Uczeń

niepełnosprawny

w szkole

ogólnodostępnej

– akty prawne

dr Beata Kapela-Bagińska

Uniwersytet Gdański

Uczeń niepełnosprawny

to - w rozumieniu przepisów
oświatowych - uczeń posiadający
orzeczenie o potrzebie
kształcenia specjalnego wydane
przez zespół orzekający
działający, w publicznej poradni
psychologiczno-pedagogicznej.

Art. 71b ust. 1 ustawy z dnia 7
września 1991r. o systemie
oświaty



Kształceniem specjalnym obejmuje się
dzieci i młodzież (.........) wymagających
stosowania specjalnej organizacji nauki
i metod pracy. Kształcenie to może być
prowadzone w formie nauki w szkołach
ogólnodostępnych, szkołach lub
oddziałach integracyjnych, szkołach lub
oddziałach specjalnych i ośrodkach,

o których mowa w art. 2 pkt 5.

Kształcenie specjalne

Szkoły specjalne
Szkoły integracyjne

(z oddziałami

integracyjnymi)

Szkoły

ogólnodostępne

(masowe, powszechne)

Zajęcia rewalidacyjno-

wychowawcze

(indywidualne,

zespołowe)

Uczniowie

niepełnosprawni:

•niewidomi

•słabo widzący

•niesłyszący

•słabosłyszący

•niepełnosprawni

ruchowo

•upośledzeni

umysłowo w

stopniu lekkim

•upośledzeni

umysłowo w

stopniu

umiarkowanym lub

znacznym

•upośledzeni

umysłowo w

stopniu głębokim

•autystyczni

•z zaburzeniami

zachowania,

zagrożeni

uzależnieniem

•niepełnospraności

ami sprzężonymi

• (przewlekle

chorzy)

Organizacja kształcenia
specjalnego w szkole
ogólnodostępnej
(masowej)



Rodzice ucznia składają u dyrektora szkoły wniosek o
zorganizowanie kształcenia specjalnego wraz z orzeczeniem
ppp o potrzebie kształcenia specjalnego.



Dyrektor szkoły organizuje kształcenie specjalne, zapewniając
uczniowi:

- dostosowanie wymagań do jego indywidualnych potrzeb

psychofizycznych i edukacyjnych

- indywidualne zajęcia rewalidacyjne (w porozumieniu z

organem prowadzącym) prowadzone przez odpowiednich
specjalistów

- możliwość wydłużenia etapu edukacyjnego

- odpowiednie pomoce dydaktyczne i sprzęt
- likwidację barier architektonicznych



Dyrektor zapewnia ponadto pomoc psychologiczno-
pedagogiczną rodzicom i nauczycielom.

Rozporządzenie Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 7 września 2004 r. w
sprawie warunków i sposobu oceniania ,
klasyfikowania i promowania uczniów i
słuchaczy oraz przeprowadzania
sprawdzianów i egzaminów w szkołach
publicznych (Dz. U. Nr 199 poz. 2046)



§ 6. 1. Nauczyciel jest obowiązany, na
podstawie

opinii

publicznej

poradni

psychologiczno-pedagogicznej,

w

tym

publicznej

poradni

specjalistycznej,

dostosować wymagania edukacyjne, o
których mowa w § 4 ust. 1pkt 1, do
indywidualnych potrzeb psychofizycznych
i

edukacyjnych

ucznia,

u

którego

stwierdzono zaburzenia i odchylenia
rozwojowe lub specyficzne trudności w
uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie
tym wymaganiom, z zastrzeżeniem ust. 2
i3.

Sposób organizacji kształcenia i
wychowania uczniów z różnymi
stopniami upośledzenia umysłowego

§ 2 ust. 10 rozporządzenia Ministra
Edukacji Narodowej i Sportu z dnia
12 lutego 2002 r. w sprawie
ramowych planów nauczania
w szkołach publicznych



Dyrektor szkoły, z wyjątkiem
szkoły specjalnej, w uzgodnieniu
z organem prowadzącym,
przydziela dodatkowe godziny
na prowadzenie indywidualnych
zajęć rewalidacyjnych z
uczniami niepełnosprawnymi.

§ 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra
Edukacji Narodowej i Sportu z dnia
12 lutego 2002 r. w sprawie
ramowych planów nauczania
w szkołach publicznych

•

W szkolnym planie nauczania należy

dodatkowo uwzględnić dla uczniów

niepełnosprawnych, w zależności od

rodzaju i stopnia niepełnosprawności

uczniów (….) następujące zajęcia

rewalidacyjne:

1)

korekcyjne wad postawy,

2)

korekcyjne wad wymowy,

3)

orientacji przestrzennej i poruszania się,

4)

nauki języka migowego lub innych

alternatywnych metod komunikacji,

5)

inne, wynikające z programów rewalidacji.

