1
1
O Januszu Korczaku i
O Januszu Korczaku i
pięknej Pedagogice
pięknej Pedagogice
fragmenty
fragmenty
2
2
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
Janusz Korczak
Janusz Korczak
, właściwie
, właściwie
Henryk Goldszmit
Henryk Goldszmit
,
,
Stary Doktor
Stary Doktor
(ur.
lub
, zm.
, zm.
) –
) –
pedagog,
pedagog,
Razem ze
założył i prowadził Dom Sierot dla
założył i prowadził Dom Sierot dla
dzieci żydowskich w Warszawie (
dzieci żydowskich w Warszawie (
-
-
) przy
) przy
92 (przeniesionego do
33, a następnie na ul. Sienną 16 - Śliską 9), a później także Nasz
33, a następnie na ul. Sienną 16 - Śliską 9), a później także Nasz
Dom (na
przy
nr 203) -
sierociniec dla dzieci polskich (
sierociniec dla dzieci polskich (
-
), gdzie stosował
), gdzie stosował
nowatorskie metody pedagogiczne.
nowatorskie metody pedagogiczne.
Posiadał znakomite wyczucie psychiki dziecięcej, a jego postawa
Posiadał znakomite wyczucie psychiki dziecięcej, a jego postawa
pełna szacunku i zaufania do
stała się podstawą
systemu pedagogicznego łączącego zasadę kierowania dziećmi
systemu pedagogicznego łączącego zasadę kierowania dziećmi
z zasadą ich samodzielności.
, gazetka dziecięca, a
, gazetka dziecięca, a
także osobowość wychowawcy były formami pobudzającymi
także osobowość wychowawcy były formami pobudzającymi
aktywność społeczną dzieci w tym systemie. Żądał
aktywność społeczną dzieci w tym systemie. Żądał
równouprawnienia dziecka, poważnego traktowania jego spraw i
równouprawnienia dziecka, poważnego traktowania jego spraw i
przeżyć, wychowania w umiłowaniu dobra, piękna i wolności.
przeżyć, wychowania w umiłowaniu dobra, piękna i wolności.
3
3
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
•
Swoje zasady wychowawcze Janusz Korczak wykładał
Swoje zasady wychowawcze Janusz Korczak wykładał
w pismach pedagogicznych, z których najważniejszy
w pismach pedagogicznych, z których najważniejszy
jest cykl
jest cykl
Jak kochać dziecko
Jak kochać dziecko
oraz w
oraz w
Instytucie
Instytucie
Pedagogiki Specjalnej
Pedagogiki Specjalnej
i w Wolnej Wszechnicy
i w Wolnej Wszechnicy
Polskiej.
Polskiej.
•
W latach 1926-1930 redagował
W latach 1926-1930 redagował
Mały Przegląd
Mały Przegląd
-
-
eksperymentalne pismo dziecięce. Prowadził szeroką
eksperymentalne pismo dziecięce. Prowadził szeroką
działalność popularyzatorską w obronie praw dziecka
działalność popularyzatorską w obronie praw dziecka
za pośrednictwem radia. Sekretarzem, a potem
za pośrednictwem radia. Sekretarzem, a potem
współpracownikiem Korczaka był Igor Newerly.
współpracownikiem Korczaka był Igor Newerly.
•
Zginął wraz ze swymi wychowankami wywieziony z
Zginął wraz ze swymi wychowankami wywieziony z
getta w 1942, dobrowolnie towarzysząc im w drodze
getta w 1942, dobrowolnie towarzysząc im w drodze
na śmierć w komorze gazowej w obozie zagłady w
na śmierć w komorze gazowej w obozie zagłady w
Treblince, mimo że miał możliwość ucieczki z getta.
Treblince, mimo że miał możliwość ucieczki z getta.
4
4
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
Pseudonimu literackiego
Pseudonimu literackiego
pierwszy
pierwszy
raz użył w 1898 r. w konkursie
raz użył w 1898 r. w konkursie
im. Jana Paderewskiego,
im. Jana Paderewskiego,
pochodzi
pochodzi
on z książki Józefa Ignacego
on z książki Józefa Ignacego
Kraszewskiego "Historia o Janaszu
Kraszewskiego "Historia o Janaszu
Korczaku i o pięknej
Korczaku i o pięknej
miecznikównie".
miecznikównie".
