Ekonomiczna
wartość dodana
(EVA)

ROIC a EVA



Realizowana przez
przedsiębiorstwo stopa zwrotu z
kapitału zainwestowanego (ROIC)
powinna być co najmniej równa
stopie zwrotu oczekiwanej przez
inwestorów, która wyznacza dla
przedsiębiorstwa średni ważony
koszt pozyskanego kapitału
(WACC).

ROIC a EVA

WACC

ROIC

ROIC a EVA



Jeżeli ROIC>WACC, to przedsiębiorstwo

wypracowuje zysk operacyjny netto po

opodatkowaniu, który nie tylko pokrywa

koszt całkowitego zainwestowanego

kapitału. Jednak umożliwia tworzenie

nadwyżki nazywanej zyskiem rezydualnym

lub zyskiem ekonomicznym.



Nadwyżka ta jest źródłem tworzenia

dodatkowej wartości przedsiębiorstwa i

zwiększenia wartości zainwestowanego

kapitału.



Przedsiębiorstwo inwestując
pozyskany kapitał w taką
działalność, której rentowność
przewyższa koszt kapitału, ma
zdolność do pomnażania
wartości kapitału
zainwestowanego.

Ekonomiczna wartość
dodana (EVA)



Najbardziej popularny miernik
zdolności przedsiębiorstwa do
tworzenia dodatkowej wartości (EVA
– Economic Value Added).

K

WACC

ROIC

EVA







)

(

Koncepcja EVA



Opracowana przez amerykańską firmę

doradczą Stern Stewart & Co. na

początku lat 90. ubiegłego stulecia.



Opracowano kalkulację EVA stosując

liczne korekty wartości wykazywanych

w sprawozdaniach finansowych, przy

obliczaniu zysku operacyjnego netto

po opodatkowaniu (NOPAT) oraz

wartości kapitału zainwestowanego

(K), aby ustalić najbardziej precyzyjny

obraz bieżącej rentowności

operacyjnej kapitału zainwestowanego.

Korekty w ustalaniu EVA



Istota korekt polega na wyłączeniu
z kalkulacji zysku operacyjnego
netto po opodatkowaniu
wybranych pozycji
kosztów/wydatków, których efekty
„rozciągają” się na wiele okresów,
a nie dotyczą jedynie okresu w
którym zostały poniesione i
zaksięgowane.

Korekty w ustalaniu EVA



rezerwy utworzone na zagrożone

należności,



rezerwy utworzone na odroczony

podatek dochodowy,



skumulowane umorzenie tzw.

„goodwill” (wartość firmy),



kapitalizowane wydatki netto na

badania i rozwój,



skumulowane saldo strat i zysków

nadzwyczajnych z lat ubiegłych.

EVA



To wewnętrzna miara wartości
dodatkowej tworzonej przez
przedsiębiorstwo.



Na jej podstawie są oceniane wyniki
operacyjne działalności
przedsiębiorstwa oraz praca zarządu
kierującego przedsiębiorstwem z
punktu widzenia zdolności do
zwiększania wartości kapitału
zainwestowanego.

EVA=0



Zerowa EVA „stanowi swego rodzaju

próg rentowności” działalności

operacyjnej, przy danym poziomie

WACC.



Jeżeli EVA>0 (ROIC>WACC), to

przedsiębiorstwo ma zdolność

zwiększania wartości zainwestowanego

w nim kapitału.



Jeżeli EVA<0 (ROIC<WACC) to kapitał

zainwestowany w przedsiębiorstwie traci

na wartości.

Znaczenie EVA



Stanowi ważny czynnik
wyznaczający strategię
finansową przedsiębiorstwa, w
sytuacji gdy głównym celem
działania przedsiębiorstwa jest
zwiększanie wartości
zainwestowanego w nim
kapitału.

Rynkowa wartość dodana
(MVA)



To zewnętrzna miara wartości

dodatkowej tworzonej przez

przedsiębiorstwo – MVA (Market

Value Added).



Jej wartość wynika bezpośrednio z

weryfikacji przez inwestorów na

rynku kapitałowym bieżącej wartości

kapitału zainwestowanego w

przedsiębiorstwie, czyli z rynkowej

wyceny wartości przedsiębiorstwa.



Gdzie: V – wartość rynkowa przedsiębiorstwa, równa rynkowej

wartości zainwestowanego kapitału własnego i obcego.



k – wartość księgowa (bilansowa) kapitału

zainwestowanego, czyli wartość kapitału zainwestowanego w

aktywa operacyjne netto przedsiębiorstwa, określona na

podstawie wielkości bilansowych po odpowiednich

dostosowaniach.

K

V

MVA





Wartość rynkowa kapitału
własnego (V

E

)



Równa się iloczynowi bieżącej ceny

rynkowej jednej akcji i liczby wszystkich

wyemitowanych akcji.



Jest to tzw. kapitalizacja rynkowa spółki.



Odbiega zazwyczaj znacznie od wartości

bilansowej (E).



Wartość rynkowa jest wyższa od

księgowej wtedy, gdy przedsiębiorstwo

jest rentowne i inwestorzy oceniają, że

również w przyszłości będzie ono zdolne

do pomnażania wartości

zainwestowanego kapitału.

!!!



W sytuacji, gdy przedsiębiorstwo
przeżywa trudności finansowe,
jego działalność nie jest rentowna,
a szanse na przezwyciężenie
kryzysu nie są duże, kapitalizacja
rynkowa spółki może spaść nawet
poniżej wartości bilansowej
kapitału własnego.

