pozostałych
jednostek sektora finansów publicznych.
Musiałoby to oznaczać zatem, że jst nie mogą zgłaszać
roszczeń do budżetu państwa dotyczących wypłaty dotacji lub
subwencji w wysokości określonej w ustawie budżetowej.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Natomiast jeśli chodzi o odsetki za nieterminowe

realizowanie

płatności za faktury wykonawców, w przypadku gdy BGK nie
zrealizuje płatności (np. dlatego ze MF nie przekaże

środków

do BGK), możliwe byłoby dochodzenie roszczenia z tytułu
poniesionej ew. szkody (np. wykonawca podał beneficjenta
do sądu).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Co do zasady natomiast nie można stwierdzić, że

stronie

będzie przysługiwać roszczenie wobec Skarbu

Państwa

tylko dlatego, że beneficjent nie zapłacił

wykonawcy,

gdyż nie otrzymał na czas środków z BGK.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Odsetki w przypadku niezłożenia wniosku o
płatność

Nowa regulacją, której nie było w „starej” ustawie, jest art.189 ust.3
„nowej” ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku niezłożenia
wniosku o płatność na kwotę lub w terminie, które są określone w
rozporządzeniu wykonawczym wydanym na podstawie art. 189 ust. 4
(regulującym warunki i tryb udzielania oraz rozliczania zaliczek, a także
terminy składania wniosków o płatność oraz ich zakres), od środków
pozostałych do rozliczenia, przekazanych w ramach zaliczki, naliczane
będą odsetki jak dla zaległości podatkowych, liczone od dnia przekazania
środków do dnia złożenia wniosku o płatność.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Na podstawi art.189 ust.4 Minister Rozwoju Regionalnego

wydał

rozporządzenie z dnia 18 grudnia 2009r. w sprawie warunków
i trybu udzielania i rozliczania zaliczek oraz zakresu i

terminów

składania wniosków o płatności w ramach programów
finansowanych z udziałem środków europejskich (Dz. U. Nr

223,

poz.1786).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Zwrot odsetek może zostać dokonany przez

pomniejszenie kolejnej

płatności na rzecz beneficjenta o kwotę podlegającą

zwrotowi,

która jest uwzględniana w zleceniu płatności

kierowanym do BGK

(art. 207 ust. 3 w związku z ust. 4 ustawy).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Termin naliczania odsetek od zwrotów w

przypadku, gdy beneficjent otrzymał płatność i

współfinansowanie w innych terminach.

Odsetki powinny być naliczane od dnia przekazania
środków, zgodnie z art. 207 ust. 1 ufp, do dnia ich

zwrotu,

zatem w omówionym przypadku terminy te

musiałyby być

różne w odniesieniu do każdej ze wskazanych części
dofinansowania.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Sankcje przewidziane w art. 207 ust.1 są tożsame z

sankcjami

budżetowymi przewidzianymi w art. 169 ust.1 i 6.ustawy.
Należy przyjąć, że zastosowanie sankcji powinno być oparte
na wynikach kontroli i oceny, o których jest mowa w art. 195.

Ustawa o finansach publicznych nie określa bliżej procedury
prawnej stosowania sankcji budżetowych.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Sugeruje natomiast, że dysponent środków powinien wezwać
beneficjenta do ich zwrotu i dokonania wpłaty kwoty z tytułu
odsetek za okres dysponowania środkami pomocy w sposób
nieprawidłowy lub nienależny.
Mając na względzie fakt, że sankcje dotyczą wykorzystania
środków publicznych przyjęto, że do stosowania sankcji oraz

zwrotu

środków publicznych stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej,
ponieważ odnoszą się one również do niepodatkowych należności
budżetowych.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Art. 207 nowej ufp reguluje, iż wydanie decyzji o

zwrocie ww.

środków, poprzedza wezwanie beneficjenta do

dobrowolnego

zwrotu środków lub do wyrażenia zgody na dokonanie
pomniejszenia kolejnej transzy środków na jego rzecz
o środki podlegające zwrotowi.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Dopiero po bezskutecznym upływie terminu

określonego

w ww. wezwaniu, dojdzie do wydania, na podstawie

art.