Dramat
Dramat
"Którędy?" Goldszmita
"Którędy?" Goldszmita
został w
został w
tym konkursie wyróżniony,
tym konkursie wyróżniony,
jednak
jednak
w gazecie wydrukowano
w gazecie wydrukowano
omyłkowo imię Janusz, i odtąd
omyłkowo imię Janusz, i odtąd
używał właśnie tego brzmienia.
używał właśnie tego brzmienia.
5
5
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
IDEA PARTNERSTWA
IDEA PARTNERSTWA
Idea partnerstwa w pedagogice Janusza Korczaka zauważalna jest
Idea partnerstwa w pedagogice Janusza Korczaka zauważalna jest
w każdym jego kontakcie z dzieckiem, w świadomie i planowo
w każdym jego kontakcie z dzieckiem, w świadomie i planowo
organizowanych sposobach porozumiewania się wychowawcy z
organizowanych sposobach porozumiewania się wychowawcy z
wychowankiem.
wychowankiem.
Sposoby te wspierane specyficznymi technikami wychowawczymi
Sposoby te wspierane specyficznymi technikami wychowawczymi
przybierały formę:
przybierały formę:
•
umowy z dzieckiem – co najbardziej uwidacznia się w
umowy z dzieckiem – co najbardziej uwidacznia się w
„zakładach” i sądzie koleżeńskim
„zakładach” i sądzie koleżeńskim
•
metod opartych na słowie mówionym – np. posiedzenia i narady
metod opartych na słowie mówionym – np. posiedzenia i narady
•
metod opartych na słowie pisanym – służyła temu gazetka,
metod opartych na słowie pisanym – służyła temu gazetka,
skrzynka do listów, tablica
skrzynka do listów, tablica
•
innych metod, najbardziej bezpośrednio zbliżających
innych metod, najbardziej bezpośrednio zbliżających
wychowawcę do wychowanka – np. uśmiech, pocałunek,
wychowawcę do wychowanka – np. uśmiech, pocałunek,
odosobnienie.
odosobnienie.
6
6
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
Technika „
Technika „
zakładów
zakładów
”
”
zrodziła się z obserwacji zachowania się dzieci, ich
zrodziła się z obserwacji zachowania się dzieci, ich
upodobań do zakładania się o „byle co”. Będąc
upodobań do zakładania się o „byle co”. Będąc
znakomitym obserwatorem i znawcą „dusz dziecięcych”
znakomitym obserwatorem i znawcą „dusz dziecięcych”
Korczak wiedział jaką walkę stoczyć musi dziecko ze sobą
Korczak wiedział jaką walkę stoczyć musi dziecko ze sobą
dążąc do poprawy. Każdy ma prawo do ukrywania swoich
dążąc do poprawy. Każdy ma prawo do ukrywania swoich
wad i przywar, jednak jakże wzniosła jest z nimi walka i jak
wad i przywar, jednak jakże wzniosła jest z nimi walka i jak
radosne i cenne jest zwycięstwo. Korczak zdawał sobie
radosne i cenne jest zwycięstwo. Korczak zdawał sobie
sprawę z trudności wyzbycia się negatywnego zachowania
sprawę z trudności wyzbycia się negatywnego zachowania
od razu. Brak kontroli nad tym, czy dziecko dotrzymało
od razu. Brak kontroli nad tym, czy dziecko dotrzymało
umowy, mogło sprzyjać zatajeniu własnej słabości i
umowy, mogło sprzyjać zatajeniu własnej słabości i
złamaniu zakładu. Najważniejszą jednak stroną tego
złamaniu zakładu. Najważniejszą jednak stroną tego
procesu samowychowawczego było uświadomienie sobie
procesu samowychowawczego było uświadomienie sobie
przez dzieci zachowań, które nie mogą być społecznie
przez dzieci zachowań, które nie mogą być społecznie
akceptowane. Zakłady przyjmowane były raz w tygodniu i
akceptowane. Zakłady przyjmowane były raz w tygodniu i
zapisywane w „Księdze zakładów”. Nagrodą za
zapisywane w „Księdze zakładów”. Nagrodą za
dotrzymanie zakładu były dwa cukierki, które być może
dotrzymanie zakładu były dwa cukierki, które być może
nie stanowiły dla dziecka dużej wartości materialnej, były
nie stanowiły dla dziecka dużej wartości materialnej, były
jednak bardzo cenne, bo miały smak zwycięstwa.
jednak bardzo cenne, bo miały smak zwycięstwa.
