Rak piersi - nowe leki
Rak piersi - nowe leki
Agnieszka Jagiełło-Gruszfeld
Agnieszka Jagiełło-Gruszfeld
Klinika Nowotworów Sutka
Klinika Nowotworów Sutka
Centrum Onkologii-Instytut
Centrum Onkologii-Instytut
Warszawa
Warszawa
Nowe leki wprowadzone
Nowe leki wprowadzone
do leczenia raka piersi
do leczenia raka piersi
Lata
Lata
osiemdziesią
osiemdziesią
te
te
–
0
0
Lata dziewięćdziesiąte
Lata dziewięćdziesiąte
–
leki hormonalne
leki hormonalne
nowe antyestrogeny
nowe antyestrogeny
analogi LHRH
analogi LHRH
blokery aromatazy I i II
blokery aromatazy I i II
generacji
generacji
–
chemioterapeutyki
chemioterapeutyki
taksany
taksany
winorelbina
winorelbina
gemcytabina
gemcytabina
nowe pochodne adriamycyny
nowe pochodne adriamycyny
nowe antymetabolity
nowe antymetabolity
nowe pochodne antrachinonów
nowe pochodne antrachinonów
–
modulatory biologiczne
modulatory biologiczne
–
leczenie wspomagające
leczenie wspomagające
Epidemiologia - Polska
Epidemiologia - Polska
Zachorowania - rok 1995 - 9 173
Zachorowania - rok 1995 - 9 173
Zgony - rok 1995 - 4 665
Zgony - rok 1995 - 4 665
Standaryzowany współczynnik
Standaryzowany współczynnik
zachorowalności - 35,3
zachorowalności - 35,3
Standaryzowany współczynnik
Standaryzowany współczynnik
umieralności - 16,3
umieralności - 16,3
Najczęstszy nowotwór złośliwy
Najczęstszy nowotwór złośliwy
u kobiet
u kobiet
Hormonoterapia w raku
Hormonoterapia w raku
piersi
piersi
Oznaczenie poziomu receptorów
Oznaczenie poziomu receptorów
dla estrogenów i progesteronu w
dla estrogenów i progesteronu w
komórkach raka pozwala
komórkach raka pozwala
przewidzieć, czy pacjentka będzie
przewidzieć, czy pacjentka będzie
odnosić korzyść z leczenia lekami
odnosić korzyść z leczenia lekami
hormonalnymi.
hormonalnymi.
Hormonoterapia w raku
Hormonoterapia w raku
piersi
piersi
K o r z y ś ć z h o r m o n o t e r a p ii
o d n o s i o k o ło 6 0 - 7 0 % p a c je n te k
R e c e p to r y ( + )
K o r z y ś ć z h o r m o n o t e r a p ii o d n o s i
m n ie j n iż 1 0 % p a c je n te k
R e c e p to r y ( - )
R a k p i e r s i
Rola hormonów w
Rola hormonów w
fizjologii gruczołu
fizjologii gruczołu
piersiowego
piersiowego
LHRH
LHRH
(hypothalamus)
(hypothalamus)
Pre/post-
Pre/post-
menopau
menopau
zalne
zalne
Premenopauzalne
Premenopauzalne
Gonadotropiny
Gonadotropiny
(FSH + LH)
(FSH + LH)
(ACTH)
(ACTH)
Nadnercza
Nadnercza
Przysadka
Przysadka
Prolaktyna
Prolaktyna
Hormon wzrostu
Hormon wzrostu
Estrogeny
Estrogeny
Progesteron
Progesteron
Corticosteroids
Corticosteroids
Progesteron
Progesteron
Androgeny Estrogeny
Androgeny Estrogeny
Konwersja obwodowa
Konwersja obwodowa
Jajniki
Jajniki
Rak sutka -
Rak sutka -
hormonoterapia
hormonoterapia
antyestrogeny
antyestrogeny
owariektomia
owariektomia
inhibitory aromatazy
inhibitory aromatazy
progestageny
progestageny
agoniści LHRH
agoniści LHRH
„
„
Nowe” inhibitory
Nowe” inhibitory
aromatazy
aromatazy
Sterydowe
Sterydowe
–
formestan -
formestan -
Lentaron
Lentaron
–
examestan -
examestan -
Aromasin
Aromasin
Niesterydowe
Niesterydowe
–
anastrozol -
anastrozol -
Arimidex
Arimidex
–
letrozol-
letrozol-
Femara
Femara
–
worozol
worozol
–
fadrozol
fadrozol
Analogi LHRH
Analogi LHRH
Goserelina - Zoladex, leuprorelina -
Goserelina - Zoladex, leuprorelina -
Lucrin depot, tryptorelina -
Lucrin depot, tryptorelina -
Decapeptyl depot, buserelina,
Decapeptyl depot, buserelina,
nafarelina
nafarelina
zastosowanie tylko u kobiet w
zastosowanie tylko u kobiet w
wieku przedmenopauzalnym
wieku przedmenopauzalnym
Miejsce działania cytostatyków-
Miejsce działania cytostatyków-
poziom komórkowy
poziom komórkowy
Synteza DNA
Synteza DNA
Antymetabolity
Antymetabolity
DNA
DNA transcription
DNA duplication
Mitosis
Leki alkilujące
Leki alkilujące
Leki działające na
Leki działające na
wrzeciono
wrzeciono
kariokinetyczn
kariokinetyczn
e
e
inne cytostatyki
inne cytostatyki
Uboczne efekty
Uboczne efekty
chemioterapii
chemioterapii
Uboczne efekty
Uboczne efekty
chemioterapii
chemioterapii
Zapalenie śluzówek
