Projektowanie systemów informacyjnych
Fazy cyklu życia Sytemu
XXX
Dr hab. inż. Edward Kołodziński, prof.WSIiE
SIZ-7
studia magisterskie
Olsztyn 20010/2011
Projektowanie systemów informacyjnych
Literatura:
1. Jaszkiewicz A.: Inżynieria
oprogramowania, Helion1997
2. Szejko S.: Metody wytwarzania
oprogramowania, Mikom 2002
3. Cadle J. i inni: Zarządzanie procesem
tworzenia systemów informacyjnych,
WNT 2004
Fazy cyklu życia SI:
-
f
aza
aza
strategiczna,
strategiczna,
- określenie wymagań,
- określenie wymagań,
- analiza –modelowanie,
- analiza –modelowanie,
- projektowanie,
- projektowanie,
- implementacja oprogramowania,
- implementacja oprogramowania,
- integracja i testowanie SI,
- integracja i testowanie SI,
- wdrożenie,
- wdrożenie,
- utrzymanie,
- utrzymanie,
- likwidacja.
- likwidacja.
Określenie
wymagań
Projektowanie
Implementacja
TestowanieUtrzymanie
Faza strategicznaAnaliza
Wdrożenie
Dokumentacja
Fazy cyklu życia SI
Likwidacja
Określenie
wymagań
Projektowanie
Implementacja
TestowanieKonserwacja
FAZA
STRATEGICZN
A
Analiza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Fazy cyklu życia SI
Co robimy w poszczególnych fazach?
Przedmiot inżynierii
oprogramowania (1)
W cyklu życia SI wyróżnia się fazy podstawowe:
W cyklu życia SI wyróżnia się fazy podstawowe:
• określania wymagań
, w której określane są cele oraz szczegółowe
wymagania wobec tworzonego systemu,
• projektowania (ang. design),
w której powstaje szczegółowy projekt
systemu spełniającego ustalone wcześniej wymagania,
• implementacji/kodowania
(ang. implementation/coding) oraz
testowania modułów, w której projekt zostaje zaimplementowany w
konkretnym środowisku programistycznym oraz wykonywane są testy
poszczególnych modułów,
• testowania
, w której następuje integracja poszczególnych modułów
połączona z testowaniem poszczególnych podsystemów oraz całego SI,
• konserwacji
, w kt
órej oprogramowanie jest wykorzystywane przez
órej oprogramowanie jest wykorzystywane przez
użytkownika (ów), a producent dokonuje konserwacji SI (a przede
użytkownika (ów), a producent dokonuje konserwacji SI (a przede
wszystkim oprogramowania) – wykonuje modyfikacje polegające na
wszystkim oprogramowania) – wykonuje modyfikacje polegające na
usuwaniu błędów, zmianach i rozszerzaniu funkcji systemu;
usuwaniu błędów, zmianach i rozszerzaniu funkcji systemu;
Fazy cyklu życia SI
Przedmiot inżynierii
oprogramowania (1)
Cykl życia SI cd.
Cykl życia SI cd.
oraz fazy dodatkowe - wspomagające, które nakładają się na
oraz fazy dodatkowe - wspomagające, które nakładają się na
wymienione powyżej fazy podstawowe :
wymienione powyżej fazy podstawowe :
• strategiczna
(ang. strategy) wykonywana przed formalnym
podjęciem decyzji o realizacji przedsięwzięcia. W tej fazie
podejmowane są decyzje strategiczne odnośnie podejmowania
przedsięwzięcia projektowego: zakresu, kosztów, czasu realizacji
itp.
• analizy
(ang. analysis), w której budowany jest logiczny model
systemu,
•
dokumentacji
, w której wytwarzana jest dokumentacja
użytkownika. Opracowywanie dokumentacji przebiega równolegle z
produkcją oprogramowania. Faza ta praktycznie rozpoczyna się już
w trakcie określania wymagań. Sugeruje się nawet, że podręcznik
użytkownika dla przyszłego systemu jest dobrym dokumentem
opisującym wymagania. Ostatnie uaktualnienia w dokumentacji
dokonywane są w fazie instalacji.
• instalacji
, w której następuje przekazanie systemu użytkownikowi,
• likwidacja,
w której wykonuje się czynności związane z
zakończeniem użytkowania
SI
.