7
7
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
SĄD KOLEŻEŃSKI
SĄD KOLEŻEŃSKI
Uznając prawa dziecka do czynnego udziału w rozważaniach i
Uznając prawa dziecka do czynnego udziału w rozważaniach i
wyrokach o sobie oraz do poważnego i sprawiedliwego
wyrokach o sobie oraz do poważnego i sprawiedliwego
traktowania jego spraw, Korczak powołał do życia instytucję
traktowania jego spraw, Korczak powołał do życia instytucję
Sądu Koleżeńskiego
Sądu Koleżeńskiego
,
,
stanowiącą trzon organizacji
stanowiącą trzon organizacji
samorządowej w systemie korczakowskiego wychowania. Tylko
samorządowej w systemie korczakowskiego wychowania. Tylko
u Korczaka funkcjonuje jedyna w swych założeniach procedura
u Korczaka funkcjonuje jedyna w swych założeniach procedura
sądowa, o specyficznym podejściu do problemu kary:
sądowa, o specyficznym podejściu do problemu kary:
•
„
„
Jeśli ktoś zrobił coś złego, najlepiej mu przebaczyć.
Jeśli ktoś zrobił coś złego, najlepiej mu przebaczyć.
•
Jeśli zrobił coś złego, bo nie wiedział, to już wie teraz.
Jeśli zrobił coś złego, bo nie wiedział, to już wie teraz.
•
Jeśli zrobił coś nieumyślnie, będzie w przyszłości ostrożniejszy.
Jeśli zrobił coś nieumyślnie, będzie w przyszłości ostrożniejszy.
•
Jeśli zrobił coś złego, bo mu się trudno przyzwyczaić, będzie się
Jeśli zrobił coś złego, bo mu się trudno przyzwyczaić, będzie się
starał.
starał.
•
Jeśli zrobił coś złego, bo go namówili, to już nie będzie słuchał.
Jeśli zrobił coś złego, bo go namówili, to już nie będzie słuchał.
•
Jeśli ktoś zrobi coś złego, bo go namówili, najlepiej mu
Jeśli ktoś zrobi coś złego, bo go namówili, najlepiej mu
przebaczyć, czekać aż się poprawi”.
przebaczyć, czekać aż się poprawi”.
8
8
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
SĄD KOLEŻEŃSKI cd.
SĄD KOLEŻEŃSKI cd.
•
Działalność Sądu opierała się na Kodeksie opracowanym
Działalność Sądu opierała się na Kodeksie opracowanym
przez samego Korczaka. Kodeks zawierał paragrafy
przez samego Korczaka. Kodeks zawierał paragrafy
uniewinniające /1-99/ i skazujące /100-1000/, przy czym
uniewinniające /1-99/ i skazujące /100-1000/, przy czym
paragrafów skazujących było tylko 10 rozstawionych w
paragrafów skazujących było tylko 10 rozstawionych w
odstępie równej setki.
odstępie równej setki.
•
Celem korczakowskiego Sądu nie było karanie, skazywanie,
Celem korczakowskiego Sądu nie było karanie, skazywanie,
czy potępianie dziecka. Stary Doktor potrafiąc wnikać w
czy potępianie dziecka. Stary Doktor potrafiąc wnikać w
psychikę swych małych podopiecznych i znając ich skłonność
psychikę swych małych podopiecznych i znając ich skłonność
do błędów, nie mógł drogi ku samodoskonaleniu zaczynać od
do błędów, nie mógł drogi ku samodoskonaleniu zaczynać od
pozbawienia dziecka szansy poprawy.
pozbawienia dziecka szansy poprawy.
•
Dziecko musi poznać swoje błędy – rozumował Korczak –
Dziecko musi poznać swoje błędy – rozumował Korczak –
musi zrozumieć, że jego zachowanie nie jest społecznie
musi zrozumieć, że jego zachowanie nie jest społecznie
akceptowane, dopiero wówczas można liczyć na jego
akceptowane, dopiero wówczas można liczyć na jego
poprawę. A więc nie kara, lecz zrozumienie i tolerancja,
poprawę. A więc nie kara, lecz zrozumienie i tolerancja,
ostrzeżenie i upomnienie, a przede wszystkim nacisk
ostrzeżenie i upomnienie, a przede wszystkim nacisk
społeczności dziecięcej stanowią istotny czynnik
społeczności dziecięcej stanowią istotny czynnik
wychowawczy Sądu Koleżeńskiego.
wychowawczy Sądu Koleżeńskiego.