Zapalenie śluzówek
Nudności/wymioty
Nudności/wymioty
Biegunka
Biegunka
Zapalenie pęcherza
Zapalenie pęcherza
moczowego
moczowego
Niepłodność
Niepłodność
Bóle mięśniowe
Bóle mięśniowe
Neuropatia
Neuropatia
Wyłysienie
Zwłóknienie płuc
Kardiotoksycznoś
ć
Reakcja
miejscowa
Uszkodzenie
nerek
Mielosupresja
Zapalenie żył
Taksoidy
Taksoidy
Paklitaksel (Taxol)
Paklitaksel (Taxol)
podawany dożylnie
podawany dożylnie
w powolnym wlewie
w powolnym wlewie
(zwykle 3 lub 24
(zwykle 3 lub 24
godz.) - zwykle co
godz.) - zwykle co
21 dni
21 dni
dawka : zwykle 135-
dawka : zwykle 135-
200 mg/m
200 mg/m
2
2
Docetaksel
Docetaksel
(Taxotere)
(Taxotere)
podawany dożylnie
podawany dożylnie
we wlewie trwajacym
we wlewie trwajacym
około 60 minut -
około 60 minut -
zwykle co 21 dni
zwykle co 21 dni
dawka : zwykle 60 -
dawka : zwykle 60 -
100 mg/m
100 mg/m
2
2
Badanie kliniczne PL 101
Badanie kliniczne PL 101
-odpowiedź na docetaksel
-odpowiedź na docetaksel
PD
31%
NC
19%
PR
36%
CR
14%
PD
NC
PR
CR
„
„
Nowa” pochodna
Nowa” pochodna
alkaloidów barwinka
alkaloidów barwinka
Winorelbina (Navelbine)
Winorelbina (Navelbine)
podawana dożylnie w ciągu 6-10
podawana dożylnie w ciągu 6-10
minut zwykle w dawce 30 mg/m
minut zwykle w dawce 30 mg/m
2
2
co 7 dni
co 7 dni
Pochodne antracyklin
Pochodne antracyklin
Doksorubicyna liposomalna (Doxil)
Doksorubicyna liposomalna (Doxil)
mniejsze toksyczności leczenia
mniejsze toksyczności leczenia
stosowana dożylnie co 21 dni w
stosowana dożylnie co 21 dni w
dawce 40-80- mg/m
dawce 40-80- mg/m
2
2
„
„
Nowe” antrapyrazolony
Nowe” antrapyrazolony
Losoksantron
Losoksantron
stosowany dożylnie co 21 dni w
stosowany dożylnie co 21 dni w
dawce 40-50 mg/m
dawce 40-50 mg/m
2
2
„
„
Nowe” antymetabolity
Nowe” antymetabolity
Ralitraksed - Tomudex
Ralitraksed - Tomudex
edatreksat - Alimta
edatreksat - Alimta
kapecytabina - Xeloda
kapecytabina - Xeloda
gemcytabina - Gemzar
gemcytabina - Gemzar
Trastuzumab
Trastuzumab
Przeciwciało monoklonalne
Przeciwciało monoklonalne
(rHumAb HER2) - Herceptyna
(rHumAb HER2) - Herceptyna
jest skuteczny tylko u pacjentek z
jest skuteczny tylko u pacjentek z
nadekspresją białka HER2
nadekspresją białka HER2
nadekspresję białka HER2 stwierdza
nadekspresję białka HER2 stwierdza
się w komórkach raka sutka u 25-30%
się w komórkach raka sutka u 25-30%
pacjentek
pacjentek
Leki o „nowym punkcie
Leki o „nowym punkcie
uchwytu”
uchwytu”
Hamowanie przerzutowania i
Hamowanie przerzutowania i
angiogenezy - marimastat, tecogalan
angiogenezy - marimastat, tecogalan
inhibitory kinaz białkowych-flawopiridol
inhibitory kinaz białkowych-flawopiridol
preparaty zmniejszające oporność
preparaty zmniejszające oporność
komórek raka na cytostatyki -
komórek raka na cytostatyki -
walspodar
walspodar
inhibitory transferazy farnestylowej
inhibitory transferazy farnestylowej
inhibitory telomerazy
inhibitory telomerazy
Przerzutowanie
Przerzutowanie
Przerzutowanie
Przerzutowanie
Leczenie wspomagające
Leczenie wspomagające
Leki przeciwwymiotne - antagoniści
Leki przeciwwymiotne - antagoniści
receptora serotoninowego - Zofran,
receptora serotoninowego - Zofran,
Navoban, Kitryl, Atossa.
Navoban, Kitryl, Atossa.
Hematopoetyczne czynniki wzrostu -
Hematopoetyczne czynniki wzrostu -
Neupogen, Granocyt, Leucomax,
Neupogen, Granocyt, Leucomax,
erytropoetyna, trombopoetyna.
erytropoetyna, trombopoetyna.
Inne - dekstrazoksan, amifostyna
Inne - dekstrazoksan, amifostyna
Bisfosfoniany - stosowane
Bisfosfoniany - stosowane
w leczeniu przerzutów do
w leczeniu przerzutów do
kości
kości
klodronat - Bonefos
klodronat - Bonefos
pamidronat - Aredia
pamidronat - Aredia
zoledronat - Zometa
zoledronat - Zometa
Nowe sposoby leczenia
Nowe sposoby leczenia
Nowe kombinacje leków
Nowe kombinacje leków
leczenie sekwencyjne
leczenie sekwencyjne
leczenie „ wysokimi dawkami”
leczenie „ wysokimi dawkami”
Szersze wskazania do
Szersze wskazania do
stosowania leczenia
stosowania leczenia
uzupełniającego
uzupełniającego
Chemioterapia
Chemioterapia