Rodzaje leków
wziewnych.
Kolejność leków w
nebulizacji:
Rozszerzające oskrzela – np. Atrovent, Berodual,
Salbutamol, Berotec, Ventolin, Foradil.
Mukolityczne – np. 3% NaCl.
Przeciwzapalne / przeciwalergiczne – np.
Pulmicort.
Nawilżające – np. 0,9% NaCl.
Jeśli w nebulizacji podawanych jest więcej niż jeden
lek, należy zachować odstęp 10 min. przed
podaniem kolejnego leku.
Jeżeli pacjent jest po spożyciu posiłku należy
odczekać przynajmniej 20-30 min. przed
wykonaniem inhalacji.
Dzięki technikom generacji aerozolu w terapii
chorób układu oddechowego można obecnie
stosować wiele leków. Należą do nich (dostępne
w Polsce):
Glikokortykosteroidy (GKS) – beklometazon,
budezonid, cyklezonid, flutikazon;
Leki bronchodilatacyjne:
- β₂-mimetyki – fenoterol, formoterol,
salbutamol, salmeterol;
- antycholinergiki (A-Ch) – ipratropium,
tiotriopium;
Mukolityki – acetylocysteina, masna,
ambroksol, dornaza-α, roztwory NaCl;
Kromony – kromoglikan, nedokromil;
Antybiotyki – tombramycyna, kolistyna;
Surfaktant.
Glikokortykosteroidy
Glikokortykosteroidy – są
najsilniejszymi lekami p/zapalnymi.
Działają również p/alergicznie i
p/astmatycznie. Zalicza się je do
najbardziej skutecznych leków w leczeniu
astmy oskrzelowej, ale efekt ich działania
ujawnia się nie natychmiast, a po pewnym
czasie systematycznego stosowania. Nie są
lekami o działaniu rozkurczowym, dlatego
nie powodują ustąpienia nagłej duszności
spowodowanej skurczem oskrzeli.
a)
Beklometazon – organiczny związek
chemiczny, syntetyczny GKS mający
działanie przeciwzapalne i
przeciwalergiczne, stosowany głównie w
terapii astmy oskrzelowej i alergicznych
nieżytów nosa.
W Polsce wystepuje pod nazwami
handlowymi:
- Beclonasal Aqua (aerozol do nosa)
- Becodisk (proszek do inhalacji)
- Cortare (zawiesina)
- W połączeniu z formoterolem jako Fostex
(aerozol)
b) Budezonid – syntetyczny GKS o bardzo
silnym miejscowym działaniu
przeciwalergicznym i przeciwzapalnym.
Hamuje przepuszczalność naczyń
kapilarnych, zmniejsza obrzęk. Powoduje
zmniejszenie skurczu oskrzeli i
reaktywności oskrzeli na histaminę i
metacholinę u osób nadwrażliwych.
- Pulmicort (zawiesina do inhalacji)
- Budesonid (aerozol wziewny)
-Neplit (proszek do inhalacji)
-Horacort (aerozol wziewny, najczęściej
stosowany u małych dzieci)
c) Cyklezonid – organiczny związek
chemiczny. Stosowanie cyklonizadu
powoduje spadek zapotrzebowania na
β-mimetyki, poprawia natężoną
objętość wydechową
pierwszosekundową oraz szczytowy
przepływ wydechowy.
-Alvesco (aerozol wziewny)
d) Flutikazon – działa
przeciwzapalnie, przeciwświądowo,
immunosupresyjnie. Powoduje
obkurczanie naczyń, redukuje liczbę
eozynofili i bazofili w błonie śluzowej
nosa.
- Flixonase (aerozol do nosa)
- Flixotide (aerozol wziewny, zawiesina
do inhalacji)
- Seretide (aerozol wziewny)
β₂-mimetyki
β₂-mimetyki – grupa leków
działających agonistycznie w stosunku
do receptorów β₂ zlokalizowanych w
ścianach dróg oddechowcyh. Są
wykorzystywane w terapii astmy
oskrzelowej, POChP oraz innych
chorób przebiegających z obturacją w
drogach oddechowych.
a) Fenoterol – organiczny związek chemiczny, lek
rozszerzający oskrzela stosowany w leczeniu i
zapobieganiu obturacji oskrzeli. Podany drogą
wziewną zaczyna dziłać po kilku minutach,
efekt rozszerzający oskrzela utrzymuje się do 6-
8 godzin.
b) Formoterol – lek rozszerzający oskrzela będący
długodziałającym (>12 godzin) β₂-mimetykiem.
Stosowany w terapii astmy i POChP 2 x na
dobę.
