II. MIĘDZYNARODOWE OTOCZENIE
PRZEDSIĘBIORSTW
JAKO ZESPÓŁ UWARUNKOWAŃ
MARKETINGU NA RYNKACH
ZAGRANICZNYCH
Międzynarodowe otoczenie przedsiębiorstw –
podstawowe elementy.
Otoczenie ekonomiczno-rynkowe.
Otoczenie demograficzne.
Otoczenie społeczno-kulturowe.
Otoczenie polityczne i prawno-administracyjne.
Otoczenie techniczno-technologiczne.
Otoczenie naturalne.
Problemy analizy międzynarodowego otoczenia
marketingu.
MIĘDZYNARODOWE (ZAGRANICZNE)
OTOCZENIE ORGANIZACJI - identyfikacja
Wszystkie czynniki zewnętrzne, które
wpływają
lub mogą wpływać na zdolność organizacji
do nawiązania i skutecznego prowadzenia
transakcji
z klientem na obcym rynku.
Wszystkie elementy krajowego otoczenia,
które zawierają aspekty
wykraczające poza narodowe granice.
MIĘDZYNARODOWE OTOCZENIE
ORGANIZACJI
Cechy:
kompleksowość tworzących je elementów –
wiele
współzależnych zjawisk,
rozległość – wzrost poprzez globalizację,
umiędzynarodowienie w ograniczonej
skali
zanikanie granic (w tym informacyjnych),
niestabilność – skracanie się cyklu życia
produktów,
wzrost konkurencji, rozwój technologii,
interwencjonizm państw
zróżnicowanie –powstają nowe,
wyspecjalizowane
organizacje,
tworzą się wąskie i specyficzne nisze
rynkowe.
INDYWIDUALNE MAKROOTOCZENIE
ORGANIZACJI ( DALSZE, POŚREDNIE)
CZYNNIKI, KTÓRE TWORZĄ RAMY
DZIAŁALNOŚCI ORGANIZACJI,
NA KTÓRE NIE MA ONA WPŁYWU
LUB MA WPŁYW OGRANICZONY
- demograficzne i społeczne,
- ekonomiczne,
- polityczno-prawne,
- techniczno-technologiczne,
- naturalne,
- kulturowe.
INDYWIDUALNE MIKROOTOCZENIE
ORGANIZACJI (BLIŻSZE, BEZPOŚREDNIE)
TWORZĄ PODMIOTY, KTÓRE
BEZPOŚREDNIO ODDZIAŁUJĄ NA
ORGANIZACJĘ.
Są to:
- konsumenci,
- konkurenci,
- dostawcy,
- pośrednicy,
- akcjonariusze,
- urzędy,
- media,
- społeczności lokalne,
- instytucje zaufania publicznego.
Np.
Otoczeniem bliższym dla zagranicznej firmy na polskim
rynku firmy Orange może być Era, Play, Plus.
Otoczenie dalsze to czynniki technologiczne.
Dla Poczty Polskiej (przedsiębiorstwa rodzimego)
otoczenie bliższe tworzą podmioty polskie i zagraniczne
stanowiące dla niej konkurencję : np. DHL, Servisco,
Deutsche Post i inne prowadzące działalność pocztową.
Otoczenie dalsze tworzą czynniki technologiczne.
OTOCZENIE DALSZE
PRZEDSIĘBIORSTWA
- CHARAKTERYSTYKA
OTOCZENIE DALSZE
PRZEDSIĘBIORSTWA
Tworzą je różne czynniki, które wpływają
na rozmiary i strukturę popytu
reprezentowanego przez wszystkich
nabywców.
Są to:
· poziom i dynamika produktu
narodowego brutto,
· ogólny poziom i struktura zamożności
społeczeństwa (bieżące dochody,
oszczędności,
zadłużenie),
· polityka pieniężna państwa i system
podatkowy,
· poziom cen,
· koniunktura gospodarcza (stopa
wzrostu, rozmiar
bezrobocia, bilans handlowy itp.).
1. OTOCZENIE DEMOGRAFICZNE I
SPOŁECZNE
OTOCZENIE DEMOGRAFICZNE -czynniki
opisujące ludność państw
i zmiany zachodzące w populacji.
Podstawowe mierniki demograficzne:
- liczba ludności,
- wielkość przyrostu naturalnego,
- struktura wiekowa populacji,
- wielkość gospodarstwa domowego,
stopień urbanizacji.
Pozwalają na oszacowanie wielkości i
struktury popytu
na dobra rynkowe.
OTOCZENIE SPOŁECZNE - cd.
