Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013
28 września 2007 r. Komisja Europejska wydała decyzję w sprawie przyjęcia do realizacji Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, który jest jednym z programów operacyjnych służących realizacji Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013 i obejmuje całość interwencji Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) w Polsce.
Przyjęcie Programu stanowi potwierdzenie głównych kierunków rozwoju i prowadzenia polityki prozatrudnieniowej rządu oraz umożliwia wykorzystanie środków EFS w Polsce w latach 2007-2013.
CELE I GŁÓWNE OBSZARY WSPARCIA PO KL
Program stanowi odpowiedź na wyzwania, jakie przed państwami członkowskimi UE, w tym również Polską, stawia odnowiona Strategia Lizbońska. Do wyzwań tych należą: uczynienie z Europy bardziej atrakcyjnego miejsca do lokowania inwestycji i podejmowania pracy, rozwijanie wiedzy i innowacji oraz tworzenie większej liczby trwałych miejsc pracy. Zgodnie z założeniami Strategii Lizbońskiej oraz celami polityki spójności krajów unijnych, rozwój kapitału ludzkiego i społecznego przyczynia się do pełniejszego wykorzystania zasobów pracy oraz wsparcia wzrostu konkurencyjności gospodarki.
Dążąc do efektywnego rozwoju zasobów ludzkich, Program będzie koncentrował wsparcie na następujących obszarach: zatrudnienie, edukacja, integracja społeczna, rozwój potencjału adaptacyjnego pracowników i przedsiębiorstw, a także zagadnienia związane z budową sprawnej i skutecznej administracji publicznej wszystkich szczebli i wdrażaniem zasady dobrego rządzenia.
Celem głównym Programu jest: wzrost zatrudnienia i spójności społecznej a do osiągnięcia tego celu przyczynia się realizacja sześciu celów strategicznych do których należą:
Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych i biernych zawodowo
Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego
Poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce
Upowszechnienie edukacji społeczeństwa na każdym etapie kształcenia przy równoczesnym zwiększeniu jakości usług edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu z potrzebami gospodarki opartej na wiedzy
Zwiększenie potencjału administracji publicznej w zakresie opracowywania polityk i świadczenia usług wysokiej jakości oraz wzmocnienie mechanizmów partnerstwa
Wzrost spójności terytorialnej.
JAK PROGRAM BĘDZIE WDRAŻANY
Program składa się z 10 Priorytetów, realizowanych zarówno na poziomie centralnym jak i regionalnym. W ramach komponentu centralnego środki zostaną przeznaczone przede wszystkim na wsparcie efektywności struktur i systemów instytucjonalnych, natomiast środki komponentu regionalnego zostaną w głównej mierze przeznaczone na wsparcie dla osób i grup społecznych.
JAK PROGRAM BĘDZIE FINANSOWANY
Program Operacyjny Kapitał Ludzki finansowany będzie w 85 proc. ze środków Unii Europejskiej (Europejskiego Funduszu Społecznego) oraz w 15 proc. ze środków krajowych. Całość kwoty, jaką przewidziano na realizację Programu, wynosi prawie 11,5 mld euro, w tym wkład finansowy Europejskiego Funduszu Społecznego to ponad 9,7 mld euro a pozostałą część stanowią środki krajowe.
KTO BĘDZIE REALIZOWAŁ PROJEKTY
W ramach PO KL przewiduje się możliwość realizacji projektów w dwóch głównych trybach: systemowym i konkursowym. W trybie systemowym projekty są realizowane przez beneficjentów imiennie wskazanych w Programie lub dodatkowych dokumentach stanowiących jego uszczegółowienie. Natomiast w trybie konkursowym projekty będą mogły realizować wszystkie podmioty m.in.:
instytucje rynku pracy,
instytucje szkoleniowe,
jednostki administracji rządowej i samorządowej,
przedsiębiorcy,
instytucje otoczenia biznesu,
organizacje pozarządowe,
instytucje systemu oświaty i szkolnictwa wyższego,
inne podmioty.
NEGOCJACJE Z KOMISJĄ EUROPEJSKĄ
W okresie od stycznia do czerwca 2007 r. prowadzony był proces negocjacji treści Programu z Komisją Europejską. Wersja Programu będąca rezultatem powyższych prac została 10 lipca 2007 r. przekazana Komisji Europejskiej za pośrednictwem elektronicznego systemu ewidencji projektów i komunikacji SFC (System for Fund Management in the European Community 2007-2013). Zgodnie z procedurą przyjmowania programów operacyjnych przez KE Dyrekcja Generalna ds. Zatrudnienia, Spraw Socjalnych i Równych Szans w okresie lipiec - sierpień 2007 r. przeprowadziła konsultacje przekazanej wersji Programu z innymi dyrekcjami generalnymi KE. W efekcie prowadzonych prac, treść Programu uległa nieznacznym modyfikacjom i w dniu 28 września 2007 r. Komisja Europejska wydała decyzję nr K(2007) 4547 przyjmującą do realizacji w Polsce Program Operacyjny współfinansowany z EFS.
DALSZE PRZYGOTOWANIA DO WDRAŻANIA EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO W RAMACH PROGRAMU KAPITAŁ LUDZKI
Obecnie trwają intensywne prace nad przygotowaniem szczegółowych procedur i wytycznych, niezbędnych do rozpoczęcia procesu wdrażania funduszy strukturalnych jeszcze w 2007 r. Przygotowywany został Szczegółowy Opis Priorytetów PO KL, System Realizacji PO KL oraz Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego, zawierające szczegółowe informacje dla instytucji zaangażowanych w proces absorpcji środków Europejskiego Funduszu Społecznego.
PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI PO KL
Całość interwencji Europejskiego Funduszu Społecznego w Polsce na lata 2007-2013 zostanie ujęta w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, którego celem jest umożliwienie pełnego wykorzystania potencjału zasobów ludzkich, poprzez wzrost zatrudnienia i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw i ich pracowników, podniesienie poziomu wykształcenia społeczeństwa, zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego oraz wsparcie dla budowy struktur administracyjnych państwa.
W ramach Programu wsparciem zostaną objęte następujące obszary: zatrudnienie, edukacja, integracja społeczna, rozwój potencjału adaptacyjnego pracowników i przedsiębiorstw, a także zagadnienia związane z rozwojem zasobów ludzkich na terenach wiejskich, z budową sprawnej i skutecznej administracji publicznej wszystkich szczebli oraz z promocją zdrowia zasobów pracy.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki składa się z 10 Priorytetów, realizowanych równolegle na poziomie centralnym i regionalnym.
Priorytety realizowane centralnie to:
Priorytet I Zatrudnienie i integracja społeczna;
Priorytet II Rozwój zasobów ludzkich i potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw oraz poprawa stanu zdrowia osób pracujących;
Priorytet III Wysoka jakość systemu oświaty;
Priorytet IV Szkolnictwo wyższe i nauka;
Priorytet V Dobre rządzenie.
Priorytety realizowane na szczeblu regionalnym to:
Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich
Działanie 6.1 Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie
Działanie 6.2 Wsparcie oraz promocja przedsiębiorczości i samozatrudnienia
Działanie 6.3 Inicjatywy lokalne na rzecz podnoszenia poziomu aktywności zawodowej na obszarach wiejskich
Priorytet VII Promocja integracji społecznej
Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji
Działanie 7.2 Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej
Działanie 7.3 Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji
Priorytet VIII Regionalne kadry gospodarki
Działanie 8.1 Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie
Działanie 8.2 Transfer wiedzy
Priorytet IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach
Działanie 9.1 Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty
Działanie 9.2 Podniesienie atrakcyjności i jakości szkolnictwa zawodowego
Działanie 9.3 Upowszechnienie formalnego kształcenia ustawicznego
Działanie 9.4 Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty
Działanie 9.5 Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich
Ponadto realizowany będzie Priorytet X Pomoc techniczna, którego celem jest zapewnienie właściwego zarządzania, wdrażania oraz promocji Europejskiego Funduszu Społecznego.
W województwie mazowieckim rolę Instytucji Pośredniczącej (IP) pełni Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego - Departament Strategii i Rozwoju Regionalnego której zadaniem jest:
przygotowywanie Planów działania na dany rok budżetowy dla poszczególnych Priorytetów komponentu regionalnego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL) w województwie mazowieckim;
przygotowywanie propozycji szczegółowych kryteriów wyboru projektów w ramach Priorytetów PO KL;
przygotowanie i aktualizacja opisu systemu zarządzania i kontroli komponentu regionalnego PO KL w województwie mazowieckim;
koordynacja prac związanych z przygotowaniem i aktualizacją instrukcji wykonawczych dla Instytucji Pośredniczącej (IP) PO KL;
przygotowywanie wytycznych dotyczących opracowania procedur i instrukcji wykonawczych dla Instytucji Pośredniczących 2 (IP2) oraz zatwierdzanie tych instrukcji;
weryfikacja sprawozdań z realizacji poszczególnych Działań w ramach Priorytetów przygotowywanych przez IP2 oraz sporządzanie sprawozdań z realizacji poszczególnych Priorytetów i przekazywanie ich do Podkomitetu Monitorującego oraz IZ;
monitorowanie stopnia realizacji wskaźników oraz odchyleń w realizacji wybranych wskaźników;
weryfikacja i zatwierdzanie deklaracji i poświadczania wydatków w ramach poszczególnych Działań, składanych przez IP2;
sporządzanie i przedkładanie IZ deklaracji i poświadczania wydatków w ramach komponentu regionalnego PO KL;
prowadzenie ewaluacji Priorytetów, zgodnie z procedurami określonymi przez Instytucję Zarządzającą PO KL;
koordynacja działań promocyjnych i komunikacyjnych w ramach PO KL oraz przekazywanie do IZ sprawozdań z realizacji tychże działań.
Rolę Instytucji Wdrażającej (IP2) dla Działania 6.1 pełni Wojewódzki Urząd Pracy w Warszawie natomiast rolę Instytucji Wdrażającej dla pozostałych Działań z Priorytetów VI-IX pełni Mazowiecka Jednostka Wdrażania Programów Unijnych.
Do zadań Instytucji Wdrażającej należy w szczególności:
prowadzenia działań informacyjno-promocyjnych i szkoleń dla beneficjentów;
nabór wniosków o dofinansowanie realizacji projektów;
ocena formalna i merytoryczna wniosków;
przygotowanie umów o dofinansowanie projektów;
przekazywanie płatności na rzecz beneficjentów
monitoring rzeczowo-finansowy realizowanych projektów;
kontrola projektu u beneficjenta;
przygotowywanie deklaracji i poświadczeń wydatków dla poszczególnych Działań komponentu regionalnego Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.