207 ust. 9, decyzji określającej kwotę przypadającą
do zwrotu i termin, od którego nalicza się odsetki

oraz

sposób zwrotu środków.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Organ jest właściwy w postępowaniu
egzekucyjnym
dla decyzji orzekających o zwrocie płatności
oraz współfinansowania

Naczelnik urzędu skarbowego jest właściwym organem
egzekucyjnym, a zatem organem uprawnionym do

stosowania

wszystkich środków egzekucyjnych w egzekucji
administracyjnej należności pieniężnych wynikających
z decyzji orzekających o zwrocie (płatności jak
i współfinansowania).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Zgodnie z art. 5 § 1 pkt 1 ustawy o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji, uprawnionym do

żądania

wykonania w drodze egzekucji administracyjnej zwrotu
środków od beneficjenta w odniesieniu do obowiązków
wynikających z decyzji lub postanowień organów
administracji rządowej i organów jednostek samorządu
terytorialnego jest właściwy do orzekania organ
I instytucji.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Biorąc pod uwagę treść art. 207 ufp, będzie to
odpowiednio instytucja zarządzająca albo też
pośrednicząca lub wdrażająca, jeżeli spełniony

będzie

warunek, o którym mowa w art. 207 ust. 11

(stosowne

upoważnienie od instytucji zarządzającej).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Zakładając zatem racjonalność ustawodawcy należy przyjąć w myśl
art. 61 ust. 1 pkt 1 ufp, że organami pierwszej instancji właściwymi
do wydawania decyzji w odniesieniu do wszelkich płatności w
ramach programów finansowanych ze środków europejskich
– będą instytucje zarządzające, pośredniczące lub wdrażające,
będące jednostkami sektora finansów publicznych, jeżeli instytucja
pośrednicząca lub wdrażająca posiada upoważnienie od instytucji
zarządzającej, lub - w przypadku instytucji wdrażającej
- od instytucji pośredniczącej.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Zlecenie zapłaty dla projektów systemowych

realizowanych przez jednostki organizacyjne

samorządu województwa

Zgodnie z art. 188 ust. 1 zlecenie płatności

wystawiane są

przez instytucję, która zawarła umowę z

beneficjentem.

Ustawa nie wprowadza tu żadnego rozróżnienia

na projekty

systemowe lub inne.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Na podstawie art.188 ust.6 Minister Finansów wydał
rozporządzenie z dnia 17 grudnia 2009 r. w sprawie
płatności w ramach programów finansowanych

udziałem

środków europejskich oraz przekazywania informacji
dotyczących tych płatności (Dz. U. Nr 220, poz.1726).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Wydatki niewygasające (art.181

ustawy)

Regulacje dotyczące wydatków niewygasających nie
zostały - co do zasady - zmienione w stosunku
do dotychczas obowiązujących regulacji, ale będą one
miały zastosowanie tylko do środków na
współfinansowanie z budżetu państwa,

przekazywanych

w formie dotacji celowej.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

W związku z tym, że nowa ustawa wprowadza dualizm w zakresie
charakteru środków przekazywanych beneficjentowi w ramach
dofinansowania, tj. beneficjent otrzyma środki w formie płatności
(część odpowiadająca wkładowi środków europejskich) oraz
w formie dotacji celowej (część odpowiadająca wkładowi
krajowemu), regulacje dotyczące wydatków niewygasających
będą miały zastosowanie wyłącznie do wydatków z budżetu
państwa, a więc do środków przekazanych w formie dotacji
celowej, tj. do spółfinansowania.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Wydatki kwalifikowane

W sytuacjach szczególnie uzasadnionych i na wniosek
Beneficjenta jest możliwe uznanie za kwalifikowane wydatków
poniesionych zgodnie z PZP (Prawo zamówień publicznych- ustawa
z dnia 29 stycznia 2004r. – Prawo zamówień publicznych, Dz. U.
z 2007 r. Nr 223, poz. 1655, z późn. zm.), jeżeli Beneficjent na
podstawie obowiązujących w danej jednostce procedur, zobowiązał
się do stosowania PZP pomimo, iż na mocy ustawy nie jest
zobowiązany do jej stosowania.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Beneficjenci będący jednostkami sektora finansów
publicznych zobowiązani są ująć każdy wydatek
kwalifikowany we wniosku o płatność w terminie
do 3 miesięcy od dnia jego poniesienia.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Środki niewygasające

Środki niewygasające

• Beneficjent zobowiązuje się poinformować IP/IP2 do dnia 15

października danego roku o kwocie przekazanego mu
dofinansowania w formie dotacji celowej, która nie zostanie
wydatkowana do końca tego roku. Powyższa kwota podlega
zwrotowi na rachunek wskazany przez IP/IP2 w terminie do dnia
30 listopada tego roku,

• Kwota dotacji celowej w części niewydatkowanej przed upływem

terminu określonego w rozporządzeniu wydanym na podstawie
art. 181 ust. 2 UFP podlega zwrotowi na rachunek wskazany przez
IP/IP2,

