Uczeń z niepełnosprawnością
intelektualną w szkole.
Uczeń niepełnosprawny:
to - w rozumieniu przepisów
oświatowych - uczeń posiadający
orzeczenie o potrzebie
kształcenia specjalnego wydane
przez zespół orzekający
działający, w publicznej poradni
psychologiczno-pedagogicznej.
Prawo w Unii Europejskiej i w Polsce
mówi, że wszystkie dzieci mają się
uczyć i wszyscy ludzie dorośli mogą
pracować. Mówi też, że wszyscy
obywatele mają takie same prawa.
Każdy, bez względu na stan jego
zdrowia i sprawność.
W jakich szkołach uczą się dzieci
niepełnosprawne
intelektualnie ?
Większość dzieci z niepełnosprawnością
intelektualną uczy się w szkołach specjalnych. Są
to osobne szkoły tylko dla dzieci
niepełnosprawnych. Uczniowie szkół specjalnych
rzadko kontaktują się z dziećmi sprawnymi. Nie
znają ich.
Niewielka liczba dzieci uczy się w szkołach
integracyjnych albo w klasach integracyjnych. W
szkołach tych dzieci sprawne i niepełnosprawne
uczą się razem. W klasach integracyjnych na lekcji
powinno zawsze być dwóch nauczycieli. Jeden
nauczyciel prowadzi lekcję, a drugi pomaga
uczniom.
Niektóre dzieci z niepełnosprawnością
intelektualną uczą się w zwykłych
szkołach, do których chodzą wszystkie
dzieci z sąsiedztwa. Szkoły te nazywają
się szkołami ogólnodostępnymi.
Niestety w tych szkołach uczniowie
niepełnosprawni często nie otrzymują
potrzebnej pomocy.
Niektóre dzieci, szczególnie te głęboko
niepełnosprawne, uczą się w ośrodkach
edukacyjno−rehabilitacyjno−wychowaw
czych. Tam jest nauka i rehabilitacja w
jednym budynku. To ważne.
Niewielka część uczniów nie chodzi do
szkoły. Nauczyciel przychodzi do ich
domu i tam odbywają się lekcje. Nazywa
się to nauczaniem indywidualnym.
Dzieci, które mają tylko nauczanie w domu, rzadko
spotykają się z innymi dziećmi. Nie biorą udziału we
wspólnych zabawach i ciekawych wydarzeniach. Żyją w
całkowitym odosobnieniu.
O tym, gdzie dziecko będzie się uczyć, powinni decydować
rodzice lub prawni opiekunowie. W wyborze szkoły pomaga
poradnia psychologiczno–pedagogiczna. Po zbadaniu
dziecka specjaliści powinni zaproponować najlepszą dla
niego szkołę.
Zdarza się też, że dziecko nie uczy się wcale. To bardzo
duża krzywda i naruszenie prawa.
Organizacja kształcenia
specjalnego w szkole
ogólnodostępnej:
Rodzice ucznia składają u dyrektora szkoły wniosek o
zorganizowanie kształcenia specjalnego wraz z
orzeczeniem PPP o potrzebie kształcenia specjalnego.
Dyrektor szkoły organizuje kształcenie specjalne, zapewniając
uczniowi:
- dostosowanie wymagań do jego indywidualnych potrzeb
psychofizycznych i edukacyjnych,
- realizację zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia
specjalnego,
- indywidualne zajęcia rewalidacyjne (w porozumieniu z organem
prowadzącym) prowadzone przez odpowiednich specjalistów,
- możliwość wydłużenia etapu edukacyjnego,
- odpowiednie pomoce dydaktyczne i sprzęt,
- integrację ze środowiskiem rówieśniczym,
- likwidację barier architektonicznych.
Dyrektor zapewnia ponadto pomoc psychologiczno-pedagogiczną
rodzicom i nauczycielom.
Elementy diagnozy, jaką musi
przeprowadzić PPP:
Rodzaj niepełnosprawności
Poziom rozwoju percepcji wzrokowej (spostrzeganie,
analiza, synteza)
Poziom rozwoju percepcji słuchowej (słuch fonematyczny,
słuch fonetyczny, analiza i synteza słuchowa, wrażliwość
słuchowa, słuch muzyczny)
Poziom koordynacji : wzrokowo-ruchowej, wzrokowo
słuchowej, wzrokowo-słuchowo-ruchowej
Uwaga (trwałość, zdolność koncentracji, stopień rozwoju
uwagi dowolnej)
Pamięć (poziom rozwoju pamięci świeżej i trwałej,
mechanicznej, logicznej; pamięci słów, zdań, tekstów;
pamięci wzrokowej, słuchowej, wzrokowo-słuchowo-
ruchowej)
Poziom rozwoju mowy: artykulacja, gramatyka,
rozumienie
Poziom rozwoju wyobraźni i orientacji przestrzennej
Rozwój myślenia: ujmowanie różnic i podobieństw,
umiejętność klasyfikowania, przyporządkowywania,
wnioskowania, myślenie przyczynowo-skutkowe,
abstrakcyjne, matematyczne, definiowanie pojęć
Poziom rozwoju motorycznego: koordynacja
statyczna i ruchów jednoczesnych, precyzja
ruchów, stan napięcia mięśniowego
Stan dojrzałości społecznej i emocjonalnej
Stan zdrowia dziecka
Kiedy opracowujemy
indywidualny program
nauczania?
