WEWNĄTRZSZKOLNY
WEWNĄTRZSZKOLNY
SYSTEM DORADZTWA
SYSTEM DORADZTWA
ZAWODOWEGO
ZAWODOWEGO
2
2
Ogólne cele w doradztwie zawodowym:
Ogólne cele w doradztwie zawodowym:
identyfikacja faktycznego położenia zawodowego
identyfikacja faktycznego położenia zawodowego
i życiowego
i życiowego
ewaluacja doświadczenia zawodowego i kwalifikacji
ewaluacja doświadczenia zawodowego i kwalifikacji
inwentaryzacja zainteresowań zawodowych
inwentaryzacja zainteresowań zawodowych
analiza potencjału osobowości i uzdolnień
analiza potencjału osobowości i uzdolnień
intelektualnych
intelektualnych
ewaluacja indywidualnych wartości, potrzeb i
ewaluacja indywidualnych wartości, potrzeb i
motywacji
motywacji
3
3
Główne różnice między preorientacją
Główne różnice między preorientacją
zawodową
zawodową
a doradztwem dla dorosłych
a doradztwem dla dorosłych
PREORIENTACJA ZAWODOWA
PREORIENTACJA ZAWODOWA
DORADZTWO DLA DOROSŁYCH
DORADZTWO DLA DOROSŁYCH
wybór kariery a nie
wybór kariery a nie
konkretnej
konkretnej
pracy
pracy
konkretny wybór i zmiana
konkretny wybór i zmiana
zawodu
zawodu
wybór otwarty
wybór otwarty
(praktycznie
(praktycznie
wszystkie możliwości
wszystkie możliwości
kariery)
kariery)
wybór wymuszony
wybór wymuszony
(wiekiem,
(wiekiem,
doświadczeniem, rynkiem
doświadczeniem, rynkiem
pracy,
pracy,
dysfunkcjami)
dysfunkcjami)
brak osobistego
brak osobistego
doświadczenia
doświadczenia
zawodowego
zawodowego
doświadczenie zawodowe
doświadczenie zawodowe
i historia pracy
i historia pracy
brak symptomów
brak symptomów
nieprzystosowania
nieprzystosowania
problemy
problemy
przystosowawcze
przystosowawcze
(wypalenie,
(wypalenie,
niepełnosprawność,
niepełnosprawność,
kryzysy)
kryzysy)
4
4
Orientacja zawodowa
Orientacja zawodowa
Definicja:
Definicja:
„
„
proces pomagania jednostce w poznaniu i wykorzystaniu
proces pomagania jednostce w poznaniu i wykorzystaniu
własnego potencjału edukacyjnego, zawodowego
własnego potencjału edukacyjnego, zawodowego
i psychologicznego, tak by osiągnęła ona optymalny
i psychologicznego, tak by osiągnęła ona optymalny
poziom zadowolenia z siebie i była jednocześnie
poziom zadowolenia z siebie i była jednocześnie
społecznie użyteczna”
społecznie użyteczna”
Założenia:
Założenia:
każda jednostka ma prawo do kształtowania własnej
każda jednostka ma prawo do kształtowania własnej
przyszłości
przyszłości
społeczeństwo powinno zadbać o zapewnienie jednostce
społeczeństwo powinno zadbać o zapewnienie jednostce
wyboru zawodowego zgodnego z jej oczekiwaniami
wyboru zawodowego zgodnego z jej oczekiwaniami
i możliwościami
i możliwościami
5
5
Poradnictwo zawodowe
Poradnictwo zawodowe
(wg Ch. Pattersona)
(wg Ch. Pattersona)
)
)
wynika z potrzeb klienta, który sam aktywnie
wynika z potrzeb klienta, który sam aktywnie
poszukuje pomocy
poszukuje pomocy
zapewnia klientowi prawo do wolnego wyboru i
zapewnia klientowi prawo do wolnego wyboru i
autonomii działań
autonomii działań
podstawową formą pracy jest rozmowa
podstawową formą pracy jest rozmowa
ważną umiejętnością jest umiejętność słuchania –
ważną umiejętnością jest umiejętność słuchania –
akceptacja , zaangażowanie
akceptacja , zaangażowanie
ważną cechą doradcy jest postawa rozumiejąca
ważną cechą doradcy jest postawa rozumiejąca
wobec problemów klienta
wobec problemów klienta
odbywa się w atmosferze prywatności i zaufania
odbywa się w atmosferze prywatności i zaufania
6
6
Doradztwem
Doradztwem
NIE JEST
NIE JEST
(wg Ch. Pattersona
(wg Ch. Pattersona
)
)
informowaniem (choć posługuje się informacją);
informowaniem (choć posługuje się informacją);
dawaniem rad, poleceń, rozkazów;
dawaniem rad, poleceń, rozkazów;
kształtowaniem postaw, wierzeń i zachowań
kształtowaniem postaw, wierzeń i zachowań
poprzez przekonywanie i kierowanie;
poprzez przekonywanie i kierowanie;
wywieraniem wpływu na zachowanie klienta
wywieraniem wpływu na zachowanie klienta
poprzez strofowanie, ostrzeganie, grożenie i
poprzez strofowanie, ostrzeganie, grożenie i
przymuszanie;
przymuszanie;
selekcją i oceną jednostek ze względu na
selekcją i oceną jednostek ze względu na
wymagania zawodowe;
wymagania zawodowe;
synonimem rozmowy, choć rozmowa jest jego
synonimem rozmowy, choć rozmowa jest jego
ważną częścią;
ważną częścią;
7
7
Doradztwo zawodowe
Doradztwo zawodowe
(
(
wg. Brown i Brooks)
wg. Brown i Brooks)
Definicja:
Definicja:
„
„
jest procesem interpersonalnym, którego celem
jest procesem interpersonalnym, którego celem
jest towarzyszenie jednostce w rozwoju
jest towarzyszenie jednostce w rozwoju
kariery
kariery
”
”
Definicja
Definicja
kariery
kariery
(
(
wg. D. Super)
wg. D. Super)
:
:
„
„
obejmujący całe życie proces rozwoju postaw,
obejmujący całe życie proces rozwoju postaw,
wartości, umiejętności, zdolności, zainteresowań,
wartości, umiejętności, zdolności, zainteresowań,
cech osobowości i wiedzy, odnoszących się do
cech osobowości i wiedzy, odnoszących się do
pracy”
pracy”
8
8
Czynniki decydujące
Czynniki decydujące
o trafnym wyborze zawodu:
o trafnym wyborze zawodu:
Wewnętrzne -
Wewnętrzne -
związane z rozwojem ogólnym
związane z rozwojem ogólnym
i zawodowym człowieka, jego cechy
i zawodowym człowieka, jego cechy
indywidualne
indywidualne
Zewnętrzne -
Zewnętrzne -
rodzinne, sytuacyjne, społeczne,
rodzinne, sytuacyjne, społeczne,
wychowawcze, ekonomiczne
wychowawcze, ekonomiczne
9
9
Czynniki wewnętrzne
Czynniki wewnętrzne
-
-
znajomość siebie samego
znajomość siebie samego
realistyczne spostrzeganie własnej osoby
realistyczne spostrzeganie własnej osoby
pozytywne relacje z innymi ludźmi
pozytywne relacje z innymi ludźmi
adaptowalność do zmian i stała ciekawość
adaptowalność do zmian i stała ciekawość
poznawcza
poznawcza
umiejętność stawiania sobie celów i ich realizacji
umiejętność stawiania sobie celów i ich realizacji
10
10
Czynniki wewnętrzne
Czynniki wewnętrzne
–
–
praktyczna umiejętność poszukiwania
praktyczna umiejętność poszukiwania
pracy
pracy
wiedza o prawach rządzących rynkiem pracy
wiedza o prawach rządzących rynkiem pracy
znajomość specjalistycznych metod i standardów
znajomość specjalistycznych metod i standardów
rekrutacji pracowników
rekrutacji pracowników
umiejętność utrzymania pracy
umiejętność utrzymania pracy
11
11
Istota preorientacji zawodowej
Istota preorientacji zawodowej
znajomość własnych możliwości, postaw i
znajomość własnych możliwości, postaw i
zainteresowań, uzdolnień
zainteresowań, uzdolnień
wiedza o rynku pracy
wiedza o rynku pracy
cel, to świadomy i wolny wybór zawodu
cel, to świadomy i wolny wybór zawodu
12
12
Stadia rozwoju kariery zawodowej
