Teoria społecznego
uczenia się Alberta
Bandury
Albert Bandura
(ur. 1925)
- uważał, że uczymy się przez
modelowanie
czyli naśladownictwo
(imitację) innych osób
- dzieci uczą się zachowań
agresywnych poprzez
obserwację
takich zachowań u innych
(bezpośrednią albo przez media)
- agresja daje
wzmocnienia
: redukcja
napięcia, dochód, podziw u innych,
wzrost poczucia własnej wartości
Źródła agresji
• Największy wpływ na modelowanie agresji mają:
1)rodzina
– dzieci wybierające taktykę agresywnego
działania mają rodziców również używających
agresji.
2)środowisko (otoczenie społeczne)
– ludzie
mieszkający w dzielnicach, gdzie agresja jest
zjawiskiem powszednim, mają większą skłonność
do przemocy niż ludzie z tych części miast, gdzie
współczynniki przestępczości są niskie.
3)mass-media
– zwłaszcza te, które wykorzystują
przekaz graficzny.
Koncepcja Johna Dollarda i
Normana E. Millera (1939)
• tzw. koncepcja
hydrauliczna
frustracji-agresji
• Im wyższa frustracja, tym większa agresja
• Agresja służy usunięciu frustracji
• Frustracja – stan psychiczny pojawiający się, gdy
jednostka natrafi na przeszkodę na drodze do realizacji
celu.
• Etapy
:
1)pobudzenie pierwotne
– np. chęć zjedzenia lodów.
2)frustracja
– uniemożliwienie zjedzenia lodów.
3)pobudzenie wtórne
– trigger (czynnik wywołujący
agresję)
4)agresja
Koncepcja Johna Dollarda i
Normana E. Millera (1939)
cd.
Poziom agresji zależy od:
- siły
pobudzenia pierwotnego,
- momentu
, w którym pojawiła się frustracja
(im bliżej realizacji celu, tym większa),
- stopnia
niemożności realizacji celu,
- charakteru
frustracji (wytłumaczalna,
arbitralna)
- oczekiwanie
kary
(prowadzi do
przemieszczenia agresji),
Bobo doll - 1961
- 36 chłopców i 36
dziewczynek z
przedszkola w Stanford
-wiek 37-69 mies., śr. 52
mies.
- dwoje dorosłych
modeli (kobieta i
mężczyzna) pokazywało
agresywne albo
nieagresywne
zachowania
- dzieci poddano
frustracji
1. Dzieciom pozwolono
pobawić się
zabawkami znanymi
im z przedszkola
2. Części dzieci
pokazano, jak
dorosły bije lalkę
Bobo.
3. Dzieci zabrano do
pomieszczenia z
nowymi zabawkami i
zabroniono zabawy
nimi (frustracja).
4. Dzieci zabrano do
pomieszczenia z
lalką Bobo.
Efekt
• 88 proc
. dzieci zaczęło atakować
lalkę
• rok później
z tej samej grupy
40
proc.
dzieci powtórzyło reakcję agresywną.
Składniki uczenia przez
modelowanie
• Attention
– zwrócenie uwagi na istotne
szczegóły, najlepiej poprzez
uczestnictwo, współudział
• Retention
– utrwalenie w pamięci
• Motor
reproduction
– reprodukcja
motoryczna: fizyczna zdolność zdobycia
nowej umiejętności, ćwiczenia
utrwalające
• M
otivation
- szukanie wzmocnienia
Bodźce wyzwalające
• Wyuczone zachowania agresywne następują, gdy
pojawią się bodźce wyzwalające:
- awersyjne
(agresja rozładuje negatywne uczucia),
- instrumentalne
(agresja pozwoli osiągnąć
planowany efekt),
- modelujące
(otoczenie domaga się od jednostki
zachowania agresywnego),
- instrukcyjne
(działanie na rozkaz),
- urojeniowe
(będące efektem choroby
psychicznej).