URAZY

URAZY

GŁOWY

GŁOWY

I SZYI

I SZYI

Głowa jest bardzo mocną konstrukcją

Głowa jest bardzo mocną konstrukcją

złożoną z kości czaszki. Celem tej

złożoną z kości czaszki. Celem tej

konstrukcji jest ochrona delikatnego

konstrukcji jest ochrona delikatnego

organu jakim jest mózg. Należy pamiętać

organu jakim jest mózg. Należy pamiętać

że głowa jest jednym z najważniejszych

że głowa jest jednym z najważniejszych

organów a znajdujący się niej mózg

organów a znajdujący się niej mózg

kontroluje pracę całego organizmu.

kontroluje pracę całego organizmu.

Dlatego wszystkie obrażenia głowy należy

Dlatego wszystkie obrażenia głowy należy

traktować bardzo poważnie, zwłaszcza, że

traktować bardzo poważnie, zwłaszcza, że

część z objawów może wystąpić po

część z objawów może wystąpić po

pewnym czasie od wystąpienia urazu.

pewnym czasie od wystąpienia urazu.

O urazach głowy mówimy gdy dochodzi do

O urazach głowy mówimy gdy dochodzi do

uszkodzenia naskórka lub skóry, oparzeń,

uszkodzenia naskórka lub skóry, oparzeń,

złamań lub wgnieceń kości, uszkodzeń mózgu,

złamań lub wgnieceń kości, uszkodzeń mózgu,

itp.

itp.

Rany powierzchowne

Rany powierzchowne

Urazy i obrażenia głowy

Urazy i obrażenia głowy

( wstrząśnienie,

( wstrząśnienie,

stłuczenie, krwiaki obrzęk)

stłuczenie, krwiaki obrzęk)

Uraz żuchwy

Uraz żuchwy

Postępowanie w przypadku ciał

Postępowanie w przypadku ciał

obcych

obcych

Rany powierzchowne (np.

Rany powierzchowne (np.

skaleczenie, otarcie

skaleczenie, otarcie

naskórka)

naskórka)

Otarcia i skaleczenia skory głowy

Otarcia i skaleczenia skory głowy

nie są zazwyczaj groźne. Nasze

nie są zazwyczaj groźne. Nasze

postępowanie powinno się

postępowanie powinno się

ograniczyć do przemycia zranienia

ograniczyć do przemycia zranienia

środkiem do dezynfekcji (zwrócić

środkiem do dezynfekcji (zwrócić

szczególną uwagę aby nie dostal

szczególną uwagę aby nie dostal

się on do oczu!!!), a następnie

się on do oczu!!!), a następnie

jeśli to konieczne nakleić plaster z

jeśli to konieczne nakleić plaster z

opatrunkiem

opatrunkiem

Urazy i obrażenia głowy

Urazy i obrażenia głowy

Objawy:

Zaburzenia świadomości
Rany głowy
Możliwa wyczuwalna ruchomość lub
deformacja kości czaszki
Krwawienie z uszu, nosa, gardła przy
złamaniu podstawy czaszki
Ból i zawroty głowy
Możliwa krótkotrwała utrata przytomności
Zaburzenia równowagi
Zaburzenia słuchu

Postępowanie:

Postępowanie:

Pozycja półsiedząca w przypadku poszkodowanych
przytomnych. W przypadku poszkodowanych
nieprzytomnych pozycja zastana z udrożnionymi
drogami oddechowymi lub w przypadku trudności
oddechowych na wznak z udrożnionymi drogami
oddechowymi
Opatrunek chłonący
Stabilizacja kręgoslupa szyjnego
Termoizolacja

OBRAŻENIA MÓZGU ZE

OBRAŻENIA MÓZGU ZE

WZGLĘDU

WZGLĘDU

NA ZESPÓŁ OBJAWÓW

NA ZESPÓŁ OBJAWÓW

I PATOMORFOLOGIĘ DZIELIMY

I PATOMORFOLOGIĘ DZIELIMY

NA:

NA:

wstrząśnienie mózgu (

wstrząśnienie mózgu (

commotio

commotio

cerebrii

cerebrii

)

)

stłuczenie mózgu (

stłuczenie mózgu (

contusio cerebrii

contusio cerebrii

)

)

obrzęk mózgu (

obrzęk mózgu (

oedema cerebrii

oedema cerebrii

)

)

krwiak wewnątrzczaszkowy

krwiak wewnątrzczaszkowy

(

(

haematoma intracraniale

haematoma intracraniale

)

)