Stadia rozwoju kariery zawodowej
wg Donalda E. Supera
wg Donalda E. Supera
Faza I - wzrostu
Faza I - wzrostu
(do 14 roku życia)
(do 14 roku życia)
Faza II - poszukiwań
(15 - 24 rok życia)
Faza III - zajęcia pozycji
(25 - 44 rok
życia)
Faza IV - konsolidacji
(45 - 64 rok życia)
Faza V - schyłku
(po 65 roku życia)
13
13
Na wybór zawodu składają się:
Na wybór zawodu składają się:
wiedza na temat siebie
wiedza na temat siebie
wiedza na temat zawodów
wiedza na temat zawodów
wiedza na temat ścieżek edukacyjnych
wiedza na temat ścieżek edukacyjnych
wiedza na temat rynku pracy
wiedza na temat rynku pracy
Doradztwo dla młodzieży
Doradztwo dla młodzieży
14
14
Mocne strony
Mocne strony
doradztwa zawodowego w
doradztwa zawodowego w
szkole
szkole
Umocowanie prawne
Umocowanie prawne
doradcy
doradcy
zawodowego
zawodowego
w szkole, jego jasno określone zadania
w szkole, jego jasno określone zadania
Aktywność działań
Aktywność działań
już zatrudnionych w
już zatrudnionych w
szkołach doradców zawodowych
szkołach doradców zawodowych
15
15
Słabe strony
Słabe strony
doradztwa zawodowego w szkole
doradztwa zawodowego w szkole
Deficyt doradców
Deficyt doradców
zawodowych w
zawodowych w
szkołach
szkołach
Brak środków finansowych
Brak środków finansowych
na tego
na tego
typu działania
typu działania
Słabe zaplecze metodyczne
Słabe zaplecze metodyczne
- narzędzia,
- narzędzia,
metody, literatura
metody, literatura
16
16
Szanse
Szanse
rozwoju
rozwoju
doradztwa zawodowego w
doradztwa zawodowego w
szkole
szkole
Kształcenie nowych doradców zawodowych
Kształcenie nowych doradców zawodowych
(granty na studia podyplomowe dla nauczycieli)
(granty na studia podyplomowe dla nauczycieli)
Standardy unijne
Standardy unijne
(Rezolucja Rady UE z maja
(Rezolucja Rady UE z maja
2004 r dotycząca całożyciowego poradnictwa
2004 r dotycząca całożyciowego poradnictwa
zawodowego)
zawodowego)
Oczekiwania postulowane przez pracodawców
Oczekiwania postulowane przez pracodawców
co do konieczności prowadzenia działań w tym
co do konieczności prowadzenia działań w tym
zakresie
zakresie
Powstający zewnętrzny system wsparcia
Powstający zewnętrzny system wsparcia
doradców
doradców
zawodowych w szkole (oferta fundacji
zawodowych w szkole (oferta fundacji
i stowarzyszeń, inicjatywy lokalne w postaci
i stowarzyszeń, inicjatywy lokalne w postaci
forów na rzecz doradztwa zawodowego)
forów na rzecz doradztwa zawodowego)
17
17
Zagrożenia
Zagrożenia
rozwoju
rozwoju
doradztwa zawodowego w
doradztwa zawodowego w
szkole
szkole
Brak jasnego i klarownego systemu takich
Brak jasnego i klarownego systemu takich
działań
działań
Marginalizacja działań prowadzonych w
Marginalizacja działań prowadzonych w
tym zakresie w szkołach
tym zakresie w szkołach
Brak konsekwentnych i skoordynowanych
Brak konsekwentnych i skoordynowanych
działań
działań
18
18
Korzyści
Korzyści
jakie niesie ze sobą doradztwo
jakie niesie ze sobą doradztwo
zawodowe prowadzone w szkole:
zawodowe prowadzone w szkole:
kształtowanie odpowiednich postaw,
kształtowanie odpowiednich postaw,
zachowań, umiejętności i wiedzy młodzieży
zachowań, umiejętności i wiedzy młodzieży
dużo lepsze przygotowanie młodzieży do
dużo lepsze przygotowanie młodzieży do
wejścia na rynek pracy
wejścia na rynek pracy
lepsze dopasowanie ludzi do zawodów
lepsze dopasowanie ludzi do zawodów
zapewniające m.in. mniejszą fluktuacje
zapewniające m.in. mniejszą fluktuacje
kadr, zmniejszoną konieczność
kadr, zmniejszoną konieczność
przekwalifikowań, większą efektywność w
przekwalifikowań, większą efektywność w
pracy, większą ilość sukcesów w zawodzie,
pracy, większą ilość sukcesów w zawodzie,
mniejszą ilość bezrobotnych "z wyboru"
mniejszą ilość bezrobotnych "z wyboru"
19
19
lepsze dopasowanie zasobów ludzkich do
lepsze dopasowanie zasobów ludzkich do
potrzeb lokalnego rynku pracy
potrzeb lokalnego rynku pracy
wzrost mobilności zawodowej absolwentów
wzrost mobilności zawodowej absolwentów
szkół
szkół
wyrównywanie szans na rynku pracy
wyrównywanie szans na rynku pracy
właściwe ukierunkowanie i wsparcie
właściwe ukierunkowanie i wsparcie
samozatrudnienia (rozwijanie kompetencji
samozatrudnienia (rozwijanie kompetencji
potrzebnych do osiągnięcia sukcesu)
potrzebnych do osiągnięcia sukcesu)
systemowe nawiązanie lokalnego dialogu
systemowe nawiązanie lokalnego dialogu
pomiędzy pracodawcami, edukacją i
pomiędzy pracodawcami, edukacją i
władzami samorządowymi
władzami samorządowymi
20
20
zapewnienie bardziej kompleksowego
zapewnienie bardziej kompleksowego
rozwiązania problemów z młodzieżą należącą
rozwiązania problemów z młodzieżą należącą
do tzw. kategorii szczególnego ryzyka w tym
do tzw. kategorii szczególnego ryzyka w tym
zagrożonych marginalizacją społeczną
zagrożonych marginalizacją społeczną
możliwość usytuowania blisko ucznia,
możliwość usytuowania blisko ucznia,
profesjonalnej pomocy, zwiększającej trafność
profesjonalnej pomocy, zwiększającej trafność
jego decyzji edukacyjnych i zawodowych,
jego decyzji edukacyjnych i zawodowych,
minimalizującej koszty psychiczne wynikające
minimalizującej koszty psychiczne wynikające
z niewłaściwych wyborów i koszty materialne
z niewłaściwych wyborów i koszty materialne
związane z dojazdem do placówek
związane z dojazdem do placówek
specjalistycznych
specjalistycznych
zagwarantowanie systematycznego
zagwarantowanie systematycznego
oddziaływania na uczniów w ramach
oddziaływania na uczniów w ramach
planowanych działań realizowanych metodami
planowanych działań realizowanych metodami
aktywnymi (warsztaty, zajęcia aktywizujące)
aktywnymi (warsztaty, zajęcia aktywizujące)
21
21
możliwość udzielania uczniom pomocy
możliwość udzielania uczniom pomocy
w wyborze i selekcji informacji dotyczących
w wyborze i selekcji informacji dotyczących
edukacji i rynku pracy, zgodnie z planowanym
edukacji i rynku pracy, zgodnie z planowanym
przez nich kierunkiem rozwoju zawodowego
przez nich kierunkiem rozwoju zawodowego
możliwość działań w zakresie planowania
możliwość działań w zakresie planowania
wspólnie z uczniem (i rodzicami) jego kariery
wspólnie z uczniem (i rodzicami) jego kariery
zawodowej
zawodowej
obniżenie społecznych kosztów kształcenia,
obniżenie społecznych kosztów kształcenia,
dzięki poprawie trafności wyborów na
dzięki poprawie trafności wyborów na
kolejnych etapach edukacji
kolejnych etapach edukacji
dostosowanie rozwiązań polskich do
dostosowanie rozwiązań polskich do
standardów obowiązujących w pozostałych
standardów obowiązujących w pozostałych
krajach UE.
krajach UE.
