Projekt systemowy

„Profesjonalne pielęgniarstwo systemu

ratownictwa medycznego w Polsce – wsparcie

kształcenia podyplomowego”

współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu

Społecznego

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zabiegi i czynności

Zabiegi i czynności

ratownicze w obrębie

ratownicze w obrębie

klatki piersiowej

klatki piersiowej

Adrian Biegonek

Adrian Biegonek

Anatomia

Anatomia



Serce

Serce



Płuca

Płuca



Przełyk

Przełyk



Naczynia krwionośne

Naczynia krwionośne



Tchawica

Tchawica



Żebra i mostek

Żebra i mostek



Kręgosłup

Kręgosłup



Mięśnie

Mięśnie

Fizjologia

Fizjologia



Wentylacja

Wentylacja



Krążenie

Krążenie

Patofizjologia

Patofizjologia



Hipoksja

Hipoksja

(niewystarczająca ilość tlenu we krwi)

(niewystarczająca ilość tlenu we krwi)



Hiperkapnia

Hiperkapnia

(nadmierna ilość dwutlenku węgla we

(nadmierna ilość dwutlenku węgla we

krwi)

krwi)



Kwasica

Kwasica

(nadmiar kwasów we krwi)

(nadmiar kwasów we krwi)



Wstrząs

Wstrząs

(niewystarczająca ilość docierającego

(niewystarczająca ilość docierającego

tlenu do narządów i tkanek)

tlenu do narządów i tkanek)

Statystyka

Statystyka



~20% poszkodowanych w wypadkach

~20% poszkodowanych w wypadkach

komunikacyjnych doznaje urazów kl.

komunikacyjnych doznaje urazów kl.

piersiowej

piersiowej



15-20% urazów klatki piersiowej

15-20% urazów klatki piersiowej

wymaga przeprowadzenia torakotomii

wymaga przeprowadzenia torakotomii



25% zgonów wskutek urazów kl.

25% zgonów wskutek urazów kl.

Piersiowej spowodowane są

Piersiowej spowodowane są

niewydolnością wielonarządową w

niewydolnością wielonarządową w

wyniku nieprawidłowego rozpoznania i

wyniku nieprawidłowego rozpoznania i

leczenia tych urazów.

leczenia tych urazów.

Podział urazów

Podział urazów



Urazy przenikające

Urazy przenikające



Urazy tępe

Urazy tępe

Najczęstsze urazy kl.

Najczęstsze urazy kl.

piersiowej

piersiowej



Złamania żeber

Złamania żeber



Niedrożność dróg oddechowych

Niedrożność dróg oddechowych



Wiotka (cepowata) klatka

Wiotka (cepowata) klatka

piersiowa

piersiowa



Odma opłucnowa (otwarta i

Odma opłucnowa (otwarta i

prężna)

prężna)