9
9
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
SŁOWO MÓWIONE
Respektując prawo dziecka do
wypowiadania swoich myśli
Korczak organizował wspólne
posiedzenia i narady. Celem
posiedzeń było nauczenie dzieci
wspólnego obradowania.
Równe prawo do wypowiadania się dzieci i
dorosłych, oraz uczciwe, poważne traktowanie tych
wypowiedzi tworzyło atmosferę zaufania i zrozumienia.
Taki rodzaj partnerskiej dyskusji stwarzał warunki do
zacieśnienia się kontaktów zarówno na drodze
wychowawca – wychowanek jak i wychowawca –
zbiorowość dziecięca.
10
10
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
SŁOWO MÓWIONE cd.
SŁOWO MÓWIONE cd.
Ogromne znaczenie w kontaktach z dzieckiem przypisywał
Ogromne znaczenie w kontaktach z dzieckiem przypisywał
Janusz Korczak
Janusz Korczak
rozmowie.
rozmowie.
Wychowawca nie może być zamknięty wobec potrzeb
Wychowawca nie może być zamknięty wobec potrzeb
dziecka, jego zainteresowań, dążeń i pragnień. Szczera
dziecka, jego zainteresowań, dążeń i pragnień. Szczera
rozmowa zbliża wychowawcę do wychowanka, pozwala się z
rozmowa zbliża wychowawcę do wychowanka, pozwala się z
nim porozumieć „ jak równy z równym”. Odpowiednio
nim porozumieć „ jak równy z równym”. Odpowiednio
kierując tokiem rozmowy, prowadząc ją luźno i
kierując tokiem rozmowy, prowadząc ją luźno i
nieskrępowanie, wychowawca uzyskuje cenne informacje na
nieskrępowanie, wychowawca uzyskuje cenne informacje na
temat poglądów swego podopiecznego.
temat poglądów swego podopiecznego.
Partnerski sposób radzenia nad istotnymi sprawami
Partnerski sposób radzenia nad istotnymi sprawami
pobudzał w dzieciach chęć zabierania głosu, wzmagał
pobudzał w dzieciach chęć zabierania głosu, wzmagał
odwagę i uczył odpowiedzialności.
odwagę i uczył odpowiedzialności.
W pogadankach realizowana była funkcja słowa mówionego.
W pogadankach realizowana była funkcja słowa mówionego.
Trzeba wiele taktu, serdeczności i zrozumienia dla dziecka,
Trzeba wiele taktu, serdeczności i zrozumienia dla dziecka,
aby umiejętnie z nim rozmawiać nie raniąc jego uczuć.
aby umiejętnie z nim rozmawiać nie raniąc jego uczuć.
11
11
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
SŁOWO PISANE
SŁOWO PISANE
Tablica ogłoszeń
Tablica ogłoszeń
umiejscowiona była nisko na
umiejscowiona była nisko na
ścianie, tak, aby każde dziecko mogło zapoznać się
ścianie, tak, aby każde dziecko mogło zapoznać się
z zarządzeniami, zawiadomieniami i ogłoszeniami
z zarządzeniami, zawiadomieniami i ogłoszeniami
regulującymi życie placówki. Korczak wysoko cenił
regulującymi życie placówki. Korczak wysoko cenił
przydatność tablicy w pracy wychowawcy, bowiem
przydatność tablicy w pracy wychowawcy, bowiem
za pomocą tej formy eliminowało się zbędną
za pomocą tej formy eliminowało się zbędną
gadaninę i chaos w stosunkach z dziećmi. Każda
gadaninę i chaos w stosunkach z dziećmi. Każda
informacja zwieszona na tablicy służyła wywołaniu
informacja zwieszona na tablicy służyła wywołaniu
określonego efektu wychowawczego. Ten kawałek
określonego efektu wychowawczego. Ten kawałek
wyznaczonego na ścianie miejsca, dawał pole do
wyznaczonego na ścianie miejsca, dawał pole do
inicjatywy wychowawcom i dzieciom. Znajdowały tu
inicjatywy wychowawcom i dzieciom. Znajdowały tu
swoje miejsce informacje o pogodzie, wiadomości z
swoje miejsce informacje o pogodzie, wiadomości z
gazety, rebusy, zdarzenia z życia placówki.
gazety, rebusy, zdarzenia z życia placówki.