• Kwota dotacji celowej niewydatkowana i nieujęta w ww.

rozporządzeniu podlega zwrotowi w terminie do dnia 31 grudnia
danego roku na rachunek wskazany przez IP/IP2.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Warunkiem kwalifikowania wydatków jest jednak zawarcie
odpowiednich zapisów w umowie o dofinansowanie projektu
poprzez wyraźne odwołanie do przepisu art. 3 ust. 3 PZP -

samo

pozostawienie przepisów wzoru minimalnego zakresu umowy
dotyczących stosowania PZP nie jest wystarczające. W takiej
sytuacji Beneficjenta nie obowiązuje zasada konkurencyjności.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Tym niemniej nie może on przyjąć, że stosuje on

PZP

z wyłączeniem np. zlecenia zadań personelowi

projektu,

gdyż takie wyłączenie przewiduje zasada
konkurencyjności.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Kwalifikowalność wydatków jest sprawdzalna zarówno

na

etapie oceny wniosku na dofinansowanie,

weryfikowanie

wniosku o płatność jak również na etapie kontroli.
Wydatki muszą być ujęte w budżecie projektu, muszą
być zgodne z zadaniem oraz muszą spełniać wymogi
efektywnego zarządzania finansami.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Wykorzystanie środków niezgodnie

z przeznaczeniem

Katalog okoliczności powodujących,
że beneficjent zostaje wykluczony z
możliwości otrzymania środków
określa art. 207 ust. 4 ustawy.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Beneficjent zostaje wykluczony z możliwości otrzymania

środków

jeżeli:
1) otrzymał płatność na podstawie przedstawionych jako

autentyczne dokumentów podrobionych lub przerobionych
lub dokumentów potwierdzających nieprawdę lub

2) na skutek okoliczności leżących po stronie beneficjenta nie

zrealizował pełnego zakresu rzeczowego projektu w
przypadku projektów infrastrukturalnych lub nie zrealizował
celu projektu, lub

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

3) nie zwrócił środków w terminie 14 dni od dnia

doręczenia decyzji o zwrocie, lub

4) okoliczności (wykorzystanie środków

europejskich niezgodnie z przeznaczeniem, z

naruszeniem procedur obowiązujących przy

wydatkowaniu tych środków lub też pobranie ich

nienależnie lub w nadmiernej wysokości)

wystąpiły wskutek popełnienia przestępstwa przez

beneficjenta, partnera, podmiot upoważniony do

dokonywania wydatków,

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

a w przypadku gdy podmioty te nie są osobami
fizycznymi - osobę uprawnioną do wykonywania
w ramach projektu czynności w imieniu

beneficjenta, przy

czym fakt popełnienia przestępstwa przez wyżej
wymienione podmioty został potwierdzony

prawomocnym

wyrokiem sądowym.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

W związku z faktem, iż art. 207 nowej ustawy wskazuje także
przypadki, kiedy może nie dojść do wydania decyzji o zwrocie,
tj. w przypadku dobrowolnego zwrotu środków lub w przypadku
wyrażenia zgody na pomniejszanie kolejnych płatności,
doprecyzowany został także sposób liczenia okresu wykluczenia,
który zgodnie z art. 207 ust. 5 nowej ustawy, rozpoczyna się od
dnia, kiedy decyzja, o zwrocie stała się ostateczna, zaś kończy

się

z upływem trzech lat od dnia dokonania zwrotu tych środków.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Jeżeli okoliczności, o których mowa w art. 207 ust.

4 pkt

1 i 41), zostały stwierdzone po dniu, w którym

decyzja

o zwrocie stała się ostateczna, okres wykluczenia
rozpoczyna się od dnia stwierdzenia tych

okoliczności.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Natomiast jeżeli zwrot środków przez beneficjenta, o którym mowa
w art. 207 ust. 4 pkt 1, 2 i 4, został dokonany przez dobrowolny
zwrot środków lub przez wyrażenie zgody na pomniejszenie
kolejnych płatności lub przed wydaniem decyzji o zwrocie, okres
wykluczenia rozpoczyna się od dnia stwierdzenia okoliczności,
o których mowa w ust. 4 pkt 1, 2 i 4, a kończy się z upływem trzech
lat liczonych od dnia dokonania zwrotu środków przez beneficjenta.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