Wstrząśnienie mózgu

Wstrząśnienie mózgu

Wstrząśnie a nie jak potocznie się mówi wstrząs jest

Wstrząśnie a nie jak potocznie się mówi wstrząs jest

zazwyczaj wynikiem uderzenia w głowę, np. upadek, bójka,

zazwyczaj wynikiem uderzenia w głowę, np. upadek, bójka,

wypadek komunikacyjny. Bardzo charakterystycznymi

wypadek komunikacyjny. Bardzo charakterystycznymi

objawami które mogą ale wcale nie muszą wystąpić z

objawami które mogą ale wcale nie muszą wystąpić z

pozostałymi objawami urazów głowy, wskazującymi na

pozostałymi objawami urazów głowy, wskazującymi na

wystąpienia wstrząśnienia są:

wystąpienia wstrząśnienia są:

Niepamięć wsteczna

Niepamięć wsteczna

Nudności

Nudności

Inne OBJAWY:

Inne OBJAWY:

Ból i zawroty głowy

Ból i zawroty głowy

Uczucie oszołomienia

Uczucie oszołomienia

Lekkie splątanie, obniżenie sprawności

Lekkie splątanie, obniżenie sprawności

W badaniu neurologicznym brak oznak uszkodzeń mózgu

W badaniu neurologicznym brak oznak uszkodzeń mózgu

WSTRZĄŚNIENIE

WSTRZĄŚNIENIE

MÓZGU

MÓZGU

Podwstrząśnienie

Podwstrząśnienie

Wstrząśnienie lekkie

Wstrząśnienie lekkie

Wstrząśnienie średnie

Wstrząśnienie średnie

Wstrząśnienie ciężkie

Wstrząśnienie ciężkie

Zespół objawów

Zespół objawów

charakteryzujący wstrząśnienie

charakteryzujący wstrząśnienie

mózgu:

mózgu:

–

utrata przytomności

utrata przytomności

–

zaburzenia krążeniowo oddechowe

zaburzenia krążeniowo oddechowe

–

niepamięć wsteczna

niepamięć wsteczna

Postępowanie:

Postępowanie:

W związku z faktem, że objawy

W związku z faktem, że objawy

wstrząśnienia mózgu mogą

wstrząśnienia mózgu mogą

występować bez pozostałych

występować bez pozostałych

objawów obrażeń głowy, należy

objawów obrażeń głowy, należy

zwrócić szególną uwagę na

zwrócić szególną uwagę na

powyższe objawy i zastosować

powyższe objawy i zastosować

postepowanie takie jak w

postepowanie takie jak w

przypadku pozostałych urazów i

przypadku pozostałych urazów i

obrażeń głowy.

obrażeń głowy.

STŁUCZENIE MÓZGU

STŁUCZENIE MÓZGU

Trwałe zmiany w strukturach

Trwałe zmiany w strukturach

mózgowia powstające na skutek

mózgowia powstające na skutek

chwilowego odkształcenia pod

chwilowego odkształcenia pod

wpływem działającej siły.

wpływem działającej siły.

JEST TO STAN, W KTÓRYM PO UTRACIE PRZYTOMNOŚCI o różnym
czasie trwania towarzyszą objawy uszkodzenia mózgu.

OBJAWY:
W stłuczeniu płatów czołowych występują zaburzenia funkcji
intelektualnych
Inna lokalizacja: niedowład, niedoczulica, zaburzenia mowy,
widzenia
Brak orientacji, brak kontroli odruchów
LECZENIE:
Hospitalizacja przez kilka tygodni
Objawy mogą jednak utrzymywać się dłużej i być przyczyną
kalectwa

LOKALIZACJA OGNISKA

LOKALIZACJA OGNISKA

STŁUCZENIA MÓZGU

STŁUCZENIA MÓZGU

Odosobnione

Odosobnione

W miejscu działania siły

W miejscu działania siły

Po stronie przeciwnej do

Po stronie przeciwnej do

miejsca działania siły (

miejsca działania siły (

contre

contre

coup

coup

)

)

W obu polach na raz

W obu polach na raz

Uraz żuchwy

Uraz żuchwy

Objawy:

Objawy:

Ból

Ból

Trudności w mówieniu

Trudności w mówieniu

Deformacja żuchwy

Deformacja żuchwy

OBRZĘK MÓZGU

OBRZĘK MÓZGU

Działanie czynnika zewnętrznego

Działanie czynnika zewnętrznego

(uraz) – łańcuch reakcji w tkankach

(uraz) – łańcuch reakcji w tkankach

mózgowia

mózgowia

Uszkodzenie naczyń

Uszkodzenie naczyń

Niedokrwienie

Niedokrwienie

Zaburzenia przepływu krwi

Zaburzenia przepływu krwi

Hipoksja

Hipoksja

W WYNIKU DZIAŁANIA

W WYNIKU DZIAŁANIA

ŁAŃCUCHA REAKCJI DOCHODZI

ŁAŃCUCHA REAKCJI DOCHODZI

DO:

DO:

przekrwienia tkanki mózgowej

przekrwienia tkanki mózgowej

zatrzymania płynów

zatrzymania płynów

międzykomórkowych

międzykomórkowych

obrzmienia komórki

obrzmienia komórki

PODZIAŁ OBRZĘKÓW

PODZIAŁ OBRZĘKÓW

MÓZGU ZE WZGLĘDU NA

MÓZGU ZE WZGLĘDU NA

OBSZAR WYSTĘPOWANIA

OBSZAR WYSTĘPOWANIA

Ograniczony lub ogniskowy –

Ograniczony lub ogniskowy –

miejsce bezpośredniego urazu i

miejsce bezpośredniego urazu i

jego okolice

jego okolice

Rozlany – obrzęk uogólniony

Rozlany – obrzęk uogólniony

GŁÓWNE OBJAWY OBRZĘKU

GŁÓWNE OBJAWY OBRZĘKU

MÓZGU

MÓZGU

Bóle głowy

Bóle głowy

Wymioty

Wymioty

Bradykardia

Bradykardia

Zaburzenia

Zaburzenia

oddechowe

oddechowe

Niepokój ruchowy

Niepokój ruchowy

Senność i śpiączka

Senność i śpiączka

KRWIAK

KRWIAK

WEWNĄTRZCZASZKOWY

WEWNĄTRZCZASZKOWY

Powstają na skutek uszkodzenia

Powstają na skutek uszkodzenia

naczynia tętniczego, żylnego lub

naczynia tętniczego, żylnego lub

zatoki żylnej

zatoki żylnej

Podział ze względu na lokalizację:

Podział ze względu na lokalizację:

–

krwiak nadtwardówkowy

krwiak nadtwardówkowy

–

krwiak podtwardówkowy

krwiak podtwardówkowy

–

krwiak śródczaszkowy

krwiak śródczaszkowy

DIAGNOSTYKA

DIAGNOSTYKA

Wywiad i badanie fizykalne

Wywiad i badanie fizykalne

Diagnostyka obrazowa – RTG,

Diagnostyka obrazowa – RTG,

TK

TK

Badanie neurologiczne

Badanie neurologiczne

Postępowanie w przypadku ciał obcych

Postępowanie w przypadku ciał obcych

w:

w:

uchu:

uchu:

Jeśli ciało obce jest widoczne i możliwe

Jeśli ciało obce jest widoczne i możliwe

do usunięcia, próbujemy je usunąć

do usunięcia, próbujemy je usunąć

Nie wlewamy nic do ucha!!!

Nie wlewamy nic do ucha!!!

Nie usuwamy ciał obcych, jesli sa

Nie usuwamy ciał obcych, jesli sa

wbite, niewidoczne lub niemożliwe do

wbite, niewidoczne lub niemożliwe do

usunięcia

usunięcia

Zapewniamy pomoc lekarską

Zapewniamy pomoc lekarską

nosie:

nosie:

Wydmuchać delikatnie

Wydmuchać delikatnie

Nie wlewać nic do nosa!!!

Nie wlewać nic do nosa!!!

Nie usuwamy ciał obcych, jesli sa

Nie usuwamy ciał obcych, jesli sa

wbite, niewidoczne lub

wbite, niewidoczne lub

niemożliwe do usunięcia

niemożliwe do usunięcia

Zapewniamy pomoc lekarską

Zapewniamy pomoc lekarską

gardle:

gardle:

Jeśli ciało obce jest widoczne i

Jeśli ciało obce jest widoczne i

możliwe do usunięcia, próbujemy

możliwe do usunięcia, próbujemy

je usunąć

je usunąć

Nie usuwamy ciał obcych, jesli sa

Nie usuwamy ciał obcych, jesli sa

wbite, niewidoczne lub

wbite, niewidoczne lub

niemożliwe do usunięcia

niemożliwe do usunięcia

Zapewniamy pomoc lekarską

Zapewniamy pomoc lekarską

oku:

oku:

Próbujemy wyjąć ciało obce jeśli nie jest wbite

Próbujemy wyjąć ciało obce jeśli nie jest wbite

(np. rogiem chusteczki higienicznej lub gazy)

(np. rogiem chusteczki higienicznej lub gazy)

Jeśli się nie udało, przemywamy oko od

Jeśli się nie udało, przemywamy oko od

wewnętrznego do zewnętrznego kącika czystą

wewnętrznego do zewnętrznego kącika czystą

wodą

wodą

Większe ciała obce unieruchamiamy i

Większe ciała obce unieruchamiamy i

opatrujemy oboje oczu!

opatrujemy oboje oczu!

Wsparcie psychiczne ze względu na silnie

Wsparcie psychiczne ze względu na silnie

zaburzone poczucie bezpieczeństwa przy

zaburzone poczucie bezpieczeństwa przy

urazie oka wsparcie psychiczne jest niezwykle

urazie oka wsparcie psychiczne jest niezwykle

ważne!!!

ważne!!!

Nie stosujemy żadnych kropli do oczu ani

Nie stosujemy żadnych kropli do oczu ani

maści!!!

maści!!!