12
12
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
SŁOWO PISANE cd.
SŁOWO PISANE cd.
•
- lista wczesnego wstawania /
- lista wczesnego wstawania /
wdrażająca do samodyscypliny /
wdrażająca do samodyscypliny /
•
- lista uchybień i szkód,
- lista uchybień i szkód,
•
- lista obecności dzieci
- lista obecności dzieci
•
- krzywa bójek
- krzywa bójek
•
- lista oszczędności dzieci
- lista oszczędności dzieci
•
- lista odzwierciedlająca rozwój
- lista odzwierciedlająca rozwój
fizyczny dziecka / waga, wzrost /
fizyczny dziecka / waga, wzrost /
•
- lista spraw sądowych
- lista spraw sądowych
13
13
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
SŁOWO PISANE cd.
SŁOWO PISANE cd.
Pozornie tylko bardziej oficjalną formę porozumienia się z
Pozornie tylko bardziej oficjalną formę porozumienia się z
dziećmi stanowiła
dziećmi stanowiła
skrzynka do listów.
skrzynka do listów.
Porozumienie się z
Porozumienie się z
wychowawcą za pomocą tej techniki polegało na wrzucaniu
wychowawcą za pomocą tej techniki polegało na wrzucaniu
do skrzynki kartki z zapytaniem, skargą, troską czy
do skrzynki kartki z zapytaniem, skargą, troską czy
żądaniem. Codziennie wychowawca wybierał kartki ze
żądaniem. Codziennie wychowawca wybierał kartki ze
skrzynki, mógł rozważyć i zastanowić się nad nurtującymi
skrzynki, mógł rozważyć i zastanowić się nad nurtującymi
dzieci problemami. Formę wypowiedzi, ustną czy pisemną,
dzieci problemami. Formę wypowiedzi, ustną czy pisemną,
determinowały indywidualne potrzeby danego dziecka.
determinowały indywidualne potrzeby danego dziecka.
Skrzynka do listów uczy dzieci:
Skrzynka do listów uczy dzieci:
•
- czekać na odpowiedź nie zaraz, nie na zawołanie.
- czekać na odpowiedź nie zaraz, nie na zawołanie.
•
- odróżnić drobne i przelotne żale, troski, życzenia,
- odróżnić drobne i przelotne żale, troski, życzenia,
wątpliwości od ważnych / i tak często dzieci pragną list
wątpliwości od ważnych / i tak często dzieci pragną list
wrzucony do skrzynki wycofać /
wrzucony do skrzynki wycofać /
•
- uczy je myśleć, motywować
- uczy je myśleć, motywować
•
- uczy chcieć, umieć
- uczy chcieć, umieć
14
14
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
SŁOWO PISANE cd.
SŁOWO PISANE cd.
Dużą rolę w kształtowaniu się partnerskich stosunków
Dużą rolę w kształtowaniu się partnerskich stosunków
interpersonalnych odgrywała
interpersonalnych odgrywała
gazetka.
gazetka.
Idea gazetki narodziła
Idea gazetki narodziła
się z przekonania Korczaka, że należy dać prawo głosu
się z przekonania Korczaka, że należy dać prawo głosu
dzieciom, które nie mają odwagi wypowiedzieć się ustnie.
dzieciom, które nie mają odwagi wypowiedzieć się ustnie.
Gazetka „
Gazetka „
uczy śmiałości w wypowiadaniu swych
uczy śmiałości w wypowiadaniu swych
przekonań, uczy przyzwoitego sporu w argumentach,
przekonań, uczy przyzwoitego sporu w argumentach,
a nie kłótni, wprowadza jasność, gdzie bez gazety
a nie kłótni, wprowadza jasność, gdzie bez gazety
myszkuje plotka i obmowa, ośmiela nieśmiałych,
myszkuje plotka i obmowa, ośmiela nieśmiałych,
uciera nosa zbyt pewnym siebie - reguluje i kieruje
uciera nosa zbyt pewnym siebie - reguluje i kieruje
opinią – jest sumieniem gromady
opinią – jest sumieniem gromady
”.
”.