Wewnątrzszkolny System
Wewnątrzszkolny System
Doradztwa Zawodowego
Doradztwa Zawodowego
23
23
1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst
jednolity: DzU z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, Nr 273, poz. 2703, Nr 281,
poz. 2781, z 2005 r. Dz.U Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122,
poz. 1020, Nr 131, poz. 1091, Nr 267, poz. 1400):
Art. 1. System oświaty zapewnia w szczególności:
ust. 14. przygotowanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku
kształcenia (zmiana opublikowana w Dz. U z 2001 r. Nr 111. Poz.
1194),
Art. 71.1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania
określa, w drodze rozporządzenia:
pkt 2) szczegółowe zasady działania publicznych poradni
psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni
specjalistycznych,
[...]
ust. 3. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt. 2, powinno
uwzględniać..., pomoc dzieciom i młodzieży w wyborze kierunku
dalszego kształcenia i zawodu..., (zmiana opublikowana w Dz.U z
2000 r. Nr 12, poz. 136)
24
24
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia
7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji
pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U Nr 11, poz. 114)
§ 2.1. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna polega w szczególności na:
8) wspieraniu uczniów, metodami aktywnymi, w dokonywaniu wyboru
kierunku dalszego kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej
oraz udzielaniu informacji w tym zakresie;
9) wspieraniu nauczycieli w organizowaniu wewnątrzszkolnego
systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem kierunku
kształcenia i zawodu;
§ 4. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w przedszkolu, szkole lub
placówce może być udzielana na wniosek:
7) doradcy zawodowego;
§ 5.2. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w szkole jest organizowana
w szczególności w formie:
7) zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;
§ 5.5. Pomoc psychologiczno-pedagogiczna w placówce, stosownie do
zakresu jej działania, jest organizowana w szczególności w formie:
4) zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;
[...]
25
25
§ 12.1. Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu organizuje się
w celu wspomagania uczniów w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i
zawodowych, przy wykorzystaniu aktywnych metod pracy.
ust.2. Zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu prowadzone są
w grupach odpowiadających liczbie uczniów w oddziale.
ust.3. Zajęcia, o których mowa w ust. 1, prowadzą: doradca zawodowy lub
nauczyciel, wychowawca, psycholog albo pedagog, posiadający przygotowanie
do prowadzenia zajęć związanych z wyborem kierunku kształcenia i zawodu.
§ 13. Porad dla uczniów, rodziców i nauczycieli, oraz konsultacji dla rodziców i
nauczycieli udzielają, w zależności od potrzeb, pedagog, psycholog, doradca
zawodowy, nauczyciel posiadający przygotowanie w zakresie logopedii lub
logopedii szkolnej oraz inni nauczyciele posiadający przygotowanie do
prowadzonych zajęć specjalistycznych.
§ 15.1. Pomoc psychologiczno-pedagogiczną organizuje dyrektor przedszkola,
szkoły lub placówki.
ust. 2. W przedszkolu, szkole i placówce mogą być zatrudnieni pedagog,
psycholog
i logopeda. W szkole i placówce może być zatrudniony również doradca
zawodowy.
ust.3. Do zadań pedagoga należy w szczególności:
pkt.6. Planowanie i koordynowanie zadań realizowanych przez szkołę na rzecz
uczniów, rodziców i nauczycieli w zakresie wyboru przez uczniów kierunku
kształcenia i zawodu, w przypadku, gdy w szkole nie jest zatrudniony
doradca zawodowy;
[...]
ust.4. Do zadań psychologa należy w szczególności:
pkt.4. zapewnienie uczniom doradztwa w zakresie wyboru kierunku kształcenia i
zawodu,
[...]
26
26
ust.6. Do zadań doradcy zawodowego należy w szczególności:
pkt. 1. systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na
informacje edukacyjne i zawodowe oraz pomoc w planowaniu
kształcenia i kariery zawodowej;
pkt.2. gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji
edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu
kształcenia;
pkt.3 wskazanie uczniom, rodzicom i nauczycielom dodatkowych
źródeł informacji na poziomie regionalnym, ogólnokrajowym,
europejskim i światowym dotyczących:
a) rynku pracy;
b) trendów rozwojowych w świecie zawodów i zatrudnienia;
c) wykorzystania posiadanych uzdolnień i talentów przy
wykonywaniu przeszłych zadań zawodowych;
d) instytucji i organizacji wspierających funkcjonowanie osób
niepełnosprawnych w życiu codziennym i zawodowym;
e) alternatywnych możliwości kształcenia dla uczniów z problemami
emocjonalnymi i dla uczniów niedostosowanych społecznie;
f) programów edukacyjnych Unii Europejskiej;
pkt.4. Udzielanie indywidualnych porad uczniom i rodzicom;
pkt.5 prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących,
przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery i
podjęcia roli zawodowej;
27
27
pkt.6. koordynowanie działalności informacyjno-doradczej
prowadzonej przez szkołę;
pkt.7. Wspieranie w działaniach doradczych rodziców i nauczycieli
poprzez organizowanie spotkań szkoleniowo-informacyjnych,
udostępnianie informacji i materiałów do pracy z uczniem;
pkt.8. współpraca z radą pedagogiczną w zakresie tworzenia i
zapewnienia ciągłości działań wewnątrzszkolnego systemu
doradztwa zawodowego, realizacji działań z zakresu
przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej, zawartych w
programie wychowawczym szkoły i programie profilaktyki, o
któr4ych mowa w odrębnych przepisach;
pkt.9. Współpraca z instytucjami wspierającymi wewnątrzszkolne
system doradztwa zawodowego, w szczególności z poradniami
psychologiczno-pedagogicznymi, w tym poradniami
specjalistycznymi, oraz innymi instytucjami świadczącymi
poradnictwo i specjalistyczną pomoc uczniom i rodzicom.
28
28
3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 11 grudnia 2002 r.
w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-
pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz.U z 2003 r. Nr
5, poz. 46)
§ 1.1. Publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym publiczne poradnie
specjalistyczne, zwane dalej „poradniami”, udzielają dzieciom (w wieku od urodzenia) i
młodzieży pomocy psychologiczno-pdagogicznej, w tym pomocy logopedycznej, pomocy w
wyborze kierunku kształcenia i zawodu, a także udzielają rodzicom i nauczycielom
pomocy psychologiczno-pedagogicznej związanej z wychowaniem i kształceniem
młodzieży.
ust. 2. Do zadań poradni należy w szczególności:
pkt.4. pomoc uczniom w dokonywaniu wyboru kierunku kształcenia, zawodu i
planowania kariery zawodowej,
[...]
ust.3. Poradnie specjalistyczne prowadzą działalność ukierunkowana na specyficzny,
jednorodny charakter problemów, z uwzględnieniem potrzeb środowiska. Działalność
poradni specjalistycznych może być ukierunkowana w szczególności na:
pkt.4. Udzielanie pomocy uczniom w dokonywaniu wyboru kierunku kształcenia, zawodu i
planowaniu kariery zawodowej,
[...]