Fazy cyklu życia SI
Określenie
wymagań
Projektowanie
Implementacja
TestowanieKonserwacja
FAZA
STRATEGICZN
A
Analiza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Które etapy mogą być opuszczone i jakie tego
mogą być skutki?
Fazy cyklu życia SI
Co robimy w poszczególnych fazach?
Czy wszystkie etapy muszą być realizowane?
Określenie
wymagań
Projektowanie
Implementacja
TestowanieKonserwacja
FAZA
STRATEGICZN
A
Analiza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Który etap jest najważniejszy i dlaczego?
Fazy cyklu życia SI
Co robimy w poszczególnych fazach?
Czy wszystkie etapy muszą być realizowane?
Które etapy mogą być opuszczone i jakie tego mogą być skutki?
Który etap jest najważniejszy i dlaczego?
Koszty
błędów
20
2
1
0.5
0.1
Etap
Określanie wymagań
Projektowanie
Implementacja
Testowanie modułów
Testowanie akceptacyjne
Pielęgnacja
5
56%
56%
26 %
7%
Koszty usuwania błędów na
etapie
„Pielęgnacji oprogramowania”
są
200 razy
większe niż na etapie „Określania wymagań na…”
Określenie
wymagań
Projektowanie
Implementacja
TestowanieKonserwacja
FAZA
STRATEGICZN
A
Analiza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Dlaczego dokumentowanie musi być
realizowane w całym cyklu życia SI?
Fazy cyklu życia SI
Co robimy w poszczególnych fazach?
Czy wszystkie etapy muszą być realizowane?
Które etapy mogą być opuszczone i jakie tego mogą być skutki?
Który etap jest najważniejszy i dlaczego?
Określenie
wymagań
Projektowanie
Implementacja
TestowanieKonserwacja
FAZA
STRATEGICZN
A
Analiza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Czy w realizacji przedsięwzięcia
informatyzacyjnego organizacji
pożądany jest udział przedstawicieli
zamawiającego?
Jeśli tak, to po co?
Fazy cyklu życia SI
Co robimy w poszczególnych fazach?
Czy wszystkie etapy muszą być realizowane?
Które etapy mogą być opuszczone i jakie tego mogą być skutki?
Który etap jest najważniejszy i dlaczego?
Dlaczego dokumentowanie realizowane jest w całym cyklu życia SI?
Określenie
wymagań
Projektowanie
Implementacja
TestowanieKonserwacja
FAZA
STRATEGICZN
A
Analiza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Czy w realizacji przedsięwzięcia informatyzacyjnego organizacji pożądany
jest udział przedstawicieli zamawiającego?
Jeśli tak, to po co?
Kiedy powinni być szkoleni
użytkownicy SI?
Fazy cyklu życia SI
Co robimy w poszczególnych fazach?
Czy wszystkie etapy muszą być realizowane?
Które etapy mogą być opuszczone i jakie tego mogą być skutki?
Który etap jest najważniejszy i dlaczego?
Dlaczego dokumentowanie realizowane jest w całym cyklu życia SI?
Określenie
wymagań
Projektowanie
Implementacja
TestowanieKonserwacja
FAZA
STRATEGICZN
A
Analiza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Faza strategiczna
,
zwana również
studium osiągalności
lub
strategicznym planem rozwoju
strategicznym planem rozwoju
informatyzacji
informatyzacji
,
,
wykonywana jest przed podjęciem decyzji
wykonywana jest przed podjęciem decyzji
o realizacji
o realizacji
przedsięwzięcia wytwarzania
przedsięwzięcia wytwarzania
oprogramowania.
oprogramowania.
Fazy cyklu życia SI-
Faza strategiczna
Faza strategiczna
, zwana również studium osiągalności lub
strategicznym
strategicznym
planem rozwoju informatyzacji
planem rozwoju informatyzacji
(SPRI),wykonywana jest przed podjęciem decyzji o
(SPRI),wykonywana jest przed podjęciem decyzji o
realizacji
realizacji
przedsięwzięcia wytwarzania oprogramowania.
przedsięwzięcia wytwarzania oprogramowania.
Określenie
wymagań
Projektowanie
Implementacja
TestowanieKonserwacja
FAZA
STRATEGICZN
A
Analiza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Podstawowe cele fazy strategicznej:
Podstawowe cele fazy strategicznej:
1.