- ewolucja roli kobiety w
społeczeństwie,
- działalność subkultur
młodzieżowych,
- wzory zachowań;
2. OTOCZENIE EKONOMICZNE
Stanowią:
- ogólna koniunktura gospodarcza,
- stan gospodarki danego kraju
wpływający na:
- poziom i dynamikę produktu
krajowego,
- poziom zamożności społeczeństwa,
- kształtowanie się cen,
- rozmiar bezrobocia,
- poziom inflacji.
OTOCZENIE EKONOMICZNE cd.
Czynniki ekonomiczne ważne dla marketingu
międzynarodowego:
- ogólny poziom zamożności społeczeństwa
(bieżące dochody,
oszczędności, możliwości pozyskiwania
kredytów, pożyczek
itp.
- poziom i dynamika produktu krajowego:
- polityka pieniężna i fiskalna państwa,
- rozmiary świadczeń socjalnych,
- poziom cen,
- osiągnięty poziom spożycia.
3. CZYNNIKI POLITYCZNE
(otoczenie polityczne, polityczno-
prawne
lub administracyjno-prawne,
regulacyjne)
to
- układ partii politycznych,
- dotychczasowe stosunki polityczne z krajem
rozwijającym współpracę gospodarczą,
- grupy nacisku,
- zagrożenie terroryzmem,
- wojny i ruchy narodowo-wyzwoleńcze,
strajki, itp.
W XXI w. są to czynniki nadrzędne dla wejścia
na rynki
i tworzenia podstawowych warunków
działalnosci gospodarczej/marketingu na
obcych rynkach.
cd. OTOCZENIE PRAWNE
(otoczenie prawne lub
administracyjno-prawne lub
regu;acyjne)
REGULACJE PRAWNE
DOTYCZĄCE DZIAŁALNOŚCI
GOSPODARCZEJ
W DANYM KRAJU
LUB UGRUPOWANIU GOSPODARCZYM.
Regulacje prawne -cd.
Regulacje prawne odzwierciedlają aktywną rolę
państwa w gospodarce rynkowej
tworząc ramy, w jakich firma może swobodnie
kształtować kontakty z otoczeniem rynkowym
poprzez
powiązania
transakcyjne
oraz
oddziaływania konkurencyjne.
Przedmiotowy zakres tego typu regulacji jest
szeroki, gdyż zarówno działalność instytucji
państwa, jak i firmy musi mieć podstawy prawne.
CZYNNIKI OTOCZENIA PRAWNEGO
PRZEDSIĘBIORSTWA
NA RYNKU MIĘDZYNARODOWYM
Regulacje prawne odzwierciedlają aktywną
rolę państwa
w rozwiniętej gospodarce rynkowej w
zakresie.:
- przeciwdziałania tendencjom
monopolistycznym
i nieuczciwej konkurencji,
- tworzenia warunków konfrontacji własnej
gospodarki
z rynkiem międzynarodowym/światowym,
- podwyższania barier wejścia dla
określonych rodzajów
działalności, np. poprzez system
koncesjonowania,
- okresowego limitowanie cen,
- zapewnienia bezpieczeństwa
sprzedawanych produktów,
- ochrony interesów słabszych uczestników
rynku,
- ochrony środowiska naturalnego.
4. OTOCZENIE TECHNOLOGICZNE
(techniczno-technologiczne)
Zbiór dostępnych technologii,
jakie może firma wykorzystać
w procesie tworzenia marketingowej
oferty.
4. CZYNNIKI TECHNOLOGICZNE
(otoczenie technologiczne
lub techniczno-technologiczne)
- poziom rozwoju naukowego,
technicznego,
- rozwój telekomunikacji.
- rozwój informatyzacji,
- warunki do wprowadzania nowych
maszyn,
- warunki do wprowadzania nowych
urządzeń,
- gotowość do zmian np. zmian
(unowocześnienia)
technologii produkcji.
OTOCZENIE TECHNOLOGICZNE cd.
Procesowi tworzenia koncepcji marketingowej
w warunkach umiędzynarodowienia
towarzyszą liczne
i znaczące zmiany w otoczeniu
technologicznym.
Postęp technologiczny stwarza nowe
możliwości rozwiązania kluczowych
problemów jak:
· kształtowanie nowych produktów,
· stosowanie efektywnych sposobów obsługi
nabywców,
· zwiększanie wydajności logistycznego
zaplecza działań marketingowych,
· przezwyciężanie barier związanych z
pozyskiwaniem, gromadzeniem i
przetwarzaniem informacji niezbędnych
do skutecznego zarządzania firmą.