Dzieci dzieliły się nie tylko własnymi zmartwieniami,
Dzieci dzieliły się nie tylko własnymi zmartwieniami,
wątpliwościami, ale również zajmowały aktywne stanowisko
wątpliwościami, ale również zajmowały aktywne stanowisko
w kwestiach życia zbiorowego. Efektem tego było
w kwestiach życia zbiorowego. Efektem tego było
ukształtowanie się zdrowej opinii społeczności dziecięcej,
ukształtowanie się zdrowej opinii społeczności dziecięcej,
zdolnej oddziaływać wychowawczo na czytelników - zarówno
zdolnej oddziaływać wychowawczo na czytelników - zarówno
wychowanków jak i wychowawców.
wychowanków jak i wychowawców.
15
15
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
Pedagogika Korczaka to
Pedagogika Korczaka to
pedagogika „ukochania i
pedagogika „ukochania i
szacunku”, do małych istot
szacunku”, do małych istot
będących
będących
pełnowartościowymi ludźmi.
pełnowartościowymi ludźmi.
Nie metody i techniki
Nie metody i techniki
stworzyły „pedagogikę
stworzyły „pedagogikę
serca”, lecz osobowość
serca”, lecz osobowość
wielkiego człowieka za
wielkiego człowieka za
pomocą metod i technik
pomocą metod i technik
stworzyła niepowtarzalny
stworzyła niepowtarzalny
system „wychowania przez
system „wychowania przez
miłość”. Najważniejszym
miłość”. Najważniejszym
wykładnikiem tego systemu
wykładnikiem tego systemu
była serdeczność,
była serdeczność,
życzliwość, a także
życzliwość, a także
uśmiech, ciepły dotyk ręki,
uśmiech, ciepły dotyk ręki,
przytulenie, miłe spokojne
przytulenie, miłe spokojne
słowa otuchy.
słowa otuchy.
16
16
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
O Januszu Korczaku i pięknej Pedagogice
"Bądź sobą - szukaj własnej
"Bądź sobą - szukaj własnej
drogi,
drogi,
poznaj siebie, zanim
poznaj siebie, zanim
dzieci zechcesz poznać.
dzieci zechcesz poznać.
Zdaj sobie sprawę z tego
Zdaj sobie sprawę z tego
do czego sam jesteś zdolny
do czego sam jesteś zdolny
zanim dzieciom
zanim dzieciom
poczniesz wykreślać
poczniesz wykreślać
zakres ich praw i
zakres ich praw i
obowiązków"
obowiązków"
"Kiedy śmieje się dziecko,
"Kiedy śmieje się dziecko,
śmieje się cały świat"
śmieje się cały świat"
Document Outline
- Slide 1
- Slide 2
- Slide 3
- Slide 4
- Slide 5
- Slide 6
- Slide 7
- Slide 8
- Slide 9
- Slide 10
- Slide 11
- Slide 12
- Slide 13
- Slide 14
- Slide 15
- Slide 16
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
Opieka i wychowanie w poglądach i działalności Janusza Korczaka, UKW, pedagogika, kierunki
System wychowawczy Janusza Korczaka, Znani pedagodzy
Roz 10 - Pedagogika Janusza Korczaka, Resocjalizacja; Pedagogika; Dydaktyka;Socjologia, filozofia, p
System pedagogiczny Janusza Korczaka, Pedagogika Specjalna
Myśl pedagogiczna Janusza Korczaka
Pedagogika janusza Korczaka
Życie i twórczość Janusza Korczaka, pedagogika opiekuńczo-wychowawcza
Charakterystyka systemu dydaktyczno – wychowawczego Janusza Korczaka, Pedagogiczne
Pedagogika Janusza Korczaka0, Pedagogika, Pedagogika (różne)
Znani pedagodzy, 15. Janusz Korczak
Roz 10 - Pedagogika Janusza Korczaka, WSPÓŁCZESNE KIERUNKI PEDAGOGIKI
Pedagogika - Podręcznik Akademicki, Roz 10 - Pedagogika Janusza Korczaka, WSPÓŁCZESNE KIERUNKI PEDAG
Podstawowe założenia pedagogiczne Janusza Korczaka, Opracowania
System wychowawczy Janusza Korczaka tzw. chwyty pedagogiczne Korczaka, pedagogika opiekuńczo-wychowa
Podstawowe założenia pedagogiczne Janusza Korczaka, pedagogika
Pedagogika Janusza Korczaka, Pedagogika specjalna
Pedagogika Janusza Korczaka
Pedagogika Janusza Korczaka
więcej podobnych podstron