1.
przygotowanie SIWZ;
przygotowanie SIWZ;
2.
2.
określenie celu i zakresu przedsięwzięcia
określenie celu i zakresu przedsięwzięcia
informatycznego
informatycznego
w sposób jednoznaczny dla wszystkich
w sposób jednoznaczny dla wszystkich
jego uczestników, a przede wszystkim:
jego uczestników, a przede wszystkim:
•
zleceniodawcy,
• użytkownika,
• wykonawcy.
Fazy cyklu życia SI-
Faza strategiczna
Fazy cyklu życia SI -
Faza strategiczna
określenie celów przedsięwzięcia z punktu
widzenia klienta;
określenie zakresu oraz kontekstu
przedsięwzięcia;
model biznesowy funkcjonowania organizacji i
model
systemowy SI;
ogólne określenie wymagań, wykonanie wstępnej
analizy i projektu systemu;
propozycja kilku możliwych rozwiązań (sposobów
realizacji systemu);
oszacowanie kosztów i czasu wytworzenia,
wdrożenia i eksploatacji SI;
Czynności wykonywane w fazie
strategicznej:
Fazy cyklu życia SI -
Faza strategiczna
dokonanie serii rozmów (wywiadów) z przedstawicielami klienta;
określenie celów przedsięwzięcia z punktu widzenia klienta;
określenie zakresu oraz kontekstu przedsięwzięcia;
model biznesowy funkcjonowania organizacji i model systemowy SI;
ogólne określenie wymagań, wykonanie zgrubnej analizy i projektu
systemu;
propozycja kilku możliwych rozwiązań (sposobów realizacji systemu);
oszacowanie kosztów wytworzenia, wdrożenia i eksploatacji
SI;
analiza rozwiązań;
prezentacja wyników fazy strategicznej
przedstawicielom
klienta oraz
korekta
wyników;
określenie wstępnego harmonogramu
przedsięwzięcia oraz
struktury zespołu
realizatorów;
określenie standardów, zgodnie z którymi
realizowane
będzie przedsięwzięcie.
Czynności wykonywane w fazie
strategicznej:
Fazy cyklu SI -
Faza strategiczna
Podstawowe rezultaty fazy strategicznej
–dokumentacja, która
obejmuje:
definicję celów przedsięwzięcia;
definicję celów przedsięwzięcia;
opis zakresu przedsięwzięcia;
opis zakresu przedsięwzięcia;
opis otoczenia SI
opis otoczenia SI
- systemów zewnętrznych, z którymi SI
- systemów zewnętrznych, z którymi SI
będzie
będzie
współpracować;
współpracować;
ogólny opis wymagań;
ogólny opis wymagań;
ogólny model SI;
ogólny model SI;
opis proponowanego rozwiązania;
opis proponowanego rozwiązania;
oszacowanie kosztów;
oszacowanie kosztów;
wstępny harmonogram prac;
wstępny harmonogram prac;
raport oceny rozwiązań, zawierający informację o rozważanych
rozwiązaniach oraz powodach wyboru jednego z nich;
opis wymaganych zasobów –struktura zespołu realizacyjnego,
zestaw
technologiczny (sprzęt inf. + oprogramowanie
narzędziowe), sprzęt,
lokale itp.
definicje standardów, zgodnie z którymi będzie realizowane
przedsięwzięcie.
Fazy cyklu życia SI -
Faza strategiczna
Podstawowe rezultaty fazy strategicznej ujęte są zazwyczaj w postaci
trzech
dokumentów:
• Wstępne wymagania
• Koncepcja
• Analiza techniczno – ekonomiczna
Powyższe dokumenty stanowią podstawę do
realizacji przedsięwzięcia projektowego według
jednego z wcześniej przedstawionych modeli
wytwarzania SI.
Jeżeli wykonawca prac projektowych będzie wyłaniany w
trybie przetargowym, to powyższe trzy dokumenty będą
stanowić podstawę do opracowania dokumentacji
przetargowej-
„
Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia
na SI”
Fazy cyklu życia SI-
Określanie wymagań
Cel fazy określania wymagań
-
ustalenie oczekiwanych efektów , ujętych w postaci wymagań
zamawiającego, podejmowanego przedsięwzięcia
informatycznego.