Wartość rynkowa kapitału
obcego (V

D

)



Można wyznaczyć tylko w przypadku,
gdy jest notowany na rynku
giełdowym lub pozagiełdowym.



Dzieje się tak, gdy przedsiębiorstwo
pozyskuje kapitał obcy poprzez
publiczne emisje papierów dłużnych.



Jest zazwyczaj bliska wartości
nominalnej (księgowej) długu (D).

Zobowiązania o charakterze
niepublicznym



Kredyty bankowe,



Pożyczki,



Niepubliczne emisje papierów
dłużnych,



W tej sytuacji wartość rynkowa
kapitału obcego jest równa jego
wartości bilansowej.

Zmiany rynkowej wartości
dodanej (MVA)



Dotyczą przede wszystkim zmian
wartości zainwestowanego kapitału
własnego.



Z tworzonej przez przedsiębiorstwo
wartości dodatkowej korzystają
głównie właściciele/akcjonariusze.



Właściciele w pierwszej kolejności
tracą, gdy wartość kapitału
zainwestowanego maleje.

Wartość rynkowa a wartość
bilansowa



Relacje zachodzące pomiędzy
wartością rynkową kapitału (V) a
jego wartością bilansową (K), z
których wynika dodatnia bądź
ujemna MVA można przedstawić
wykorzystując tzw. bilans
ekonomiczny (economic balance
sheet).

Bilans ekonomiczny =
bilans zarządczy
(managerial balance sheet)



Zestawienie prezentujące stan
kapitału i aktywów operacyjnych netto
według ich wartości rynkowych.



Sporządzane do celów zarządzania
zainwestowanym w przedsiębiorstwie
kapitałem i wyrażone w wartościach
rynkowych, lub jako bilans wartości
kreowanej (value-creation balance
sheet).

Bilans ekonomiczny



Suma rynkowych wartości
kapitału własnego i obcego
(V

E

+V

D

) stanowi wartość rynkową

przedsiębiorstwa (V), która
jednocześnie wyznacza wartość
rynkową aktywów operacyjnych
netto wykorzystywanych w
działalności przedsiębiorstwa.

Bilans ekonomiczny

MVA

K

V

V

V

D

E









EVA a MVA



Istnieje ścisły związek pomiędzy MVA i

EVA).



EVA

t

dotyczy konkretnego okresu (t) –

przyszłego, bieżącego lub przyszłego.



Ocena zdolności do tworzenia przez

firmę wartości dodanej dokonywana

przez rynek kapitałowy, której efektem

jest bieżąca MVA

0

jest uzależniona od

kształtowania przyszłych EVA (dla

okresów t = 1, …, n).

EVA a MVA



Suma zdyskontowanych (przy stopie

dyskontowej WACC) przyszłych EVA wyznacza

bieżącą MVA.



Warunkiem wystąpienia tej równości jest

założenie o efektywności rynku kapitałowego

(ceny akcji właściwie odzwierciedlają –

dyskontują) wszelkie informacje dotyczące

bieżących oraz przyszłych wyników działania

przedsiębiorstwa).















1

0

1

t

t

t

WACC

EVA

MVA

MVA>0



Przyrost MVA jest osiągany przede
wszystkim, gdy podejmowane
projekty inwestycyjne są rentowne,
czyli możliwa do osiągnięcia przy
ich realizacji stopa zwrotu jest
wyższa od kosztu kapitału
zainwestowanego w tej projekty.



Istnieje ścisły związek między MVA
a NPV.

MVA a NPV

NPV

K

V

K

V

K

V

MVA

MVA

MVA





































0

0

1

1

0

1



Głównym celem inwestowania
pozyskanego dodatkowego kapitału
(K) jest zwiększenie jego wartości

tak, aby przyrost wartości
przedsiębiorstwa w efekcie realizacji
inwestycji (V) był większy niż kwota

zainwestowanego w nie kapitału,
czyli:

0









K

V

Bieżąca wartość netto
(NPV)



To suma zaktualizowanych
(zdyskontowanych) przepływów
pieniężnych netto związanych z
inwestycją.

Przepływy pieniężne netto
(NCF – Net Cash Flows)



Przepływy pieniężne netto (NCF)
=



= Zysk operacyjny po
opodatkowaniu +



+ Amortyzacja +/-



+/- Zmiany operacyjnych aktywów
obrotowych netto +/-



+/- Zmiany aktywów trwałych.

Zmiana NCF



W okresie t = 0 (



NCF

0

) jest ujemna i

wynika to z wypływu środków
pieniężnych na zakup aktywów
operacyjnych netto w związku z
realizowaną inwestycją.



Jest równa przyrostowi kapitału
zainwestowanego w
przedsiębiorstwie, który finansuje
inwestycje, stąd:

K

NCF









0



Zdyskontowane zmiany przyszłych
przepływów pieniężnych (począwszy
od t = 1) określają bieżącą wartość
efektów inwestycji i stanowią o
przyroście (zmianie) wartości
przedsiębiorstwa na skutek
realizacji inwestycji (



V).



Stopę dyskontową wyznacza WACC
dla danej inwestycji.

NPV





























1

)

1

t

t

t

K

V

K

WACC

NCF

NPV

NPV>0



NPV>0 to projekt inwestycyjny jest
opłacalny,



W efekcie jego realizacji wzrośnie
wartość kapitału zainwestowanego w
przedsiębiorstwie, a więc wzrośnie
jego wartość,



Przyrost MVA będzie równy bieżącej
wartości netto realizowanego projektu
inwestycyjnego, czyli:

NPV

MVA