§ 3 ust. 7 rozporządzenia Ministra
Edukacji Narodowej i Sportu z dnia
12 lutego 2002 r. w
sprawie ramowych planów nauczania
w szkołach publicznych



Dla uczniów niepełnosprawnych
można przedłużyć okres nauki na
każdym etapie edukacyjnym co
najmniej o jeden rok, zwiększając
proporcjonalnie liczbę godzin
zajęć edukacyjnych.

Podstawy prawne
organizacji pomocy
psychologiczno-
pedagogicznej



Art.. 1 pkt 4 i 5a ustawy z dnia 7

września 1991 r. o systemie oświaty

(Dz.U. z 1996 r. nr 67, poz.329 ze

zmianami)



Rozporządzenie Ministra Edukacji

Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia

2003 r. w sprawie zasad udzielania i

organizacji pomocy psychologiczno-

pedagogicznej w publicznych

przedszkolach, szkołach i placówkach

(Dz.U. nr 11, poz. 114)

INNE REGULACJE PRAWNE

Art. 14 ust. 1a ustawy z dnia

7 września 1991 r. o systemie
oświaty



W przypadku dzieci

zakwalifikowanych do kształcenia
specjalnego przez poradnię
psychologiczno-pedagogiczną,
wychowaniem przedszkolnym może
być objęte dziecko w wieku powyżej 6
lat, nie dłużej jednak niż do końca roku
szkolnego w tym roku kalendarzowym,
w którym dziecko kończy 10 lat.
Obowiązek szkolny tych dzieci może
być odroczony do końca roku
szkolnego w tym roku kalendarzowym,
w którym dziecko kończy 10 lat.

Art. 17 ust. 3a ustawy z dnia

7 września 1991 r. o systemie
oświaty

Obowiązkiem gminy jest zapewnienie uczniom
niepełnosprawnym, których kształcenie i
wychowanie odbywa się na podstawie art.. 71b
bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu
do najbliższej szkoły podstawowej, gimnazjum lub
ośrodka umożliwiającego realizację obowiązku
szkolnego i obowiązku nauki dzieciom i
młodzieży , o których mowa w art. 16 ust. 7, a
także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem
umysłowym ze sprzężonymi
niepełnosprawnościami albo zwrot kosztów
przejazdu ucznia i opiekuna środkami komunikacji
publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice.

WCZESNE WSPOMAGANIE

ROZWOJU DZIECKA

W przedszkolach i szkołach podstawowych, w

tym specjalnych, oraz w ośrodkach,

o których mowa w art. 2 pkt 5, a także w

publicznych poradniach psychologiczno-
pedagogicznych, w tym w poradniach
specjalistycznych, mogą być tworzone
zespoły wczesnego wspomagania
rozwoju dziecka, w celu pobudzania
psychoruchowego i społecznego
rozwoju dziecka od chwili wykrycia
niepełnosprawności do podjęcia nauki
w szkole, prowadzonego bezpośrednio z
dzieckiem i jego rodziną.

Art. 71b ust. 2a ustawy z dnia

7 września 1991 r. o systemie
oświaty

SZKOŁY INTEGRACYJNE
ORAZ Z ODDZIAŁAMI
INTEGRACYJNYMI



Tworzenie oddziałów integracyjnych:

-

15 – 20 uczniów w oddziale, w tym 3 -5

uczniów niepełnosprawnych

-

Zatrudnienie dodatkowo nauczycieli

posiadających specjalne przygotowanie

pedagogiczne oraz specjalistów

prowadzących zajęcia rewalidacyjne

(pedagodzy specjalni, logopedzi,

psycholodzy…)

-

Nauczyciel wspomagający

-

Zatrudnienie pomocy nauczyciela dla uczniów

(w uzasadnionych przypadkach).

-

Zorganizowanie zajęć rewalidacyjnych

-

Zapewnienie odpowiednich warunków

lokalowych, sprzętu i pomocy dydaktycznych

ODDZIAŁY SPECJALNE
W SZKOŁACH
OGÓLNODOSTĘPNYCH



Oddziały tworzy się dla uczniów z jednym,

określonym rodzajem niepełnosprawności



Liczba uczniów w klasie powinna być zgodna z

określoną w rozporządzeniu Ministra Edukacji

Narodowej z dnia 21 maja 2001 roku w sprawie

ramowych statutów publicznego przedszkola oraz

publicznych szkół



Nauczanie organizowane jest analogicznie jak w

danego typu szkole specjalnej (plany nauczania,

programy, zasady oceniania, podręczniki)



Konieczne jest zatrudnienie nauczycieli – pedagogów

specjalnych oraz nauczycieli z kwalifikacjami do

prowadzenia zajęć rewalidacyjnych.



Zatrudnia się pomoc nauczyciela – w określonych

przypadkach.