Co wiemy?
czyli
warunki początkowe (startowe) realizacji
przedsięwzięcia informatycznego w
organizacji
1. Znany jest cel biznesowy
przedsięwzięcia
-
skąd?
2.Powinniśmy mieć wstępny model
funkcjonowania SI
Fazy cyklu życia SI-
Określanie wymagań na
„SI”
Cel fazy określania wymagań
-
ustalenie oczekiwanych efektów , ujętych w postaci wymagań zamawiającego,
podejmowanego przedsięwzięcia informatycznego.
Dokonywana jest
zamiana celów
na konkretne
wymagania
zapewniające osiągnięcie tych celów.
Warunki początkowe (startowe) realizacji przedsięwzięcia
informatycznego w organizacji.
• Co powinno być zrobione przed
rozpoczęciem prac nad
określaniem
wymagań na SI ?
Fazy cyklu życia SI-
Określanie wymagań
Określanie wymagań
Od czego zacząć?
Zamawiający zazwyczaj nie wie, jakie
wymagania zapewnią osiągniecie jego
oczekiwań - celów.
Faza ta nie jest prostym zbieraniem
wymagań
,
lecz procesem, w którym
zamawiający,
przy pomocy
przedstawicieli wykonawcy (analityków),
konstruuje
wymagania zgodnie z jego celami
.
Fazy cyklu życia SI-
Określanie wymagań
Określanie wymagań
Od czego zacząć?
Od identyfikacji wymagań funkcjonalnych?
W jaki sposób zidentyfikować wymagania?
Metoda?
Fazy cyklu życia SI
Określanie wymagań
Metoda identyfikacji
pożądanych właściwości a następnie
wymagań funkcjonalnych:
metoda przypadków użycia SI.
1.Dlaczego ta metoda?
2.Jak specyfikować (ujmować) wymagania
funkcjonalne?
Fazy cyklu życia SI -
Określanie
wymagań
Metoda
identyfikacji wymagań
(pożądanych właściwości)
funkcjonalnych:
metoda przypadków użycia SI
1.Dlaczego ta metoda? –
Model PU SI w
środowisku organizacji
opisuje dialog
jego użytkowników z oprogramowaniem
użytkowym. Przedstawia wizję użytkowania
przyszłego SI.
2.Jak specyfikować (ujmować) wymagania
funkcjonalne?-
Podstawowa cecha dobrego
ujęcia wymagań (pożądanych właściwości)
SI,
to umożliwienie zarządzania nimi
i –
umożliwienie stopniowej (przyrostowej)
realizacji funkcjonalności oprogramowania
użytkowego w miarę jego uzupełniania
poprzez zakup lub wykonywanie jego
komponentów
.
Fazy cyklu życia SI -
Określanie wymagań
Wymagania na
„Wymagania na SI”:
•
kompletne i niesprzeczne;
• opisywać pożądane właściwości użytkowe (zachowanie –
reakcje), jednak
nie sposób jego
realizacji
–
ogranicza to swobodę projektową możliwych
rozwiązań;
• ujmować wszystkie ograniczenia i nietypowe
uwarunkowania funkcjonowania SI;
• precyzyjnie
określać zachowanie systemu w
niepożądanych
sytuacjach;
•być łatwe w modyfikacji, ze względu na możliwość
wystąpienia
takiej potrzeby.
Fazy cyklu życia SI -
Określanie wymagań
Wymagania:
• funkcjonalne;
• niefunkcjonalne.
Wymagania funkcjonalne -
opisują funkcje (czynności, operacje) wykonywane
przez system.
Wymagania niefunkcjonalne
-
ograniczenia, przy których system ma realizować
swoje funkcje
Dokument
„Wymagania na ….”
powinien
obligatoryjnie
zawierać:
•wprowadzenie
–cele, zakres, współdziałanie… określone na podstawie
wyników fazy
strategicznej;
•
opis ewolucji systemu
– przewidywane jego zmiany;
•
specyfikację i opis wymagań funkcjonalnych
;
•
specyfikację i opis wymagań niefunkcjonalnych
;
•
model systemu
;
• słownik
terminów, które mogą być niejednoznacznie interpretowane przez
uczestników przedsięwzięcia informatycznego- co
może być
przyczyną nieporozumień podczas jego
realizacji;
oraz wskazane aby zawierał:
•wymagania
: na środowisko programowe, sprzętowe, dotyczące systemu
bazodanowego, sprzężenie z otoczeniem itp.