Indywidualny (zindywidualizowany) program
nauczania dla uczniów posiadających
orzeczenie o potrzebie kształcenia
specjalnego tworzony jest wtedy, gdy uczeń
wymaga:
modyfikacji treści programowych,
specjalnej organizacji metod i form pracy,
dodatkowego wsparcia nauczycieli,
specjalistów, rówieśników.
Dyrektor szkoły, z wyjątkiem szkoły
specjalnej, w uzgodnieniu z
organem prowadzącym, przydziela
dodatkowe godziny na
prowadzenie indywidualnych zajęć
rewalidacyjnych
z uczniami niepełnosprawnymi.
W szkolnym planie nauczania należy dodatkowo
uwzględnić dla uczniów niepełnosprawnych, w
zależności od rodzaju i stopnia
niepełnosprawności uczniów, następujące
1) korekcyjne wad postawy,
2) korygujące wady mowy,
3) orientacji przestrzennej i poruszania się,
4) nauki języka migowego lub innych
alternatywnych metod komunikacji,
5) inne, wynikające z programów rewalidacji.
Inne rodzaje zajęć
rewalidacyjnych:
Korekcyjno-kompensacyjne,
Usprawniające motorykę,
Socjoterapeutyczne,
Dydaktyczno-wyrównawcze
(przydzielane w szczególnie
uzasadnionych przypadkach, na
ogólnych zasadach),
Formy zajęć rewalidacyjnych:
Zajęcia logopedyczne organizuje się dla
uczniów z zaburzeniami mowy, które
powodują zakłócenia komunikacji
językowej oraz utrudniają naukę;
zajęcia prowadzą nauczyciele
posiadający przygotowanie w zakresie
logopedii lub logopedii szkolnej;
Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne
organizuje się dla uczniów, u których
stwierdzono specyficzne trudności
w uczeniu się, uniemożliwiające
uzyskanie osiągnięć wynikających
z podstawy programowej dla danego
etapu edukacyjnego; zajęcia prowadzą
nauczyciele posiadający przygotowanie
w zakresie terapii pedagogicznej;
Zajęcia socjoterapeutyczne oraz inne
zajęcia o charakterze terapeutycznym
organizuje się dla uczniów z dysfunkcjami
i zaburzeniami utrudniającymi
funkcjonowanie społeczne; zajęcia
prowadzą nauczyciele posiadający
przygotowanie w zakresie pracy
o charakterze terapeutycznym lub
socjoterapii;
Zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze
organizuje się dla uczniów, którzy mają
znaczne trudności w uzyskaniu osiągnięć
z zakresu określonych zajęć edukacyjnych,
wynikających z podstawy programowej dla
danego etapu edukacyjnego. Zajęcia
prowadzone są przez nauczyciela
właściwych zajęć edukacyjnych.
Co osoba niepełnosprawna
może robić po skończeniu
szkoły?
Większość osób z niepełnosprawnością
intelektualną po skończeniu szkoły nie
uczestniczy w żadnych zajęciach. Nie uczy
się dalej i nie pracuje.
Niestety nie wszystkie osoby
niepełnosprawne wierzą w to, że mogą
pracować. Czasami nie wierzy w to również
rodzina. Boją się, że stracą rentę socjalną.
Dużo osób z niepełnosprawnością intelektualną
przygotowuje się do pracy zawodowej w
warsztatach terapii zajęciowej. Uczestnicy
warsztatów zdobywają różne umiejętności
potrzebne w życiu albo w pracy, na przykład: u
ogrodnika, u stolarza, u krawcowej lub w kuchni.
Mają też różne inne zajęcia. Uczą się
samodzielnie jeździć autobusami lub
tramwajami. Chodzą razem do teatru, kina,
kawiarni, żeby wiedzieć jak się tam zachować.
Uczą się, jak rozmawiać przez telefon, załatwiać
ważne sprawy w urzędach.
Osoby, które potrzebują większego wsparcia i
pomocy, mogą chodzić do środowiskowych
domów samopomocy. Ponieważ mało jest takich
ośrodków, czasami muszą długo czekać na
miejsce.
W ośrodkach organizowane są zajęcia w różnych
pracowniach: gospodarstwa domowego,
plastycznej, ceramicznej i wielu innych.
Uczestnicy mają też ćwiczenia rehabilitacyjne,
grają na instrumentach, śpiewają. Chodzą na
wycieczki. Biorą udział w ciekawych imprezach.
Pracy trzeba się nauczyć. W Polsce jest bardzo
mało szkoleń zawodowych dostosowanych do
potrzeb osób z niepełnosprawnością
intelektualną.
Organizacją takich szkoleń powinny zajmować
się powiatowe urzędy pracy. Jednak pracujące
tam osoby nie wiedzą, jak je organizować. Nie
wiedzą, co jest rzeczywiście potrzebne osobom
z niepełnosprawnością intelektualną. Czasami
szkolenia organizują im różne stowarzyszenia i
fundacje.
Bibliografia:
1.
Abramowska B., Tłoczkowska D.,
Wapiennik E. , Nauka i praca osób z
niepełnosprawnością intelektualną,
USO Kołobrzeg 2007
2.
Źródła internetowe:
www.wikipedia.org