W zakresie środków przekazywanych beneficjentom zgodnie
z nową ustawą od 1 stycznia 2010 r. środki powinny być zwracane
na rachunki, z których zostały wypłacone, a więc: w zakresie
finansowania – na rachunek MF w BGK, a w zakresie
współfinansowania – na rachunek pomocniczy dysponenta w BGK
lub rachunek podstawowy w zależności od tego, z którego

rachunku

zostało wypłacone.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. – Przepisy

wprowadzające ustawę

o finansach publicznych, została wprowadzona zmiana

w art. 8 ust. 1

ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu

egzekucyjnym

w administracji, która weszła w życie z dniem 1

stycznia 2010 r.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 8 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy, nie
podlegają egzekucji środki pochodzące z dotacji przyznanej
z budżetu państwa na określone cele i znajdujące się
nawyodrębnionym rachunku bankowym prowadzonym dla obsługi
bankowej dotacji oraz środki pochodzące z płatności w

ramach

programu finansowanego z udziałem środków

europejskich

otrzymanych w formie zaliczki.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Sankcje określone w art.207 ust. 4 nie mogą być stosowane wobec
państwowych jednostek budżetowych (art.207 ust.13), a także
wobec innych podmiotów realizujących zadania interesu
publicznego, w tym do jednostek samorządu terytorialnego

(art.207

ust.7).Nie można bowiem pozbawić tych podmiotów środków
finansowych na realizację ich zadań. W stosunku do
nieprawidłowości związanych z wykorzystaniem środków dotacji
przez wymienione podmioty wchodzi natomiast w grę
odpowiedzialność kierowników jednostek organizacyjnych
za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Nowością -w porównaniu ze „starą” ustawą- jest

obowiązek

prowadzenia przez Min. Fin. rejestru podmiotów
wykluczonych na podstawie art. 207 „nowej” ustawy

oraz

udostępniania tych informacji instytucjom

zarządzającym,

instytucjom pośredniczącym, instytucjom wdrażającym
i instytucji certyfikującej (art. 210 nowej ufp).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Jest to nowe rozwiązanie, którego wdrożenie zmierza
w kierunku podniesienia dyscypliny finansów publicznych
i ma uniemożliwiać korzystanie ze środków europejskich
podmiotom, które wykorzystały te środki niezgodnie
z przeznaczeniem lub z naruszeniem procedur, bądź
pobrały je nienależnie lub w nadmiernej wysokości.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Pozostałe zwroty

Pozostałe zwroty

•

Beneficjent dokonuje również zwrotu kwot korekt

finansowych, oraz innych kwot zgodnie z § 18 ust. 4

oraz § 28 ust. 4 umowy (zwroty wynikające z kontroli

projektu, zwrot środków niewykorzystanych).

•

Niewykorzystana

część

otrzymanych

transz

dofinansowania (tj. oszczędności) podlega zwrotowi na

rachunek bankowy wskazany przez IP/IP2 w terminie 30

dni od zakończenia realizacji projektu. W przypadku

niedokonania zwrotu w ww. terminie od kwoty

niewykorzystanej części dofinansowania nalicza się

odsetki w wysokości jak dla zaległości podatkowych.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Zwrot środków z końcem roku

Zwrot środków z końcem roku

• Środki, które beneficjent otrzymał jako

współfinansowanie z EFS nie podlegają zwrotowi z
końcem roku budżetowego i mogą być wydatkowane w
roku kolejnym co powinno zwiększyć płynność
finansową projektu

• Środki dotacji celowej jako współfinansowanie krajowe

podlegają zwrotowi na dotychczasowych zasadach, ale
mogą być ujęte w wykazie środków niewygasających.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Możliwość umarzania

Istotną zmianę wynikającą z „nowej” ustawy stanowi również to,
iż zgodnie z art. 42 „starej” ustawy do należności związanych
z realizacją programów operacyjnych, projektów i zadań
finansowanych z udziałem środków z funduszy strukturalnych,
nie miały zastosowania regulacje ujęte w tym przepisie w

zakresie

możliwości umarzania, odraczania spłaty lub rozkładania na raty.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

„Nowa” ustawa należności z tytułu zwrotu płatności
dokonanych w ramach programów finansowanych z udziałem
środków europejskich uznała za środki publiczne stanowiące
niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publiczno
-prawnym, które mogą podlegać umorzeniu.
Zatem na podstawie „nowej” ustawy umorzenia będą możliwe
również w odniesieniu do środków europejskich.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