Fazy cyklu życia SI
Określanie wymagań
Wymagania niefunkcjonalne –
opisują ograniczenia, przy których system
ma
realizować swoje funkcje:
•wymagania dotyczące produktu, np. musi istnieć możliwość operowania
z systemem
wyłącznie za pomocą klawiatury;
• wymagania dotyczące procesu przetwarzania danych , np. proces
realizacji
harmonogramowania zleceń musi być zgodny
ze standardem
opisanym w dokumencie XXX;
• wymagania zewnętrzne, system musi współpracować z bazą danych
systemu XXX
bez jakiekolwiek zmiany w strukturze tej bazy;
•wymagania objętościowe:
liczba użytkowników systemu pracujących
jednocześnie, liczba
terminali podłączonych do systemu, liczba
czujników kontrolowanych
jednocześnie, ilość danych
przechowywanych w systemie;
•wymagania na szybkość przetwarzania:
dopuszczalny czas trwania
określonych operacji
lub sekwencji operacji. Liczba operacji na jednostkę
czasu. Itd..
•wymagania na interfejsy komunikacyjne: sieć, protokoły, wydajność
sieci, itd.
• wymagania sprzętowe:
specyfikacja wszystkich elementów sprzętowych
systemu, fizyczne
ograniczenia (rozmiar, waga), wydajność (szybkość,
RAM, dysk, inne pamięci),
wymagania co do powierzchni lokalowych,
wilgotności, temperatury, itd.
wymagania na oprogramowanie:
system operacyjny, język programowania,
kompilatory,
edytory, system zarządzania bazą danych, itd.
Fazy cyklu życia SI-
Określanie wymagań
Wymagania niefunkcjonalne cd
•interakcja człowiek-maszyna:
wszystkie aspekty interfejsu użytkownika, rodzaj
języka
interakcji, rodzaj sprzętu (monitor, mysz, klawiatura), określenie
formatów
(układu raportów i ich zawartości), określenie komunikatów
dla użytkowników
(język, forma), pomocy, komunikatów o błędach,
itd.
•adaptowalność:
określenie w jaki sposób będzie organizowana reakcja na zmiany
wymagań:
dodanie nowej komendy, dodanie nowego okna interakcji,
itd.
• bezpieczeństwo:
założenia co do poufności, prywatności, integralności,
odporności na
działaniahakerów, wirusy, wandalizm, sabotaż, itd.
• odporność na awarie:
konsekwencje błędów w oprogramowaniu, przerwy w
zasilaniu, kopie
zabezpieczające, częstotliwości składowania, itd.
•standardy:
określenie dokumentów standaryzacyjnych, które mają zastosowanie do
systemu:
formaty plików, normy czcionek, polonizacja, itd.
• zasoby:
określenie ograniczeń finansowych, ludzkich i materiałowych
;
•ograniczenia:
na czas wykonania systemu, czas szkolenia, wdrażania, itd.
Określenie
wymagań
Projektowanie
Implementacja
TestowanieKonserwacja
Faza
strategiczna
ANALIZA
Wdrażanie
Dokumentowanie
Fazy cyklu życia SI
Fazy cyklu życia SI
1. Cel fazy
„określania wymagań na SI”:
ustalenie oczekiwanych efektów ,
ujętych w postaci wymagań zamawiającego
,
podejmowanego przedsięwzięcia informatycznego
.
2.
Wynik fazy
„określania wymagań na SI”:
Wymagania na SI.
1. Cel fazy
„ANALIZA”:
udzielenie odpowiedzi
na
pytanie:
Jak system ma
działać?
2. Wynik fazy
„ANALIZA”:
Logiczny
model
funkcjonowania SI
(sposobu realizacji procesów informacyjno-decyzyjnych w
organizacji)
po zakończeniu przedsięwzięcia
informatyzacyjnego.