OTOCZENIE TECHNOLOGICZNE
A KORZYŚCI DLA MARKETINGU
- pozyskiwanie, gromadzenie i przetwarzanie
informacji
marketingowych,
- dostosowanie oferty do wymagań wąskich grup
a nawet
indywidualnych klientów,
- przyspieszenie procesu wprowadzania na rynek
nowych
lub zmodyfikowanych produktów;
- stosowanie masowych form oferowania
produktów;
- wprowadzanie innowacyjnych form obsługi
nabywców
zwłaszcza ich odmian wirtualnych,
- zróżnicowanie i doskonalenie metod
komunikowania się
z rynkiem,
- racjonalizacja działań marketingowych w
ramach tworzenia
łańcucha wartości dla klienta.
OTOCZENIE TECHNOLOGICZNE
- cd.
Zmiany w otoczeniu technologicznym stanowią
szansę
dla przedsiębiorstw silnych, ekspansywnych,
zdolnych
do ich przezwyciężania i szybkiego
dyskontowania czyniąc z nich źródło
przewagi konkurencyjnej.
Pozbawione tych umiejętności
przedsiębiorstwa
osiągają status tzw. gałęzi schyłkowych
osłabionych, niezdolnych do konkurowania.
Takie zagrożenie nasila się przy przechodzeniu
od zamkniętej do bardziej otwartej gospodarki.
6. OTOCZENIE NATURALNE
1. OTOCZENIE PRZYRODNICZE
- warunki klimatyczne,
- topografia terenu,
- miejscowe zasoby i dostęp do bogactw
naturalnych,
- środowisko naturalne
2. OTOCZENIE GEOGRAFICZNE
- polożenie geograficzne
Determinują strukturę zakupów, cechy
konsumpcji
i użytkowania dóbr oraz usług,
6. OTOCZENIE KULTUROWE
- język
- religia,
- zmiana wartości i norm społecznych,
- typowe cechy i struktura rodziny,
- odchodzenie od tradycyjnego modelu rodziny,
- rola niektórych grup społecznych,
- poziom wykształcenia,
- symbole,
- znaczenia gestów,
- symbolika barw, liczb, kształtów,
- wzorce konsumpcyjne,
- stosunek do produktów pochodzenia
zagranicznego,
Poważny problem:
różnice kulturowe kraju eksportującego i
przyjmującego.
DYSTANS KULTUROWY
(PSYCHICZNY)
Perspektywa menedżera firmy
eksportującej:
- poczucie niepewności w odniesieniu
do rynków zagranicznych i trudność
pozyskiwania o nich informacji.
- postrzegane różnice pomiędzy
kulturą własnego kraju a kulturą kraju
docelowego
Relacje kulturowe
Bliskość kulturowa.
Oddalenie kulturowe.
Często determinowane
oddaleniem lub bliskością geograficzną
MENEDŻERSKIE PODEJŚCIA
DO KULTURY DANEGO KRAJU
1 - podejście „emic”
Adaptacja działań marketingowych
do niepowtarzalnych, unikatowych
elementów kultury lokalnej.
2 - podejście „ethic”
Poszukiwanie podobieństw różnych
kategorii kulturowych w celu
standaryzacji marketingu.
ANALIZA OTOCZENIA
MARKETINGU
MIĘDZYNARODOWEGO
CEL ANALIZY
MIĘDZYNARODOWEGO OTOCZENIA
MARKETINGU
Monitorowanie i analiza elementów
otoczenia oraz ich zmian
ma na celu rozpoznanie tendencji
pozytywnych (możliowości, okazji,
szans)
lub
negatywnych ( zagrożeń , barier,
utrudnień
i reagowania na te tendencje.
ETAP 1
Analiza trendów
Cel:
określenie zmian otoczenia z
punktu widzenia danego
przedsiębiorstwa
(krótki i długi horyzont czasowy)
ETAP 2
Prognozy i analiza wpływu
Cel:
Przewidywanie przyszłych zmian
otoczenia
i
pogłębiona analiza ich wpływu
na produkty/ klientów przedsiębiorstwa
ETAP 3
Identyfikacja nowych możliwości
Cel:
Ocena możliwości rynkowych pod kątem
rozwoju produktów i rynku przy
różnych wariantach działania
przedsiębiorstwa.
ETAP 4
Sformułowanie wariantów
strategii marketingowych
Cel:
Planowanie marketingowe (produkt,
rynek)
Analiza otoczenia
a stopień internacjonalizacji
przedsiębiorstwa
Zakres analizy zależy od:
- branży, w jakiej działa
przedsiębiorstwo,
- tego, czy ulokowało swoją produkcję na
obcym rynku,
- tego, czy jest przedsiębiorstwem
eksportującym lub importującym,
- etapu zaangażowania przedsiębiorstwa
na obcym rynku.
Następny wykład
będzie dotyczył
segmentacji rynku i
strategicznego zarządzania
marketingiem
międzynarodowym.
Zapraszam