Masywne krwawienie do jamy

Masywne krwawienie do jamy

opłucnej

opłucnej



Tamponada osierdzia

Tamponada osierdzia

Urazy klatki piersiowej

Urazy klatki piersiowej

diagnozowane w późniejszej

diagnozowane w późniejszej

fazie

fazie



Urazowe pęknięcie aorty

Urazowe pęknięcie aorty



Obrażenia tchawicy (i) lub

Obrażenia tchawicy (i) lub

drzewa oskrzelowego

drzewa oskrzelowego



Stłuczenie serca

Stłuczenie serca



Rozdarcie przepony

Rozdarcie przepony



Obrażenia przełyku

Obrażenia przełyku



Stłuczenie płuca

Stłuczenie płuca

Ocena poszkodowanego

Ocena poszkodowanego



Energia i rodzaj urazu

Energia i rodzaj urazu



A – Drożność dróg oddechowych

A – Drożność dróg oddechowych



B – Oddech

B – Oddech



C – Krążenie

C – Krążenie



Ocena ABCD

Ocena ABCD



Cztery O

Cztery O

Oglądanie

Oglądanie

Obmacywanie

Obmacywanie

Osłuchiwanie

Osłuchiwanie

Opukiwanie

Opukiwanie



Brak objawów nie zawsze oznacza

Brak objawów nie zawsze oznacza

brak obrażeń

brak obrażeń

Badanie klatki piersiowej

Badanie klatki piersiowej

Złamanie żebra

Złamanie żebra

Objawy

Objawy



Ból w piersiach

Ból w piersiach



Tkliwość

Tkliwość



Trzeszczenia

Trzeszczenia

kostne

kostne



Zazwyczaj IV-VIII

Zazwyczaj IV-VIII



Gdy I-III

Gdy I-III

masywny uraz

masywny uraz

Postępowanie

Postępowanie



Przeciwbólowe

Przeciwbólowe



Unieruchomienie

Unieruchomienie

(chusta

(chusta

trójkątna)

trójkątna)

Wiotka klatka piersiowa

Wiotka klatka piersiowa



Objawy

Objawy



Ból

Ból



Trzeszczenia żeber

Trzeszczenia żeber



Paradoksalne ruch

Paradoksalne ruch

wyłamanych żeber

wyłamanych żeber



Niedotlenienie

Niedotlenienie

(stłuczone płuco)

(stłuczone płuco)



Ryzyko odmo-

Ryzyko odmo-

krwiaka

krwiaka



Postępowanie

Postępowanie



Tlen

Tlen



Wspomaganie

Wspomaganie

wentylacji

wentylacji

(intubacja)

(intubacja)



Leki p/bólowe (MF)

Leki p/bólowe (MF)



Stabilizacja

Stabilizacja

wyłamanych żeber

wyłamanych żeber



Dostęp i.v.

Dostęp i.v.



Transport (cito)

Transport (cito)



Monitoring EKG,

Monitoring EKG,

SpO

SpO

2

2

Krwawienie do jamy

Krwawienie do jamy

opłucnej

opłucnej



Objawy

Objawy



Niepokój

Niepokój



Ból w kl. piersiowej

Ból w kl. piersiowej



Problemy z

Problemy z

oddychaniem

oddychaniem



Brak/ściszony

Brak/ściszony

szmer

szmer

pęcherzykowy+stłu

pęcherzykowy+stłu

miony

miony



Wstrząs –

Wstrząs –

tachykardia

tachykardia

Tachypnea,

Tachypnea,

hipotonia

hipotonia



Może towarzyszyć

Może towarzyszyć

odma

odma



Postępowanie

Postępowanie



Tlenoterapia

Tlenoterapia



(wspomaganie

(wspomaganie

oddechu)

oddechu)



Dostęp i.v.

Dostęp i.v.



Płynoterapia

Płynoterapia



Monitoring EKG,

Monitoring EKG,

SpO

SpO

2

2



Transport (cito)

Transport (cito)

Tamponada

Tamponada

worka osierdziowego

worka osierdziowego



Objawy

Objawy



Triada Beck`a

Triada Beck`a



(stłumione tony

(stłumione tony

serca, rozdęcie

serca, rozdęcie

żył szyjnych,

żył szyjnych,

niskie RR)

niskie RR)



Hipoksja ?

Hipoksja ?



Paradoksalne

Paradoksalne

tętno

tętno



Postępowanie

Postępowanie



Transport do SOR

Transport do SOR

(powiadomienie)

(powiadomienie)



Tlenoterapia

Tlenoterapia



Dostęp i.v.

Dostęp i.v.



Płynoterapia

Płynoterapia

Odma samoistna

Odma samoistna

Objawy

Objawy



Ból w kl. Piersiowej

Ból w kl. Piersiowej



Duszność

Duszność



Kaszel

Kaszel



Bladość/ Sinica

Bladość/ Sinica



Zaburzenia rytmu pr.

Zaburzenia rytmu pr.

Serca

Serca



Zaburzenia oddechu

Zaburzenia oddechu



Niewydolność

Niewydolność

oddechowa

oddechowa

Postępowanie

Postępowanie



Transport do SOR/IP

Transport do SOR/IP



Leczenie

Leczenie

zachowawcze

zachowawcze



Rehabilitacja

Rehabilitacja

oddechowa

oddechowa



Odbarczenie odmy

Odbarczenie odmy



Drenaż

Drenaż

Odma otwarta

Odma otwarta



Objawy

Objawy



Ranna ssąca

Ranna ssąca



Tachypnea

Tachypnea



Tachykardia

Tachykardia



Duszność

Duszność



Niedotlenienie

Niedotlenienie



Ból w kl.