Określanie
wymagań
Projektowanie
Implementacja
TestowanieKonserwacja
Faza
strategiczna
ANALIZA
Wdrażanie
Dokumentowanie
Fazy cyklu życia SI -
ANALIZA
Faza „
ANALIZY”
wspiera
realizację:
określania wymagań;
opracowania projektu SI.
ANALIZA –
MODELOWANIE PROCESÓW INFORMACYJNO-DECYZYJNYCH
MODELOWANIE PROCESÓW INFORMACYJNO-DECYZYJNYCH
ORGANIZACJI
ORGANIZACJI
Logiczny model systemu
–
wspomaga
identyfikację
„Wymagań …”
Logiczny model systemu
–
określa sposób realizacji
przez system wymagań, bez
podawania
szczegółów
implementacyjnych.
Logiczny model systemu
stanowi podstawę
tworzenia
projektu SI.
Pozwala on rozpoznać wszystkie te aspekty
rzeczywistości, które mogłyby mieć wpływ na postać,
organizację lub wynik projektu.
Fazy cyklu życia SI-
faza
analizy – modelowania
systemu
Czynności w fazie
modelowania SI:
•
rozpoznanie, wyjaśnianie, modelowanie, specyfikowanie i
dokumentowanie rzeczywistości lub problemu
będącego
przedmiotem projektu;
• uszczegółowienie kontekstu projektu;
• uszczegółowienie wymagań użytkowników;
• uszczegółowienie wymagań organizacyjnych;
• inne ustalenia i uszczegółowienia, np. dotyczące preferencji
sprzętowych, preferencji w zakresie oprogramowania,
ograniczeń finansowych, ograniczeń czasowych, itd.
Fazy cyklu życia SI-
faza analizy – modelowania
systemu
Podstawowe rezultaty fazy
modelowania
systemu:
?
Fazy cyklu życia SI-
faza analizy – modelowania
systemu
Podstawowe rezultaty fazy
modelowania systemu
?
:
model, zawierający:
diagram przypadków użycia SI,
diagramy czynności,
diagramy sekwencji komunikatów (dla wybranych sytuacji),
diagramy stanów (dla wybranych sytuacji),
diagram klas,
raport zawierający definicje i opisy klas, atrybutów, związków,
metod, itd.
słownik danych, zawierający specyfikację modelu;
poprawiony dokument opisujący wymagania;
harmonogram fazy projektowania.
Fazy cyklu życia SI-
faza analizy – modelowania
funkcjonowania systemu
Obiektowe metodyki analizy
wykorzystuje pojęcia
obiektowości
dla
celów modelowania
pojęciowego oraz analizy
i projektowania systemów
informatycznych.
Podejście obiektowe ułatwia:
ponowne wykorzystanie gotowych elementów,
praktyczne stosowanie w wytwarzaniu oprogramowania, modeli
organizacyjnych, zwłaszcza :
prototypowania i przyrostowego.
Fazy cyklu życia SI-
faza analizy – modelowania
systemu
Obiektowe modelowanie systemu
Podstawowe zadania realizowane w procesie budowy
obiektowego
modelu SI:
identyfikacja klas i obiektów;
identyfikacja związku klas i obiektów;
identyfikacja i definiowanie pól;
identyfikacja i definiowanie metod i komunikatów.
1.
Identyfikacja
klas i obiektów
2.identyfikacja
związku klas
i obiektów
3.identyfikacja
i definiowanie
pól
?
4.identyfikacja
metod
i komunikatów
Proces budowy modelu obiektowego
Określanie
wymagań
PROJEKTOWANIE
Implementacja
TestowanieKonserwacja
Faza
strategiczna
Analiza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Cel projektowania
Cel projektowania
-
-
szczegółowy
szczegółowy opis
opis
funkcjonalny SI
funkcjonalny SI
.
.
Opis funkcjonalny SI
Opis funkcjonalny SI
-
- po wprowadzeniu zmian,
dokonanych w fazach implementacji i testowania,
stanowić będzie podstawę do opracowania
dokumentacji technicznej systemu.
Fazy cyklu życia SI-
projektowanie
Określanie
wymagań
PROJEKTOWANIE
Implementacja
TestowanieKonserwacja
Faza
strategiczna
Analiza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Fazy cyklu życia SI-
faza
projektowania
W projektowaniu należy uwzględniać
właściwości środowiska implementacji.