- Atimos (aerozol wziewny)
- Foradil (proszek do inhalacji)
- Oxodil (proszek do inhalacji)
- Forastmin (proszek do inhalacji)
c) Salbutamol – jego wpływ powoduje
rozkurcz oskrzeli w wypadku odwracalnego ich
zwężenia i poprawę wentylacji płuc.
d) Salmeterol – lek rozszerzający oskrzela,
stosowany w leczeniu i zapobieganiu obturacji
oskrzeli. Lek działa po 10-20 min. Od podania,
szczyt działania osiąga po 3h i utrzymuje się
przez 12h.
-Pulmoterol (proszek do inhalacji)
-Serevent (aerozol)
-Serevent dysk (proszek do inhalacji)
- Brotec (aerozol wziewny)
Antycholinergiki
Antycholinergiki (parasympatykolityki) –
mają wielokierunkowe działanie na organizm,
wiele z nich jest truciznami, środkami
psychoaktywnymi i lekami. Stosuje się je w
leczeniu astmy oskrzelowej.
a) Ipratropium – jego działania na organizm
zależy od miejsca podania. Najczęściej
stosowany jest miejscowo do oskrzeli,
zapobieganiu skurczowi lub rozszerzając
oskrzela.
Altrovent – aerozol.
Berodual – (ipratropium + fenoferol) aerozol,
płyn.
Leki mukolityczne
Leki Mukolityczne - leki upłynniające śluz
oskrzelowy i zmniejszające jego lepkość.
Wyróżniamy wśród nich następujące grupy
leków:
a) Acetylocysteina – usprawnia czynność
nabłonka oddechowego odpowiedzialnego za
usuwanie nadmiaru wydzieliny w drogach
oddechowych. Po podaniu miejscowym efekt
pojawia się po 10 min.
- Mucisol (proszek do inhalacji)
3% NaCl
b) Mesna – wpływa na upłynnienie
wydzieliny oskrzelowo – tchawiczej. Jest
stosowana w ostrych i przewlekłych
chorobach dróg oddechowych z
nadmiernym wydzielaniem i zaleganiem
wydzieliny, mukowiscydozie, w
zapobieganiu pooperacyjnemu zaleganiu
wydzieliny śluzowej lub ze skrzepami
krwi w oskrzelach.
- Mucofluid (aerozol do nosa)
- Mistabron (aerozol do nosa)
d) Ambroksol - działa przez zwiększenie
ilości i zmniejszenia lepkości śluzu. Zwiększa
biosyntezę i wydzielanie surfaktantu i
pobudza ruch rzęsek nabłonka oddechowego,
co powoduje usuwanie zalegającej wydzieliny
w drogach oddechowych.
-Mucosolvan (płyn do inhalacji z nebulizatora)
-Deflegmin (kapsułki)
e) Dornaza – α – lek stosowany w leczeniu
mukowiscydozy dla rozrzedzania wydzieliny.
Lek stosuje się w postaci wziewnej w
inhalacjach, zwykle raz dziennie.
- Pulmozyme (płyn do inhalacji z nebulizatora)
Kromony
Kromony – leki zapobiegające degranulacji
mastocytów, stosowane w chorobach
alergicznech, zwłaszcza w astmie
oskrzelowej.
a)
Kromoglikan – podawany wyłącznie
miejscowo na błony śluzowe oskrzeli, nosa,
itd. Okres półtrwania wynosi 1,5h.
-Ditec (aerozol)
-Polcrom 2% (aerozol do nosa)
-Cromosol (aerozol do nosa)
b) Nedokromil – o działaniu
zapobiegawczym przeciwalergicznym,
zmniejsza nasilenie kaszlu
astmatycznego. Podany dooskrzelowo
wchłania się w 8%. Okres półtrwania
wynosi 5-6 min.
-Tilade (aerozol wziewny)
Antybiotyki
Antybiotyki – są lekami
przeciwbakteryjnymi, które mają za
zadanie niszczyć bakterie
chorobotwórcze lub hamować ich
wzrost. Nie działają natomiast na
komórki naszego organizmu.
a) Trombamycyna – antybiotyk
aminoglikozydowy o działaniu
bakteriobójczym szczególnie wobec pałeczek
ropy błękitnej (pseudomonas aeruginosa).
Polega na blokowaniu syntezy białek
bakteryjnych.
- Brulamycin
- Tobi
- Tobrex
- Preparat złożony Tobratex – tobramycyna +
deksametazon
Surfantkant
Surfaktant - to substancja
powierzchniowo - czynna zawierająca
naturalne lipidy i białka wytwarzana w
drogach oddechowych. Jego obecność
jest niezbędna do utrzymania
stabilności pęcherzyków płucnych
oraz zapewnienia prawidłowej ich
wentylacji.
DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