§ 4.1. Poradnia wydaje opinie w sprawach:
pkt.7. przyjęcia uczniów do oddziału przysposabiającego do pracy;
pkt.8. przyjęcia do klasy pierwszej szkoły ponadgimnazjalnej: zasadniczej szkoły zawodowej,
liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego i technikum, a także klasy pierwszej
szkoły średniej na odbudowie programowej szkoły zasadniczej, szkoły policealnej i szkoły
pomaturalnej, kandydata z problemami zdrowotnymi, ograniczającymi możliwość
wyboru kierunku kształcenia ze względu na stan zdrowia;
[...]
§ 6.2. Poradnia zatrudnia pracowników pedagogicznych: psychologów, pedagogów,
logopedów, socjologów, doradców zawodowych i rehabilitantów.
29
29
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 21 maja 2001 r. w
sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół
(Dz.U z 2001 r. Nr 61, poz. 624, z 2002 r. Nr 10, poz. 96 oraz z 2003 r. Nr 146,
poz. 1416)
Załącznik nr3. Ramowy statut publicznego gimnazjum.
§ 2.1. Statut gimnazjum określa w szczególności:
pkt. 11 organizację wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z
wyborem kierunku kształcenia.
§ 8.1. Dla uczniów, którzy po rocznym uczęszczaniu do gimnazjum i ukończeniu 15 roku
życia nie rokują ukończenia gimnazjum w normalnym trybie, mogą być tworzone oddziały
przysposabiające do pracy.
ust.2. Dyrektor gimnazjum po zapoznaniu się z sytuacją i możliwościami ucznia, na
podstawie uchwały rady pedagogicznej, za zgodą rodziców (prawnych opiekunów),
przyjmuje ucznia do oddziału przysposabiającego do pracy, uwzględniając opinię lekarską
oraz opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innej poradni specjalistycznej.
Załącznik nr 1. Ramowy statut publicznego liceum ogólnokształcącego
Załącznik nr 2. Ramowy statut publicznego liceum profilowanego
Załącznik nr 3. Ramowy statut publicznego technikum
Załącznik nr 4. Ramowy statut publicznej zasadniczej szkoły zawodowej
Statut ... określa w szczególności:
organizację wewnątrzszkolnego systemu doradztwa oraz zajęć związanych z wyborem
kierunku kształcenia, a także organizacje współdziałania .... z poradniami psychologiczno-
pedagogicznych, w tym poradniami specjalistycznymi oraz innymi instytucjami
świadczącymi poradnictwo i specjalistyczną pomoc uczniom i rodzicom.
[...]
§ 7.1. W szkole zasadniczej specjalnej dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu
lekkim mogą być organizowane oddziały przysposabiające do pracy dla uczniów z
upośledzeniem w stopniu umiarkowanym i znacznym.
§ 11. Statut szkoły zasadniczej określa organizację:
pkt.3. Dodatkowych zajęć w formach pozaszkolnych dla uczniów, w tym dla młodocianych
pracowników, zwiększających szansę ich zatrudnienia organizowanych w porozumieniu z
organem prowadzącym szkołę zasadniczą oraz we współpracy z urzędami pracy,
pracodawcami, placówkami kształcenia praktycznego – jeżeli szkoła takie dokształcanie i
zajęcia prowadzi.
30
30
5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia
12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w
szkołach publicznych (Dz.U Nr 15, poz.142 z póżn. zm.)
§ 2.5. Godziny do dyspozycji dyrektora szkoły, z uwzględnieniem
realizacji zajęć, o których mowa w ust. 9, mogą być przeznaczone na:
pkt.4. Zorganizowanie zajęć dla grupy uczniów, z uwzględnieniem ich
potrzeb i zainteresowań, w tym zajęć dydaktyczno-
wychowawczych,
[...]
§ 7. W szkole mogą być organizowane nadobowiązkowe zajęcia
pozalekcyjne w wymiarze ustalonym przez dyrektora szkoły,
stosownie do posiadanych środków finansowych
31
31
6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20
lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania do
publicznych przedszkoli i szkół oraz przechodzenia z jednych
typów szkół do innych (Dz.U Nr 26, poz. 232)
§ 7.4. Kandydaci ubiegający się o przyjęcie do klasy pierwszej szkoły
prowadzącej kształcenie zawodowe powinni posiadać zaświadczenie
lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kształcenia w
określonym zawodzie, wydane na podstawie odrębnych przepisów.
§ 13. Przy przyjmowaniu do szkół, o którym mowa..., w przypadku
równorzędnych wyników uzyskanych w postępowaniu
kwalifikacyjnym, pierwszeństwo mają:
pkt.3. Kandydaci z problemami zdrowotnymi, ograniczającymi
możliwość wyboru kierunku kształcenia ze względu na stan zdrowia,
potwierdzonymi opinią publicznej poradni psychologiczno-
pedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej
32
32
7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia
13 czerwca 2003 r. w sprawie rodzajów, organizacji oraz
sposobu działania publicznych placówek kształcenia
ustawicznego i publicznych placówek kształcenia
praktycznego, w tym publicznych ośrodków dokształcania
i doskonalenia zawodowego (Dz.U Nr 113, poz. 1225)
§ 17.3. Centrum kształcenia ustawicznego i centrum kształcenia
praktycznego może ponadto zatrudniać doradców zawodowych,
prowadzących poradnictwo w zakresie kształcenia i dokształcania
osób dorosłych oraz innych specjalistów w zależności od potrzeb.
33
33
II. Wewnątrzszkolny system doradztwa dla różnych poziomów
kształcenia.
system [gr.], zespół wzajemnie sprzężonych elementów,
spełniających określoną funkcję i traktowanych jako wyodrębniony z
otoczenia w określonym celu.
Systemem nazywa się też zespół sposobów (metod) działania
i wykonywania złożonych czynności, jak również całokształt
zasad organizacyjnych, ogół norm i reguł obowiązujących w danej
dziedzinie. Systemem bywa także nazywany całościowy i
uporządkowany zespół zadań powiązanych ze sobą określonymi
stosunkami.
34
34
Obejmuje ogół działań podejmowanych
Obejmuje ogół działań podejmowanych
przez szkołę w celu przygotowania
przez szkołę w celu przygotowania
uczniów do wyboru zawodu, poziomu i
uczniów do wyboru zawodu, poziomu i
kierunku kształcenia.
kierunku kształcenia.
System określa:
System określa:
–
rolę i zadania nauczycieli w ramach
rolę i zadania nauczycieli w ramach
rocznego planu działania,
rocznego planu działania,
–
czas i miejsce realizacji zadań,
czas i miejsce realizacji zadań,
–
oczekiwane efekty,
oczekiwane efekty,
–
metody pracy.
metody pracy.
35
35
Strategia Rozwoju
Strategia Rozwoju
Kształcenia Ustawicznego do roku
Kształcenia Ustawicznego do roku
2010 przyjęta przez Radę Ministrów
2010 przyjęta przez Radę Ministrów
8 lipca 2003 r
8 lipca 2003 r
Jako jeden z priorytetów uznaje
Jako jeden z priorytetów uznaje
tworzenie zasobów informacyjnych w
tworzenie zasobów informacyjnych w
zakresie kształcenia ustawicznego i
zakresie kształcenia ustawicznego i
rozwój usług doradczych.
rozwój usług doradczych.