W art. 64 ustawodawca przewidział możliwość

umarzania

-w całości lub w części bądź odraczania lub rozkładania

na

raty - zobowiązań tworzących niepodatkowe należności
budżetowe określone w art. 60 pkt 1-6, z zastrzeżeniem
wyrażonym w art.64 ust.2-4.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Zgodnie z art. 64 „nowej” ustawy właściwy organ, na wniosek
zobowiązanego, może należności z tytułu zwrotu płatności
dokonanych w ramach programów finansowanych z udziałem
środków europejskich, umorzyć w całości albo w części lub
odroczyć ich spłatę lub rozłożyć ją na raty.
Przez „organ właściwy” należy rozumieć odpowiedni organ
pierwszej instancji wymieniony w art. 61 ust.1 ustawy.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Jako organy pierwszej instancji właściwe do wydawania decyzji
w powyższych sprawach wskazano instytucje zarządzające,
pośredniczące lub wdrażające ale tylko te będące jednostkami
sektora finansów publicznych.
Ustawa nakazuje jednak, aby instytucja pośrednicząca lub
wdrażająca posiadała upoważnienie od instytucji zarządzającej,
lub– w przypadku instytucji wdrażającej– od instytucji
pośredniczącej.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Od decyzji wydanej przez instytucję pośredniczącą lub wdrażającą –

jako

organ odwoławczy wskazano instytucje zarządzającą.
W art.61 przyjęto zasadę, że postępowanie w sprawach dotyczących
niepodatkowych należności budżetowych ma charakter

dwuinstancyjny.

Wymaga więc wskazania na właściwość organów pierwszej instancji
i właściwość organów odwoławczych. W art. 60 właściwość ta

zawęża

się do wydania decyzji- chodzi o decyzję administracyjną.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Ponadto należy przyjąć, że chodzi również o pozostałe formy
rozstrzygnięć podejmowanych w toku postępowania administracyjnego
lub postępowania podatkowego, gdyż do takich odsyła się w art.67
ustawy.
Podział organów pierwszej instancji w zasadzie opiera się na kryterium
budżetu, któremu przysługują należności budżetowe. Stąd wynikają dwie
podstawowe grupy organów pierwszej instancji. Jedną tworzą organy
właściwe w sprawach dotyczących należności budżetowych.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Druga zaś obejmuje organy właściwe w sprawach dotyczących
należności budżetów jst.
W pierwszej grupie występuje jednak kilka organów pierwszej
instancji. W tej roli wystąpić może:
1) minister lub wojewoda oraz inni dysponenci części

budżetowych,

2) instytucje zarządzające, pośredniczące lub wdrażające w

rozumieniu ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach
prowadzenia polityki rozwoju (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 84,
poz.712 z późn. zm).

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

O ile ustalenie organu spośród podmiotów wymienionych w pkt 1
opiera się na tym, kto jest dysponentem części budżetowej
obejmującej należność budżetową, o tyle ustalenie organu
spośród wymienionych w pkt 2 jest bardziej złożone. Należałoby
przyjąć, że zasadą jest, iż organem pierwszej instancji jest
instytucja zarządzająca chyba, że upoważni ona do pełnienia tej
funkcji instytucję pośredniczącą, bądź gdy instytucja

pośrednicząca

upoważni z kolei do wykonania tej funkcji instytucję wdrażającą.

Jest to dość osobliwe rozwiązanie, bowiem uzależnia właściwość

organu państwowego od woli innego organu państwowego, nie

zaś od woli ustawodawcy.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Klasyfikacja budżetowa

Płatności będą klasyfikowane w paragrafach z czwartą cyfrą „7”.
Zostaną utrzymane funkcjonujące obecnie rozwiązania w zakresie
klasyfikacji wydatków na RPO i komponent regionalny POKL
w dwóch odrębnych rozdziałach, natomiast wydatki na pomoc
techniczną w POKL dla samorządów województw będą
klasyfikowane w odrębnych rozdziałach, co oznacza utrzymanie
obowiązujących obecnie regulacji w tym zakresie.

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Przepisy podatkowe

Przepisy podatkowe

Zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i
prawnych dotycząca zwolnienia z podatku:

– płatności na realizację projektów w ramach

programów finansowanych z udziałem środków
europejskich, otrzymane
z BGK, z wyłączeniem płatności otrzymanych przez
wykonawców (art. 21 ust. 1 pkt 136),

– środków finansowych otrzymanych przez uczestnika

projektu jako pomoc udzielona w ramach programu
finansowanego z udziałem środków europejskich

Przepis nie dotyczy personelu projektu oraz

projektów pomocy technicznej

www.rzeszow.roEFS.pl

www.rzeszow.roEFS.pl

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Dziękuję za uwagę