Projektanci muszą więc posiadać dobrą
Projektanci muszą więc posiadać dobrą
znajomość:
znajomość:
języków, bibliotek, i narzędzi
języków, bibliotek, i narzędzi
stosowanych w trakcie implementacji.
stosowanych w trakcie implementacji.
Podstawowa zasada dobrego projektowania:
• należy dążyć do tego, aby struktura projektu
zachowała
ogólną strukturę modelu stworzonego w
fazie analizy;
• niewielkie zmiany w dziedzinie problemu powinny
implikować niewielkie zmiany w projekcie.
Fazy cyklu życia SI -
faza projektowania
Zadania wykonywane w fazie
projektowania
:
uszczegółowianie wyników analizy
uszczegółowianie wyników analizy poprzez podanie reguł
odwzorowania struktury funkcjonalnej projektu SI w strukturę
techniczno- programową
.
.
Projekt musi być wystarczająco szczegółowy aby mógł być
Projekt musi być wystarczająco szczegółowy aby mógł być
podstawą
podstawą
implementacji. Stopień szczegółowości zależy od poziomu
implementacji. Stopień szczegółowości zależy od poziomu
zaawansowania programistów.
zaawansowania programistów.
uszczegółowianie metod;
projektowanie składowych systemów nie związanych z
projektowanie składowych systemów nie związanych z
dziedziną problemu;
dziedziną problemu;
optymalizacja struktury systemu;
optymalizacja struktury systemu;
dostosowanie modelu logicznego systemu i wymagań do
dostosowanie modelu logicznego systemu i wymagań do
ograniczeń i
ograniczeń i
możliwości środowiska implementacji;
możliwości środowiska implementacji;
określenie fizycznej struktury systemu.
określenie fizycznej struktury systemu.
Fazy cyklu życia SI-
faza projektowania
Podstawowe rezultaty :
uaktualnione:
- wymagania,
- model logiczny systemu,
- słownik,
- plan testów;
dokumentacja projektowa
, zawierająca (dla podejścia
obiektowego), przede wszystkim :
- diagramy:
+ klas,
+ interakcji obiektów,
+ przejść stanów;
- definicje klas:
+ pól,
+ metod;
projekt interfejsu użytkownika;
projekt bazy danych;
projekt struktury technicznej SI;
harmonogram fazy implementacyjnej.
Określenie
wymagań
Projektowanie
IMPLEMENTACJA
Testowanie
Konserwacja
Faza
strategicznaAnaliza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Cel fazy implementacji
–
wytworzenie
oprogramowania użytkowego
na podstawie
projektu i zgodnego z projektem.
Faza implementacji uległa w ostatnich
latach znaczącej automatyzacji wynikającej
ze stosowania:
języków wysokiego poziomu;
coraz częściej komponentów programowych, czyli
gotowych elementów ;
narzędzi do szybkiego wytwarzania aplikacji –
RAD (Rapid Application
Development)
generatorów kodu.
Fazy cyklu życia SI-
faza implementacji
Określenie
wymagań
Projektowanie
IMPLEMENTACJA
Testowanie
Konserwacja
Faza
strategicznaAnaliza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Cel fazy implementacji
–
wytworzenie oprogramowania użytkowego na podstawie projektu i zgodnego z
projektem.
Faza implementacji uległa w ostatnich latach znaczącej
automatyzacji wynikającej ze stosowania:
języków wysokiego poziomu;
gotowych elementów - komponentów;
narzędzi do szybkiego wytwarzania aplikacji - RAD
(Rapid Application Development)
generatorów kodu.
Generatory kodu są składowymi narzędzi CASE,
które na podstawie opisu projektu automatycznie
tworzą kod programu lub jego szkielet, który
następnie uzupełniany jest przez programistów.
Fazy cyklu życia SI-
faza implementacji
Środowiska języków obiektowych:
bardzo przydatne jako środowisko implementacji
projektu obiektowego, gdyż występuje bezpośrednie
odwzorowanie pomiędzy modelem projektowym i
implementacyjnym;
większość języków obiektowych to języki
hybrydowe,
powstające w wyniku dołożenia cech
obiektowości
do języków proceduralnych.
Klasycznym przypadkiem takiego rozwiązania jest
C++.
Fazy cyklu życia SI -
faza implementacji
Określenie
wymagań
Projektowanie
Implementacja
TESTOWANIE
Konserwacja
Faza
strategiczna Analiza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Rozróżnia się następujące terminy:
Weryfikacja
(verification) - testowanie zgodności systemu z
wymaganiami zdefiniowanymi w fazie określenia wymagań.
Atestowanie
(validation) - ocena systemu lub komponentu
na końcu procesu jego rozwoju na zgodności z
oczekiwaniami użytkownika –czyli jego faktycznej
użyteczności . Atestowanie jest więc weryfikacją końcową.
Dwa główne cele testowania:
-
wykrycie i usunięcie błędów w systemie;
- ocena niezawodności funkcjonowania systemu.
Fazy cyklu życia SI -
faza testowania SI
Weryfikacja oznacza:
przeglądy, inspekcje, testowanie, sprawdzanie,
audytowanie
lub inną działalność ustalającą i
dokumentującą czy składowe, procesy, usługi lub
dokumenty zgadzają się z wyspecyfikowanymi
wymaganiami;
oceny systemu lub komponentu mające na celu
określenie,
czy produkt w danej fazie rozwoju
oprogramowania
spełnia warunki zakładane
podczas startu tej fazy.
Fazy cyklu życia SI
-
faza testowania SI
cd
Weryfikacja obejmuje następujące czynności:
przeglądy techniczne oraz inspekcje
oprogramowania;
sprawdzanie czy wymagania na SI są zgodne z
wymaganiami użytkownika;
sprawdzanie, czy komponenty programowe
projektu są zgodne z wymaganiami na
oprogramowanie;
testowanie jednostek oprogramowania (modułów);
testowanie integracji oprogramowania -
testowanie systemu;
testowanie akceptacyjne systemu przez
użytkowników;
audyt.
Fazy cyklu życia SI
-
faza testowania SI
cd
Określenie
wymagańProjektowanieImplementacjaTestowanieKonserwacja
Faza
strategiczna Analiza
WDRAŻANIE
Dokumentowanie
Na
fazę wdrażania
składają się:
1.
szkolenie użytkowników końcowych i administratorów
systemu;
2.
instalacja sprzętu i przeniesienie oprogramowania;
3.
wypełnienie bazy danych;
4.
nadzorowane korzystanie z systemu, często równoległe z
tradycyjnym sposobem pracy;
5.
usuwanie błędów w oprogramowaniu i dokumentacji
użytkowej;
6.
przekazanie SI klientowi.
Fazy cyklu życia SI-
wdrażanie
Określenie
wymagań
Projektowanie Implementacja
Testowanie
KONSERWACJA
Faza
strategiczna Analiza
Wdrażanie
Dokumentowanie
Pielęgnacja SI
polega na wprowadzeniu modyfikacji
jego
właściwości użytkowych.
Wyróżnia się trzy rodzaje wprowadzanych
modyfikacji:
modyfikacje ulepszające
:
polegają na poprawie jakości
oprogramowania;
modyfikacje poprawiające
: polegają na usuwaniu z
oprogramowania błędów popełnionych w fazach określania
wymagań, analizy, projektowania i implementacji;
modyfikacje dostosowujące
:
polegają na dostosowaniu
oprogramowania do zmian zachodzących w
wymaganiach
użytkownika lub w środowisku
komputerowym.
Fazy cyklu życia SI-
konserwacja- pielęgnacja SI
Określenie
wymagańProjektowanieImplementacjaTestowanieKonserwacja
Faza
strategiczna Analiza
Wdrażanie
DOKUMENTOWANIE
Fazy cyklu życia SI-
dokumentowanie
Dokumentacja:
projektowa;
eksploatacyjna:
użytkowania SI,
obsługiwania SI.
Określenie
wymagańProjektowanieImplementacjaTestowanieKonserwacja
Faza
strategiczna Analiza
Wdrażanie
DOKUMENTOWANIE
Fazy cyklu życia SI-
dokumentowanie
Podstawowe składowe dokumentacji
użytkowej:
opis funkcjonalny;
podręcznik użytkowania;
kompletny opis;
- funkcji systemu,
- sposobów wywoływania tych funkcji,
- formatów danych,
- błędów,
- ograniczeń , np. zakresów danych;
opis instalacji
podręcznik administratora systemu.