36
36
Najważniejsze cele strategii to:
Najważniejsze cele strategii to:
zagwarantowanie powszechnych i stale
zagwarantowanie powszechnych i stale
dostępnych usług obejmujących poradnictwo
dostępnych usług obejmujących poradnictwo
edukacyjno-zawodowe kierowane do
edukacyjno-zawodowe kierowane do
szerokiego grona odbiorców na każdym etapie
szerokiego grona odbiorców na każdym etapie
życia
życia
stworzenie powszechnie dostępnych banków
stworzenie powszechnie dostępnych banków
informacji o kształceniu ustawicznym
informacji o kształceniu ustawicznym
wzmacnianie powiązań miedzy systemami
wzmacnianie powiązań miedzy systemami
poradnictwa i doradztwa zawodowego
poradnictwa i doradztwa zawodowego
prowadzonego w systemie szkolnym
prowadzonego w systemie szkolnym
i w służbach zatrudnienia
i w służbach zatrudnienia
37
37
rozwijanie poradnictwa i doradztwa zawodowego
rozwijanie poradnictwa i doradztwa zawodowego
w szkołach, placówkach kształcenia ustawicznego
w szkołach, placówkach kształcenia ustawicznego
oraz w służbach zatrudnienia
oraz w służbach zatrudnienia
tworzenie warunków do współpracy i partnerstwa
tworzenie warunków do współpracy i partnerstwa
publiczno-prywatnego w zakresie doradztwa
publiczno-prywatnego w zakresie doradztwa
zawodowego oraz wymiany informacji i
zawodowego oraz wymiany informacji i
materiałów w ramach tworzonych krajowych i
materiałów w ramach tworzonych krajowych i
europejskich sieci partnerskich
europejskich sieci partnerskich
opracowywanie i upowszechnianie prognoz
opracowywanie i upowszechnianie prognoz
dotyczących rynku pracy i popytu na pracę
dotyczących rynku pracy i popytu na pracę
38
38
Potrzeba tworzenia
Potrzeba tworzenia
Wewnątrzszkolnego Systemu
Wewnątrzszkolnego Systemu
Doradztwa Zawodowego
Doradztwa Zawodowego
w szkole
w szkole
Cele systemu
Cele systemu
:
:
dostarczenie uczniom wiedzy i praktycznych
dostarczenie uczniom wiedzy i praktycznych
umiejętności poznawania i oceny własnego
umiejętności poznawania i oceny własnego
potencjału
potencjału
poznanie procesu podejmowania decyzji
poznanie procesu podejmowania decyzji
uświadomienie konsekwencji podejmowanych
uświadomienie konsekwencji podejmowanych
wyborów
wyborów
ukształtowanie umiejętności radzenia sobie ze
ukształtowanie umiejętności radzenia sobie ze
zmianami i bycia elastycznym w planowaniu
zmianami i bycia elastycznym w planowaniu
nabycie umiejętności wychodzenia naprzeciw
nabycie umiejętności wychodzenia naprzeciw
nowym wyzwaniom
nowym wyzwaniom
39
39
Założenia
Założenia
Wewnątrzszkolnego
Wewnątrzszkolnego
Systemu Doradztwa Zawodowego
Systemu Doradztwa Zawodowego
wybór zawodu nie jest pojedynczym,
wybór zawodu nie jest pojedynczym,
świadomym aktem decyzyjnym, ale procesem
świadomym aktem decyzyjnym, ale procesem
rozwojowym stanowiącym sekwencję decyzji
rozwojowym stanowiącym sekwencję decyzji
podejmowanych
podejmowanych
na przestrzeni wielu lat życia
na przestrzeni wielu lat życia
na wybór zawodu wpływają głównie wartości,
na wybór zawodu wpływają głównie wartości,
czynniki emocjonalne, rodzaj i poziom
czynniki emocjonalne, rodzaj i poziom
wykształcenia oraz wpływ środowiska
wykształcenia oraz wpływ środowiska
preferencje zawodowe wywodzą się z
preferencje zawodowe wywodzą się z
doświadczeń dzieciństwa i rozwijają się wraz z
doświadczeń dzieciństwa i rozwijają się wraz z
upływem czasu
upływem czasu
40
40
obejmuje indywidualną i grupową
obejmuje indywidualną i grupową
pracę
pracę
z uczniami, rodzicami i nauczycielami
z uczniami, rodzicami i nauczycielami
ma charakter planowych,
ma charakter planowych,
długofalowych działań
długofalowych działań
musi je koordynować fachowiec –
musi je koordynować fachowiec –
szkolny doradca zawodowy
szkolny doradca zawodowy
41
41
Wewnątrzszkolny System Doradztwa
Wewnątrzszkolny System Doradztwa
Zawodowego
Zawodowego
w ramach pracy
w ramach pracy
z uczniami
z uczniami
winien
winien
obejmować :
obejmować :
poznawanie siebie
poznawanie siebie
autodiagnozę preferencji i zainteresowań
autodiagnozę preferencji i zainteresowań
zawodowych
zawodowych
w odniesieniu do specyfiki realizowanego profilu
w odniesieniu do specyfiki realizowanego profilu
zawodowego
zawodowego
poznawanie zawodów
poznawanie zawodów
analizę potrzeb rynku pracy i możliwości
analizę potrzeb rynku pracy i możliwości
zatrudnienia na lokalnym i krajowym rynku pracy
zatrudnienia na lokalnym i krajowym rynku pracy
indywidualną pracę z uczniami, którzy mogą mieć
indywidualną pracę z uczniami, którzy mogą mieć
problemy z wyborem szkoły i zawodu
problemy z wyborem szkoły i zawodu
udzielanie informacji edukacyjnej i zawodowej
udzielanie informacji edukacyjnej i zawodowej
42
42
pomoc w planowaniu rozwoju zawodowego
pomoc w planowaniu rozwoju zawodowego
konfrontowanie samooceny uczniów z
konfrontowanie samooceny uczniów z
wymaganiami szkół i zawodów
wymaganiami szkół i zawodów
pomoc w nabywaniu kwalifikacji zawodowych
pomoc w nabywaniu kwalifikacji zawodowych
(wybór odpowiedniej specjalności, opanowanie
(wybór odpowiedniej specjalności, opanowanie
umiejętności pracowniczych, praktyki zawodowe
umiejętności pracowniczych, praktyki zawodowe
w zakładach pracy, zdobywanie certyfikatów
w zakładach pracy, zdobywanie certyfikatów
zawodowych)
zawodowych)
pomoc w poszerzaniu wiedzy ogólnej i budowaniu
pomoc w poszerzaniu wiedzy ogólnej i budowaniu
kolejnych etapów rozwoju edukacyjno-
kolejnych etapów rozwoju edukacyjno-
zawodowego
zawodowego
przedstawienie możliwości nabywania kwalifikacji
przedstawienie możliwości nabywania kwalifikacji
zawodowych w trakcie nauki w szkole
zawodowych w trakcie nauki w szkole
43
43
określenie zgodności predyspozycji uczniów
określenie zgodności predyspozycji uczniów
z realizowanym kierunkiem kształcenia
z realizowanym kierunkiem kształcenia
wskazywanie możliwości uzyskania kwalifikacji
wskazywanie możliwości uzyskania kwalifikacji
zawodowych w systemie pozaoświatowym
zawodowych w systemie pozaoświatowym
poruszanie się na rynku pracy (poszukiwanie
poruszanie się na rynku pracy (poszukiwanie
i utrzymywanie pracy oraz radzenie sobie w
i utrzymywanie pracy oraz radzenie sobie w
sytuacjach trudnych: poszukiwanie pierwszej
sytuacjach trudnych: poszukiwanie pierwszej
pracy, bezrobocie, mobilność zawodowa,
pracy, bezrobocie, mobilność zawodowa,
ograniczenia zdrowotne)
ograniczenia zdrowotne)
44
44
przygotowanie do samodzielności w trudnych
przygotowanie do samodzielności w trudnych
sytuacjach życiowych (egzamin, poszukiwanie
sytuacjach życiowych (egzamin, poszukiwanie
pracy, podjęcie roli pracownika, zmiana zawodu,
pracy, podjęcie roli pracownika, zmiana zawodu,
adaptacja do nowych warunków, bezrobocie)
adaptacja do nowych warunków, bezrobocie)
udzielanie informacji dotyczącej zapotrzebowania
udzielanie informacji dotyczącej zapotrzebowania
na pracowników w różnych branżach, cech
na pracowników w różnych branżach, cech
dobrego pracownika oczekiwanych przez
dobrego pracownika oczekiwanych przez
pracodawców,
pracodawców,
kształtowanie umiejętności świadomego wyboru
kształtowanie umiejętności świadomego wyboru
i poszukiwania pracy
i poszukiwania pracy
kształtowanie umiejętności planowania dalszego
kształtowanie umiejętności planowania dalszego
rozwoju edukacyjno-zawodowego i kontynuacji
rozwoju edukacyjno-zawodowego i kontynuacji
nauki w szkołach wyższych, szkołach policealnych
nauki w szkołach wyższych, szkołach policealnych
lub w systemie kształcenia ustawicznego
lub w systemie kształcenia ustawicznego
45
45
Wewnątrzszkolny System Doradztwa
Wewnątrzszkolny System Doradztwa
Zawodowego
Zawodowego
w ramach pracy
w ramach pracy
z
z
rodzicami
rodzicami
winien uwzględniać:
winien uwzględniać:
prezentację założeń pracy informacyjno-doradczej
prezentację założeń pracy informacyjno-doradczej
szkoły na rzecz uczniów
szkoły na rzecz uczniów
zajęcia psychoedukacyjne służące wspomaganiu
zajęcia psychoedukacyjne służące wspomaganiu
rodziców w procesie podejmowania decyzji
rodziców w procesie podejmowania decyzji
edukacyjnych i zawodowych przez ich dzieci
edukacyjnych i zawodowych przez ich dzieci
włączanie rodziców, jako przedstawicieli różnych
włączanie rodziców, jako przedstawicieli różnych
zawodów, do działań informacyjnych szkoły
zawodów, do działań informacyjnych szkoły
46
46
przedstawienie aktualnej i pełnej oferty
przedstawienie aktualnej i pełnej oferty
edukacyjnej szkolnictwa na różnych jego
edukacyjnej szkolnictwa na różnych jego
poziomach (ponadgimnazjalnym, wyższym)
poziomach (ponadgimnazjalnym, wyższym)
indywidualną pracę z rodzicami uczniów, którzy
indywidualną pracę z rodzicami uczniów, którzy
mają problemy: zdrowotne, emocjonalne,
mają problemy: zdrowotne, emocjonalne,
decyzyjne, intelektualne, rodzinne itp.
decyzyjne, intelektualne, rodzinne itp.
gromadzenie, systematyczną aktualizację oraz
gromadzenie, systematyczną aktualizację oraz
udostępnianie informacji edukacyjno-zawodowej
udostępnianie informacji edukacyjno-zawodowej
przedstawienie możliwości zatrudnienia na
przedstawienie możliwości zatrudnienia na
lokalnym rynku pracy
lokalnym rynku pracy
47
47
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego
Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego
w ramach pracy z
w ramach pracy z
Radą Pedagogiczną
Radą Pedagogiczną
winien
winien
skupiać się na:
skupiać się na:
utworzeniu i zapewnieniu ciągłości działania
utworzeniu i zapewnieniu ciągłości działania
wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zgodnie ze
wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zgodnie ze
statutem
statutem
określeniu priorytetów dotyczących orientacji i
określeniu priorytetów dotyczących orientacji i
informacji zawodowej w ramach programu
informacji zawodowej w ramach programu
wychowawczego szkoły na każdy rok nauki
wychowawczego szkoły na każdy rok nauki
określeniu priorytetów dotyczących gromadzenia
określeniu priorytetów dotyczących gromadzenia
informacji oraz prowadzenia poradnictwa zawodowego w
informacji oraz prowadzenia poradnictwa zawodowego w
placówce
placówce
realizacji działań z zakresu przygotowania uczniów do
realizacji działań z zakresu przygotowania uczniów do
wyboru drogi zawodowej i roli pracownika, zawartych
wyboru drogi zawodowej i roli pracownika, zawartych
w programie wychowawczym szkoły
w programie wychowawczym szkoły
identyfikacji potrzeb i dostosowanie oferty edukacyjnej
identyfikacji potrzeb i dostosowanie oferty edukacyjnej
placówki do zmian na rynku pracy
placówki do zmian na rynku pracy
48
48
Przykładowe zadania realizowane w
Przykładowe zadania realizowane w
ramach
ramach
Wewnątrzszkolnego Systemu
Wewnątrzszkolnego Systemu
Doradztwa Zawodowego
Doradztwa Zawodowego
Adresatami tych zadań mogą być:
Adresatami tych zadań mogą być:
- uczniowie
- uczniowie
- rodzice
- rodzice
- nauczyciele
- nauczyciele
- środowisko lokalne i samorząd lokalny (np.:
- środowisko lokalne i samorząd lokalny (np.:
instytucje rynku pracy, uczelnie wyższe,
instytucje rynku pracy, uczelnie wyższe,
akademickie biura karier, lokalni pracodawcy lub
akademickie biura karier, lokalni pracodawcy lub
stowarzyszenia pracodawców, poradnie
stowarzyszenia pracodawców, poradnie
psychologiczno-pedagogiczne, wydziały oświaty
psychologiczno-pedagogiczne, wydziały oświaty
lokalnego samorządu…)
lokalnego samorządu…)
49
49
diagnoza zapotrzebowania na działania doradcze
diagnoza zapotrzebowania na działania doradcze
prowadzone w szkole
prowadzone w szkole
zajęcia warsztatowe służące rozbudzeniu
zajęcia warsztatowe służące rozbudzeniu
świadomości konieczności planowania rozwoju i
świadomości konieczności planowania rozwoju i
kariery zawodowej,
kariery zawodowej,
zajęcia warsztatowe służące samopoznaniu
zajęcia warsztatowe służące samopoznaniu
i określeniu predyspozycji wyznaczających rozwój
i określeniu predyspozycji wyznaczających rozwój
zawodowy i karierę zawodową,
zawodowy i karierę zawodową,
zajęcia warsztatowe doskonalące umiejętności
zajęcia warsztatowe doskonalące umiejętności
w zakresie komunikacji interpersonalnej i
w zakresie komunikacji interpersonalnej i
współdziałania,
współdziałania,
zajęcia warsztatowe uczące umiejętności
zajęcia warsztatowe uczące umiejętności
redagowania dokumentów aplikacyjnych (CV, list
redagowania dokumentów aplikacyjnych (CV, list
motywacyjny),
motywacyjny),
50
50
zajęcia warsztatowe służące rozwijaniu i
zajęcia warsztatowe służące rozwijaniu i
doskonaleniu umiejętności autoprezentacji
doskonaleniu umiejętności autoprezentacji
zajęcia warsztatowe służące zapoznaniu z
zajęcia warsztatowe służące zapoznaniu z
obowiązującym prawem pracy i prawem
obowiązującym prawem pracy i prawem
administracyjno-gospodarczym,
administracyjno-gospodarczym,
gromadzenie i udostępnianie informacji o
gromadzenie i udostępnianie informacji o
zawodach, rynku pracy, możliwościach kształcenia
zawodach, rynku pracy, możliwościach kształcenia
i zatrudnienia, planach rekrutacyjnych lokalnych
i zatrudnienia, planach rekrutacyjnych lokalnych
szkół i uczelni
szkół i uczelni
tworzenie multimedialnych centrów informacji z
tworzenie multimedialnych centrów informacji z
dostępem do internetu,
dostępem do internetu,
spotkania z absolwentami, którzy osiągnęli sukces
spotkania z absolwentami, którzy osiągnęli sukces
zawodowy (promowanie dobrych wzorców)
zawodowy (promowanie dobrych wzorców)
51
51
Przykłady form adresowanych do
Przykłady form adresowanych do
uczniów
uczniów
spotkania z przedstawicielami zawodów
spotkania z przedstawicielami zawodów
zgodnych ze specyfiką kierunków kształcenia
zgodnych ze specyfiką kierunków kształcenia
w szkole
w szkole
spotkania z przedstawicielami lokalnych firm,
spotkania z przedstawicielami lokalnych firm,
pracodawców i stowarzyszeń pracodawców
pracodawców i stowarzyszeń pracodawców
w celu poznania oczekiwań pracodawców
w celu poznania oczekiwań pracodawców
oraz lokalnego rynku zatrudnienia
oraz lokalnego rynku zatrudnienia
tworzenie bazy danych o absolwentach
tworzenie bazy danych o absolwentach
szkoły, dostępnej dla lokalnych
szkoły, dostępnej dla lokalnych
pracodawców, zawierającej CV wszystkich,
pracodawców, zawierającej CV wszystkich,
wyrażających na to zgodę absolwentów
wyrażających na to zgodę absolwentów
52
52
tworzenie bazy danych o lokalnych firmach
tworzenie bazy danych o lokalnych firmach
i pracodawcach w branży, w której szkoła
i pracodawcach w branży, w której szkoła
kształci,
kształci,
organizowanie dni uczniowskiej
organizowanie dni uczniowskiej
przedsiębiorczości (promowanie
przedsiębiorczości (promowanie
zainteresowań, umiejętności, twórczej
zainteresowań, umiejętności, twórczej
postawy uczniów),
postawy uczniów),
organizowanie uczniowskich biur i giełd pracy
organizowanie uczniowskich biur i giełd pracy
organizowanie dni otwartych szkoły
organizowanie dni otwartych szkoły
organizowanie wspólnie z innymi placówkami
organizowanie wspólnie z innymi placówkami
targów edukacyjnych,
targów edukacyjnych,
53
53
organizowanie uczniowskiego wolontariatu,
organizowanie uczniowskiego wolontariatu,
przygotowanie wspólnie z nauczycielami
przygotowanie wspólnie z nauczycielami
informatora o ofercie edukacyjnej placówki
informatora o ofercie edukacyjnej placówki
oraz zawodach, w których kształci,
oraz zawodach, w których kształci,
tworzenie możliwości indywidualnej rozmowy
tworzenie możliwości indywidualnej rozmowy
z doradcą zawodowym na terenie szkoły,
z doradcą zawodowym na terenie szkoły,
stworzenie wspólnie z nauczycielami
stworzenie wspólnie z nauczycielami
szkolnego serwisu internetowego
szkolnego serwisu internetowego
poświęconego zagadnieniom planowania
poświęconego zagadnieniom planowania
kariery i pracy zawodowej,
kariery i pracy zawodowej,
54
54
Formy adresowane do rodziców
Formy adresowane do rodziców
tworzenie możliwości indywidualnej
tworzenie możliwości indywidualnej
rozmowy
rozmowy
z doradcą zawodowym na terenie szkoły,
z doradcą zawodowym na terenie szkoły,
spotkania z przedstawicielami zawodów
spotkania z przedstawicielami zawodów
zgodnych ze specyfiką kierunków
zgodnych ze specyfiką kierunków
kształcenia
kształcenia
w szkole,
w szkole,
spotkania z przedstawicielami lokalnych
spotkania z przedstawicielami lokalnych
firm, pracodawców i stowarzyszeń
firm, pracodawców i stowarzyszeń
pracodawców,
pracodawców,
organizowanie dni otwartych szkoły
organizowanie dni otwartych szkoły
55
55
gromadzenie i udostępnianie informacji
gromadzenie i udostępnianie informacji
edukacyjno-zawodowej o zawodach, rynku
edukacyjno-zawodowej o zawodach, rynku
pracy, możliwościach kształcenia i
pracy, możliwościach kształcenia i
zatrudnienia, planach rekrutacyjnych
zatrudnienia, planach rekrutacyjnych
lokalnych uczelni w postaci prasy,
lokalnych uczelni w postaci prasy,
informatorów, programów multimedialnych,
informatorów, programów multimedialnych,
tworzenie multimedialnych centrów informacji
tworzenie multimedialnych centrów informacji
z dostępem do internetu,
z dostępem do internetu,
tworzenie bazy danych o lokalnych firmach
tworzenie bazy danych o lokalnych firmach
i pracodawcach w branży, w której szkoła
i pracodawcach w branży, w której szkoła
kształci,
kształci,
organizowanie dni uczniowskiej
organizowanie dni uczniowskiej
przedsiębiorczości
przedsiębiorczości
56
56
Formy adresowane do nauczycieli
Formy adresowane do nauczycieli
szkolenia służące promowaniu znaczenia działań
szkolenia służące promowaniu znaczenia działań
z zakresu doradztwa zawodowego i planowania kariery
z zakresu doradztwa zawodowego i planowania kariery
zawodowej w szkolnictwie,
zawodowej w szkolnictwie,
warsztaty służące doskonaleniu umiejętności
warsztaty służące doskonaleniu umiejętności
doradczych,
doradczych,
tworzenie warunków do wymiany doświadczeń
tworzenie warunków do wymiany doświadczeń
i dzielenia się wiedzą,
i dzielenia się wiedzą,
śledzenie losów zawodowych absolwentów,
śledzenie losów zawodowych absolwentów,
dostosowanie oferty edukacyjnej placówki do potrzeb
dostosowanie oferty edukacyjnej placówki do potrzeb
lokalnego rynku pracy,
lokalnego rynku pracy,
57
57
przygotowanie wspólnie z uczniami informatora o
przygotowanie wspólnie z uczniami informatora o
ofercie edukacyjnej placówki i zawodach, w
ofercie edukacyjnej placówki i zawodach, w
których uczy,
których uczy,
organizowanie dni otwartych szkoły
organizowanie dni otwartych szkoły
współpraca (wymiana) z innymi szkołami w kraju i
współpraca (wymiana) z innymi szkołami w kraju i
za granicą,
za granicą,
stworzenie wspólnie z uczniami szkolnego serwisu
stworzenie wspólnie z uczniami szkolnego serwisu
internetowego poświęconego zagadnieniom
internetowego poświęconego zagadnieniom
planowania kariery i pracy zawodowej,
planowania kariery i pracy zawodowej,
wspólne z lokalnymi partnerami ubieganie się o
wspólne z lokalnymi partnerami ubieganie się o
środki unijne w ramach programów pomocowych,
środki unijne w ramach programów pomocowych,
wspieranie lokalnych inicjatyw mających na celu
wspieranie lokalnych inicjatyw mających na celu
pomoc młodzieży w wejściu na rynek pracy,
pomoc młodzieży w wejściu na rynek pracy,
58
58
Formy adresowane do środowiska
Formy adresowane do środowiska
lokalnego
lokalnego
tworzenie sieci lokalnego partnerstwa na rzecz
tworzenie sieci lokalnego partnerstwa na rzecz
rynku pracy i doradztwa zawodowego,
rynku pracy i doradztwa zawodowego,
spotkania z przedstawicielami lokalnych firm,
spotkania z przedstawicielami lokalnych firm,
pracodawców i stowarzyszeń pracodawców
pracodawców i stowarzyszeń pracodawców
współpraca z wojewódzkimi radami zatrudnienia,
współpraca z wojewódzkimi radami zatrudnienia,
wspólne z lokalnymi partnerami ubieganie się
wspólne z lokalnymi partnerami ubieganie się
o środki unijne w ramach programów
o środki unijne w ramach programów
pomocowych,
pomocowych,
wspieranie lokalnych inicjatyw mających na celu
wspieranie lokalnych inicjatyw mających na celu
pomoc młodzieży w wejściu na rynek pracy,
pomoc młodzieży w wejściu na rynek pracy,
59
59
dostosowanie oferty edukacyjnej placówki do potrzeb
dostosowanie oferty edukacyjnej placówki do potrzeb
lokalnego rynku pracy
lokalnego rynku pracy
,
,
pozyskiwanie środków /sponsorów/ na realizację
pozyskiwanie środków /sponsorów/ na realizację
przedsięwzięć w ramach WSDZ,
przedsięwzięć w ramach WSDZ,
współpraca z uczelniami wyższymi i akademickimi
współpraca z uczelniami wyższymi i akademickimi
biurami karier,
biurami karier,
współpraca z instytucjami lokalnego rynku pracy
współpraca z instytucjami lokalnego rynku pracy
inicjowanie oraz uczestnictwo w lokalnych badaniach
inicjowanie oraz uczestnictwo w lokalnych badaniach
dotyczących np. „oczekiwań pracodawców wobec
dotyczących np. „oczekiwań pracodawców wobec
absolwentów”, „rynku pracy w oczach absolwenta”,
absolwentów”, „rynku pracy w oczach absolwenta”,
„szans
„szans
i możliwości planowania własnego rozwoju
i możliwości planowania własnego rozwoju
zawodowego”,
zawodowego”,
60
60
Korzyści z utworzenia systemu w
Korzyści z utworzenia systemu w
szkole:
szkole:
uczeń i jego rodzice w każdej chwili mają
uczeń i jego rodzice w każdej chwili mają
zapewniony dostęp do usług doradczych,
zapewniony dostęp do usług doradczych,
nie są osamotnieni w rozwiązywaniu
nie są osamotnieni w rozwiązywaniu
problemów edukacyjno-zawodowych,
problemów edukacyjno-zawodowych,
już w gimnazjum uczniowie mogą poznać
już w gimnazjum uczniowie mogą poznać
swoje predyspozycje zawodowe (osobowość,
swoje predyspozycje zawodowe (osobowość,
uzdolnienia, zainteresowania, możliwości),
uzdolnienia, zainteresowania, możliwości),
mogą dokonać świadomego wyboru
mogą dokonać świadomego wyboru
kierunku kształcenia w szkole średniej
kierunku kształcenia w szkole średniej
po szkole średniej są przygotowani do
po szkole średniej są przygotowani do
wejścia na rynek pracy (złagodzony start
wejścia na rynek pracy (złagodzony start
zawodowy)
zawodowy)
61
61
Korzyści wynikające z działalności
Korzyści wynikające z działalności
wewnątrzszkolnego systemu
wewnątrzszkolnego systemu
doradztwa,
doradztwa,
to również.:
to również.:
lepsze dopasowanie ludzi do zawodów - co zapewni
lepsze dopasowanie ludzi do zawodów - co zapewni
niższe koszty społeczne dzięki:
niższe koszty społeczne dzięki:
- mniejszej fluktuacji kadr,
- mniejszej fluktuacji kadr,
- zmniejszonej konieczności przekwalifikowań,
- zmniejszonej konieczności przekwalifikowań,
- właściwemu doborowi samozatrudnienia,
- właściwemu doborowi samozatrudnienia,
- większej liczbie sukcesów w zawodzie,
- większej liczbie sukcesów w zawodzie,
- większej efektywności w pracy,
- większej efektywności w pracy,
- lepszej profilaktyce (uniknięcie części chorób
- lepszej profilaktyce (uniknięcie części chorób
zawodowych),
zawodowych),
- mniejszej liczbie bezrobotnych "z wyboru",
- mniejszej liczbie bezrobotnych "z wyboru",
62
62
lepsze dopasowanie kompetencji ludzi do potrzeb
lepsze dopasowanie kompetencji ludzi do potrzeb
rynku pracy,
rynku pracy,
wzrost mobilności zawodowej absolwentów,
wzrost mobilności zawodowej absolwentów,
wyrównywanie szans na rynku pracy,
wyrównywanie szans na rynku pracy,
właściwe ukierunkowanie i wsparcie
właściwe ukierunkowanie i wsparcie
samozatrudnienia
samozatrudnienia
systemowe nawiązanie współpracy pomiędzy
systemowe nawiązanie współpracy pomiędzy
pracodawcami, edukacją i władzami
pracodawcami, edukacją i władzami
samorządowymi.
samorządowymi.
możliwość bardziej kompleksowego rozwiązania
możliwość bardziej kompleksowego rozwiązania
problemów z młodzieżą należącą do tzw. kategorii
problemów z młodzieżą należącą do tzw. kategorii
szczególnego ryzyka w tym zagrożonych
szczególnego ryzyka w tym zagrożonych
marginalizacją społeczną
marginalizacją społeczną
63
63
Korzyści wynikające z
Korzyści wynikające z
wewnątrzszkolnego systemu doradztwa
wewnątrzszkolnego systemu doradztwa
zawodowego
zawodowego
związane
związane
z kształtowaniem postaw i zachowań
z kształtowaniem postaw i zachowań
uczniów:
uczniów:
przygotowanie do samodzielnego i
przygotowanie do samodzielnego i
aktywnego kształtowania swojej drogi
aktywnego kształtowania swojej drogi
zawodowej,
zawodowej,
rozwój umiejętności rozpoznawania własnych
rozwój umiejętności rozpoznawania własnych
zasobów osobistych i ich wykorzystywania w
zasobów osobistych i ich wykorzystywania w
kształtowaniu swojej drogi zawodowej,
kształtowaniu swojej drogi zawodowej,
64
64
kształcenie nawyków nieustannego
kształcenie nawyków nieustannego
planowania przyszłości i
planowania przyszłości i
konsekwentnego dążenia do realizacji
konsekwentnego dążenia do realizacji
celu,
celu,
kształtowanie postawy otwartości na
kształtowanie postawy otwartości na
wiedzę i prezentowanie swojej
wiedzę i prezentowanie swojej
osobowości,
osobowości,
kreowanie postaw aktywnych,
kreowanie postaw aktywnych,
radzenia sobie w sytuacjach trudnych i
radzenia sobie w sytuacjach trudnych i
stresowych, przezwyciężania bierności,
stresowych, przezwyciężania bierności,
65
65
Korzyści wynikające z
Korzyści wynikające z
wewnątrzszkolnego systemu doradztwa
wewnątrzszkolnego systemu doradztwa
zawodowego
zawodowego
w zakresie nabycia przez
w zakresie nabycia przez
uczniów umiejętności:
uczniów umiejętności:
planowania przyszłości zawodowej,
planowania przyszłości zawodowej,
organizowania działań swoich i zespołu,
organizowania działań swoich i zespołu,
przygotowania dokumentów aplikacyjnych
przygotowania dokumentów aplikacyjnych
związanych z pracą zawodową,
związanych z pracą zawodową,
poszukiwania pracy,
poszukiwania pracy,
66
66
prezentowania się na rynku pracy,
prezentowania się na rynku pracy,
nawiązywania kontaktów z
nawiązywania kontaktów z
pracodawcą (osobistych,
pracodawcą (osobistych,
telefonicznych, listownych,
telefonicznych, listownych,
za pośrednictwem Internetu itp.),
za pośrednictwem Internetu itp.),
przeprowadzania negocjacji.
przeprowadzania negocjacji.
67
67
Korzyści płynące z
Korzyści płynące z
wewnątrzszkolnego
wewnątrzszkolnego
systemu doradztwa zawodowego
systemu doradztwa zawodowego
związane z wiedzą uczniów:
związane z wiedzą uczniów:
poznanie "świata zawodów" (m.in.
poznanie "świata zawodów" (m.in.
zadań
zadań
i czynności, środowiska pracy,
i czynności, środowiska pracy,
przeciwwskazań i wymagań zawodów),
przeciwwskazań i wymagań zawodów),
poznanie potencjalnych ścieżek
poznanie potencjalnych ścieżek
edukacyjnych w wybranych zawodach,
edukacyjnych w wybranych zawodach,
68
68
poznanie zasad obowiązujących
poznanie zasad obowiązujących
w kompletowaniu dokumentacji związanej
w kompletowaniu dokumentacji związanej
z pracą,
z pracą,
poznanie podstaw prawa pracy,
poznanie podstaw prawa pracy,
poznanie zasad prowadzenia
poznanie zasad prowadzenia
korespondencji związanej z zatrudnieniem,
korespondencji związanej z zatrudnieniem,
poznanie zasad prowadzenia własnej
poznanie zasad prowadzenia własnej
działalności zawodowej.
działalności zawodowej.
69
69
Dziękuję Państwu za uwagę.
Dziękuję Państwu za uwagę.