Ból w kl.

Piersiowej

Piersiowej



Postępowanie

Postępowanie



Zamknięcie

Zamknięcie

otwartej rany

otwartej rany

(Flater, Asherman)

(Flater, Asherman)



Tlenoterapia

Tlenoterapia



Dostęp i.v.

Dostęp i.v.



Leki p/bólowe

Leki p/bólowe

(MF)

(MF)



Monitoring EKG,

Monitoring EKG,

SpO

SpO

2

2

Odma prężna

Odma prężna

Objawy

Objawy



Ból w kl. piersiowej

Ból w kl. piersiowej



Niepokój

Niepokój



Hipoksja

Hipoksja



Brak/ściszenie

Brak/ściszenie

szmerów

szmerów

oddechowych +

oddechowych +

opukowo bębenek

opukowo bębenek



Wstrząs z hipotonią

Wstrząs z hipotonią



Poszerzenie żyły

Poszerzenie żyły

szyjnej, obkurczenie

szyjnej, obkurczenie

obwodowych

obwodowych

naczyń

naczyń



Przesunięcie

Przesunięcie

tchawicy

tchawicy

Postępowanie

Postępowanie



ODBARCZENIE

ODBARCZENIE

odmy

odmy



Tlenoterapia

Tlenoterapia



Dostęp i.v.

Dostęp i.v.



Leki p/bólowe (MF)

Leki p/bólowe (MF)



Transport (cito)

Transport (cito)



Monitoring EKG

Monitoring EKG

SpO

SpO

2

2

Odbarczenie odmy

Odbarczenie odmy prężnej to
zabieg ratujący życie, zasadniczo
nie ma więc przeciwwskazań do
jego wykonania. Należy
zachować ostrożność w
przypadku skaz krwotocznych

Odbarczenie odmy

Niezbędny sprzęt



Jałowe rękawiczki



Gruba kaniula dożylna typu
wenflon lub gotowy zestaw



Duża strzykawka



Kranik trójdrożny



Jałowe gaziki



Preparat odkażający

Odbarczenie odmy



Ułóż pacjenta na zdrowym boku lub na plecach.



Wybierz miejsce nakłucia; II Przestrzeń międzyżebrowa w linii

środkowoobojczykowej lub u dzieci IV przestrzeń

międzyżebrowa (na wysokości brodawki sutkowej) pomiędzy

liniami pachowymi przednią tylną



Przemyj miejsce nakłucia jałowym gazikiem nasączonym

preparatem odkażającym



Nakłuj skórę pod kątem 60° tuż nad górnym brzegiem żebra,

powoli wprowadź igłę do przestrzeni międzyżebrowej,

następnie wyprostuj do uzyskania kąta 90° i wprowadź

głębiej, nakłuwając opłucną (może być wyczuwalny opór

nieznaczny trzask). Usuń igłę kaniuli (powinien być słyszalny

syk powietrza) wprowadź głębiej samą plastikową kaniulę



Podłącz strzykawkę poprzez kranik trójdrożny i odciągaj

powietrze z jamy opłucnej. O skuteczności zabiegu świadczy

odciąganie powietrza bez oporu oraz stopniowa poprawa

stanu pacjenta



Jeśli stan chorego się nie poprawia, wykonaj dodatkowe

nakłucie lub nakłucia w celu zamiany odmy prężnej na odmę

otwartą

Odbarczenie odmy



Powikłania



Uszkodzenie pęczka naczyniowo-

nerwowego



Uszkodzenie płuca



Krwawienie do jamy opłucnej



Przetoka oskrzelowo-opłucnowa



Zakażenie



W przypadku nieprawidłowego doboru

miejsca nakłucia: uszkodzenie

przepony, wątroby i śledziony

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską

w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego